W języku angielskim „raw” oznacza surowy. Osoby wtajemniczone w sztukę obróbki obrazu mówią, że pliki RAW są tym dla fotografii cyfrowej, czym obróbka negatywu w ciemni, dla fotografa. Tak jak może on zrobić z kliszą wszystko w procesie wywołania, tak pliki RAW można obrabiać w programach graficznych. Opisy te bardzo dobrze oddaje specyfikę tego formatu.

Termin „surowy” należy rozumieć, jako „niedomknięty obróbką”. Tylko pliki RAW przedstawiają dokładnie to, co rejestruje matryca, bez zbędnych interpolacji czy kompresji. Dlatego, chcąc wydobyć jak najwięcej detali z fotografii, zachowuje się ją w formacie RAW, który przewyższa pod tym względem pliki TIFF.
Ponadto pliki RAW posiadają w sobie informacje umożliwiające cofnięcie niektórych operacji, jakie wykonał za nas aparat podczas robienia zdjęcia, czego w plikach TIFF czy JPEG nie zrobimy. Do tych operacji należą miedzy innymi: balans bieli, wyostrzenie i inne.
Ze względu na to, że w pliki RAW potrafią zakodować 12 bitów/kanał informacji o kolorze (w aparacie Hasselblad H2 nawet 16 bitów/kanał), możliwe jest wydobycie szczegółów cieni i jasnych obszarów, niedostrzegalnych w innych formatach.

Pliki RAW ponadto zajmują o połowę mniej miejsca niż TIFF-y. W pliku TIFF, który ma głębię kolorów 8 bitów/kanał, czyli 24 bity (3 bajty, bo 8 bitów=1 bajt) na każdy piksel obrazu. Dla pliku o rozmiarach 3264x2448 pikseli (z 8Mpix matrycy) daje to plik o rozmiarach 3264*2448*3/1048576=22.86 MB. Plik RAW zawiera w sobie jedynie informacje sczytane z matrycy, przed podziałem na kanały. Więc każdy piksel ma przypisane 12bitów (1.5 bajta) informacji o kolorze, co w sumie daje plik o rozmiarach 11.43MB! Ponadto plik RAW wciąż posiada możliwość wygenerowania pliku, który będzie miał 12bit/kanał.

Pliki RAW umożliwiają dostęp do pełnego zakresu dynamiki tonalnej zdjęcia (czego oczywiście nie oferuje JPEG i TIFF). Bierze się to z dodatkowych 4 bitów na każdy kanał. Stanowią one zazwyczaj tzw. ukrytą informację w zdjęciu. Gdy edytujemy fotografię, monitor czy karta grafiki, nie jest w stanie wyświetlić więcej niż 8 bit/kanał, dlatego nasze oko nie dostrzega różnicy pomiędzy TIFF - em a RAW - em. Wystarczy zmienić ustawienie kanałów i kolorów, aby wydobyć te informacje, które w znaczący sposób mogą podnieść walory fotografii.

Jednakże pliki RAW dla każdego producenta mają różne rozszerzenia i informacje w nich są zapisywane n a różne sposoby. Z powodu braku ich kompatybilności istnieje bardzo mało programów do obróbki plików RAW z aparatów różnych producentów. Bodaj najlepszymi z nich są Adobe Photoshop CS, SharpRaw czy darmowy RawShooter. Jednak, w niektórych wypadkach nie potrafią one wydobyć 100% informacji z pliku, dlatego zaleca korzystanie z programów dostarczanych przez producenta, wraz z aparatem.