35-Gigapikselowa Panorama Torunia
Fundacja forphotography stworzyła zdjęcie panoramiczne Torunia mierzące 300000 x 117222 pikseli (35.166 gigapiksela). Jest to jedna z największych tego typu panoram na świecie.
INFORMACJA PRASOWA
35-Gigapikselowa Panorama Torunia
Szanowny Państwo
Od kilku lat planowaliśmy wspólnie z Jadwigą wykonanie bardzo dużej gigapikselowej panoramy Torunia. Na przeszkodzie stawał brak dostępu do odpowiedniego sprzętu oraz ultraszybkich komputerów. W tym roku udało nam się połączyć nasze możliwości. W działaniach przy projekcie gigapikselowej panoramy wsparła nas firma Canon Polska.
Wykonanie największej w Polsce gigapikselowej panoramy
Pierwszą gigapikselową panoramę Torunia o wielkości 5 Gpikseli (5 021 400 000 pikseli) wykonaliśmy w czerwcu i była ona próbą generalną przed wykonaniem docelowej panoramy, na realizację której poświęciliśmy pięć tygodni pracy w lipcu i w sierpniu tego roku. Do końca nie byliśmy pewni końcowego rozmiaru panoramy.
Po zakończeniu prac okazało się, że panorama ma wymiar 300000 pikseli w podstawie i 117222 piksele na wysokość, co daje w sumie wielkość panoramy 35,166 Gigapiksela (35 166 600 000 piksela).
Jest to największa gigapikselowa panorama wykonana w Polsce
Panorama została wykonana z Kępy Bazarowej w Toruniu, z miejsca oddalonego o około sto metrów na zachód od pomostu widokowego. Taki wybór miejsca umożliwił nam przedstawienie na zdjęciu wieżę Ratusza Staromiejskiego.
![]() |
![]() |
Z taką dokładnością można po zbliżeniu zobaczyć szczegóły panoramy, poniżej widok na wieżę Ratusza Staromiejskiego:
Panorama została wykonana aparatem Canon 5DS z matrycą 50 Mpix i obiektywem Canon EF 400 mm, F/2,8L IS III USM i konwerterem dwukrotnie zwiększającym ogniskową obiektywu Extender EF 2x III, co dało rzeczywistą ogniskową 800 mm.
Do wykonania panoramy wykorzystaliśmy zrobotyzowaną głowicę panoramiczną GigaPan EPIC Pro.
Panorama została wykonana z 1700 pojedynczych zdjęć. Wykonanie wszystkich zdjęć w postaci RAW zajęło ponad trzy godziny. Zastosowana ogniskowa 800 mm oraz wymagana bardzo duża głębia ostrości wynikająca z konieczności zmieszczenia w głębi ostrości obiektów oddalonych od siebie o ponad 300 metrów powodowały, że aby zapewnić właściwe parametry ekspozycji zdecydowaliśmy się na wariant czułości ISO 1600, migawkę 1/640 s oraz przysłonę F29. Dzięki temu uniknęliśmy ryzyka poruszenia aparatu wynikającego z silnego wiatru jaki nam towarzyszył w czasie sesji zdjęciowej w dniu 18 lipca 2020 roku.
Wszystkie pliki RAW wywołane zostały w programie Camera RAW z uwzględnieniem wbudowanego profilu obiektywu, likwidującego szczątkowe błędy aberracji i dystorsji. Zostały również skorygowane światła i cienie oraz poprawiona ostrość. Wszystkie pliki zostały przekonwertowane na TIF 8-bit o wielkości około 150 MB każdy.
Proces łączenia zdjęć wykonaliśmy w programie PTGui. Po procesie łączenia i blendowania (20 wierszy i 85 kolumn) panorama zapisana została jako plik PSB (waga pliku wyniosła 95 GB). Operacja ta zajęła ponad 30 godzin pracy komputera. Przejrzenie i retusz panoramy wykonywany przy 100% podglądzie w najnowszej wersji Photoshopa zajął około tygodnia.
Kolejne operacje konwersji na zoomowalny plik panoramy to ponad 24 godziny pracy komputera. W ten sposób powstało 2798 folderów z cząstkowymi zdjęciami panoramy dające możliwość szybkiego powiększania zdjęcia przy jego oglądaniu na ekranie komputera. Wszystkie te foldery zostały przetransferowane na serwer FTP strony, na której panorama będzie prezentowana, zajęło to już tylko 34 godziny transmisji.
Stworzona przez nas gigapikselowa panorama Torunia mieści się w czołówce największych tego typu panoram świata. Panorama zostanie opublikowana na stronie Fundacji „For Photography” www.forphotography.eu jak również na autorskim blogu o fotografii: www.czarneckiphotography.eu i autorskiej stronie poświęconej giga panoramom www.gigapano.eu
Z poważaniem
dr Marek Czarnecki
Prezes Zarządu Fundacji „For Photography”
Jadwiga Czarnecka
Wiceprezes Zarządu Fundacji „For Photography”
Komentarz można dodać po zalogowaniu.
Zaloguj się. Jeżeli nie posiadasz jeszcze konta zarejestruj się.
Też się w to kiedyś bawiliśmy:
link
No to nie można nie wspomnieć Marka Ostrowskiego, który działał jeszcze wcześniej:
link
@Arek
W sumie ilość zdjęć podobna tutaj 1700 u Was 1423 a różnica między tą 35GB a Wasza 13.5GB wynika z różnicy rozdzielczości aparatu.
Jeszcze nie patrzałem pixel per pixel, ale zastanawiam się czy po zastosowaniu
400 mm, F/2,8L IS III USM + Extender EF 2x III i przy ISO1600 i F/29, będzie faktyczna różnica w ilości detali?
Wyników rozdzielczość przy F/29 to nawet nie podajesz przy testach aparatów a to przecież może być 1/3 lub mniej zdolności rozdzielczej matryc, a tutaj dodać trzeba dodać straty z ISO1600 i konwertera x2.
PS Pamiętasz może ustawienia parametrów zdjęć z Waszej sesji?
Phi, niedługo takie rozdzielczości będą w smartfonach ;)
Jestem bardzo zdziwiony tym f/29 - to mydło jest niezależnie od innych ustawień.
Nie pamiętam ile było dokładnie u nas, ale na pewno tak mocno nie przymykaliśmy.
No i problemem tej gigapanoramy Torunia jest to, że znaczną jej większość zajmuje woda i niebo.
Zastanawia tylko sensowność tak wielkich edytowanych panoram.
Jeśli mają mieć one wartość dokumentalną to według wszelkich obecnie obowiązujących norm nie powinny one być edytowane. Jeśli zaś ma chodzić o walory artystyczne to oglądanie tego w 100% powiększeniu mija się z celem (tak się prac artystycznych nie ogląda).
Rozumiem, że w tym wypadku mogło chodzić o ukazanie możliwości posiadanego sprzętu (bo chyba tylko w tej kategorii można rozpatrywać to dzieło)?!
@Wnioski, co masz na myśli pisząc: edytowane?
@Arek,
Może by zrobić update panoramy Warszawy po 9 latach? :)
Np. 500tką z TC.
Canon mógłby się popromować dostarczając RF 800/11 z aparatem do sesji.
@Arek
Jestem bardzo zdziwiony tym f/29 - to mydło jest niezależnie od innych ustawień.
----------------------
ano też mnie to dziwi,
Zamiast ustawień: 400 mm + Extender EF 2x III ISO1600 f/29
mogli ustawić: 400mm ~ISO400 i f/11
zrobić znacznie mniej zdjęć a i tak efekt poza marketingowym 35GP, byłby IMHO lepszy.
@Wnioski
takie panoramy służą głównie celom marketingowym tj. promocji rejonu, tutaj skądinąd pięknego miasta.
@komor
w notatce powyżej napisano:
"Przejrzenie i retusz panoramy wykonywany przy 100% podglądzie w najnowszej wersji Photoshopa zajął około tygodnia."
pewnie poretuszowano tzw duchy (podwójnych poruszających się ludzi) - takie zabiegi w fotografii dokumentalnej są niedopuszczalne. Na wodzie też widać że jest ona dosyć mocno wyretuszowana (w środkowej części nienaturalnie gładka) - a więc nie ma wartości dokumentalnej (jaki danej akurat chwili był nurt).
Myślę że ta praca mieści się tylko w kryteriach obrazujących możliwości posiadanego sprzętu i oprogramowania wykorzystanego do jej stworzenia.
Oczywiście w przyszłości może mieć jakąś wartość obrazującą jak wyglądał ten fragment Torunia jednak nie jest to typowa - wg obecnych norm - (kiedyś normy były nieco inne) fotografia reportażowa.
szacunek za taką pracę,
no i wybór panoramy też bardzo trafny w mojej ocenie :)
jeszcze w obszarze technicznym:
panorama ma 35GPix a EOS 5Ds robi 50Mpix zdjęcia, co oznacza, iż potrzeba około 700 zdjęć a tutaj zrobiono 1700.
czy robiąc taką panoramę, aż tyle się "zazębia" że trzeba wykonać praktycznie 2,5 raza więcej zdjęć niż wynikałoby to z bezpośredniego zliczenia Mpix każdego zdjęcia?
@Zorr
mogło chodzić o usunięcie nadmiaru ludzi i pojazdów. Tak właśnie się robi jeśli chce się uzyskać w miarę czyste widoki w zatłoczonych miejscach. Robi się kilka zdjęć tego samego kadru i wybiera fragmenty z tej klatki na której jest najlepszy obrazek (niektóre programy do składania panoram nawet same to robią).
Jeśli jest to w założeniu zdjęcie reklamowe (miejsca czy też możliwości fotografujących) to taki zabieg jest jak najbardziej na miejscu.
A tu Shanghai.
link
+ chyba rekordzista Kuala Lumpur 846-gigapixel
link
55,000 zdjęć zrobione a 31,000 wykorzystane
całość wykonana 4 aparatami Nikon D800 z obiektywem 800mm
Szacunek za pracę!
Jednak nie dałbym przysłony aż f/29. Wolałbym poświęcić dużą głębię ostrości na rzecz lepszej jakości. Ustawiłbym odległość na średniowieczne mury, a reszta wyszłaby poza głębią.
@wzrokowiec
ale na głębię znane są sposoby choćby popularne z makrofotografii - tzw. focus stacking (nie wiem czy to ma jakąś polską nazwę - jeśli ma i ktoś zna to bym prosił o jej podanie).
Tutaj jeśli o techniczną stronę to możliwe, że niedoświetlono obraz (mozaika na niebie przy widoku 100% zwykle wychodzi przy niedoświetleniu i nadmiernym wyostrzeniu) o jakieś 1 - 2 EV (prawdopodobnie żeby uniknąć przepaleń) i później podczas edycji to rozjaśniono (a efekty są widoczne).
Tylko dlaczego jest krzywo?
Cała lewa strona jest pochylona. Nawet na tym powiększonym fragmencie z balkonem widać wyraźne pochylenie w lewo.
f/29 brzmi jak brak rozdzielczości i tak właśnie wygląda przy maksymalnym zbliżeniu - jak zdjęcie ze smartfona korygowane algorytmami wymyślającymi brakującą treść.
jeżeli celem było pochwalenie się umiejętnościami technicznymi to chyba się nie udało?
@Wnioski
ale na głębię znane są sposoby choćby popularne z makrofotografii - tzw. focus stacking (nie wiem czy to ma jakąś polską nazwę - jeśli ma i ktoś zna to bym prosił o jej podanie).
-----
Poszerzona głębia ostrości, składanie stosu obrazów, stackowanie, EDF... w slangu znajdzie się pewnie sporo więcej określeń ;)
Ustawień nie zrobił doświadczony fotograf, to pewne, a szkoda. Kto daje ISO 1600 do zdjęcia, które będzie maksymalnie powiększane do 100% ? Chyba tylko amator bez wyobraźni. O przesłonie też pewnie nic czytał i dał wielkość, którą można sensownie zastosować tylko do robienie zdjęć rozmytych przy długim czasie naświetlnia ! Aby poszerzyć głębię ostrości bez wyraźnej utraty jakości w rozdzielczości przesłonę przymyka się maksymalnie do f/16 ! Obiektywy zwykle najlepszy obrazek dają na przysłonie f/11 i do f/13 w tym wypadku warto było przymknąć. ISO dałbym jeszcze niższe, niż ktoś proponował, czyli - ISO 200. A co do ustawienia czasu i wiatru... w takiej sytuacji warto zdjęcia przełożyć na inny dzień. Zdjęcia na statywie nie wymagają super krótkich czasów, choć przy przysłonie f/13, ISO 200/ISO 250 czas pewnie wyszedłby jeszcze krótszy, co akurat nie wpłynęłoby na jakość finalnego zdjęcia.Tyle pracy, a efekt mógłby być znacznie lepszy.
@DarkRaptor
Dzieęki za info. No mi właśnie nie chodzi o slangi tylko o oficjalne polskie określenie. Czasami technicznych nazw polskich nie ma i pozostaje albo nazwa obca albo slangowa ktora może nie być dla wszystkich zrozumiała. Tu akurat chyba dlbrze wiadomo o co chodzi.
Panowie doświadczeni fotografowie, a czy przypadkiem nie jest tak, że po założeniu TC2x wskazania przysłony nie skaczą nam o 2 działki, czyli ustawienie w aparacie f/29 nie oznacza czasem przymknięcia listków przysłony na f/14?
Dla mnie to tylko popisanie się możliwościami i to na siłę. Jak @Arek wspomniał za dużo wody i nieba. Chcieli zrobić największą panoramę i tyle. Jakość panoramy też mnie nie zachwyca. Poza tym RODO się kłania i teraz pewnie będą zamazywać ludziom twarze jak ktoś się nie zgodzi na uwiecznianie swojego wizerunku ;)
Szanuje wykonaną prace przy projekcie.
Jednak po co te rekordy i przesadna duza ilosc fot dla uzyskania super efektu.
Czy ktos to doceni i zauwazy roznice miedzy panorama zlozona z 500 zdjec ?
@maksiczek
trochę przesadziłeś nazywając autora amatorem. Ja osobiście bym się nie odważył tak nazwać kogoś kto stworzył taka panoramę a przynajmniej do czasu aż sam nie spróbowałbym czegoś podobnego.
@Zorr
Pytanie zasadnicze dlaczego uważasz amatora za kogoś gorszego?
Amator obecnie to ktoś kto nie zarabia na tym co robi amatorsko.
Nie świadczy to o umiejętnościach ani możliwościach.
Na dodatek jakieś 100 lat temu amator był uważany za kogoś lepszego od zawodowca (bo robił to co robił z zamiłowania co często pozwalało mu uzyskiwać lepsze wyniki od zwykłego rzemieślnika obecnie nazywanego profesjonalisą). Ot tak nam się historia nazewnictwa i poglądy na umiejętności pozmieniały... jak panujący ustrój polityczny (i podniesienie rangi klasy robotniczej).
Ponawiam pytanie. W Canonie jest tak, że po założeniu telekonwertera aparat wyświetla przysłonę z uwzględnieniem pociemnienia wynikającego z TC. Czyli dla obiektywu 400/2.8 po założeniu TC2 mamy raportowane od razu f/5.6, pomimo że przysłona jest całkowicie otwarta. Czyli podane f/29 oznacza przysłonę f/14 na obiektywie, plus pociemnienie do f/29. Czy można tu mówić o znaczącym przekroczeniu limitu dyfrakcyjnego?
No ale przysłona to przysłona. Konwerter nie ma żadnego znaczenia. Wynikowo mamy obiektyw 800/5.6 przymknięty do f/29 czyli zdecydowanie za dużo. Wystarczyłoby f/8-f/11 i wtedy nie trzeba by było używać tak wysokiego ISO.
Oprócz błędów warsztatowych, wynikających z reklamiarskiego podejścia do tematu jest jeszcze błąd wyboru miejsca. Żeby pominąć Krzywą Wieżę, wieże kościoła Jakuba to naprawdę trzeba być ślepym!
Nie jestem wirtuozem fotografii, ale nawet ja zadaję pytanie, po co głębia ostrości na tej Panoramie? Dla ostrych chmur i fal na wodzie? Przeciwległy brzeg pomimo, że pod kątem i tak wyszedłby wyraźny, gdyby ustawić ostrość na centralny punkt kadru. A jeśli nie, to raz na kilkadziesiąt fotek można złapać ostrość ponownie.
Czyli podsumujmy. Najpierw zdegradowano jakość podpięciem konwertera. Potem ustawieniem nielogicznej przysłony i na koniec podniesieniem ISO na 1600. Czy używając trzech słabych składników może wyjść dobre danie? Jako całość wygląda jak zakalec podany na złotej paterze.
Mnie dziwi to że nie poczekali na bezwietrzny dzień tylko cisnęli na siłę gdy wiało co wymusiło u nich irracjonalne parametry. Na robotę poświęcili potem ponad tydzień, to nie lepiej poczekać na ten odpowiedni bezwietrzny dzień i zrobić to idealnie?
Jeszcze zrobili to wszystko że jest krzywy horyzont i walące się piony... Ale grunt że kupa GP:p
Temu krzywo, temu zła przysłona, tamtemu cel projektu, innemu fale na wodzie lub ich brak. Malkontenci, kurza twarz!
Wielki ukłon w stronę autorów tej gigantycznej roboty! Piękna i pożyteczna praca!
A wy, tani krytykanci, czapki z głów i buty pucować autorom!
@Wnioski
Pytanie zasadnicze dlaczego uważasz amatora za kogoś gorszego?
------------
pomijając kwestie historyczne definicji amatora, tutaj odnosiłem się do wypowiedzi
@maksiczek
"Ustawień nie zrobił doświadczony fotograf, to pewne, a szkoda. Kto daje ISO 1600 do zdjęcia, które będzie maksymalnie powiększane do 100% ? Chyba tylko amator bez wyobraźni"
gdzie słowo amator ma jednoznacznie negatywny wydźwięk, czyli wg definicji: osoba niedoświadczona, dyletant
@Arek: „przysłona to przysłona” – no właśnie pytam. :) Bo przysłona moim zdaniem była f/14, tylko autor zdjęć podaje f/29, bo tak mu się wyświetlało na aparacie. Oczywiście wysoka czułość wynikająca z f/29 też nie pomaga, ale czy mocno przekroczony limit dyfrakcyjny na f/14? Zawsze jest jakiś kompromis rozdzielczości z wymaganą głębią ostrości.
@handlowiecupc: „raz na kilkadziesiąt fotek można złapać ostrość ponownie” – na zautomatyzowanej głowicy do panoram? Jak?
Ale faktem jest, że suma wszystkich parametrów dość dyskusyjna. Czy np. TC 1.4 lub brak TC nie byłby jednak lepszym wyjściem, nawet kosztem zrobienia większej ilości zdjęć, jak ktoś upiera się na tak wysoką szczegółowość. Ale ja nigdy w życiu nie zrobiłem takiej panoramy, więc nie będę kategorycznych tez wypowiadał.
obiektyw Canon EF 400mm f/2.8L IS III USM kosztuje zadaje się około 50 000 zł
więc osoby bezinteresownie krytykujące tę prace, nim dostrzegło w niej mankamenty, najpierw chyba poczuło ..głębokie uczucie zazdrości, czyż nie?
Problem w tym, że to nie ma znaczenia. Taką panoramę dałoby się zrobić starusieńkim 5.6/400 z TC2.0x. Brak AF nie miałby znaczenia, a przy f/29 nie da się odróżnić czy to drogie 2.8/400 czy znacznie tańsze 5.6/400.
@CLE
Dobrymi chęciami jest piekło wybrukowane. Jak zrobię wielkie 💩 to też mam czekać na pochwały. Szum tej fotki aż poranił mi źrenice. Jak czegoś nie umiem to tego nie robię. Proste. A jeśli się uczę, to światu pokazuję wersję ostateczną a nie szkic.
@handlowiecupc
Szczęściem nie Ty wyceniasz prace państwa Czarneckich. Licz piksele, mierz szum. Fotografią niech zajmują się ci co potrafią. Ty oszczędzaj poranione źrenice 😜
Ale tutaj naprawdę nie ma czego bronić. Takie zdjęcia to nie artyzm, ale czysta technika, a tej wykonawcom zabrakło. Podsumowując:
1. brak zrozumienia praw optyki spowodował kuriozalny wybór przysłony na f/29, przez co zdjęcia nie miały szans być ostre
2. mocne przymknięcie spowodowało konieczność wejścia na wysokie ISO i dalszą degradację obrazu
3. panorama jest krzywa
4. miejscówka dobrana niebyt szczęśliwie
5. ponad połowa panoramy to woda i niebo, przez co jej efektywna wielkość to nie 35 GPix lecz kilkanaście GPix
Ta praca broni się sama.
A podsumowując:
1.Źrenicy nie da się zranić, bo źrenica nie jest materialna, to otwór przed soczewką, jak ...przysłona.
2. Autor wybrał przysłonę i ISO takie jakie chciał i mógł.
3 . Sfotografował tyle wody i nieba ile mu się podobało, to jego praca i jego punkt widzenia.
4 W dalszym ciągu panorama ma 35 GPix i nawet Ty tego nie zmienisz, pogódź się z tym.
Co z wami jest nie tak?, za dużo mięsa jecie?
Kiedyś robiłeś Fotografie - wspaniała panorama Warszawy!,
...a teraz żebrzesz o zainteresowanie, takimi uwagami?.
Wiesz co robi ta panorama? On odpowiada żywotnym potrzebom całego społeczeństwa. To jest panorama na skalę naszych możliwości. Ty wiesz, co my robimy tą panoramą? My otwieramy oczy niedowiarkom. Patrzcie – mówimy – to nasze, przez nas wykonane i to nie jest nasze ostatnie słowo
To że ktoś wpakował ogromną ilość czasu w jakąś pracę nie znaczy że MUSI ona być genialna. Chodnika też nigdy nie układałem ale widzę jeśli jest krzywy.
Większość z nas tutaj jednak zajmuje się fotografią i nie wypowiada się z punktu widzenia osoby która nic nie wie.
Średnie zdjęcie z dużą ilością pikseli jest nadal tylko średnim zdjęciem...
@molon_labe
Ale Arek ma rację bo panorama jest technicznie po prostu słaba a pomysł ustawienia przysłony f/ 29 i to jeszcze z telekonwerterem wręcz kuriozalny.
@misiak76
Możesz rozwinąć sens zdania, które napisałeś?
"(...) RODO się kłania i teraz pewnie będą zamazywać ludziom twarze jak ktoś się nie zgodzi na uwiecznianie swojego wizerunku..."
Na pewno wiesz, do czego odnosi się RODO i jak przekłada się na różne sytuacje opublikowania czyjegoś wizerunku na zdjęciu?
Doprawdy, Street View w Google nie jest tu miarą wszechrzeczy.... :)
Ja nadal uważam, że przysłona była f/14…
To spróbuj go otworzyć do f/2,8 ...
I włącz myslenie
komor - oni pewnie też tak myśleli ;)
masz "komor" rację!,.... choć myślę, że Ty nie potrzebujesz potwierdzenia swojej wiedzy.
W opisie konwertera Canon EF 2.0x III jest info, że
"Po zastosowaniu konwertera jasność obiektywu spada o 2 wartości EV. Tak więc obiektyw o jasności 2.8 będzie miał jasność 5.6. Należy też pamiętać, że w większości aparatów automatyczne ustawianie ostrości AF działa tylko z obiektywami o jasności min. 5.6".
ah..gdyby ....
molon_labe
Dopiero teraz dowiedziałem się od ciebie ile kosztuje obiektyw
Canona 400mm f/2.8L. Użytkuję Nikona i w tym systemie jest bardzo chwalony Nikkor 200-500 mm za 6 tys. Idealnie pasuje do matryc DX, które użytkuję. Ponoć wart każdej złotówki. Nie wiem czy wiesz, choć to zwykła podstawowa wiedza fotograficzna, ale jasny obiektyw tele jest zupełnie niepotrzebny do zdjęć krajobrazów, bo może jeszcze nie zauważyłeś jak mocno się przymyka przysłonę ? Choć rzecz jasna nie do f/29 tylko raczej do f/11/f/13.
@Wnioski
"Jeśli mają mieć one wartość dokumentalną to według wszelkich obecnie obowiązujących norm nie powinny one być edytowane."
Po pierwsze, to przytoczysz te "normy"?
Po drugie jak chcesz złożyć panoramę bez ingerencji oprogramowania graficznego?
@ molon_labe
"obiektyw Canon EF 400mm f/2.8L IS III USM kosztuje zadaje się około 50 000 zł
więc osoby bezinteresownie krytykujące tę prace, nim dostrzegło w niej mankamenty, najpierw chyba poczuło ..głębokie uczucie zazdrości, czyż nie?"
A jakie ma znaczenie koszt takiego szkła? Przecież taki obiektyw możesz wypożyczyć za kilkaset złotych na weekend. Zresztą nawet autorom zdjęć sprzęt udostępnił polski oddział Canona.