Monitor dla fotografa - część IV : poradnik kupującego
1. Główne cechy
![]() |
Poniżej przedstawiamy podstawowe aspekty, na które należy zwrócić uwagę przy wyborze monitora.
Wielkość ekranu
Większy rozmiar zazwyczaj oznacza, że będziemy mieć do dyspozycji więcej miejsca na pulpicie, więcej równolegle otwartych okien, wygodniej będzie także pracować nad korektą zdjęć. Jednak większe monitory również zajmują więcej miejsca na biurku i na ogół są droższe.
Rozmiar jest mierzony po przekątnej i wyrażany w calach. Typowe wielkości wahają się od 20 do 30 cali, podczas gdy najczęściej wybieranym rozmiarem do zastosowań biurowych są monitory z przedziału 19 do 22 cali, a przy pracach graficznych nierzadko 27 do 30 cali.
Proporcje obrazu
Format obrazu określa się proporcją liczby pikseli ułożonych poziomo do tych położonych pionowo. Standardowe monitory CRT miały prawie zawsze obraz będący prostokątem o proporcjach 4:3 - w takim formacie nadawany był sygnał telewizyjny. Dziś standardem są panoramiczne wyświetlacze, które mają proporcje 16:9 - także związane jest to z zapisem wideo, jaki wprowadzony został wraz z rozwojem telewizji wysokiej rozdzielczości. Taki format nazywamy również HD (High Definition).
![]() |
Format 16:9 przyda się szczególnie, gdy chcemy oglądać filmy na komputerze bez czarnych pasów na górze i dołu ekranu. Do pracy częściej wybierane są formaty 16:10 - to bardzo wygodne rozwiązanie do oglądania wielu okien jednocześnie, bez ograniczenia widoku w pionie. W specyficznych zastosowaniach użycie znajdują też monitory o proporcjach 1:1.
Rozdzielczość
Rozdzielczość to liczba wszystkich wyświetlanych pikseli. Ze względu na charakter technologii LCD płaskie ekrany mogą mieć tylko jedyną zoptymalizowaną lub natywną rozdzielczość. W odróżnieniu od monitorów CRT wykorzystywanie niższej niż natywna rozdzielczości prowadzi do rozmycia obrazu. Stąd ważnym jest, aby świadomie wybrać odpowiednią natywną rozdzielczość panelu, ponieważ nie można jej zmienić.
![]() |
Wyższa rozdzielczość oznacza ostrzejsze obrazy, większą przejrzystość prezentowanej informacji i więcej miejsca na pulpicie. Jest to idealne rozwiązanie, jeśli korzystamy z wielozadaniowości i chcemy widzieć wiele okien aplikacji jednocześnie.
Gęstość pikseli
Większość monitorów komputerowych ma gęstość pikseli 96 ppi (points per inch), pasującą do standardowej gęstości 96 dpi (dots per inch), z jaką wyświetlany jest interfejs pulpitu Windows. Nowsze systemy, np interfejs Modern UI dla Windows 8 to już 135 dpi (z automatycznym przełączaniem między 100%, 140% i 180% w zależności od gęstości pikseli wyświetlacza), choć standardowa gęstość dla interfejsu pulpitu to nadal 96 dpi.
![]() |
Do tej pory monitory konstruowano przy założeniu, że im większa gęstość pikseli, tym większa ostrość przy wyświetlaniu systemu operacyjnego i aplikacji. Rozmiar ekranu zwiększył się zatem wraz z rozdzielczością paneli LCD – w efekcie większa rozdzielczość oznaczała, że przestrzeń robocza i liczba danych wyświetlanych jednocześnie na ekranie były większe.
Współczynnik kontrastu
Kontrast określa różnicę między najjaśniejszym i najciemniejszym odcieniem bieli, jaki monitor LCD może wyświetlić. Wyższy współczynnik kontrastu gwarantuje “bielszą biel” i “czarniejszą czerń”, ale nie zwiększy liczby pośrednich odcieni.
Problemem jest to, że zwykle nie można wprost porównać tego parametru pomiędzy różnymi producentami. Wynika to z faktu, że często spotykamy określenie “kontrastu dynamicznego”, którego nie należy utożsamiać z kontrastem, co może być mylące. Typowo kontrast dynamiczny realizowany jest przez obniżanie jasności podświetlania z równoczesnym zwiększanie transmisji światła przez panel - w efekcie ciemniejsze odcienie wydają się bardziej czarne, ale jednocześnie bardzo jasne wyświetlane odcienie bledną. Taka technika bywa wartościowa przy wyświetlaniu filmów, jednak zupełnie zawodzi przy edycji fotografii, dodatkowo uniemożliwiając poprawne oprofilowanie monitora przy użyciu zewnętrznych kalibratorów.
Kąt widzenia
Im większy kąt widzenia, tym więcej osób patrzących na monitor z boku będzie mogło zobaczyć poprawny obraz. Parametr ten jest ważny przede wszystkim, gdy zakładamy korzystanie z monitora wraz z gośćmi czy klientami, a także wtedy, gdy będziemy patrzeć na monitor pod różnymi kątami.
![]() |
Pamiętajmy, że gdy wybierzemy monitor 30”, siedząc blisko niego, na skrajne jego części patrzymy pod kątem.
Porty
Typ portu jest powiązany z maksymalną rozdzielczością i liczbą klatek na sekundę, jaką monitor obsługuje. Im większa - tym nowszego standardu połączenie będzie potrzebne.
![]() |
DisplayPort to najnowszy interfejs, który będzie wymagany, jeśli interesują nas rozdzielczości większe od 4K. Produkowany od 2002 standard HDMI (High-Definition Multimedia Interface) to cyfrowy interfejs audio / wideo. Starszy typ tego interfejsu - DVI (Digital Video Interface) - to pionier cyfrowego przekaz obrazu, jednak przyda się nam jedynie dla mniejszych rozdzielczości. Zastąpił on produkowany od 1987 roku VGA (Video Graphics Array), złącze analogowe, które powoli znika z oferty producentów.
Monitor powinien mieć taki sam port jak nasz laptop czy karta grafiki w komputerze stacjonarnym. Oczywiście istnieją adaptery, ale nie każda kombinacja jest osiągalna w handlu, nierzadko też taki adapter degraduje jakość sygnału.