Historia serii aparatów Sony Cyber-shot TX jest dość krótka, gdyż zaczęła się niespełna dwa lata temu wraz z premierą modelu TX1. Choć od tego czasu poznaliśmy jeszcze pięciu innych przedstawicieli tej linii stylowych kompaktów, to zaledwie dwa z nich były przystosowane do wykonywania zdjęć pod wodą. Pierwszy to testowany rok temu TX5, a drugi to Cyber-shot TX10, którego premiera obyła się na początku tego roku.

Aparat został wyposażony w nową, 16-megapikselową matrycę CMOS Exmor R, która w połączeniu z procesorem BIONZ daje możliwość rejestracji filmów w rozdzielczości Full HD 1920×1080 50i z wykorzystaniem kodowania AVCHD. W nowym modelu zastosowano także nowy, dotykowy ekran LCD o przekątnej 3 cali, którego rozdzielczość wzrosła do 921 tys. punktów.

Zmianie uległy także parametry wytrzymałościowe aparatu, gdyż pozwala on na zanurzenie na głębokości 5 m. Nie jest to wartość oszałamiająca, jednak zawsze to lepsze niż 3 metry, które były granicą wytrzymałości TX5. Wzmocnienie korpusu nie przełożyło się na zmianę jego wymiarów, gdyż te pozostały niemal identyczne, natomiast waga aparatu zmalała o 10 gramów. Z istotnych zmian w stosunku do starszego modelu warto wymienić dodanie obsługi kart SDXC oraz zaimplementowanie w aparacie funkcji umożliwiającej wykonywanie panoram podwodnych.

----- R E K L A M A -----

W TX10 zastosowano ten sam obiektyw Carl Zeiss Vario-Tessar co w starszym modelu. Posiada on odpowiednik ogniskowych 25–100 mm i światłosiłę f/3.5–4.6.

Osoby chcące samemu porównać parametry TX5 i TX10 odsyłamy do odpowiedniej tabeli.

Budowa i jakość wykonania

Stylistyka TX10 nawiązuje do poprzednich modeli tej serii, której cechą charakterystyczną jest odsuwana klapka kryjąca obiektyw i lampę błyskową. Niemal cały korpus został wykonany z aluminium, a jedyne plastikowe elementy to klapki kryjące złącza oraz obwódka wokół ekranu LCD.

Skoro jesteśmy już przy klapach, to warto wspomnieć, że pierwsza z nich została umieszczona na bocznej ściance i kryje złącze HDMI oraz wielozłącze, które może pracować jako złącze USB 2.0, wyjście audio-wideo, a także wejście zasilania.

Druga klapka została umieszczona na dolnej ściance i schowano pod nią akumulator oraz slot na kartę pamięci. Jest ona dość duża i dlatego gwint statywowy musiano przesunąć nieco poza środkową oś aparatu. Mimo to nie znajduje się on na brzegu obudowy, co zdecydowanie mogłoby utrudnić korzystanie ze statywu.

Choć klapki nie zostały wyposażone w mechanizmy blokujące, to dźwigienki je otwierające nie wystają poza obudowę więc nie ma niebezpieczeństwa, że pod wodą przypadkowo otworzymy klapkę. Jednak osoby z krótkimi paznokciami mogą mieć problemy z ich obsługą. O prawidłowym zamknięciu klapek informuje nas charakterystyczne kliknięcie i zniknięcie żółtego markera przy dźwigience. Proces ten odbywa się bezproblemowo i nie wymaga takiej siły jak w przypadku Fujifilm XP30.

Liczba przycisków znajdujących się na obudowie TX10 została ograniczona do minimum, gdyż cały ciężar przejął na siebie dotykowy ekran LCD, który zajmuje całą powierzchnię tylnej ścianki.

Na górze aparatu znajdziemy więc przycisk ON/OFF, spust migawki, przycisk uruchamiający tryb wideo i guzik przełączający aparat w tryb podglądu zdjęć. Listę manipulatorów zamyka niewielka dźwigienka służąca do zmiany ogniskowej.

Choć cały korpus jest niewiele większy od karty kredytowej, to sprawia bardzo solidne wrażenie. Obudowa jest sztywna, jej elementy dobrze spasowane, a przyciski nie posiadają luzów. Na pochwałę zasługuje także mechanizm przesuwanej klapki chroniącej obiektyw, gdyż pracuje on dużo lepiej niż w poprzednim modelu. Ponadto klapka została zlicowana z przednią ścianką, więc nie odstaje od niej, a podczas jej odchylania odsuwa się ona nieco o płaszczyzny ścianki. Ma to pozytywny wpływ na eksploatację aparatu.

Eksploatacja

Czyszczenie Sony TX10 nie sprawia najmniejszych problemów. Obudowa jest gładka i pozbawiona zakamarków, gdzie mogą gromadzić się zanieczyszczenia, więc nie powinniśmy się zbytnio martwić, gdy zapomnimy przepłukać aparat w słodkiej wodzie po wyjściu z morza. Sól morska nie powoduje degradacji powłok, którymi zostały pokryte elementy obudowy, więc w przypadku TX10 nie napotkamy na problemy znane z TX5, gdzie mieliśmy do czynienia z łuszczeniem się lakieru, którym pokryto przednią osłonę obiektywu.

Nasz test nie pozostawił najmniejszych śladów na metalowych i plastikowych elementach obudowy nowego Cyber-shota, dlatego aparat zasługuje tu na pochwałę. Niestety nie możemy w takich superlatywach wypowiadać się na temat szybki chroniącej ekran LCD, bowiem jest ona podatna na zarysowania i niezbyt trudno było nam znaleźć na niej kilka głębokich rys.

Funkcje dodatkowe

Choć aparat nie został wyposażony w moduł GPS, kompas, czy głębokościomierz, to widać, że producent skupił się funkcji panoramy z ręki. Sony oferuje tu najwięcej opcji, poza tym samo wykonywanie panoram jest dziecinnie proste. Wystarczy wcisnąć spust migawki i przesunąć aparat w wybranym kierunku (lewo, prawo, góra, lub dół), by po chwili zobaczyć gotowe zdjęcie panoramiczne. TX10 dodatkowo oferuje nam standardową panoramę, panoramę szeroką oraz panoramę o wysokiej rozdzielczości, gdzie łączone są zdjęcia wykonywanie w pionie.

Jakby tego było mało, Sony oferuje dość unikalną funkcję, a mianowicie panoramę podwodną, w której balans bieli jest dobierany w taki sposób, aby najlepiej odwzorować kolorystykę podwodnego świata.

Oczywiście nie omieszkaliśmy tego sprawdzić i poniżej prezentujemy kilka panoram, które wykonaliśmy na głębokości 5 m.

Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć

Funkcja ta działa znakomicie, a jej efekty przeszły nasze najśmielsze oczekiwania. Choć kolorystyka zdjęć nie jest idealna, to panoramy są na tyle udane, że podczas jednego nurkowania możemy wykonać kilkadziesiąt tego typu zdjęć. Trzeba przyznać, iż mieliśmy spory problem, aby wybrać kilka przykładowych panoram, gdyż większość nam się podobała. Z trudem udało nam się ograniczyć do 10 sztuk.

Podczas nurkowania powierzchniowego, również jesteśmy w stanie uzyskać ciekawe panoramy, jednak przy większych falach jest to utrudnione, gdyż aparat ma problemy z łączeniem zdjęć i przerywa tryb rejestracji. W rezultacie często otrzymujemy niedokończoną panoramę.

Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć

Mimo to producentowi należą się pochwały za udostępnienie tej interesującej funkcji.

Użytkowanie pod wodą

Chcąc być złośliwym powinniśmy skwitować ten podrozdział krótkim stwierdzeniem: użytkowanie pod wodą – brak!

Wszystko za sprawą czujnika zastosowanego w aparacie, który sprawia, że po zanurzeniu w wodzie wyłączany jest dotykowy interfejs. W związku z tym nie mamy możliwości kontroli jakichkolwiek parametrów pod wodą i pozostaje nam jedynie do dyspozycji zmiana ogniskowej i przycisk uruchamiający tryb wideo.

Na początku zastanawialiśmy się co wpłynęło na to, że konstruktorzy w tak brutalny sposób postanowili uprzykrzyć nam życie. Potencjalną odpowiedź znaleźliśmy dość szybko. W poprzednich rozdziałach pokazywaliśmy jak ciśnienie wody na większych głębokościach powoduje ugięcie się szybki chroniącej ekran LCD. W Sony TX5 problem ten nie występował, gdyż pozwalał on na nurkowanie na głębokości jedynie 3 m, gdzie ciśnienie nie jest na tyle duże. Natomiast na 5 m, na które pozwala nam już zejść TX10, sprawa wygląda już nieco inaczej. Zapewne konstruktorzy podczas testów zauważyli, że na tej głębokości ciśnienie powoduje taki nacisk na ekran LCD, że zaczynają działać czujniki dotykowe i obsługa aparatu staje się niemożliwa. Skoro w Fujifilm XP30 na podobnej głębokości ciśnienie potrafiło spowodować samoczynne naciskanie przycisków, to raczej z ekranem dotykowym tym bardziej nie będzie miało problemu.

Warto zatem się przyjrzeć jak wygląda ekran TX10 na głębokości ok. 5 metrów.

Powyższe zdjęcie potwierdza nasze przypuszczenia, gdyż powierzchnia monitora jest wyraźnie dociskana.

Widać więc, że producent oferując nam podwodny aparat z dotykowym ekranem trafił niejako w ślepy zaułek i niestety postanowił wybrnąć z niego w najgorszy sposób, czyli uniemożliwiając nam jakąkolwiek obsługę pod wodą. W rezultacie nie mamy zbyt wielu zdjęć wykonanych TX10 na większych głębokościach, gdyż wykonaliśmy z aparatem jedno nurkowanie i mieliśmy wówczas włączoną funkcję wykonywania zdjęć panoramicznych. Nie mogliśmy więc przełączyć się w inny tryb.

Testowany Cyber-shot oferuje nam trzy nastawy balansu bieli dla zdjęć podwodnych. Tylko co nam po nich skoro nie mamy możliwości ich przełączania pod wodą. Nawet podczas snurkowania jest to bardzo uciążliwe, gdyż co chwila musimy się wynurzać, aby zmienić nastawy. Gdy dodamy do tego niezbyt duży panoramiczny ekran, na którym w silnym słońcu praktycznie nic nie widać, to otrzymamy niechlubnego zwycięzce naszego rankingu na najmniej przyjazny użytkownikowi aparat podwodny.

Jakby tego było mało korpus ciężko utrzymać w mokrych dłoniach, gdyż jest mały i śliski, a do tego obiektyw został tak umieszczony, że czasem zdarza nam się sfotografować kawałek własnego palca. Przyciski też nie zostały do końca przemyślane, ponieważ śmiało można napisać, że są mikroskopijnych rozmiarów i do tego położone zbyt blisko siebie.

Dobijmy teraz leżącego i opiszmy interfejs dotykowy. Nadal wymaga on ciągłego stukania w ekran, aby cokolwiek zmienić. Przełączanie się między trybami jest czasochłonne tak samo, jak miało to miejsce w starszym modelu.

Chcąc np. przejść z trybu P do trybu podwodnego musimy:

1. kliknąć ikonkę Mode P na ekranie kadrowania
2. wybrać „Wybór sceny” oznaczony ikonką „SCN”,
3. przesunąć w dół suwak znajdujący się z prawej strony,
4. wybrać ikonkę trybu podwodnego,
5. wybrać „OK” przy komunikacie informującym o konieczności sprawdzenia czy nie ma ciał obcych wewnątrz pokrywy akumulatora i czy jest ona dobrze zamknięta.

Na pierwszy rzut oka nie wygląda to najgorzej, jednak pamiętajmy, że gdy przed wejściem do wody nie włączymy trybu podwodnego, to powyższe pięć kroków musimy wykonać na ekranie, na którym w słońcu niewiele widać i do tego unosząc się na powierzchni w pozycji pionowej i trzymając aparat w górze z dala od wody, aby nie zadziałał nieszczęsny czujnik, co przy dużej fali okazuje się czasem niemożliwe.

Na szczęście producent nieco złagodził nasze męki, gdyż naciśnięcie przycisku Movie powoduje, że rejestracja filmów odbywa się w aktualnie wybranym trybie tematycznym. Jednak samo przechodzenie z trybu fotografowania do trybu wideo trwa ok. 5 sekund, a powrót zajmuje kolejne 6 sekund podczas których widzimy jedynie komunikat „Nagrywanie”.

Na szczęście nie możemy mieć zastrzeżeń do szybkości i precyzji działania autofokusu, gdyż działa on błyskawicznie, a jego celności nie możemy nić zarzucić. Nawet przy silnej fali większość zdjęć wychodzi ostra. Ponadto warto wspomnieć, że aparat dobrze radzi sobie z właściwym oddaniem kolorystyki podczas wykonywania zdjęć na powierzchni w trybie podwodnym (pod warunkiem, że ustawimy automatyczny balans bieli).

Zdjęcie na powierzchni wykonane w trybie podwodnym

Mała rzecz, a cieszy. Zawsze to trochę stukania mniej.

Jakość zdjęć i filmów podwodnych

Przynajmniej w tej kategorii testowany Sony nas nie zawiódł. Zdjęcia wykonane tym aparatem podczas nurkowania powierzchniowego zachwycają swoimi kolorami i bogactwem szczegółów. Aparat doskonale radzi sobie w trudnych warunkach, gdy wykonujemy zdjęcia pod wodą będąc skierowanym w stronę słońca. Kolory co prawda nie są już tak intensywne, jednak wyglądają bardzo ładnie. Sielanka dla oczu zaczyna się natomiast wtedy, gdy będąc na płyciźnie skierujemy aparat w stronę głębi morza mając słońce za plecami. Zobaczymy wtedy bogactwo różnorodnych barw, niemal idealnie pokrywające się z tym co widzą nasze oczy. Śmiało możemy tu więc napisać, że pod tym względem TX10 wypada zdecydowanie najlepiej spośród testowanych w tym roku podwodnych kompaktów, jednak małe zastrzeżenia można mieć do jakości obrazu w rogach kadru, gdzie zauważalnie ulega ona pogorszeniu.

Dodatkowo oprócz automatycznego (AWB) producent oferuje nam dwa manualne ustawienia balansu bieli dla zdjęć podwodnych. Zgodnie z opisem, pierwszy z nich (WB1) powinien być wykorzystywany w niebieskich wodach, natomiast drugi (WB2) w zielonych.

Żeby zilustrować działanie tych opcji, poniżej prezentujemy zdjęcia przykładowych scen wykonane przy trzech różnych balansach bieli. Zdjęcia były wykonywane podczas nurkowania na powierzchni, gdyż, jak pamiętamy pod wodą nie mamy możliwości zmiany ustawień aparatu.

	Obiekt na małej głębokości	Obiekt na głębokości ok. 5 m
AWB
WB1
WB2

Widać wyraźnie, że w niebieskich wodach najlepiej sprawdza się automatyczny balans bieli. Nawet gdy wybierzemy ustawienie dedykowane dla wód niebieskich, to na małych głębokościach uzyskamy purpurowy zafarb, a na większych głębokościach nie widać praktycznie różnicy w stosunku do automatycznego balansu. Natomiast ustawienie WB2 dedykowane dla wód zielonych w żadnym wypadku nie sprawdza się w niebieskich wodach.

Postanowiliśmy więc sprawdzić jak zadziała ono w zielonych wodach jeziora Kłodno.

Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć.

Efekt jest poniżej przeciętnej. Woda ma kolor zółty, a w rzeczywistości miała lekko zielonkawe zabarwienie.

Na większych głębokościach Sony radzi sobie nadzwyczaj dobrze. Zdjęcia mają naturalne kolory i są pozbawione niebieskiej dominanty. Wyglądają nawet lepiej niż te z Panasonika FT3, gdyż zdecydowanie bardziej podoba nam się na nich kolor głębi. Jednak same zbliżenia raf koralowych wyglądają już nieco gorzej, ponieważ TX10 nie jest w stanie wydobyć rzeczywistych kolorów, tak jak to robi Lumix.

Poza tym trzeba pamiętać, że z Sony mogliśmy nurkować jedynie na 5 metrach, a tam warunki są znacznie lepsze niż na większych głębokościach, na których nurkowaliśmy z FT3, TG-810 i WG-1.

Przejdźmy teraz do filmów. Po ich obejrzeniu ciśnie się na usta tylko jedno słowo: REWELACJA! Choć poziom odwzorowania szczegółów jest zbliżony do tego, co oferuje Panasonic FT3, to jednak Sony deklasuje rywala kolorystyką. Niezależnie, czy nurkujemy powierzchniowo, czy na głębokości 5 m TX10 zawsze stoi na wysokości zadania i oferuje nam przepiękne filmy. Poza tym nawet przy dużej fali autofokus praktycznie się nie gubi i zawsze szybko i celnie ustawia ostrość.

Podsumowanie

Na początek lista zalet i wad testowanego aparatu:

Zalety:
• ogniskowa obiektywu od odpowiednika 25 mm,
• łatwy w czyszczeniu,
• świetna funkcja panoramy z ręki,
• panoramy podwodne,
• bardzo szybki i dokładny autofokus,
• bardzo dobre odwzorowanie koloru głębi morza,
• znakomite odwzorowanie kolorystyki rafy koralowej,
• znakomite oddanie szczegółów na zdjęciach podwodnych,
• bardzo dobra kolorystyka zdjęć na powierzchni robionych w trybie podwodnym,
• rewelacyjne oddanie szczegółów na filmach podwodnych,
• znakomita kolorystyka filmów podwodnych,
• dwa ustawienia balansu bieli dla zdjęć podwodnych.

Wady:
• wodoodporność tylko do 5 m,
• LCD podatny na zarysowania,
• niewielka, śliska obudowa trudna do utrzymania w mokrych dłoniach,
• uciążliwe suszenie aparatu,
• niewielkie opóźnienia podczas poruszania się po menu,
• złe umiejscowienie obiektywu,
• ekran LCD mało czytelny pod wodą przy silnym słońcu,
• brak możliwości zmiany parametrów pod wodą,
• małe i niewygodne przyciski,
• zmiana na tryb Auto wymaga wchodzenia do menu,
• słaba kolorystyka zdjęć wykonywanych w zielonej wodzie,
• wolne uruchamianie trybu wideo i zapisywanie filmów.

W przypadku Sony TX10 powtarza nam się sytuacja sprzed roku, kiedy to testowaliśmy model TX5, którego lista wad zrównała nam się z listą zalet. Wówczas także wszystkie wady dotyczyły użytkowania aparatu, natomiast zalety skupiały się na wychwalaniu jakości zdjęć i filmów. Konstruktorzy Sony niestety nie dostrzegli tego problemu i ponownie oferują nam aparat wykonujący doskonałe zdjęcia i kręcący genialne filmy, którego obsługa podczas nurkowania to istny koszmar.

Na pociechę dorzucili nam rewelacyjną funkcję panoramy podwodnej, która choć godna pochwały, to nie ukoiła naszego bólu związanego z niedosytem, jaki ten aparat pozostawia. Aż się prosi, żeby jego elektronikę przełożyć do większego korpusu, który wytrzyma na głębokości 12 m. Zrezygnować z dotykowego ekranu, dołożyć GPS, koło wyboru trybów i pozostawić cenę na niezmienionym poziomie ok. 1200 zł. Mielibyśmy wówczas aparat idealny, a tak pozostaje nam TX10, który robi najlepsze zdjęcia i kręci najlepsze filmy podwodne, ale czasem nie chce się z nim wchodzić do wody – bo po co się męczyć.

Przykładowe filmy podwodne

AVCHD, 1920×1080 pix, 50i, 31 s, 82.9 MB

AVCHD, 1920×1080 pix, 50i, 19 s, 51.2 MB

AVCHD, 1920×1080 pix, 50i, 16 s, 44.4 MB

AVCHD, 1920×1080 pix, 50i, 33 s, 90.5 MB, głębokość ok. 5m

AVCHD, 1920×1080 pix, 50i, 25 s, 69.1 MB, głębokość ok. 5m

Przykładowe zdjęcia podwodne

Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/320 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 3.69 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/320 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.13 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/250 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.6 MB
Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.32 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.37 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.18 MB
Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/320 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.92 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/4.5, exp. 1/500 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.12 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.57 MB
Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 3.39 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/250 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.32 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/250 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.98 MB
Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.01 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 5 mm, f/3.5, exp. 1/250 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 5.13 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 3.37 MB
Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/200 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.22 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/200 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 2.87 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/160 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 3.58 MB
Zdjęcia na większych głębokościach (ok. 3–5 m)
Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/400 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 3.45 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/250 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 4.61 MB	Aparat: Sony Cyber-shot TX10 Parametry: 4 mm, f/3.5, exp. 1/100 s, ISO 125 Plik: JPEG, 4608×3456 pix, 3.41 MB