Zawodowi fotografowie mody, portretowi i specjaliści od fotografii glamour wydają duże pieniądze na studyjny sprzęt oświetleniowy, który umożliwia pełną kontrolę twórczą nad oświetleniem w ich zdjęciach.

Jako zagorzały entuzjasta fotografii niekoniecznie potrzebujesz rozbijać skarbonkę, aby móc uzyskiwać rezultaty całkiem profesjonalne. Tak naprawdę za mniej więcej 500 dolarów możesz kupić przenośny sprzęt studyjny taki jak Photo Basic Kit produkowany przez F.J. Westcott (http://www.fjwestcott.com), który widzisz na zdjęciu otwierającym tę lekcję.

Większość zestawów składa się z trzech świateł (jedno światło zostało na otwierającym zdjęciu umieszczone za modelem), parasolek (pokazanych na tym zdjęciu) lub softboksów (pokazanych dalej w tej lekcji) służących do rozproszenia światła i bardziej równomiernego rozłożenia go na zdjęciu, tak by uzyskać korzystniejszy efekt, oraz ze statywów umożliwiających ich rozstawienie.

----- R E K L A M A -----

OFERTA BLACK FRIDAY

Fujifilm GFX 100S (443 zdjęcia)

13999 zł 12599 zł

Sony A7R IV (15263 zdj.)

8299 zł 7054 zł

Canon 28-70/2 RF L USM

10999 zł 9899 zł

Leica Q2 Monochrom (3252 zdj.)

19999 zł 17999 zł

Przenośny zestaw oświetleniowy można rozstawić w mniej więcej dziesięć minut (przy szybkiej pracy), przeobrażając komórkę lub salon w studio fotograficzne. Aby ułatwić ich przenoszenie, zestawy dają się zapakować w niewielką walizkę. Walizka, w którą pakuję mój zestaw, ma mniej więcej taką samą wielkość i wagę co moja gitara akustyczna w drewnianym pudle (około 10 kilogramów).

Na otwierającym zdjęciu pokazano zestaw oparty na lampach światła ciągłego. W zestawie tym źródło światła stanowią żarówki o standardowym gwincie dostarczające światła ciągłego dokładnie tak jak lampy w Twoim salonie.

Większość zawodowców nie korzysta z lamp światła ciągłego. Korzystają oni ze znacznie kosztowniejszych lamp błyskowych zapewniających krótki błysk światła podobny do tego tworzonego przez lampę błyskową aparatu, lecz silniejszy. Silny błysk światła pozwala Ci na fotografowanie przy użyciu niskich ustawień ISO bez tworzenia cyfrowego szumu. Jaskrawe światło pozwala również na mocne przymknięcie przesłony, zapewniając dużą głębię ostrości.

Lampy światła ciągłego nie mają takiej mocy jak lampy błyskowe. Ponadto tworzą one mnóstwo ciepła i mogą zwyczajnie oparzyć modela znajdującego się zbyt blisko. Pracując z lampami światła ciągłego, musisz korzystać z wyższych ustawień ISO, co może spowodować powstanie cyfrowego szumu na zdjęciach. Dodatkowo korzystając z takich świateł, będziesz prawdopodobnie potrzebował statywu albo obiektywu ze stabilizacją obrazu, aby ustabilizować aparat przy dłuższych czasach otwarcia migawki, by uniknąć poruszonych zdjęć. Pracując z lampami światła ciągłego, których użyłem w tej lekcji, nawet ISO 400 pozwalało na czas otwarcia migawki na poziomie 1/60 sekundy przy przesłonie f/5.6.

Podczas korzystania z lamp błyskowych drgania aparatu nie stanowią problemu, ponieważ nawet jeśli korzystamy z czasu otwarcia migawki 1/60 sekundy, błysk lampy trwający 1/10000 sekundy zamrozi każdy ruch modela czy aparatu.

Jedną z większych zalet lamp światła ciągłego jest to, że widzisz cienie i światła w czasie przesuwania lamp wokół modela. Przy lampach błyskowych musisz poczekać, aż zrobisz zdjęcie i sprawdzisz rezultaty na wyświetlaczu aparatu — chyba że lampy wyposażone są w światło pilotujące (lampki, które palą się cały czas i oświetlają fotografowany obiekt, tak by fotograf widział, gdzie znajdą się cienie).

Gdy prawidłowo rozstawisz i wykorzystasz niedrogie zestawy światła ciągłego lub błyskowego, możesz uzyskać rezultaty porównywalne z tymi, które osiągają zawodowcy. Przyjrzyjmy się teraz kilku przykładom.

Znajdujące się po lewej stronie zdjęcie mojej przyjaciółki Lauren ilustruje klasyczną technikę wykorzystującą trzy światła. Gdybyś miał możliwość obejrzenia ustawienia lamp przy tworzeniu tego zdjęcia z góry, wyglądałby on tak:

• Główne światło znajduje się mniej więcej na godzinie czwartej, oświetlając twarz Lauren.
• Światło wypełniające znajduje się mniej więcej na godzinie dziesiątej, dodając blasku jej włosom.
• Światło oddzielające od tła znajduje się na godzinie dwunastej i jest skierowane na tło.

Jeśli wypróbujesz to ustawienie, a twarz modelki okaże się zbyt ciemna, przesuń główne światło bliżej. Jeśli jej włosy są prześwietlone, odsuń nieco światło wypełniające. Jeśli tło jest zbyt ciemne, przysuń oświetlającą je lampę nieco bliżej. Na pewno już rozumiesz, o co chodzi.

Jeżeli chodzi o wysokość świateł, umieść światło główne i światło wypełniające powyżej oczu modelki, a światło odcinające ją od tła około metra nad ziemią.

Jak wszystkie portrety w tej lekcji zdjęcie to wykonałem przy użyciu mojego obiektywu Canon 50 mm f/2,5. Jeśli pracujemy w niewielkiej odległości i przy dość słabym świetle, użycie obiektywu 50 mm f/2,5 lub innego jasnego szkła stanowi zwykle dobre rozwiązanie.

Kolejny portret Lauren w porównaniu z poprzednim zdjęciem sprawia wrażenie płaskiego. Wykonałem go przy użyciu tylko jednego światła umieszczonego koło godziny czwartej. Jak widzisz, jej włosy są pozbawione blasku, a Lauren nie jest w żaden sposób oddzielona od tła.

Zdjęcie ukazujące 3/4 sylwetki Lauren (po lewej) zostało wykonane z wykorzystaniem tego samego układu trzech świateł. Tyle że w tym przykładzie przysunąłem znajdujące się na godzinie dziesiątej światło wypełniające, a światło główne (na godzinie czwartej) odsunąłem nieco dalej, co dało wyrazistsze oświetlenie boczne. W ten sposób efektywnie uczyniłem światło znajdujące się na godzinie dziesiątej światłem głównym. W fotografii mody i glamour, podobnie jak w portretach, może to być bardzo przydatne rozwiązanie.

Robiąc kolejne zdjęcie Lauren, wyłączyłem światło padające na tło, jedno światło umieściłem na godzinie czwartej, podczas gdy drugie znalazło się na godzinie ósmej. Lampa na godzinie czwartej została ustawiona nieco bliżej fotografowanej osoby niż lampa na godzinie ósmej. Taki układ dał w efekcie światło rembrandtowskie, o którym czytałeś (jeśli nie pominąłeś tego rozdziału) w lekcji 33.

Jeżeli nie masz wiele pieniędzy i możesz kupić tylko jedno światło, mam dla Ciebie rozwiązanie — korzystaj z płaszczyzny odblaskowej na statywie (lub poproś kogoś o jej przytrzymanie) i umieść ją naprzeciw jedynej lampy (tu znajdującej się w softboksie), tak by odbić światło na drugą stronę twarzy modela. Więcej informacji na temat płaszczyzn odbijających znajdziesz w lekcji 22.

To zdjęcie mojej siostrzenicy Brooks wykonałem, korzystając z jednej lampy z płaszczyzną odbijającą. Jako tła użyłem kosztującego 9 dolarów kawałka czarnego materiału. Profesjonalne tła takie jak użyte na poprzednim zdjęciu kosztują od 200 dolarów wzwyż.

Wracając do fotografii profesjonalnej, powyższe zdjęcie modelki wykonałem w profesjonalnym studiu. Oświetlenie jest poprawne, ale w tym konkretnym przykładzie nie jest ono równie ciekawe co oświetlenie, które da się stworzyć, korzystając z podstawowego zestawu trzech lamp. Oczywiście, mogłem stworzyć ciekawsze oświetlenie. Usiłuję jedynie pokazać, że większe i droższe nie musi oznaczać lepsze.

Oto zdjęcie dokumentujące tworzenie poprzedniego zdjęcia w studiu. Patrzysz tu na sprzęt o wartości co najmniej 5000 dolarów — nie wspominając o koszcie samego studia. Pokazuję to zdjęcie, żeby jeszcze raz podkreślić, że nie musisz być zawodowcem czy mieć profesjonalnego sprzętu, by tworzyć profesjonalne portrety we wnętrzach.