Kwiaty należą do ulubionych tematów fotograficznych. Ich zdjęcia wykonujemy w każdych możliwych okolicznościach, na spacerach w ogrodach botanicznych i parkach, na własnych działkach i w ogródkach przydomowych. W warunkach studyjnych fotografujemy je raczej rzadko, jednak warto pokazać na kilku przykładach, jak możemy podejść do tego tematu.

Tym razem, ważną rolę odgrywać będzie lustro kuliste, pozwalające zwielokrotniać oglądany obraz. Do zdjęć kwiatów wykorzystujemy oświetlenie błyskowe, które pozwala nam na spore przymknięcie przysłony, konieczne przy zdjęciach w dużych skalach odwzorowania. Oświetlenie żarowe, ze względu na duże ilości emitowane ciepła, wykazuje małą przydatność do zdjęć kwiatów, które wówczas szybko tracą świeżość.

Do zdjęć kwiatów wykorzystywać będziemy następujące wyposażenie:

1. Lustro kuliste o średnicy 100 cm, o zewnętrznej powierzchni lustrzanej.
2. Dwie lampy Mini Flash 300 z odbłyśnikami standardowymi, z plastrem miodu 10º. Pierwszą z nich wykorzystamy jako światło kluczowe, a drugą – jako konturowe.
3. Lampę Digital 600 z oktagonalną płaszczyzną rozpraszającą Octabox 150 cm.
4. Lampę Fomei Digital ProX 300 z nasadką projekcyjną Spot z filtrami barwnymi, jako drugie światło konturowe.
5. Zestaw radiowego wyzwalania TR-10D
6. Aparat cyfrowy z obiektywem umożliwiającym zdjęcia w dużych skalach odwzorowania.
7. Statywy oświetleniowe, w tym statyw z ramieniem poziomym EASY III, dla mocowania lampy z płaszczyzną rozpraszającą nad powierzchnią kuli.
8. Stojak z tłem.
9. Światłomierz.

Układ oświetlenia przedstawiamy na zdjęciu poniżej. Poszczególnym lampom przypisujemy taki poziom energii błysku, aby naświetlenie każdej z nich odpowiadało:

1. Mini Flash 300 z odbłyśnikiem standardowym, z plastrem miodu 10º, naświetlenie odpowiadające przysłonie f/16.4.
2. Digital 600 z oktagonalną płaszczyzną rozpraszającą Octabox 150, f/8,3.
3. Digital Pro 300 z nasadką projekcyjną Spot z filtrem niebieskim, f/11.5.
4. Fomei Mini Flash 300 z odbłyśnikiem standardowym, z plastrem miodu 10º, f/16.

----- R E K L A M A -----

OFERTA BLACK FRIDAY

Fujifilm GFX 100S (443 zdjęcia)

13999 zł 12599 zł

Leica Q2 Monochrom (3252 zdj.)

19999 zł 17999 zł

Canon 28-70/2 RF L USM

10999 zł 9899 zł

Sony A7R IV (15263 zdj.)

8299 zł 7054 zł

Układ oświetlenia. Oznaczenia: 1. Lampa Fomei Mini Flash 300 z odbłyśnikiem standardowym, z plastrem miodu 10º, 2. Lampa Fomei Digital 600 z oktagonalną płaszczyzną rozpraszającą Octabox 150, 3. Lampa Fomei Digital Pro 300 z nasadką projekcyjną Spot z filtrem niebieskim, 4. Lampa Fomei Mini Flash 300 z odbłyśnikiem standardowym, z plastrem miodu 10º, L. Lustro kuliste.

Natężenie oświetlenia światła górnego ustawiamy w większości przypadków zdjęciowych, jako dwa razy słabsze od kluczowego. W tym przypadku natężenie tego światła ustawiamy na poziomie czterokrotnie niższym. Jego zadaniem jest zmniejszenie głębokości cieni, powstających w tych miejscach, do których nie dochodzi światło kluczowe, a w naszym przypadku promienie świetlne odbijają się od powierzchni lustra, rozjaśniając zacienione miejsca sceny.

Pomiaru oświetlenia dokonujemy światłomierzem z nasadką płaską. Po sprawdzeniu natężenia oświetlenia poszczególnych źródeł światła, światłomierzem z nasadką sferyczną dokonujemy pomiaru naświetlenia. W naszym przypadku otrzymaliśmy liczbę przysłony 16.3.

Zdjęcie „a”

Zdjęcie „b”

Scena oświetlona skierowanym światłem projektora, pozostałe światła wyłączone. Zdjęcie „a” wykonane bez filtru, zdjęcie „b” po wprowadzeniu w bieg promieni świetlnych niebieskiego filtru. Każdy filtr zmniejsza intensywność strumienia świetlnego, toteż trzeba uwzględniać jego zmianę jasności. W naszym przypadku nie dokonaliśmy korekty natężenia oświetlenia, toteż zdjęcie „b” jest nieznacznie ciemniejsze.

To zdjęcie wykonano przy wykorzystaniu światła kluczowego i konturowego. Przykład ten potwierdza rolę światła konturowego w budowaniu atmosfery świetlnej.

Zdjęcie wykonano tylko przy jednym świetle kluczowym, którym jest Mini Flash z odbłyśnikiem standardowym z plastrem miodu 10º. Cechą charakterystyczna źródeł światła z plastrami miodu o najgęstszych oczkach siatki jest plama świetlna o niewielkiej średnicy, i szybko zmniejszającej się jasności, od środka plamy, ku jej brzegom. Oś optyczna światła kluczowego przecina środek czerwonego tulipana, który ma prawidłowy walor, pozostałe miejsca fotografowanej sceny otrzymują znacznie mniejszą ilość energii promienistej i są ciemne.

Scena oświetlona światłem kluczowym i górnym. Rozproszone oświetlenie, którego źródłem jest lampa z płaszczyzną oktagonalną, sprawia, że obraz zmienia charakter. Tło oświetlone światłem górnym uzyskało na obrazie większą jasność.

Scena oświetlona, jak w poprzednim przykładzie z jedną tylko różnicą. Jest nią wyższy poziom światła górnego, w porównaniu z poprzednim przykładem.

To zdjęcie wykonano przy wykorzystaniu kierunkowych źródeł światła, czyli kluczowego i konturowego prawego. Kwiaty zyskały większą jaskrawość, brak światła górnego powoduje, że obraz wydaje się ciemniejszy od poprzedniego.

To zdjęcie przedstawia działanie wszystkich świateł zespołu. Taki efekt oświetleniowy został założony w projekcie oświetlenia. Po dokładnym ustawieniu świateł i precyzyjnych pomiarach oświetlenia poszczególnych źródeł światła nie wymagał korekt naświetleniowych. Ustawienie natężenia strumieni świetlnych każdej oprawy oświetleniowej na podstawie obrazu wyświetlanego na monitorze aparatu cyfrowego, zabrałoby znacznie więcej czasu, niż pomiary eksponometryczne, a końcowy rezultat mógłby być wynikiem przypadku.

Mając tak przygotowany plan zdjęciowy, można zmienić położenie kamery zdjęciowej i wykonać inne fotografie.

Na tych zdjęciach przedstawione są mniejsze fragmenty fotografowanej sceny. Zostały one wykonane przy wyłączonym świetle górnym, stąd ciemny walor tła.

To zdjęcie różni się od poprzednich zwiększonym natężeniem oświetlenia konturowego, którego źródłem jest lampa Mini Flash 300 z odbłyśnikiem standardowym z plastrem miodu o najgęstszych oczkach siatki. Wyższy poziom prawego światła konturowego nadał płatkom tulipana większą świetlistość.

Szczegółowe informacje na temat produktów Fomei znaleźć można na stronie:

• sklep.medikon.pl

Artykuł został przygotowany przy współpracy z firmą Medikon – dystrybutorem produktów Fomei w Polsce
Sponsorem cyklu Fotoszkoła Fomei jest firma Medikon sp. z o.o.

O autorze Leonard Karpiłowski w 1976 r. ukończył Studium Fotografii i Filmu Centralnego Ośrodka Metodyki Upowszechniania Kultury MKiS. Pracę dyplomową z zakresu estetyki i historii fotografii napisał pod kierunkiem Mariana Szulca, a warsztatową zrealizował u Henryka Nowickiego. Dalej doskonalił umiejętności i wiedzę fotograficzną na Warsztatach Fotograficznych prowadzonych przez Zbigniewa Dłubaka oraz na zajęciach szkoleniowych firm Sinar i Broncolor. Jest instruktorem fotografii kategorii S, nadawanej za wybitne osiągnięcia pedagogiczne. W latach 70. był członkiem Grup Twórczych „Fakt” i „A-74”, członkiem Ogólnopolskiego Forum Grup Twórczych oraz wiceprzewodniczącym Komitetu Historii Fotografii. Jest członkiem-założycielem Fotoklubu Rzeczpospolitej Polskiej – Stowarzyszenie Twórców, w okresie 1995–2000 był członkiem Zarządu Głównego Fotoklubu. Fotografię uprawia od 1965 r. Zajmuje się dydaktyką fotograficzną, w latach 70. i 80. jako wykładowca i konsultant Centralnego Ośrodka Metodyki Upowszechniania Kultury oraz jako nauczyciel fotografii w placówkach kulturalnych i oświatowych Mokotowa. W działalności twórczej wykorzystuje głównie technikę bromową i jej możliwości interpretacyjne, kolor traktując głównie użytkowo. Uprawia fotografię kreacyjną, pejzażową i industrialną. Wystawia od 1974 r. Jego prace były eksponowane na ponad 70 wystawach krajowych i zagranicznych. Jest autorem 11 wystaw indywidualnych. Od 1993 r. zajmuje się publicystyką z zakresu estetyki, techniki i technologii fotografii. Publikował na łamach polskich pism fotograficznych. Współpracował z Magazynem „FOTO” w latach 1993–94 i z FOTO-KURIEREM od 1995 r. Jest autorem książek „Fotografia wielkoformatowa” (2000), „Aparaty średnioformatowe” (2002), „Światła i cienie w fotografii” (2008). Książka „Światła i cienie w fotografii” otrzymała wyróżnienie w kategorii „Technika” I Konkursu na Fotograficzną Publikację Roku 2008, plasując się tuż za serią książek sygnowanych znakiem National Geographic. Obecnie Leonard Karpiłowski przygotowuje kolejne publikacje o tytułach roboczych „Pierwsze kroki w fotografii” oraz w „Studiu i w plenerze”. Karpiłowski od siedmiu lat jest konsultantem firmy Hensel Studiotechnik, ponadto współpracuje z firmami fotograficznymi: Medikon, Fomei, Olympus, FujiFilm, Sony, Canon, i Monolight, biorąc udział w prezentacjach sprzętu fotograficznego i oświetleniowego, oraz w innych działaniach jako konsultant i wykładowca.