_1663272818.jpg)
Foveon X3 w astronomii
Grupa astronomów, którą kieruje profesor J. Bloom z University of California w Berkeley zbudowała prototypową kamerę do obserwacji astronomicznych opartą o detektor Foveon X3. Wyniki pierwszych obserwacji przeprowadzonych za jej pomocą na 1-metrowym teleskopie w Obserwatorium Licka są bardzo obiecujące.
W czasie prób kamera wykonywała 7 zdjęć na sekundę. W ten sposób zademonstrowana została podstawowa zaleta nowego detektora w stosunku do tradycyjnych już w astronomii kamer CCD, czyli jego duża rozdzielczość czasowa. Dodatkowo każde zdjęcie z Foveona zawiera trochę informacji o rozkładzie energii w obserwowanych źródłach światła. Obserwacje przeprowadzane za pomocą kamer CCD wymagały zastosowania w tym celu zestawu odpowiednich filtrów i wykonania serii zdjęć. To dodatkowo wydłużało czas potrzebny do zgromadzenia pełnych danych. Nowy detektor umożliwia zatem obserwacje zmian kolorów w obiektach szybko-zmiennych.
Kolejną zaletą detektorów typu CMOS, do których zaliczany jest Foveon, jest brak problemów z przelewaniem ładunków elektrycznych z prześwietlonych pikseli do ich sąsiadów. Detektory tego typu pozwalają również na czytanie fragmentu matrycy podczas, gdy inne jej części dalej zbierają światło bez zakłóceń. Dzięki temu można na przykład jednocześnie obserwować bardzo jasne i bardzo słabe obiekty jakie znajdą się w polu widzenia kamery.
Kamery CCD pojawiły się w zastosowaniach astronomicznych w 1979 roku. Okazały się instrumentami tak bliskimi doskonałości, że pomimo cen liczonych w dziesiątkach tysięcy dolarów USA bardzo szybko się rozpowszechniły. Już pod koniec lat 80-tych XX-wieku trudno było znaleźć profesjonalny teleskop, który nie byłby wyposażony w co najmniej jedną kamerę CCD. Kamery te umożliwiły dokonanie dużej liczby doniosłych odkryć. Czy Foveon zdominuje świat astronomii optycznej wypierając królującą od ponad 20 lat technologię CCD? Dzisiaj trudno o tym przesądzić, ale na pewno znajdzie dla siebie niszę, którą prawdopodobnie zajmie na wiele lat.
Osobom zainteresowanym tym tematem proponujemy następujący link.
Komentarz można dodać po zalogowaniu.
Zaloguj się. Jeżeli nie posiadasz jeszcze konta zarejestruj się.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.
"Kamery CCD pojawiły się w zastosowaniach astronomicznych w 1979 roku. (...) Już pod koniec lat 80-tych XX-wieku trudno było znaleźć profesjonalny teleskop, który nie byłby wyposażony w co najmniej jedną kamerę CCD".
Sami się nie pochwalą, więc ja to napiszę :-) "Optyczni" też interesowali się matrycami CCD i jakością cyfrowych przetworników już 20 lat temu, DŁUGO wcześniej zanim na rynek trafił pierwszy aparat cyfrowy. Dlatego są tacy bezkompromisowi i z łatwością wyłapują elementarne błędy tak uznanych serwisów jak dpreview czy photozone. Z drugiej strony nie zazdroszczę, bo w erze googla, to każdy się teraz zna na wszystkim, co widać na przykład na Waszym forum ...
Pozdrawiam ;-)
Wydaje mi się, że matryca Foveon z zasady nadaje się do zastosowań naukowych (np astronomia). Pozwala unikać nieuniknionych uśrednień związanych z macierzą Bayera (matematyczne przeliczenia związane z tym, ze trzy czyjniki podstawowych kolorów znajdują się w różnych miejscach). Ma też swoje ograniczenia oczywiście - wzajemne "przekrywanie" się warst półprzewodników generuje problemy technologiczne (np szumy). Ale myślę, ze w tej technologii jest niedoceniany potencjał.
IMO w astronomii raczej nie stosuje sie matrycy filtrów Bayera tylko wykonuje zdjęcia przez różne filtry, które mają każdy znacznie węższe spektrum, a w sumie pokrywają szerszy wycinek widma niż RGB.
OK "maziek" - jeśli nie Bayer - to trzy kolejne naświetlenia przez trzy filtry RGB na CCD - to trwa - i tu wydaje mi się, że matryca Foveon ma jakąś przynajmniej "czasową" przwagę - mamy jeden "strzał" - i trzy wartości RGB w dokładnie tym samym momencie. Jestem amatorem w tej kwestii - ale intuicja mi podpowiada taką odpowiedź
Jak wynika z art. ma przewagę właśnie w takich zmiennych sytuacjach i jeszcze inne zalety. Sądze, że jak sie przyjmie, to będzie produkowana specjalnie na potrzeby astronomii i pewnie wyposażana w różne zestawy filtrów. A jej produkcja w wyśrubowanych standardach być może doprowadzi do ulepszeń i upowszechnienia w fotografii amatorskiej. Ja też jestem amatorem :-).
Fajnie, że coś się w sprawie matryc dzieje - jaka technologia wygra grę rynkową, to zobaczymy? Dzięki "Maziek" za rozmowę. Intuicja mi podpowiada, że ta najbardziej zblizona do filmu tradycyjnego. No i miło pogadać o konkretach z konkretnymi ludźmi
Wzajemnie, bylo mi bardzo miło. To zdjęcie wstawiłem już do astrofoto, ale dopiero pod wpływem art. o Foveonie uświadomiłem sobie, że przedstawia właśnie Lick Observatory...
link
łał!!! Twoja fotka?
Nie, nie moja... niestety. Fota jest stąd: link . Codziennie nowa.
Acha, i jeszcze (apropos art.) zauważyłem, że przedsięwzięciu przewodzi prof. Bloom, który stosując foveony zapobiega BLOOMINGOWI ;-)).
W astronomii stosuje się cz-b CCD, które zrzucają jako wynik plik FITS - najsurowszy z możliwych RAW-ów czyli plik zawierający informację o położeniu piksela oraz liczbę zliczeń w tym pikselu. Przed kamerą CCD stosuje się zaś system filtrów. Najczęściej są to filtry systemu Johnsona-Cousinsa UBVRI. Bardzo ważnym jest pytanie czy kolory Foveona dadzą dobrze przetransformować się do johnsonowskiego BVR. Jeśli kolory będą stabilne i błędy transformacji małe, Foveon może mieć w astro świetlaną przyszłość. Nie bez znaczenia jest tu też technologia back-iluminated, w której jest wykonany ten detektor, co zapewnia wysoką wydajność kwantową.