Jak testujemy obiektywy?
2. Kryteria oceny
ROZDZIELCZOŚĆ OBRAZU - Zdjęcie tablicy testowej w formacie RAW jest konwertowane (bez żadnego wyostrzania) do bezstratnego formatu PPM/TIFF przy pomocy programu dcraw. Następnie przy pomocy programu Imatest wyznaczamy przebiegi funkcji MTF w zależności od częstości przestrzennej (lpmm i LW/PH). Rozdzielczość jest mierzona w pionie i poziomie oraz w centrum i na brzegu kadru (patrz rysunek poniżej).
Pola zaznaczone kolorem czerwonym służą do wyznaczenia wartości MTF50 w centrum kadru.
W przypadku testowania obiektywów niepełnoklatkowych na matrycach APS-C/DX lub 4/3 jakość obrazu na brzegu pola jest wyznaczana za pomocą pól oznaczonych kolorem niebieskim (pola oznaczone na zielono nie są wtedy używane). W przypadku obiektywów pełnoklatkowych testowanych na pełnej klatce wyznaczamy rozdzielczość odpowiadającą brzegowi detektora APS-C/DX (pola zielone) oraz brzegowi pełnej klatki (pola niebieskie).
ABERRACJA CHROMATYCZNA - Jest ona mierzona (pomiary dotyczą tylko i wyłącznie poprzecznej aberracji chromatycznej) przy pomocy programu Imatest, w miejscach oddalonych o około 70% od centrum kadru (patrz poniższy rysunek). Przyjmuje się, że wynik poniżej 0.04% oznacza aberrację niezauważalną, 0.04 - 0.08% małą, 0.09 - 0.14% średnią, 0.15 - 0.20% dużą, a od 0.21% w górę bardzo dużą.
DYSTORSJA - Jest mierzona przy pomocy programu Imatest z wykorzystaniem dwóch ukośnych linii z tablicy ISO (patrz poniższy rysunek) oraz niezależnie na dodatkowej tablicy przygotowanej specjalnie do pomiarów dystorsji (patrz drugie zdjęcie poniżej). Wyniki są uśredniane.
KOMA I ASTYGMATYZM - Komę oceniamy poprzez zdjęcia gwiazd lub diody umieszczanych raz w centrum, a raz w rogu kadru. Astygmatyzm zaś, poprzez porównanie różnic w poziomych i pionowych wartościach MTF50.
Warto przy tym zaznaczyć, że jako komę (w zasadzie nie do końca zgodnie z zasadami optyki) uznajemy wszystkie zniekształcenia diody. W szczególności nie powstają one tylko pod wpływem komy ale także na skutek innych wad optycznych takich jak np. składowa sagittalnej ukośnej aberracji sferycznej z małymi dodatkami sagittalnej i tangencjalnej krzywizny pola.
WINIETOWANIE - Wykonujemy zdjęcie białej i jednolicie oświetlonej płaszczyzny, a potem mierzymy winietowanie (spadek jasności w rogach kadru) przy pomocy procedury Light Falloff programu Imatest. Spadek jasności jest wyrażany w procentach i w wartościach przesłony. Zwykle wykonujemy 4-5 zdjęć dla każdej wartości przysłony, przy czym między jednym a drugim zdjęciem aparat jest dodatkowo obracany o kąt 90 stopni. Warto pamiętać, że wartości procentowe winietowania są podawane z zgodnie z definicją programu Imatest i uwzględniają współczynnik gamma. Więcej szczegółów tutaj.
ODBLASKI - Wykonujemy zdjęcia pod ostre kontrastowe światło (słońce, księżyc, latarnie) i oceniamy jak powłoki antyodbiciowe obiektywu radzą sobie z niepożądanymi artefaktami świetlnymi. Wykonujemy wiele ujęć zmieniając położenie kadru względem źródła światła oraz ogniskową i przysłonę obiektywu. Test ma za zadanie sprawdzić jak z pracą pod ostre światło radzi sobie optyka (czyli szkło i powłoki) oraz konstrukcja wewnętrzna obiektywu (odpowiednie wyczernienie, przysłony we właściwych miejscach). Z tego właśnie powodu wszystkie zdjęcia są wykonywane bez osłony przeciwsłonecznej.
AUTOFOKUS - Oceniamy jak cicho i jak szybko pracuje mechanizm ustawiania ostrości, a także jak często się myli (za pomyłkę uznajemy wynik, w którym zmierzona wartość MTF50 jest o ponad 20% gorsza od maksymalnej osiągniętej dla danej wartości przysłony). Sprawdzamy ponadto czy AF ma tendencję ustawiania ostrości przed czy za właściwym obiektem.
STABILIZACJA - Ustawiamy aparat w tryb preselekcji czasu ekspozycji i dla każdego czasu ekspozycji, z odpowiedniego zakresu, wykonujemy po 20-50 zdjęć, zarówno ze stabilizacją włączoną, jak i wyłączoną. Potem, w obu przypadkach, określamy (stosując takie same kryteria) ilość zdjęć nieudanych. Wykreślając zależność ilości nieudanych zdjęć od czasu ekspozycji (wyrażonego w EV) dostajemy dwie krzywe, których maksymalna odległość od siebie mówi nam o skuteczności stabilizacji. Zastosowane kryteria oceny zdjęcia jako nieudanego, nie wpływają na wynik, ważne jest tylko, aby były one takie same w obu przypadkach.