Miesiące czerwiec i lipiec to najlepszy czas do podziwiania najwyższych chmur czyli tzw. obłoków srebrzystych. Warto je nie tylko obserwować ale także spróbować uwiecznić na zdjęciach. Zachęcamy do spróbowania swoich sił w tej dziedzinie!

Obłoki srebrzyste powstają z malutkich kryształków lodu wodnego o rozmiarach od 40 do 100 nanometrów, które unoszą się w atmosferze ziemskiej na wysokości od 76 do 85 kilometrów (ta część atmosfery nazywa się mezosferą). To najwyżej położone chmury, które możemy podziwiać z powierzchni naszej planety.

Zobaczenie ich wcale nie jest łatwe - muszą zostać spełnione pewne warunki geometryczne. Chmury są widoczne z szerokości geograficznych w przedziale 50-70 stopni szerokości północnej i południowej, w okolicach przesilenia letniego tj. w okresie kiedy Słońce chowa się pod horyzont na niewielką głębokość - od 6 do 16 stopni.

Obłoki srebrzyste nad Zalewem Wiślanym w 2019 roku. Fot. A. Olech.

Takie położenie Słońca gwarantuje już w miarę ciemne niebo, a jednocześnie nasza dzienna gwiazda - dla nas już schowana pod horyzontem - jest w stanie wciąż oświetlać położone znacznie wyżej kryształki obłoków srebrzystych. W Polsce miesiące czerwiec i lipiec to najlepszy czas do wypatrywania obłoków srebrzystych. Najczęściej widać je około północy nad północną częścią horyzontu. Jak sama nazwa wskazuje srebrzą się one na tle niebieskiego lub granatowego nieba, pokazując wyraźne smugi i struktury trochę podobne do znacznie niżej położonych cirrusów. Ich kolor, tak naprawdę, można określić jako blado-niebieski i wynika on z pochłaniania przez warstwę ozonu, przez którą musi przejść światło słoneczne zanim oświetli obłoki.

W tym roku obłoki srebrzyste zafundowały nam już kilka pięknych spektakli. Jeden z nich miał miejsce w ciągu ostatnich 2-3 dni, a o intensywnym zjawisku donosili obserwatorzy zarówno w Europie jak i w Ameryce Północnej.

Obłoki srebrzyste i Wielki Wóz. Fot. A. Olech.

Fotografowanie obłoków srebrzystych nie jest trudne. Wystarczy wyposażyć się w statyw i aparat z wymienną optyką oraz jasnym obiektywem. Może być to zarówno obiektyw szerokokątny, który pozwoli nam wkomponować obłoki w elementy krajobrazu, jak i krótki teleobiektyw, który pozwoli nam dojrzeć zmieniające się struktury. Obiektyw powinien pracować w okolicach maksymalnego otworu względnego, a czasy ekspozycji i czułość dobieramy w zależności od jasności tła nieba i intensywności zjawiska. Typowo używane czułości powinny być na poziomie ISO 200-400, a czasy ekspozycji w okolicach kilkunastu sekund. Oczywiście im dłuższa ogniskowa obiektywu, tym krótsze czasy trzeba stosować, aby gwiazdy nie zamieniły się nam w łuki.