Zdjęcia zaprezentowane w tej lekcji wykonałem w czasie występu grupy scenicznej The Rising Sun w stolicy Mongolii Ułan Bator. Możesz skorzystać z tych samych wskazówek i technik, fotografując każdy inny występ sceniczny, nawet odbywający się w sąsiedztwie, ponieważ będą do niego miały zastosowanie te same zasady.

Przede wszystkim fotografowanie występu scenicznego to ćwiczenie w fotografowaniu w trudnych warunkach oświetleniowych bez użycia lampy błyskowej. Fotografia w trudnych warunkach przy świetle zastanym oznacza konieczność użycia wysokich ustawień ISO. Na przykład wykonując zdjęcia przedstawienia zawarte w tej lekcji, ustawiłem ISO na poziomie 1000. Pamiętaj jednak, że im wyższego użyjesz ISO, tym więcej szumu znajdzie się na Twoich zdjęciach. Ale co jest gorsze? Szum cyfrowy czy rozmyte zdjęcia wynikające z fotografowania przy użyciu zbyt długiego czasu otwarcia migawki?

Zwróć również uwagę na to, że lustrzanki cyfrowe z wyższej półki tworzą przy takiej samej czułości matrycy zdjęcia o znacznie niższym zaszumieniu niż lustrzanki z niższej półki. Co więcej, różne lustrzanki w różny sposób redukują szumy (niektóre z nich robią to na poziomie matrycy, inne na poziomie procesora obrazu) i robią to w różnym stopniu. Więcej informacji o cyfrowym szumie znajdziesz, przeszukując internet w poszukiwaniu informacji o różnych aparatach.

----- R E K L A M A -----

OFERTA BLACK FRIDAY

Sony A7R IV (15263 zdj.)

8299 zł 7054 zł

Fujifilm GFX 100S (443 zdjęcia)

13999 zł 12599 zł

Leica Q2 Monochrom (3252 zdj.)

19999 zł 17999 zł

Canon 28-70/2 RF L USM

10999 zł 9899 zł

Większość cyfrowych lustrzanek oferuje dodatkową funkcję redukcji szumu na poziomie aparatu (zwykle jako funkcję własną). Redukcja szumu w aparacie zmniejsza prędkość, z jaką przetwarzane są obrazy (czasami nawet o kilka sekund) i może uniemożliwić wykonanie szybkiej serii zdjęć. Niemniej jednak, jeśli szum na zdjęciach Ci przeszkadza, może warto z niej skorzystać.

Szum cyfrowy jest bardziej widoczny w regionach cienia niż w światłach. Tak więc nawet w trudnych warunkach oświetleniowych jasno oświetlone przedmioty nie będą mocno zaszumione.

Zanim przejdziemy dalej, pamiętaj, że ilość szumu obecnego na zdjęciach możesz również ograniczyć, korzystając z programu Adobe Camera Raw (Detail tab/Noise Reduction [zakładka Szczegół/Redukcja Szumu]), w Photoshopie (Filter/Noise/Reduce Noise [Filtr/Szum/Redukcja szumu]) oraz z wtyczek do Photoshopa takich jak Nil Software’s Dfine (http://www.niksoftware.com). Jeśli chcesz redukować poziom szumów, sugeruję wykonanie tej czynności jako jednej z pierwszych w procesie edycji (nie jako ostatni krok, którym powinno być wyostrzenie zdjęcia). Pamiętaj też, że jeśli maksymalnie przesuniesz suwaki w programach redukujących szumy, to co prawda usuniesz szum, ale spowodujesz, że zdjęcie będzie wyglądało na przesadnie miękkie. Redukując szum, nie zapominaj o ostrości.

Mówiąc o przetwarzaniu obrazu — prawdopodobnie będziesz chciał wyostrzyć wszystkie zdjęcia przedstawień scenicznych, ponieważ światło teatralne jest zazwyczaj dość miękkie. Wyostrzanie powinno stanowić ostatni krok, ponieważ inne polecenia takie jak Levels (Poziomy) i Contrast (Kontrast) również powodują wyostrzenie zdjęcia, a nie chcesz uzyskać efektu przesadnego wyostrzenia.

Pozostałe podstawowe techniki pracy w słabym oświetleniu to:

• Korzystaj z jasnego obiektywu (f/2.8) posiadającego stabilizację obrazu, tak by móc używać czasów otwarcia migawki pozwalających na uniknięcie rozmycia obrazu spowodowanego poruszeniem aparatu. W przypadku obiektywów bez stabilizacji obrazu nie należy używać czasów otwarcia migawki dłuższych niż ogniskowa obiektywu. Oznacza to, że pracując z obiektywem o ogniskowej 100 mm, nie należy używać czasów otwarcia migawki dłuższych niż 1/100 sekundy. Podobnie należy postępować z obiektywami zmiennoogniskowymi, gdzie czas otwarcia migawki należy dostosować do aktualnie wykorzystywanej ogniskowej. W przypadku obiektywów ze stabilizacją obrazu można zwykle korzystać z czasów otwarcia migawki o kilka stopni dłuższych, niż przed chwilą sugerowałem. Niektóre zdjęcia w tej lekcji wykonałem za pomocą mojego nieuznawanego za szczególnie jasny obiektywu Canon 70-200 f/4 IS, korzystając z czasu otwarcia migawki 1/60 sekundy przy jednoczesnym wyborze ogniskowej od 150 do 200 mm.
• Aby sfotografować całą scenę, wykorzystuj obiektywy szerokokątne, używając teleobiektywów do zbliżeń.
• Warto również rozważyć użycie monopodu lub statywu. Jeśli to zrobisz, warto wyłączyć opcję stabilizacji obrazu. Jeśli tego nie zrobisz, autofokus będzie skakał w czasie ustawiania ostrości i możesz przegapić ujęcie.

Dość rozmowy o technikaliach. Weźmy się za techniki zdjęciowe.

Wejdź na zaplecze

Jeśli ja mogłem wprosić się do garderoby w Mongolii, Ty też z pewnością wprosisz się za scenę i zrobisz świetne zdjęcia przygotowań. To zdjęcie garderoby uzupełnia opowiadaną historię. No i oczywiście dużo zabawniej jest fotografować aktorów przygotowujących się do występów.

Wykorzystuj lustra

Robienie zdjęć teatralnej kuchni bardzo często wiąże się z pracą z lustrami. Fotografując odbicia, możesz zrobić bardzo ciekawe ujęcia. A oto dwie rzeczy, o których musisz pamiętać. Po pierwsze, sprawdź, czy w lustrze nie ma Twojego odbicia. Po drugie, upewnij się, że nie odbija się w nim nic, co rozprasza widza.

Wybierz miejsce

Zazwyczaj w czasie wykonywania zdjęć będziesz przywiązany do jednego miejsca. Dlatego też tak ważny jest jego staranny wybór. Jeśli tylko jest to możliwe, zapytaj aktorów lub managera, co będzie działo się na scenie. Postaraj się zaplanować zdjęcia z wyprzedzeniem. Postaraj się także nie pozwolić, by mikrofony i podtrzymujące je statywy przysłoniły Ci aktorów.

Patrz na światło

Oświetlenie sceniczne potrafi sprawiać trudności. Nawet jeśli nasze oczy postrzegają je jako równomierne, istnieje spore prawdopodobieństwo, że niektóre postaci będą oświetlone punktowo, tak jak ma to miejsce w przypadku tancerza w masce na powyższym zdjęciu. Kluczem do sukcesu jest odczytanie oświetlenia: jasnych i ciemnych miejsc na scenie, a następnie ustawienie ekspozycji na oświetloną postać. Cel ten można osiągnąć na dwa łatwe sposoby.

Po pierwsze, jeśli Twój aparat posiada punktowy pomiar światła, możesz zawsze wybrać ten tryb i korzystając z blokady ekspozycji, ustawić ekspozycję na fotografowaną postać. Po drugie, możesz ustawić aparat w trybie pomiaru uśrednionego i wiedząc, że główny motyw jest mocniej oświetlony niż otoczenie (nawet jeśli nie wypełnia kadru), zmniejszyć naświetlenie za pomocą funkcji kompensacji ekspozycji (mniej więcej o -1ev). Wykonując to zdjęcie, ustawiłem aparat na tryb pierwszeństwa przesłony, a następnie skorygowałem ekspozycję o -1ev.

Staraj się dostrzec barwę światła

Poza obserwowaniem ogólnego rozkładu światła na scenie musisz poradzić sobie ze światłami punktowymi zmieniającymi kolor poszczególnych aktorów. Barwa światła może zmieniać się ze sceny na scenę, co może oznaczać, że jeśli chcesz uzyskać wierne odwzorowanie kolorów, możesz musieć ręcznie zmieniać balans bieli swojego aparatu ze sceny na scenę, co dla większości ludzi ze mną włącznie nie jest zbyt praktycznym rozwiązaniem. Dlatego też, chociaż rzadko zdarza mi się polecać zastosowanie automatycznego balansu bieli, uważam to rozwiązanie za dobre przy fotografowaniu występów scenicznych.

Oczywiście, możesz również zmienić kolor zdjęcia w Photoshopie lub oprogramowaniu do wywoływania plików RAW, ocieplając lub oziębiając kolorystykę zdjęcia wedle uznania.

Pamiętaj o rozdzieleniu postaci

W fotografii, podobnie jak w życiu, wybór odpowiedniego momentu ma kluczowe znaczenie. Jeśli na scenie znajduje się kilku aktorów, bardzo ważne jest uzyskanie przestrzeni między nimi, tak by nie zlali się ze sobą. Efekt ten najłatwiej uzyskać, ustawiając aparat na zdjęcia seryjne i obserwując rozwój wydarzeń i ruch postaci, starając się przewidzieć, gdzie znajdą się one za moment. Pomaga tu również doświadczenie zebrane przy wykonywaniu licznych zdjęć.

Na koniec chciałbym dać Ci jeszcze jedną wskazówkę. Większość ludzi chodzi na przedstawienia dla zabawy. Postaraj się im nie przeszkadzać. W innym razie, tak jak kiepski aktor, zostaniesz zwyczajnie wygwizdany!

Inne książki wydawnictwa Helion S.A.: