Właściwie wygląd Olympusa OM-D E-M5 nie wymaga szczególnego komentarza. Stylizacja na wzór starych analogowych lustrzanek Olympusa z serii OM powoduje, że podobnie jak Fujifilm X100, nowy bezlusterkowiec zrobił na nas bardzo dobre wrażenie. Bo czy ten aparat może się nie podobać? Niewykluczone, że malkontenci się znajdą, ale będą w zdecydowanej mniejszości. Z pewnością wszyscy, którzy zaczynali swoją przygodę z fotografią w erze klasycznych analogowych aparatów, patrzą na OM-D E-M5 z pewnego rodzaju sentymentem. Można jednak podejrzewać, że również najmłodszemu pokoleniu fotoamatorów wygląd nowego Olympusa przypadnie do gustu. Jak wiadomo, OM-D E-M5 dostępny jest w dwóch wersjach kolorystycznych: czarnej i srebrno-czarnej. W redakcji mieliśmy tę drugą wersję i musimy przyznać że ze srebrnym naleśnikiem M.Zuiko Digital 17 mm f/2.8 lub obiektywem M.Zuiko Digital 45 mm f/1.8 aparat prezentuje się zgrabnie i elegancko.

----- R E K L A M A -----

Olympus OM-D E-M5 to nie tylko przyjemny wygląd, ale również wysoka jakość wykonania (choć można tutaj zaznaczyć, że OM-D produkowany jest w Chinach). W tej kwestii trudno, tak naprawdę, mieć większe zastrzeżenia do testowanego aparatu. Jego korpus został wykonany w przeważającej części ze stopu magnezu i jedynie elementy wykończeniowe zostały zrobione z tworzywa sztucznego. Dzięki temu cała konstrukcja zachowuje się naprawdę sztywno i robi wrażenie wytrzymałej. Poszczególne części obudowy są dobrze ze sobą spasowane i nie znaleźliśmy żadnych niepokojących uchybień w tym względzie. Warto także dodać, że cały korpus jest w pełni uszczelniony, gwarantując tym samym odporność na kurz i zachlapania. Pewne wątpliwości wzbudziła jednak w nas zaślepka gniazda akcesoriów. Została ona wykonana z giętkiego gumowego materiału i dość lekko przylega do obudowy. Obawiamy się, że nie zapewnia ona dostatecznej ochrony owego gniazda przed warunkami zewnętrznymi.

Zasilanie i gniazda

Olympus OM-D E-M5 zasilany jest akumulatorem litowo-jonowym BLN-1 lub o pojemności 1220 mAh i napięciu 7.6 V. Razem z aparatem dostajemy ładowarkę o oznaczeniu BCN-1, za pomocą której ładowanie akumulatora trwa do około 4 godzin. Zgodnie ze specyfikacją, wydajność akumulatora E-M5 wynosi około 330 zdjęć (w tym 50% w trybie Live View), aczkolwiek podczas testowania aparatu byliśmy w stanie wykonać nawet ponad 500 zdjęć na pełnym akumulatorze. Dla OM-D E-M5 zaprojektowano również opcjonalny uchwyt pionowy HLD-6 umożliwiający dodatkowe zasilanie drugim akumulatorem BLN-1 (wydajność na 2 akumulatorach wynosi około 650 zdjęć). Aparat można zasilać także opcjonalnym zasilaczem sieciowym AC-3.

Nowy Olympus korzysta z kart pamięci SD, SDHC, SDXC oraz Eye-Fi. Obsługuje również karty o standardzie UHS-I.

Olympus E-M5 wyposażony jest w dwa standardowe gniazda. Wielofunkcyjne złącze USB, które może również służyć do wyprowadzania sygnału A/V oraz złącze HDMI mikro typu D, służące do wyświetlania filmów i zdjęć na telewizorach Full HD. Złącze USB służy również do podłączania systemowego wężyka RM-UC1.

Olympus OM-D E-M5 tak jak PEN-y posiada gniazdo akcesoriów dodatkowych. Znajduje się ono bezpośrednio pod gorącą stopką i zabezpieczone jest osobną zaślepką. Do akcesoriów, które można podłączyć do nowego Olympusa należą: zestaw mikrofonowy SEMA-1, zestaw oświetleniowy dla makrofotografii MAL-1 oraz moduł komunikacyjny PENPAL PP-1 (PENPAL Bluetooth Communication Unit). PENPAL pozwala użytkownikom zapisywać i wysyłać skompresowane zdjęcia poprzez Bluetooth bezpośrednio z aparatu do komputera lub smartfonu (potrzebna obsługa profilów OOP lub BIP).

Przyciski

Olympus OM-D E-M5, jak to aparat kierowany do wymagających użytkowników, został wyposażony w całkiem dużą liczbę przycisków i pokręteł. Omawianie poszczególnych elementów zaczniemy od górnej części aparatu.

Po lewej stronie znajduje się pokrętło trybów pracy aparatu, na którym odnajdziemy następujące pozycje:

• iAuto – tryb automatyczny, w którym większość parametrów dobierana jest automatycznie, a w menu podręcznym odnajdziemy specjalne ikonki i podpowiedzi upraszczające ustawianie parametrów. Przykładowe pozycje podręcznego menu: Zmiana Nasycenia Kolorów, Zmiana Jasności, Rozmycie Tła itp.
• ART – jedenaście różnych filtrów artystycznych: Pop Art, Zmiękczenie Ostrości, Jasny i Lekki Kolor, Tonowanie Światła, Ziarnisty Film, Fotografia Otworkowa, Diorama, Cross Process, Delikatna Sepia, Dramatyczna Tonacja oraz Grafika Key Line.
• SCN – wybór jednego z predefiniowanych ustawień aparatu dostosowanego do różnych okoliczności: Portret, e-Portret, Krajobraz, Krajobraz+Portret, Sport, Sceny Nocne, Scena Nocna+Portret, Dzieci, Jasna Tonacja, Ciemna Tonacja, Tryb Dis, Makro, Makro-przyroda, Przy Świecach, Zachód Słońca, Dokumenty, Panorama, Sztuczne Ognie, Plaża i Śnieg, Efekt Rybiego Oka*, Szeroki Kąt*, Makro* (* – przeznaczone do użytku z opcjonalnymi konwerterami do obiektywu), Zdjęcia 3D.
• Film – tryb filmowania.
• P/A/S/M – tryby programu, preselekcji przysłony i czasu migawki oraz tryb w pełni manualny.

Przechodząc na prawą stronę gorącej stopki natrafiamy na pokrętło główne oraz znajdujące się obok pokrętło pomocnicze. Oba wykorzystywane są głównie do kontroli parametrów ekspozycji, nawigowania w menu aparatu i podczas odtwarzania zdjęć. W trybach P/A/S/M mamy możliwość wyboru, które parametry ekspozycji będziemy obsługiwać danym pokrętłem. Również ich funkcje podczas nawigowania w menu aparatu można zmienić według własnego upodobania. W trybie odtwarzania zdjęć natomiast mamy możliwość ustawienia, które pokrętło będzie służyć do przeglądania, a które do powiększania i pomniejszania zdjęć. Przy prawym brzegu górnej ścianki znajdują się jeszcze dwa przyciski. Pierwszy z nich to przycisk funkcyjny Fn2, który umożliwia przypisanie jednej z wybranych funkcji: multi funkcja, ISO, balans bieli, kompensacja ekspozycji, blokada AE/AF, podgląd głębi ostrości, wybór pola AF, ustawienie domyślnej pozycji obszaru AF, tryb MF, przełączanie zapisu pomiędzy JPEG a RAW+JPEG oraz wybór rodzaju i jakości zapisywanych zdjęć, zmiana trybu zdjęć podwodnych, tryb przewodnika na żywo, telekonwerter cyfrowy (x2), powiększenie wybranego obszaru kadru (5x, 7x, 10x, 14x), bez funkcji. Opcja multi funkcji umożliwia szybkie przełączania aktualnej funkcji przycisku Fn2 pomiędzy czterema możliwościami: kontrola świateł i cieni, balans bieli, powiększenie wybranego obszaru kadru, proporcje obrazu. Wystarczy przytrzymać wciśnięty przycisk Fn2, a następnie jednym z pokręteł wybrać odpowiednią pozycję. Wybrana w ten sposób funkcja będzie dostępna pod przyciskiem Fn2 po jego jednorazowym wciśnięciu. Na górnej ściance aparatu pozostał nam do omówienia ostatni przycisk oznaczony czerwoną kropką, którego domyślnym przeznaczeniem jest uruchamianie nagrywania filmu. Pełni on jednak również rolę przycisku funkcyjnego i poza nagrywaniem filmu można mu przypisać wybraną funkcję analogicznie jak w przypadku przycisku Fn2. W trybie odtwarzania przycisk ten pozwala na zaznaczanie zdjęć.

Spójrzmy teraz na tylną ściankę aparatu.

W zasadzie wszystkie kluczowe przyciski na tylnej ściance aparatu znajdują się w zasięgu prawej dłoni. Jedynie po lewej stronie elektronicznego wizjera znajdziemy niewielkie pokrętło służące do korekcji dioptrii. Po prawej stronie wizjera natomiast znajduje się przycisk pozwalający na ręczne przełączania podglądu obrazu pomiędzy wyświetlaczem a wizjerem. Przechodząc dalej w prawo, natrafiamy na przycisk trybu odtwarzania oraz przycisk funkcyjny Fn1, któremu można przypisać jedną z wybranych funkcji: blokada AE/AF, podgląd głębi ostrości, szybkie ustawianie ręcznego balansu bieli, wybór pola AF, ustawianie domyślnej pozycji obszaru AF, tryb MF, przełączanie zapisu pomiędzy JPEG a RAW+JPEG oraz wybór rodzaju i jakości zapisywanych zdjęć, zdjęcie testowe bez zapisu, aktywacja trybu „Moje Ustawienia” (jednego z czterech), zmiana trybu zdjęć podwodnych, tryb przewodnika na żywo, telekonwerter cyfrowy (x2), powiększenie wybranego obszaru kadru, bez funkcji. Poniżej znajduje się przycisk MENU oraz INFO służący głównie do zmiany informacji wyświetlanych na ekranie. Pod nimi natomiast znajdziemy przyciski kierunkowe, które można w pewnym zakresie programować. Po pierwsze istnieje możliwość zupełnego wyłączenia obsługi jakichkolwiek dodatkowych funkcji tymi przyciskami. Po drugie można je wykorzystać do bezpośredniego wybierania obszaru ustawiania ostrości. Trzecia z opcji przewiduje obsługę konkretnych funkcji bądź parametrów. Funkcje górnego i lewego przycisku są przypisane na stałe i obejmują kompensację ekspozycji oraz wybór punktów AF odpowiednio. Prawy i dolny przycisk można natomiast zaprogramować, a wybór w tym przypadku jest następujący: ISO, balans bieli, zmiana trybu zdjęć podwodnych (tylko dolny), kompensacja ekspozycji, tryb lampy błyskowej, tryb wyzwalania migawki (zdjęcia seryjne, samowyzwalacz). Pośrodku przycisków kierunkowych znajduje się przycisk OK, służący do zatwierdzania dokonywanych ustawień. Dodatkowo za jego pomocą, podczas fotografowania można przechodzić do podręcznego menu, które pozwala na szybką zmianę najważniejszych parametrów (więcej szczegółów w części dotyczącej wyświetlacza). Poniżej znajdziemy jeszcze przycisk służący do usuwania zdjęć oraz włącznik aparatu.

Przy omawianiu przycisków warto również napisać parę słów o tych, które dostępne są na opcjonalnym gripie. Poza zdublowanymi pokrętłami i spustem migawki, wyposażono go również w dwa przyciski funkcyjne B-Fn1 oraz B-Fn2. W ich przypadku wybór możliwych do przypisania funkcji wygląda następująco: ISO, balans bieli, kompensacja ekspozycji, blokada AE/AF, podgląd głębi ostrości, szybkie ustawianie ręcznego balansu bieli, wybór pola AF, ustawianie domyślnej pozycji obszaru AF, tryb MF, przełączanie zapisu pomiędzy JPEG a RAW+JPEG oraz wybór rodzaju i jakości zapisywanych zdjęć, zdjęcie testowe bez zapisu, aktywacja trybu „Moje Ustawienia” (jednego z czterech), tryb przewodnika na żywo, telekonwerter cyfrowy (x2), powiększenie wybranego obszaru kadru, bez funkcji. Można również wspomnieć, że w przypadku korzystania z obiektywu Olympus M.Zuiko Digital 12–50 mm f/3.5–6.3 ED EZ, do dyspozycji mamy dodatkowy przycisk funkcyjny L-Fn. Jego głównym przeznaczeniem jest czasowe blokowanie autofokusu podczas filmowania, jednak można go również zaprogramować by obsługiwał inną funkcję, a wybór w tym zakresie jest taki sam, jak dla przycisków na gripie.

Ergonomię przycisków w Olympusie OM-D, E-M5 można ocenić wysoko. Ich liczba jest całkiem duża, a możliwość programowania pięciu przycisków ułatwia dostosowanie aparatu do własnych potrzeb. Bardzo wygodne w obsłudze i funkcjonalne są również pokrętła sterujące. Trochę można ponarzekać na wygodę obsługi przycisków trybu odtwarzania i Fn1. Są one umieszczone w takim miejscu, że dostęp do nich jest nieco utrudniony i wymaga w zasadzie podniesienia i wygięcia kciuka w celu wciśnięcia. Gdyby zmieniono nieco kształt korpusu w tym miejscu, dostęp do nich byłby łatwiejszy.

W przypadku PEN-a E-P3 narzekaliśmy trochę na możliwości wyboru funkcji w przypadku programowalnych przycisków, a w szczególności na brak możliwości przypisania wyboru ISO pod jeden z przycisków Fn. W Olympusie E-M5 trochę się zmieniło pod tym względem i wybór czułości możemy sobie zaprogramować pod przyciskiem Fn2. Wciąż jednak niektóre rozwiązania w tym zakresie są zastanawiające i dałoby się wprowadzić pewne ulepszenia. Po pierwsze, trudno powiedzieć, z czego wynika fakt, że wybór funkcji w przypadku poszczególnych przycisków programowalnych jest różny. W zasadzie nic nie stoi na przeszkodzie, aby był on identyczny dla wszystkich przycisków, a w takiej sytuacji użytkownik miałby pełną swobodę wyboru. Po drugie, można zadać pytanie, dlaczego tylko dwa przyciski kierunkowe są programowalne. Przecież równie dobrze można by udostępnić dwa pozostałe. Dość zagadkowe jest też rozwiązanie dotyczące ustawiania kompensacji ekspozycji. W trybach P, S oraz A, w których jest ona najczęściej używana, kompensację możemy regulować jednym z pokręteł sterujących (można nawet zdecydować którym). Ponadto, jest ona na stałe przypisana do górnego przycisku kierunkowego. Jakby tego było mało, można ją wybrać praktycznie w przypadku każdego przycisku programowalnego.

Menu

Menu Olympusa OM-D E-M5 zostało zorganizowane podobnie jak w PEN-ie E-P3. Składa się ono z zakładek obejmujących: ustawienia fotografowania (2 zakładki), podgląd zdjęć, ustawienia użytkownika, złącza akcesoriów dodatkowych i konfigurację. Poszczególne pozycje menu prezentują się następująco.

Menu fotografowania:

• ustawienia karty – formatowanie karty, kasowanie zawartości,
• resetowanie ustawień / Moje Ustawienia,
• tryb obrazu – wybór trybu obrazu, większość z nich można regulować pod względem kontrastu, ostrości, nasycenia (zakres regulacji w przedziale od −2 do +2 ze skokiem jednostkowym) i tonacji zdjęcia (Auto, Normalna, Jasna/Ciemna tonacja),
  • i-Enhance – enigmatycznie brzmiące poprawianie kolorystyki zdjęcia, dodatkowo można wybrać siłę efektu: mocno, standard, słabo,
  • Vivid,
  • Natural,
  • Muted,
  • Portret,
  • Monochrome – dodatkowo dostępne są opcje rodzaju filtru czarno-białego (neutralny, żółty, pomarańczowy, czerwony, zielony) oraz tonu obrazu (neutralny, sepia, niebieski, purpurowy, zielony,
  • Własne – umożliwia wygodne zapamiętanie własnej kombinacji powyższych opcji,
  • ART1–ART11 (Pop Art, Zmiękczenie Ostrości, Jasny i Lekki Kolor, Tonowanie Światła, Ziarnisty Film, Fotografia Otworkowa, Diorama, Cross Process, Delikatna Sepia, Dramatyczna Tonacja oraz Grafika Key Line),
• jakość zdjęcia i filmu – zapis RAW, JPEG Large/Normal/Small z jakością SuperFine/Fine/Normal/Basic, kombinacje RAW+JPEG, filmy AVCHD Full HD oraz HD (jakość Fine lub Normal) oraz Motion JPEG HD lub SD,
• proporcje obrazu – 4:3, 3:4, 16:9, 3:2, 1:1,
• telekonwerter cyfrowy,
• samowyzwalacz/tryb seryjny,
• stabilizacja matrycy – możliwość ustawienia ogniskowej obiektywu (w przypadku podłączenia pozasystemowego obiektywu, którego ogniskowa nie została rozpoznana) oraz trybu pracy: OFF, włączona, stabilizacja tylko w pionie, tylko w poziomie (dwie ostatnie opcje przydatne np. przy panoramowaniu),
• bracketing – bracketing ekspozycji, balansu bieli, siły błysku lampy błyskowej, czułości ISO oraz filtrów artystycznych,
• wielokrotna ekspozycja – możliwość wykonania wielokrotnej ekspozycji pojedynczego zdjęcia (dwukrotnej pod rząd bądź nakładki na uprzednio wykonane),
• kompensacja siły błysku lampy błyskowej,
• zdalne wyzwalanie lamp błyskowych.

Menu odtwarzania:

• pokaz slajdów,
• automatyczne obracanie pionowych zdjęć,
• edycja zdjęć – kompensacja cieni, usuwanie efektu czerwonych oczu, kadrowanie, proporcje, konwersja do czerni-bieli, sepia, nasycenie, zmiana rozmiaru, e-portret (wygładzanie skóry), dodawanie notatek głosowych do zdjęć, nakładanie zdjęć (maks. 3 w formacie RAW),
• drukowanie,
• kasowanie ochrony zdjęć.

Menu użytkownika podobnie jak w PEN-ach jest bardzo rozbudowane. W OM-D E-M5 składa się ona z 11 pozycji oznaczonych literami od A do K, w których pogrupowane są najróżniejsze opcje związane z działaniem aparatu i wykonywaniem zdjęć:

A – AF/MF

• Tryb AF – ustawienie trybu pracy autofokusu przy fotografowaniu i filmie,
• Permanentny AF,
• AEL/AFL – dostosowywanie blokady AE/AF:

• Resetowanie obiektywu – ustawianie ogniska obiektywu na nieskończoność przy każdym wyłączeniu aparatu,
• Ostrość w trybie Bulb/Time – możliwość ręcznego ostrzenia w trakcie ekspozycji Bulb/Time (domyślnie wyłączone),
• Kierunek kręcenia pierścieniem ostrości,
• Asystent MF,
• Domyślny obszar autofokusu – wybieralny później za pomocą przycisku,
• Wspomaganie AF wbudowaną lampką,
• Priorytet twarzy.

B – Przyciski/Pokrętła

• Funkcje przycisków programowalnych – przypisanie funkcji do przycisków: Fn1, Fn2, Rec, B-Fn1, B-Fn2, L-Fn, prawy kierunkowy, dolny kierunkowy, tryb przycisków kierunkowych,
• Funkcje pokręteł sterujących w trybach P, A, S, M, w trybie odtwarzania i w menu,
• Kierunek obrotu pokrętła sterującego przy ustawianiu parametrów ekspozycji,

C – Wyzwalanie

• Włączenie priorytetu zwalniania migawki w trybie AF-S,
• Włączenie priorytetu zwalniania migawki w trybie AF-C,
• Prędkość zdjęć seryjnych w trybie L (1 kl/s, 2 kl/s, 3 kl/s, 3.5 kl/s, 4 kl/s),
• Prędkość zdjęć seryjnych w trybie H (5 kl/s, 6 kl/s, 7 kl/s, 8 kl/s, 9 kl/s),
• Zdjęcia seryjne + IS wyłączona – automatyczne wyłączanie się stabilizacji obrazu podczas zdjęć seryjnych,
• Uruchamianie stabilizacji obrazu po wciśnięciu spustu migawki do połowy.

D – Wyświetlanie/dźwięk/PC

• HDMI – ustawienie formatu wyjściowego (1080i, 720p, 480p/576p) oraz włączenie możliwości sterowania aparatem za pomocą pilota TV,
• Wyjście wideo – PAL/NTSC,
• Ustawienia sterowania – opcje konfiguracyjne dla trybów iAuto, P/A/S/M i ART/SCN,
• Ustawienie info/miniaturek – określenie informacji wyświetlanych w trybie podglądu zdjęć i Live View (m.in. histogram, stykówka, cienie i światła) / włączenie lub wyłączenie widoczności kolejnych ekranów miniaturek i kalendarza,
• Wyświetlanie siatki,
• Ustawienia trybu obrazowania – wybór elementów wyświetlanych przy wyborze trybu obrazu,
• Ustawienia histogramu – zakres wyświetlanych świateł i cieni (0–255),
• Przewodnik trybów – włączenie prostego opisu w trakcie wybierania trybów,
• Nocne kadry – automatyczne dostosowywanie jasności monitora,
• Tryb ART LV – wybór sposobu wyświetlania efektów filtrów artystycznych na wyświetlaczu po naciśnięciu spustu migawki do połowy: mode1 – priorytetem jest dokładne przedstawienie efektu kosztem płynności obrazu, mode2 – priorytetem jest płynność obrazu, kosztem niedokładnego przedstawienia efektu,
• Tryb zbliżenia LV – ustawia sposób przybliżania obrazu w trybie podglądu zdjęć (przybliżenie od razu centrum bądź najpierw wybór obszaru przybliżenia),
• Ukrywanie informacji – ciągłe wyświetlanie lub automatyczne ukrywanie po 10 sekundach niektórych informacji widocznych na ekranie,
• Podświetlanie LCD – czas podświetlania LCD na maksymalnym poziomie w stanie bezczynności aparatu (8 s, 30 s, 1 min, ciągły),
• Czas uśpienia aparatu – wyłączone, 1, 3, 5, 10 minut,
• Dźwięk – możliwość wyłączenia dźwięku ustawiania ostrości,
• Tryb USB – Automatyczny, Zapis, MTP oraz Drukuj.

E – Ekspozycja/ISO

• Krok EV – ustawienie kroku ekspozycji we wszystkich opcjach z nią związanych (1/3, 1/2 lub 1 EV),
• Pomiar światła – ESP, Centralnie ważony, Punktowy, Punktowy rozjaśniony/przyciemniony,
• Pomiar AEL – Tryb pomiaru używany przy blokowaniu ekspozycji (do wybrania powyższe bez ESP lub Auto czyli ten sam co wybrany w aparacie),
• ISO,
• Krok ISO – 1/3 lub 1 EV,
• Ustawienia Auto ISO – wybór domyślnej wartości i górnej granicy Auto ISO,
• Auto ISO – tryby, w których dostępne jest Auto ISO (P/A/S lub Każde),
• Maksymalny czas Bulb/Time – od 1 do 30 minut,
• Live Bulb – ustawienia dotyczące podglądu obrazu podczas ekspozycji w trybie Bulb,
• Live Time – ustawienia dotyczące podglądu obrazu podczas ekspozycji w trybie Time,
• Czas Anti-shock – czas od naciśnięcia spustu do wykonania zdjęcia (wyłączone, 1/8, 1/4, 1/2, 1, 2, 4, 8, 15, 30 sekund).

F – Ustawienia lampy błyskowej

• X-Sync – wybór czasu synchronizacji błysku – od 1/60 do 1/250 sekundy,
• Dług. błysku – wybór najdłuższego czasu otwarcia migawki przy włączonej lampie błyskowej, od 30 do 1/250 sekundy,
• Połączenie kompensacji ekspozycji i kompensacji błysku.

G – Jakość/Kolor

• Redukcja szumu przy długich czasach ekspozycji – opcje redukcji szumu: Wyłączona, Włączona (przy każdym zdjęciu), Auto (przy długich czasach ekspozycji),
• Redukcja szumu przy wysokim ISO – stopień redukcji szumu: Wyłączone, Słabo, Standard, Mocno,
• Balans bieli – możliwość korekcji każdego z ustawień balansu bieli: Amber-Blue oraz Green-Magenta,
• Wszystkie balanse bieli – jednoczesne skorygowanie bądź zresetowanie korekcji dla wszystkich balansów bieli,
• Zachowywanie ciepłych kolorów przy Auto WB – przy ustawieniu „wył.”, eliminowane będą ciepłe kolory ze zdjęć wykonanych przy świetle żarowym,
• Balans bieli przy zdjęciach z lampą błyskową (wył., auto, dla lampy błyskowej),
• Przestrzeń RGB – sRGB lub Adobe RGB,
• Korekcja winietowania,
• Określenie jakości i rodzaju zdjęć dostępnych później przy wyborze jakości zdjęć,
• Rozmiar zdjęć JPEG w trybie M (Middle) oraz S (Small).

H – Zapis/Kasowanie

• Szybkie kasowanie – bez zapytania o potwierdzenie,
• Kasowanie RAW+JPEG – zachowanie przy kasowaniu zdjęć RAW+JPEG: tylko RAW, tylko JPEG i oba,
• Nazwa pliku – resetowanie nazewnictwa plików,
• Edycja nazwy pliku – możliwość zmiany sposobu nazywania plików,
• Domyślny wybór – wybór domyślnej opcji przy zapytaniach Tak/Nie,
• Ustawienie DPI – ustawienie rozdzielczości dla drukowanych zdjęć,
• Ustawienie copyright.

I – Film

• Tryb – tryb pracy w trakcie filmowania: P, A, S, M, ART1–11,
• Film + foto – włączenie wykonania zdjęcia po zakończeniu filmowania,
• Nagrywanie dźwięku w filmie,
• Efekty filmu,
• Redukcja szumu wiatru – wyłączona, słabo, standard, mocno,
• Głośność nagrania – słabo, standard, mocno.

J – Wbudowany wizjer EVF

• Styl wizjera – trzy style wyświetlania obrazu w wizjerze,
• Ustawienia info – ustawienia informacji i elementów wyświetlanych w wizjerze (histogram, światła i cienie, poziomica, tylko obraz),
• Wyświetlanie siatki,
• Automatyczne przełączanie obrazu pomiędzy wyświetlaczem a wizjerem,
• Częstotliwość – wybór częstotliwości odświeżania obrazu w wizjerze (normalna lub wysoka),
• Regulacja wizjera – dostosowywanie jasności i temperatury barwowej.

K – Narzędzia

• Mapowanie pikseli,
• Przesunięcie ekspozycji w różnych trybach pomiaru światła,
• Poziom ostrzeżenia baterii o jej niskim stanie,
• Priorytet baterii – wybór głównego źródła zasilania podczas korzystania z opcjonalnego gripu,
• Ustawienia elektronicznej poziomicy,
• Ustawienia ekranu dotykowego,
• Eye-Fi – włączenie lub wyłączenie przesyłania podczas korzystania z karty Eye-Fi.

Menu złącza akcesoriów dodatkowych:

• A – Współdzielenie PENPAL
  • Proszę czekać – odbieranie obrazów i dodawanie hostów do książki adresowej,
  • Książka adresowa (Lista adresowa, Timer wyszukiwania, Nowe parowanie),
  • Mój PENPAL – informacje o urządzeniu OLYMPUS PENPAL, w tym nazwa, adres i obsługiwane usługi,
  • Rozmiar wysyłanych zdjęć (mały 640×480 pix, średni 1280×960 pix, duży 1920×1440 pix).
• B – Album PENPAL
  • Kopiuj wszystko – kopiowanie wszystkich plików pomiędzy kartą pamięci a urządzeniem Olympus PENPAL,
  • Kasowanie ochrony – usuwanie ochrony ze wszystkich obrazów w albumie Olympus PENPAL,
  • Użycie pamięci albumu – pokazuje liczbę zdjęć w albumie oraz liczbę zdjęć, jaką można zapisać (dla opcji rozmiar średni),
  • Ustawienia pamięci albumu – usuwanie wszystkich zdjęć z albumu i formatowanie albumu,
  • Rozmiar kopii zdjęć – duży: rozmiar kopiowanych obrazów nie jest zmieniany, średni: obrazy są kopiowane w rozmiarze odpowiadającym rozdzielczości 1920×1440.
• C – Wizjer elektroniczny
  • Regulacja wizjera – dostosowywanie jasności i temperatury barwowej opcjonalnego wizjera elektronicznego.

Menu ustawień:

• ustawienia zegara,
• wybór języka,
• regulacja wyświetlacza,
• określenie czasu wyświetlania zdjęcia,
• wyświetlanie menu użytkownika i menu złącza akcesoriów dodatkowych (ON/OFF),
• wersja oprogramowania.

Poruszanie się po menu jest dość wygodne, aczkolwiek liczba zakładek oraz opcji może przyprawić o zawrót głowy w pierwszym momencie. Podobnie jak w PEN-ach, nazewnictwo niektórych pozycji czasami niewiele mówi, a to powoduje, że niezbędne staje się zajrzenie do instrukcji. Możliwości konfiguracyjne E-M5 są naprawdę duże i warto zapoznać się dokładnie ze wszystkimi opcjami, poświęcając nawet dłuższą chwilę na przejrzenie instrukcji. To pozwoli na dokonanie ustawień zgodnie z naszymi preferencjami, zwłaszcza że sporą część opcji wystarczy ustawić tylko raz i nie musimy się potem nimi martwić w czasie normalnego fotografowania.

Wyświetlacze

Olympus OM-D E-M5 został wyposażony w 3-calowy wyświetlacz typu OLED o rozdzielczości 610 tysięcy punktów. W nowym Olympusie zastosowano mechanizm pozwalający na odchylanie wyświetlacza do 50 stopni w dół i do 80 stopni w górę. Podobnie jak w modelu PEN-ie E-P3 ekran w E-M5 jest dotykowy. W menu aparatu znajdziemy opcje umożliwiające regulację wyświetlacza pod względem jasności w 5-stopniowej skali oraz pod względem temperatury barwowej w 7-stopniowej skali. Dodatkowo do wyboru mamy dwa tryby kolorystyki obrazu: natural i vivid.

Podobnie jak w PEN-ach, sterowanie podstawowymi parametrami w OM-D E-M5 odbywa się poprzez swego rodzaju menu podręczne, które może być wyświetlane w dwóch trybach do wyboru – tzw. „Sterowanie na żywo” oraz „Pełny panel sterowania”. Ten pierwszy przypomina sposób obsługi aparatów kompaktowych – większość niezbędnych opcji dostępna jest w menu podręcznym uruchamianym przyciskiem Start/OK.

Drugi typ bardziej przypomina panel opcji spotykany w lustrzankach, gdzie naraz wyświetlana jest większość ustawień, po których poruszamy się przyciskami „krzyżaka”, a zmian dokonujemy za pomocą pokrętła bądź wałka sterującego. Dostępnych w tym trybie opcji jest więcej, jednak zasłaniają one większość kadru. Poniżej prezentujemy schemat zawarty w instrukcji obsługi aparatu.

1. Wybrana aktualnie opcja,
2. Czułość ISO,
3. Fotografowanie sekwencyjne/samowyzwalacz,
4. Tryb lampy błyskowej,
5. Sterowanie natężeniem błysku,
6. Balans bieli/kompensacja balansu bieli,
7. Tryb obrazu,
8. Ostrość/kontrast/nasycenie/gradacja/filtr czarno-biały/odcień obrazu,
9. Przestrzeń barwna,
10. Przypisanie przycisku,
11. Priorytet twarzy,
12. Tryb pomiaru,
13. Współczynnik proporcji obrazu,
14. Tryb zapisu,
15. Tryb/pole AF,
16. Tryb stabilizacji.

Przełączanie pomiędzy oboma trybami odbywa się przyciskiem Info. Poszczególne tryby można aktywować lub dezaktywować za pomocą odpowiedniej opcji w menu użytkownika (Ustawienia sterowania w zakładce D), zatem każdy może dobrać ustawienia zgodnie ze swoimi preferencjami i np. używać tylko jednego z trybów.

Podczas fotografowania do wyboru mamy pięć trybów podglądu aktualnego kadru (dostępność każdego z trybów można z osobna włączyć lub wyłączyć w ustawieniach aparatu):

• Tylko obraz,
• Obraz + poziomica,
• Obraz + podstawowe informacje,
• Obraz + histogram,
• Cienie i światła (wyświetlane są miejsca niedoświetlone/przepalone).

Ponadto osobno możemy ustawić wyświetlanie jednej z pięciu różnych rodzajów siatek kadrowania.

W trybie odtwarzania dostępnych jest sześć widoków zdjęcia:

• sam obraz, bez żadnych informacji,
• obraz wraz z podstawowymi parametrami (rozdzielczość, data wykonania),
• miniaturka wraz z histogramem RGBY oraz licznymi parametrami ekspozycji,
• powiększony histogram jasności,
• podgląd cieni/prześwietleń,
• stykówka – tryb wyświetlania pary zdjęć obok siebie.

Podobnie jak podczas fotografowania, dostępność każdego z powyższych trybów da się z osobna włączyć bądź wyłączyć w ustawieniach aparatu.

Zdjęcia można również przeglądać w formie indeksów (4, 9, 25 lub 100 miniaturek) oraz z poziomu kalendarza. Również w tym przypadków wyświetlanie poszczególnych widoków można ustawić sobie według własnych preferencji.

Warto napisać parę słów o tym, jakie możliwości oferuje funkcja dotykowego wyświetlacza w E-M5. Ekran umożliwia ustawianie ostrości i automatyczne wyzwalanie migawki po dotknięciu go w wybranym miejscu. Możemy również wybierać miejsce położenia ramki ostrości oraz ustawiać jej wielkość. Dotykając ikonę lupy można powiększyć obraz w miejscu ustawienia ramki ostrości, a poruszając palcem po ekranie przesuwać wybrany fragment. Dotykowo można także wybierać poszczególne elementy panelu sterowania, aczkolwiek samo ustawianie konkretnego parametru odbywa się pokrętłem. W trybie odtwarzania zdjęć funkcja dotykowa umożliwia przeglądanie zdjęć, ich powiększanie oraz przechodzenie do podglądu miniaturek. Jeśli fotografujemy w trybie iAUTO dotykowo możemy obsługiwać suwaki w podręcznym menu.

Musimy przyznać, że wyświetlacz OLED zastosowany w E-M5 trochę nas rozczarował. Co prawda jeśli patrzymy na niego prostopadle, obraz prezentuje się dobrze, jest bowiem jasny i wyraźny. Problemy pojawiają się jednak, kiedy patrzymy na ekran pod kątem. Obraz dostaje wówczas dość irytującego zielonkawo-niebieskiego zafarbu i w zasadzie już stosunkowo niewielka zmiana kąta patrzenia powoduje zmianę koloru. Aby nie być gołosłownym nakręciliśmy odpowiedni film dość dobrze pokazujący ten efekt.

W kierunku pionowym daje się ten efekt skompensować odchylając odpowiednio wyświetlacz. Nie zawsze jednak mamy ochotę i czas na precyzyjne ustawianie wyświetlacza, szczególnie jeśli chcemy coś na szybko sfotografować i musimy spojrzeć na ekran pod kątem. Być może przy dłuższym użytkowaniu E-M5 można się jakoś przyzwyczaić do takiego zachowania, jednak nas wada ta dość wyraźnie irytowała podczas testowania i trzeba przyznać, że w sprzęcie tej klasy nie powinna mieć miejsca.

Dodatkowo wyświetlacz nie zachwyca przy pracy w ostrym świetle. Co prawda obraz jest jasny ale powłoka pokrywające ekran słabo tłumi odbicia, w wyniku czego fotografując w ostrym słońcu bardzo łatwo zauważyć na wyświetlaczu odbicie własnej twarzy i elementów otoczenia. W takiej sytuacji lepiej jednak skorzystać z elektronicznego wizjera.

Wideo

Tryb wideo w E-M5 jest dość mocno rozbudowany. W części opisującej menu można było zauważyć, że filmowanie może się odbywać w trybie P, A, S, M lub jednym z dziesięciu trybów artystycznych. Z poziomu menu podręcznego w trybie filmowania możemy sterować trybem stabilizacji, balansem bieli, trybem autofokusu, samowyzwalaczem, formatem i jakością wideo oraz nagrywaniem dźwięku. Istnieje również możliwość wyboru czułości, ale taka opcja dostępna jest tylko w trybie manualnym i wyłącznie w zakresie od ISO 400 do ISO 1600. Nie możemy natomiast sterować sposobem pomiaru światła.

Olympus OM-D E-M5 pozwala na zapisywanie filmów w dwóch formatach: AVCHD (MPEG-4AVC/H.264) oraz Motion JPEG (AVI). Filmy w formacie AVCHD są jednak zapisywane z rozszerzeniem MOV, a nie typowym dla tego formatu MTS. Co więcej, nie ma na karcie standardowej dla AVCHD struktury katalogów, a pliki (tak samo jak w przypadku AVI) zapisują się w głównym katalogu ze zdjęciami. Do wyboru mamy następujące rozdzielczości i jakości nagrywanych filmów:

• format AVCHD:
  • Full HD 1920×1080 (16:9) 60i, 20 Mbps,
  • Full HD 1920×1080 (16:9) 60i, 17 Mbps,
  • HD 1280×720 (16:9) 60i, 17 Mbps,
  • HD 1280×720 (16:9) 60i, 13 Mbps,
• format Motion JPEG:
  • HD 1280×720 (16:9) 30 kl/s,
  • VGA 640×480 (4:3) 30 kl/s.

Podczas nagrywania filmów z użyciem niektórych filtrów artystycznych obraz na ekranie LCD nie jest wyświetlany w sposób płynny. Również nagrany w takim przypadku film nie będzie się płynnie odtwarzał. W trybie Diorama natomiast wyświetlany na ekranie czas nagrania zmienia się znacznie wolniej niż czas rzeczywisty, a jest to spowodowane tym, że filmy nagrane w tym trybie odtwarzane są w przyspieszonym tempie. Wyświetlane wartości pokazują zatem czas trwania nagranego filmu.

W Olympusie OM-D E-M5 pojawiła się dodatkowa funkcja pozwalająca na dodanie do nagrywanych filmów specyficznych efektów wizualnych. Podczas filmowania, wciskając dolny przycisk kierunkowy uruchamiamy efekt wielokrotnego powidoku (Multi Echo), który wyświetlany jest za poruszającym się obiektem. Efekt ten będzie aktywny do czasu ponownego wciśnięcia przycisku. Pod prawym przyciskiem kierunkowym mamy natomiast efekt pojedynczego powidoku (One Shot Echo). W tym przypadku powidok wyświetlany jest tylko raz i znika automatycznie po chwili. Oba efekty użyliśmy podczas kręcenia filmu 9, zatem można sprawdzić jak wyglądają one w praktyce.

Przykładowe filmy wideo nagrane za pomocą Olympusa E-M5 prezentujemy poniżej. Filmy od numerach: 2, 7 i 9 zostały nagrane przy użyciu obiektywu M.Zuiko Digital 17 mm f/2.8, a 5, 8 i 10 przy użyciu obiektywu Olympus M.Zuiko Digital 45 mm f/1.8. W pozostałych przypadkach korzystaliśmy z Olympusa M.Zuiko Digital 12–50 mm f/3.5–6.3 ED EZ.

• film 1 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 74.4 MB,
• film 2 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 70.0 MB,
• film 3 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 17 Mbps, 66.1 MB,
• film 4 – AVCHD 1280×720 pix (60i) 13 Mbps, 31.5 MB,
• film 5 – AVCHD 1280×720 pix (60i) 13 Mbps, 38.6 MB,
• film 6 – AVCHD 1280×720 pix (60i) 10 Mbps, 33.5 MB,
• film 7 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 135.4 MB,
• film 8 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 120.1 MB,
• film 9 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 17 Mbps, 68.2 MB (film z efektami powidoku),
• film 10 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 74.6 MB (film nagrany po zmroku),
• film 11 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 165.6 MB (film nagrany po zmroku),
• film 12 – AVCHD 1280×720 pix (60i) 13 Mbps, filtr Diorama, 14.0 MB,
• film 13 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Pop Art, 63.1 MB,
• film 14 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Zmiękczenie ostrości, 68.1 MB,
• film 15 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Jasny i lekki kolor, 63.6 MB,
• film 16 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Tonowanie światła, 64.7 MB,
• film 17 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Ziarnisty film, 58.4 MB,
• film 18 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Fotografia otworkowa, 9.7 MB,
• film 19 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Cross process, 68.8 MB,
• film 20 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Delikatna sepia, 65.4 MB,
• film 21 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Dramatyczna tonacja, 65.1 MB,
• film 22 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Grafika Key Line, 73.1 MB.

Wizjer

Olympus OM-D E-M5 został wyposażony w elektroniczny wizjer o rozdzielczości 1 440 000 punktów. Pokrywa on 100% fotografowanego kadru, a punkt oczny wynosi 18 mm. Do dyspozycji mamy korekcję dioptrii w zakresie od −4 do +1. Zarówno jasność jak i temperaturę barwową obrazu w wizjerze można regulować za pomocą 15-stopniowych skali. Bezpośrednio przy wizjerze znajduje się czujnik zbliżeniowy, który umożliwia automatyczne przełączanie podglądu z wyświetlacza na wizjer po przyłożeniu do niego oka.

Obraz w wizjerze może być wyświetlany w trzech stylach. W pierwszym i drugim obraz obejmuje część dostępnego obszaru wizjera, a podstawowe informacje o parametrach i ustawieniach wyświetlane są w dolnej części. Różnica pomiędzy tymi stylami sprowadza się do tego, że w stylu 1 informacje są wyświetlane na tle niebieskiego prostokąta. W trzecim stylu, obraz wypełnia cały dostępny obszar wizjera i stanowi on w zasadzie kopię podglądu jaki mamy aktualnie na wyświetlaczu.

Ponadto, informacjami i elementami widocznymi w wizjerze możemy sterować podobnie jak w przypadku ekranu OLED. Do dyspozycji mamy zatem następujące widoki:

• Tylko obraz,
• Obraz + poziomica,
• Obraz + podstawowe informacje,
• Obraz + histogram,
• Cienie i światła (wyświetlane są miejsca niedoświetlone/przepalone).

Poza opcją „Obraz + podstawowe informacje”, dostępność każdego z pozostałych trybów można z osobna włączyć lub wyłączyć w menu użytkownika w zakładce J. Trzeba jednak nadmienić, że dotyczą one jedynie pierwszego i drugiego stylu wizjera. W trzecim stylu ustawienia te nie przynoszą żadnego efektu, stosują się natomiast ustawienia dotyczące wyświetlacza. Dodatkowo w wizjerze osobno możemy ustawić wyświetlanie jednej z pięciu różnych rodzajów siatek kadrowania. W tej kwestii ustawienia dostępne w zakładce J również dotyczą wyłącznie pierwszego i drugiego stylu wizjera.

Wizjer służy jedynie do fotografowania. Nie można za jego pomocą obsługiwać menu aparatu ani przeglądać zdjęć (tryb odtwarzania działa jedynie na wyświetlaczu OLED). Przy użyciu wizjera można natomiast obsługiwać menu funkcyjne. Dostępny jest również podgląd zdjęcia bezpośrednio po jego wykonaniu. Sam obraz w wizjerze jest jasny, a jego jakość na dobrym poziomie. Sporo jednak zależy od tego w jakich warunkach oświetleniowych pracujemy i jaką częstotliwość odświeżania obrazu wybierzemy w ustawieniach wizjera. Przy normalnej częstotliwości odświeżania obraz ma większą tendencję do smużenia, przy czym w dobrych warunkach oświetleniowych objawia się to głównie spadkiem ostrości obrazu przy przesuwaniu aparatu. W słabym oświetleniu natomiast wyświetlany obraz traci na płynności. Pod tym względem sytuacja poprawia się, jeśli wybierzemy wysoką częstotliwość odświeżania. Obraz staje się bardziej płynny, co widać szczególnie gdy pracujemy w słabym świetle. W dobrych warunkach oświetleniowych pojawia się jednak dość specyficzny efekt. Widać go szczególnie na prostych krawędziach i obiektach o drobnej i kontrastowej strukturze (np. gałęzie drzew na tle jasnego nieba). Objawia się swego rodzaju pikselizacją obrazu (jakby spadkiem rozdzielczości), a krawędzie i kontury przestaje być gładkie i stają się „poszarpane”. Efekt ten uwidacznia się zwłaszcza przy powolnym przesuwaniu aparatu w kierunku pionowym i maleje lub w ogóle znika kiedy zwiększamy prędkość przesuwania. Niestety w specyficznych warunkach potrafi być dość irytujący.

Mieliśmy okazję jednorazowego bezpośredniego porównania wizjera w E-M5 i w NEX-7. Trudno co prawda na podstawie takiego szybkiego porównania wyciągnąć jakieś szersze wnioski, jednak zauważyliśmy, że obraz w wizjerze Olympusa jest trochę jaśniejszy i nieco lepiej oddaje szczegóły w ciemnych partiach obrazu. Aby jednak kompleksowo ocenić oba wizjery należałoby je porównać w różnych sytuacjach i różnych warunkach oświetleniowych.