Po upływie takiego „drobiazgu”, jakim jest pierwsze 81 lat historii firmy, nastał wreszcie wyczekiwany wiek XXI. Czas podróży kosmicznych, czas najnowocześniejszych technologii, zmierzch klasycznej fotografii opartej na materiałach fotochemicznych. Wymieniając podróże kosmiczne jako symbol kolejnego wieku, przedstawimy później pewne istotne wydarzenie w najnowszej historii firmy. Popełnilibyśmy jednak nieścisłość, gdybyśmy pomineli fakt, że jeszcze w ubiegłym wieku miał miejsce „flirt” Olympusa z przestrzenią kosmiczną, bowiem μ[mju:]-1 stał się oficjalnym aparatem fotograficznym angielsko-radzieckiej misji kosmicznej Juno, trwającej od 18 maja do 10 października 1991 roku. Wróćmy jednak na Ziemię.

Pierwsza dekada kolejnego stulecia jest okresem niesłychanie dynamicznego rozwoju technologicznego firmy Olympus. Dotyczy to w ogromnej mierze również najbardziej precyzyjnych systemów mikroskopowych, systemów endoskopowych do badań i zabiegów chirurgicznych, urządzeń analitycznych, systemów mikroskopowych i endoskopowych dla przemysłu, czy choćby dyktafonów cyfrowych. Opisanie tego wszystkiego zajęłoby zbyt wiele miejsca i być może byłoby trochę nużące dla miłośników fotografii. By jednak przekonać się o nieustającym zaangażowaniu konstruktorów wystarczy wymienić EVIS LUCERA - pierwszy w świecie zaawansowany system endoskopowy wideo kompatybilny z HDTV - pokazany w 2002 roku, czy pierwszy w świecie endoskop neurologiczny, powstały rok później.

EVIS LUCERA - pierwszy w świecie system endoskopowy wideo kompatybilny z HDTV.

Nastąpiły również zmiany organizacyjne w obrębie firmy. Do najważniejszych należy uruchomienie w 2002 roku pełnowymiarowej produkcji aparatów we własnej fabryce w Chinach, a ponadto od 2004 roku zagadnieniami fotograficznymi zawiaduje Olympus Imaging Corp. W dziedzinie fotografii następuje wiele zmian, Olympus zdecydowanie i bardzo odważnie wstąpił na drogę cyfrowego przetwarzania obrazu. Dowodem na to może być Olympus CAMEDIA C-21T.commu. Ten 2.1-megapikselowy aparat kompaktowy został wyposażony w interfejs pozwalający na podłączenie go do telefonu komórkowego. Dzięki temu użytkownik mógł wysyłać fotografie bezpośrednio z aparatu na zdalny komputer lub inny aparat. Dodatkowo C-21T.commu umożliwiał wysyłanie e-maili z załącznikami w postaci zdjęć, a jakby tego było mało, dołączone do niego oprogramowanie Telecommunications utility V1.0 CAMEDIA dawało możliwość zdalnego sterowania aparatem z poziomu komputera i pobieranie wybranych zdjęć.

Olympus Camedia C-21T.commu z 2000 roku pozwalał na przesyłanie zdjęć i maili za pośrednictwem telefonu komórkowego.

Po serii sukcesów odniesionych w produkcji cyfrowych aparatów kompaktowych, przyszła pora na lustrzanki. Kamieniem milowym na tej drodze stał się aparat E-10, po raz pierwszy zaprezentowany w 2000 roku. Model ten to zaawansowana konstrukcja z niewymiennym obiektywem zmiennoogniskowym. Nie był to pierwszy projekt tego typu. Aby to przybliżyć cofnijmy się do roku 1990, kiedy światło dzienne ujrzała lustrzanka typu „bridge” IS-1000 (jeszcze na film). Do takiej konstrukcji nawiązywały już wcześniejsze cyfrowe aparaty, np. C-1000L i C-1400L, a dużo wcześniej opisany w poprzedniej części V-100, bądź później, bardzo znany C-2500L. Aparat E-10 został przyjęty z dużym uznaniem z uwagi na bardzo wysoką jakość zdjęć i wyjątkowo odporną mechanicznie konstrukcję, chociaż zastrzeżenia budził czas przetwarzania obrazu. Jego ewolucyjny następca - model E-20 - stał się pierwszym na świecie aparatem cyfrowym, w którym zastosowano hybrydowe skanowanie obrazu, było ono przełączalne, albo progresywne, albo z przeplotem.

----- R E K L A M A -----

OSTATNIE DNI PROMOCJI FUJIFILM X-T5!

Fujifilm X-T5 SILVER BODY

7898 zł 6898 zł

Fujifilm X-T5 BLACK BODY

7898 zł 6898 zł

Fujifilm X-T5 BLACK BODY

7898 zł 6898 zł

Fujifilm X-T5 SILVER BODY

7898 zł 6898 zł

Raty 0%. Zostaw swój sprzęt w rozliczeniu.

Zaprezentowana w 2000 roku CAMEDIA E-10 była pierwszą w ofercie firmy profesjonalną lustrzanką cyfrową z niewymiennym obiektywem. Posiadała ona matrycę CCD o rozdzielczości 4 Mpix i 4-krotny zoom optyczny.

Oczywiście w ostatnim czasie Olympus wiele więcej pokazał w dziale fotografii cyfrowej, niż opisane wyżej konstrukcje. Bez wątpienia niezwykle ważnym kamieniem milowym najnowszej historii firmy jest opublikowanie w 2002 roku założeń standardu Cztery Trzecie (FourThirds). Zapowiedź wspólnych przedsięwzięć firm Olympus i Kodak, związanych z rozwojem fotografii cyfrowej, została ogłoszona już w lutym 2001 roku, a owocem tej współpracy stał się właśnie standard Cztery Trzecie, czyli standard technologiczny stworzony dla potrzeb systemów cyfrowych lustrzanek jednoobiektywowych. Założenia jego były nowatorskie, a ich wynikiem stał się system lustrzanek cyfrowych zaprojektowanych od początku jako w pełni zoptymalizowany dla fotografii cyfrowej i umożliwiający konstruowanie optyki telecentrycznej. Ponadto system ten od początku wychodził naprzeciw oczekiwaniom użytkowników poszukujących alternatywnych elementów składowych wyposażenia, jest bowiem standardem otwartym dla innych producentów, dzięki czemu wsparciem systemu Cztery Trzecie zajęły się oprócz Eastman Kodak Company i Olympus Imaging Corp również Fuji Photo Film Co., Ltd., Leica camera AG, Panasonic Corporation, Sanyo Electric Co., Ltd., Sigma Corporation.

W tym miejscu warto poświęcić chwilę na przybliżenie założeń standardu Cztery Trzecie, bowiem wiele osób doszukując się genezy jego nazwy popełnia błąd, sądząc, iż wywodzi się ona ze stosunku boków matrycy lustrzanek E-Systemu (lustrzanek Olympus standardu Cztery Trzecie), który wynosi 4:3. Okazuje się bowiem, że standard Cztery Trzecie nie określa stosunku boków matrycy, a jedynie długość jej przekątnej, która musi wynosić 22.5 mm (powierzchnia czynna matrycy ma przekątną 21.63 mm). Natomiast proporcje obrazu mogą być dowolne i np. 3:2 oraz 1:1 są również dopuszczalne.

Standard Cztery Trzecie nie określa stosunku boków matrycy, a jedynie długość jej przekątnej, która musi wynosić 22.5 mm (powierzchni czynna matrycy ma przekątną 21.63 mm).

Four Thirds - cztery trzecie, odnosi się do standardowej w systemie średnicy koła obrazu: 33.87 mm lub 4/3 cala. Koło to stanowi obszar światła padającego przez obiektyw na płaszczyznę ogniskowej. Użycie takiej nazwy w stosunku do sensora wywodzi się z konwencji nadawania nazw zapoczątkowanej w latach 50-tych XX w. wraz z rozwojem lamp elektronowych Vidicon, których zadaniem było uchwycenie obrazu. Konwencja ta została utrzymana do dziś. Mówiąc o innych elektronicznych sensorach generalnie nie odnosimy się do ich przekątnej, lecz do średnicy koła obrazu. Aby uniknąć zniekształceń (dystorsji) i interferencji, jedynie około 2/3 obszaru wewnątrz koła obrazu powinno być zarezerwowane dla sensora. To właśnie dlatego sensor w systemie Olympusa ma średnicę wynosząca 22.5 mm.

Oprócz przekątnej matrycy zdefiniowano również inne cechy na poziomie układów mechanicznych, optyki i komunikacji. Standardowi podlega typ, rozmiar i kształt bagnetowego mocowania obiektywu oraz średnica otworu mocowania tak, aby zapewnić wymienność obiektywów. Ściśle zdefiniowana jest również odległość pomiędzy płaszczyzną ogniskowania a powierzchnią mocowania (tam gdzie mocowany jest obiektyw), jak również pozycja sensora obrazu w stosunku do tylnej części obiektywu. Określono także liczbę styków i protokół komunikacyjny między obiektywem a korpusem.

Zespół projektantów wybrał konstrukcję typu Cztery Trzecie, zakładając, że może ona w sposób optymalny sprostać różnym wymaganiom: potrzebie uzyskiwania wysokiej jakości obrazu oraz unikania zakłóceń, możliwości przystosowania się do różnych rozmiarów pikseli w przyszłości, a także możliwości zastosowania telecetrycznej konstrukcji obiektywu. W rezultacie oczekiwano następujących zalet od systemu Cztery Trzecie:

• Rozdzielczość obrazu nie jest już zmniejszana z powodu niewystarczającej rozdzielczości obiektywu - pełne wykorzystanie funkcjonalności sensora obrazu.
• Nie jest tracona możliwość wykonywania zdjęć szerokokątnych.
• Znacznie zredukowany jest efekt zacieniania narożników obrazu.
• Mniejsze i lżejsze obiektywy oraz korpusy aparatów.
• Obiektywy jaśniejsze o około 2 stopnie przysłony przy tej samej głębi ostrości, co w przypadku obiektywów aparatów małoobrazkowych (dodatkowo rozwiązanie zapewniające uzyskanie niewielkiej głębi ostrości, jeśli jest potrzebna).
• Obiektywy zaprojektowane w ten sposób, by były kompatybilne z konstruowanymi w przyszłości sensorami obrazu.
• Wymienność obiektywów pomiędzy sprzętem różnych producentów.
• Doskonałe zharmonizowanie obiektywu i korpusu dzięki standardowej komunikacji.
• Bezpieczna inwestycja, gdyż konstrukcja otwarta jest na przyszłe rozwiązania.

Czy udało się spełnić te wymagania? Na to pytanie można znaleźć odpowiedź czytając nasze testy aparatów systemu Cztery Trzecie i testy obiektywów systemu Cztery Trzecie.

Olympus E-1 - pierwsza lustrzanka E-System (spełniająca wymogi standardu Cztery Trzecie) została zaprezentowana w 2003 roku.

Rok 2003 z pewnością można uznać za przełomowy w historii firmy, gdyż w czerwcu producent prezentuje pierwszą w swojej ofercie cyfrową lustrzankę z wymiennymi obiektywami, która jest zgodna ze standardem Cztery Trzecie. Pierwszy model Olympus E-System to 5-megapikselowy aparat Olympus E-1, a wraz z nim przedstawiono nową gamę obiektywów, które ze względu na przeznaczenie do fotografii cyfrowej, zostały nazwane ZUIKO DIGITAL. Na początku Olympus oferował następujące modele obiektywów ZUIKO DIGITAL: ED 300 mm f/2.8, E 14-54 mm f/2.8-3.5, ED 50 mm f/2.0 macro, ED 50-200 mm f/2.8-3.5 oraz E 11-22 mm f/2.8-3.5 (zaprezentowany pod koniec 2003 roku).

Powyższe zdjęcie przedstawiające rodzinę produktów E-System pokazuje jak skromne były początki Olympusa na polu cyfrowych lustrzanek z wymiennymi obiektywami.

Rodzina E-Systemu w 2003 zawierała jedynie garstkę produktów, co w porównaniu do innych producentów, którzy oferowali już cała gamę lustrzanek cyfrowych, było dość skromnym osiągnięciem. Jednak już na samym początku Olympus wykazał się sporą innowacyjnością, prezentując rozwiązanie, które potem konkurenci wykorzystywali w swoich produktach. Mowa tu o systemie czyszczenia matrycy Supersonic Wave Filter (SSWF). Bazował on na układzie filtra ultradźwiękowego, który dzięki wprowadzaniu go w drgania strząsał wszelkie zanieczyszczenia na umieszczony pod nim pasek lepkiego materiału.

Animacja ilustrująca zasadę działania systemu Supersonic Wave Filter.

Czas pokazał, że na wyposażeniu lustrzanki w układ filtra ultradźwiękowego uniemożliwiającego pozostanie drobinek kurzu przed matrycą zyskali wszyscy liczący się producenci sprzętu fotograficznego, a rozwiązanie to jest obecnie standardem w lustrzankach cyfrowych. Nic więc dziwnego, iż taki filtr chroniący matrycę jest charakterystycznym elementem wszystkich modeli aparatów E-System. Kolejne modele lustrzanek także wnosiły świeży powiew inwencji do sposobu myślenia o klasycznej konstrukcji, gdzie Olympus znalazł wielu naśladowców. Przykładem, a zarazem kamieniem milowym w historii lustrzanek cyfrowych, stał się model E-330 zaprezentowany w styczniu 2006 roku. Aparat ten był pierwszą na świecie cyfrową lustrzanką z wymiennymi obiektywami wyposażoną w funkcję ciągłego podglądu obrazu na ekranie LCD - tzw. Live View. Taka funkcjonalność była całkowitą nowością w konstrukcji lustrzanek, ponadto została rozwiązana w bardzo interesujący sposób. Celownik tego modelu powstał według założeń zastosowanych jeszcze w Pen F, co umożliwiło zamontowanie w nim dodatkowej matrycy transmitującej obraz z matówki na monitor LCD. E-330 wyposażony był także w układ umożliwiający podniesienie lustra i pobieranie na bieżąco obrazu bezpośrednio z głównej matrycy aparatu, co stosowane jest w obecnie produkowanych modelach lustrzanek E-System oraz niemal wszystkich lustrzankach innych producentów.

Zasada działania podglądu na żywo w lustrzance Olympus E-330.

W drodze do najnowszych, obecnie oferowanych modeli, było też jeszcze kilka „naj” - najmniejszy i najlżejszy korpus lustrzanki cyfrowej - model E-400 (waga 380 g, wymiary 129.5 x 91 x 53 mm), najwydajniej działający układ stabilizatora obrazu bazującego na ruchach matrycy, czy najszybciej działający układ autofokusu - w modelu E-3 z obiektywem Zuiko Digital ED 12-60 mm F/2.8-4.0 SWD. Sam E-3 jest wodoszczelny i skonstruowany został do wykonywania zdjęć w najtrudniejszych warunkach, a współczesne wydarzenia sprawią, że zostanie przetestowany w warunkach najbardziej ekstremalnych z możliwych. Przypadające w tym roku 90-cio lecie powstania firmy stało się okazją do znakomitego wydarzenia urodzinowego - Olympus w Przestrzeni Kosmicznej. Aparat E-3 wraz z dwoma obiektywami będzie narzędziem pracy w rękach japońskiego astronauty, dr Koichi Wakata, o czym można przeczytać na tej stronie.

Konstrukcje kompaktowe pozostały naturalnie w obszarze zainteresowań projektantów firmy, co również pozostawiło trwały ślad w życzliwej pamięci użytkowników i miłośników tej marki. Na pewno niezapomniany pozostanie Olympus CAMEDIA C-700 Ultra Zoom, wskazujący kierunki rozwoju kompaktowych konstrukcji optycznych w zakresie obiektywów o dużym zakresie zmiany ogniskowej. Ten niewielki, 2.1-megapikselowy kompakt został wyposażony w obiektyw o 10-krotnym zoomie optycznym i z pewnością stał się nie tylko pierwowzorem dla obecnej serii Olympus SP-xxx UZ, ale także przyczynił się do wojny na krotność zoomu w kompaktach, która zbliża się obecnie do wartości 30x.

Olympus CAMEDIA C-700 Ultra Zoom z 2001 roku został wyposażony w obiektyw o 10-krotnym zoomie optycznym.

Nie tylko optyka, lecz również wzornictwo przyczyniły się do postawienia kamienia milowego w historii firmy. Za taki jest bowiem uznawany Olympus μ-mini DIGITAL, wprowadzający zupełnie rewolucyjne podejście do wyglądu aparatu. Kompakt ten został zaprezentowany w 2004 i wyposażono go w matrycę o rozdzielczości 4 Mpix i 2-krotny zoom optyczny . Jego metalowa obudowa dostępna w sześciu wersjach kolorystycznych charakteryzowała się miękką, płynną linią, która miała zapewnić doskonały chwyt aparatu. Koncepcja ta została doceniona w 2005 roku, kiedy to następca μ-mini DIGITAL nazwany μ-mini DIGITAL S zdobył nagrodę TIPA za najlepsze innowacyjne wzornictwo.

Olympus μ-mini DIGITAL S wyróżniał się innowacyjnym wzornictwem.

Na koniec omawiania aparatów kompaktowych warto wspomnieć o jeszcze jednym innowacyjnym pomyśle konstruktorów Olympusa, który urzeczywistnił się niespełna 3 lata temu. Mowa tu o zupełnie nowej klasie cyfrowych aparatów kompaktowych - aparaty odporne nie tylko na warunki atmosferyczne, do czego przyzwyczaili się użytkownicy serii [mju:], lecz w pełni wodoszczelne i odporne na wstrząsy. Seria ta znana wcześniej jako aparaty SW (Shockproof, Waterproof), obecnie przeobraziła się w serię TOUGH, co ma podkreślać walory użytkowe tego sprzętu.

Olympus μ725SW pozwalał na zanurzenie na głębokość 5 m i zapoczątkował serię odpornych na wodę i upadki aparatów kompaktowych.

W najnowszej historii firmy Olympus nie zabrakło także interesujących produktów w branży mikroskopowej. Warto wspomnieć tutaj o dwóch z nich. Pierwszy, to zaprezentowany w 2005 roku system do mikroskopowego obrazowania - Olympus DP20. Został on wyposażony w kamerę z 2-megapikselową matrycą CCD, którą zaprojektowano tak, aby podawała na monitor lub projektor w czasie rzeczywistym obraz w rozdzielczości 1600x1200 pikseli z prędkością 15 kl/s. Dzięki temu możliwe było prowadzenie pokazów i konferencji, na których wszyscy mogli oglądać obserwowany pod mikroskopem obiekt.

Olympus DP20

Kolejnym interesującym produktem jest Olympus DP71, który został pokazany w 2006 roku. Posiada on sensor CCD o efektywnej rozdzielczości 1.41 Mpix. W celu obniżenia poziomu szumów własnych matrycy zastosowano w mikroskopie układ chłodzenia, a dzięki technologii piezo przemieszczania (piezo shift) DP71 pozwala uzyskiwać obrazy o rozdzielczości aż 12.5 Mpix.

Olympus DP71

Obserwując dynamikę z jaką powstają nowe rozwiązania elektroniczne zawarte w aparatach cyfrowych, można doznać zawrotu głowy od prędkości zmian. Aby trochę zwolnić tempo i nabrać niezbędnego dystansu, w następnym tygodniu cofniemy się do przełomu lat 50-tych i 60-tych i prześledzimy uważnie historię aparatów serii PEN.

Informacje o produktach firmy Olympus można znaleźć na stronie www.olympus.pl.