Obiektyw zmiennoogniskowy
Obiektyw, którego ogniskowa zmienia się na skutek ruchomego układu soczewek. Obiektywy tego typu opisuje się podając zakres dostępnych ogniskowych np. 28-105 mm lub jako stosunek dłuższej ogniskowej do krótszej czyli w podanym wyżej przypadku 105/28 daje nam 3.75 czyli zoom 3.75x. Warto zaznaczyć, że drugi sposób opisu obiektywu zmiennoogniskowego jest niepełny. Przykładowo obiektyw 27-135 mm jest zoomem 5x, ale także zoomem 5x jest obiektyw 40-200 mm.
Zasada działania obiektywu zmiennoogniskowego jest ukazana na poniższym
rysunku. Ruchomy układ soczewek, tutaj dla uproszczenia przedstawiony za
pomocą pojedyńczej soczewki rozpraszającej L2, powoduje zmianę
ogniskowej całego układu.
Obiektywy zmiennoogniskowe są skomplikowanymi konstrukcjami składającymi się najczęściej z kilkunastu soczewek. Są to obiektywy trudne do konstrukcji, bowiem obecność ruchomych elementów, powoduje często powstawanie wad pozaosiowych, zauważalnej aberracji chromatycznej i degradację jakości obrazu. Dlatego dobre obiektywy tej klasy są drogie, bowiem wymagają zastosowania mechaniki i optyki na najwyższym poziomie.
Najczęściej spotyka się obiektywy zmiennoogniskowe, w których ogniskowa zmienia się o czynnik kilka. Ostatnio, szczególnie w kompaktowych aparatach cyfrowych, pojawiły się tzw. hyperzoomy, w których ogniskowe zmieniają się o czynnik nawet 12 czy 15 razy!
Poniższy rysunek ukazuje zdjęcie i schemat obiektywu typu zoom firmy Sigma o ogniskowej zmieniającej się płynnie od 28 do 135 mm.
Poniżej jeszcze jeden schemat skomplikowanego teleobiektywu zmiennoogniskowego.