Punkty

----- R E K L A M A -----

OFERTA BLACK FRIDAY

Sony A7R IV (15263 zdj.)

8299 zł 7054 zł

Fujifilm GFX 100S (443 zdjęcia)

13999 zł 12599 zł

Canon 28-70/2 RF L USM

10999 zł 9899 zł

Leica Q2 Monochrom (3252 zdj.)

19999 zł 17999 zł

Punkt (lub kropka) jest podstawą wszelkiej informacji w grafice dwuwymiarowej. W fotografii cyfrowej takim punktem jest każdy pojedynczy piksel wyświetlacza LCD. (Słowo piksel jest skrótem od angielskich słów picture element i oznacza najmniejszą część obrazu, jaka może być wyświetlona). Gdy wiele punktów jest wyświetlanych jednocześnie, tworzą one rozmaite odcienie szarości lub barw, co w sumie składa się na kompletny obraz. Punkty wyznaczają także początek i koniec linii.

Wprawdzie punkty są często wykorzystywane do definiowania innych elementów kompozycji, ale mogą być również jej samodzielnymi składnikami. Są nimi na przykład światła wiszące wzdłuż całego molo, jakie widać na zdjęciu 2-1. Przyciągają one wzrok widza i jednocześnie wiodą go na koniec molo, który z kolei jest punktem końcowym, czyli miejscem, gdzie kończy się linia i gdzie wzrok zatrzymuje się w sposób naturalny. Gdy podróżujesz, przenosisz się z jednego punktu do drugiego, aby zwiedzać kolejne miejsca. Podobnie czyni Twój wzrok; wędrując od punktu do punktu, przechodzi z jednego obszaru obrazu do innego.

Linie

Ciąg punktów tworzy linię, która stanowi kolejny ważny składnik kompozycji. Linie działają jak drogowskazy i kierują wzrok widza w określone rejony obrazu. Linią wiodącą może być każda linia prowadząca widza do najważniejszego punktu obrazu. Ponadto linie mogą wywoływać reakcje psychologiczne lub służyć celom symbolicznym, w zależności od ich kształtu i kierunku. Aby tworzyć udane kompozycje, musisz rozumieć, jak za pomocą linii można zbudować pewien nastrój lub wywołać u widza określone uczucie.

• Linie pionowe. Linia pionowa jest jak drzewo: wysokie i zrównoważone, mocne i niewzruszone (patrz zdjęcie 2-2). Pnie się do nieba, mimo że grawitacja ciągnie je w dół. Dlatego linie pionowe symbolizują siłę, moc i stabilność.

Gdy stajesz przed bogactwem wyboru w środowisku powtarzających się elementów (tutaj są nimi drzewa), wybierz kilka z nich, aby zdominowały obraz (105 mm, ISO 50, f/16 przy 1/15 sekundy)

• Linie poziome. Spokojna i statyczna linia pozioma sugeruje stabilizację, trwałość i spokój. To tłumaczy, dlaczego wpatrywanie się w horyzont — poziomą linię wyznaczającą styk nieba z ziemią — jest tak kojące (patrz zdjęcie 2-3).

Miejsce, w którym niebo styka się z oceanem, działa relaksująco, zwłaszcza gdy woda ma kolor taki, jak przy plaży Lani Kai na hawajskiej wyspie Oahu (105 mm, ISO 50, f/22,3 przy 1/8 sekundy)

• Linie ukośne. Takie linie są dynamiczne, wprowadzają napięcie i wywołują wrażenie ruchu. Patrząc na zdjęcie 2-4, nie mamy wątpliwości, dokąd będzie podążał wzrok widza. Wynika to jednoznacznie z układu linii ukośnych, jakich na tym zdjęciu jest wiele. Ponadto jeśli zbiegają się one w jednym punkcie, wprowadzają do sceny perspektywę.

Aby uzyskać wrażenie ruchu na tym zdjęciu torów kolejki Chicago El, zastosowałem niski punkt widzenia z torami po lewej stronie (30 mm, ISO 100, filtr neutralny centralnie ważony, f/8 przy 1/125 sekundy)

• Linie zygzakowate. Jak błyskawice rozpoczynają się, nagle zatrzymują i gwałtownie zmieniają kierunek. Nieobliczalne, aktywne i pełne napięcia wywołują u widza uczucie niepokoju (patrz zdjęcie 2-5).

Linie zygzakowate są często dziełem człowieka i raczej rzadko występują w przyrodzie — chociaż w tym przypadku wykolejenie pociągu w Northridge w Kalifornii nastąpiło wskutek trzęsienia ziemi (55 mm, ISO 50, f/16 przy 1/60 sekundy)

• Linie krzywe. Podobnie jak ukośne, sugerują ruch — ale wolniejszy. Mogą to być pełne wdzięku krzywizny gałęzi, pni młodych drzew lub trzcin chwiejących się na wietrze. Łagodne łuki wywołują u widza delikatne napięcie, a łuki bardziej zdecydowane potęgują to uczucie (patrz zdjęcie 2-6).

Widok z góry na łagodny łuk nabrzeża portu Avalon i sposób, w jaki łodzie formują linie krzywe, sprawiają, że to zdjęcie wyspy Catalina zachęca do jej odwiedzenia (105 mm, ISO 50, filtr neutralny centralnie ważony, f/32 przy 1/4 sekundy)

• Krzywe o kształcie litery S. Tego rodzaju krzywe reprezentują łagodny i powtarzający się ruch. Mogą także wzmacniać wrażenie głębi obrazu. Występują w krajobrazie morskim w postaci śladów, jakie fale pozostawiają na piasku. Tworzą je też drogi wijące się między wzgórzami oraz rzeki płynące zakolami (patrz zdjęcie 2-7).

Ta hawajska droga sfotografowana z małej wysokości tworzy na pierwszym planie szeroką plamę asfaltu i prowadzi wzrok widza krętą linią aż po horyzont (105 mm, ISO 50, filtr neutralny centralnie ważony, f/22,3 przy 1/8 sekundy)

Linie na zdjęciu mogą być rzeczywiste lub urojone. Przykładem tych pierwszych mogą być linie namalowane na drodze, takie jak widoczne na zdjęciu 2-8. Mogą one być także rezultatem przecięcia się dwóch płaszczyzn, na przykład ścian budynku lub pudełka, ale mogą również rozdzielać dwa kolory występujące na zdjęciu. W przeciwieństwie do nich linie urojone są rysowane przez nasz mózg, gdy patrzymy na obraz zawierający dużo punktów. Spójrz przykładowo na zdjęcie 2-8 i zauważ, jak Twój mózg tworzy urojoną linię łączącą zawodników ścigających się na wózkach inwalidzkich. Znaczenie linii urojonych jest takie samo jak rzeczywistych — jedne i drugie prowadzą wzrok w określone obszary obrazu.

Jednym z warunków, jakie trzeba spełnić, aby zrobić niepowtarzalne zdjęcie, jest znalezienie się we właściwym miejscu w odpowiednim czasie i uważne przyjrzenie się otoczeniu. Gdy robiłem zdjęcie 2-8, znajdowałem się na starcie biegu maratońskiego w Los Angeles i przymierzałem się do fotografowania biegaczy, ale jako pierwsi wystartowali zawodnicy na wózkach inwalidzkich. Znaki namalowane na jezdni w połączeniu z niezwykłą energią tych zawodników dały w sumie interesujący efekt. Jako że scena obfitowała w rozmaite cienie, postanowiłem zrobić zdjęcie czarno-białe, bo kolorowe wyglądałoby bardzo mętnie.

Mimo że strzałki namalowane na jezdni kierują Twój wzrok poza obraz, siła głównego motywu przyciąga go z powrotem (105 mm, ISO 400, filtr neutralny centralnie ważony, f/22 przy 1/8 sekundy)

Płaszczyzny

Płaszczyznę definiują trzy niewspółliniowe punkty, prosta i punkt leżący poza tą prostą lub dwie przecinające się bądź równoległe proste. Przykładem płaszczyzny, która z natury jest dwuwymiarowa, może być ściana budynku, blat stołu, okładka książki lub płaska powierzchnia skały. Płaszczyzny na zdjęciach mogą być ograniczone wyraźnymi krawędziami, ale mogą też rozciągać się do nieskończoności poza granice obrazu. Podobnie jak linie, płaszczyzny sterują wzrokiem widza, kierując go w określone obszary zdjęcia. Ogólnie, działanie płaszczyzn jest silniejsze, gdy razem tworzą bryłę. Poza tym, jeśli nakładają się na siebie oraz tworzą odpowiedni układ świateł i cieni, mogą potęgować wrażenie głębi, co można zauważyć na zdjęciu 2-9. Płaszczyzny mogą także pełnić funkcję tła dla głównego motywu, co znacznie ułatwia jego wyodrębnianie z otoczenia.

Zauważ, jak przecinające się płaszczyzny tego budynku budują dramaturgię zdjęcia i zmuszają do postrzegania przestrzeni w ściśle określony sposób (28 mm, ISO 100, f/11 przy 1/125 sekundy)

Bryły

Płaszczyzny połączone razem tworzą bryłę, która z natury jest trójwymiarowa. Przykładem bryły, niekiedy zwanej również kształtem, może być piłka, banan lub pudełko. Bryła może być nieskończona i rozciągać się poza obraz albo — jeśli tworzące ją płaszczyzny mają widoczne granice — przyjmuje rozpoznawalną formę kuli, prostopadłościanu, graniastosłupa lub podobną. Gra świateł i cieni wywołana obecnością brył w fotografowanej scenie ułatwia ocenę rozmiarów, skali i masy obiektów widocznych na zdjęciu. Z kolei tekstura powierzchni bryły pozwala określić materiał, z jakiego została wykonana (patrz zdjęcie 2-10).

Aby przeżyć, człowiek musiał nauczyć się szybkiego rozpoznawania brył. Umiejętność ta jest wciąż rozwijana w miarę postępu cywilizacyjnego i w dużej mierze opiera się na naszej pamięci. I rzeczywiście, nasza zdolność rozpoznawania brył jest już tak rozwinięta, że często nawet nie musimy widzieć całego obiektu, aby móc stwierdzić, co to jest. Jeśli już coś znasz, mózg sam uzupełni brakujące fragmenty. Przykładowo, na zdjęciu 2-11 widać tylko część przedniej opony motocykla, ale resztę wypełnia nasz mózg i bez trudu możemy stwierdzić, że jest to opona. Gdy fotografujesz bryłę, nie musisz jej pokazywać całej, aby widz zorientował się, co to jest. Musisz jednak pokazać wystarczająco dużo, aby mózg mógł połączyć odpowiednie punkty.

Rozpoznanie bryły, nawet dobrze znanej, w niektórych sytuacjach może jednak sprawiać kłopot — dużo bowiem zależy od środowiska, w jakim ta bryła się znajduje. Na przykład, jak widać na zdjęciu 2-12, czerwony liść jest dużo łatwiejszy do zidentyfikowania niż którykolwiek brązowy. Nasze oczy nieustannie skanują obraz, starając się wychwycić różnice w teksturze, barwie i jasności. Twoja kompozycja będzie lepsza, jeśli zadbasz o to, by fotografowana bryła wyraźnie odcinała się od tła odmienną teksturą lub kolorem. To pomoże widzowi w szybkim i precyzyjnym odczytaniu tego, co chcesz mu przekazać.

Boczne oświetlenie piłki widocznej na zdjęciu 2-10 nie tylko ujawniło jej teksturę, ale również utworzyło piękny cień podkreślający kulistość kształtu (150 mm, ISO 50, f/64 przy 1/25 sekundy).

Ponieważ motocykle są Ci znane, Twoje oko uzupełnia okrąg, jaki tworzy opona przedniego koła na zdjęciu 2-11 (210 mm, ISO 50, f/64 przy 1/25 sekundy).

Na zdjęciu 2-12 odmienność barwy kieruje nasz wzrok wprost na czerwony liść, mimo że pod względem tekstury nie różni się on od pozostałych liści (90 mm, ISO 100, f/11 przy 1/250 sekundy)