Przetwarzanie danych osobowych

Nasza witryna korzysta z plików cookies

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie, a także do prawidłowego działania i wygodniejszej obsługi. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług i innych witryn.

Masz możliwość zmiany preferencji dotyczących ciasteczek w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli więc nie wyrażasz zgody na zapisywanie przez nas plików cookies w twoim urządzeniu zmień ustawienia swojej przeglądarki, lub opuść naszą witrynę.

Jeżeli nie zmienisz tych ustawień i będziesz nadal korzystał z naszej witryny, będziemy przetwarzać Twoje dane zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W dokumencie tym znajdziesz też więcej informacji na temat ustawień przeglądarki i sposobu przetwarzania twoich danych przez naszych partnerów społecznościowych, reklamowych i analitycznych.

Zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies możesz cofnąć w dowolnym momencie.

Optyczne.pl

Artykuły

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami
25 lutego 2016
Maciej Latałło Komentarze: 69

1. Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Słabe osiągi flagowego bezlusterkowca Fujifilm X-Pro2 w kategorii prądu ciemnego dość niemile nas zaskoczyły. Sytuację opisaliśmy w niedawno opublikowanym teście tego aparatu. Szczególną uwagę zwraca wyraźnie jaśniejsza lewa część kadru oraz widoczny obszar, na którym znajdują się piksele odpowiadające również za ustawianie ostrości na zasadzie detekcji fazy.

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
Plik GIF z darka wykonanego przy ISO 51200

Po opublikowaniu testu na naszą skrzynkę redakcyjną trafiło sporo wiadomości z Polski i z zagranicy, dotyczących zaobserwowanych nieprawidłowości. Pojawiły się też podejrzenia, że przywieziony prosto z Japonii egzemplarz testowy mógł być sztuką przedprodukcyjną (choć firma Fuji na początku wyraźnie mówiła nam, że model był produkcyjny i można go normalnie testować). Ponieważ do tej pory detektory Fujifilm wypadały w naszych testach zdecydowanie zadowalająco, zdecydowaliśmy się wyjątkowo sprawdzić kolejny egzemplarz, tym razem pochodzący z oficjalnej dystrybucji polskiego oddziału Fujifilm.

Wykonując darki, aparat poddaliśmy standardowej procedurze testowej w tej kategorii. Przypomnijmy zatem, że poziom prądu ciemnego testujemy na podstawie zdjęć wykonanych w ciemnym otoczeniu z 3-minutową ekspozycją bez dopływu światła. Zdjęcia wykonujemy zarówno w formacie JPEG, jak i RAW. Te pierwsze prezentujemy w postaci, w jakiej zostały zapisane przez aparat. Natomiast surowe pliki wywołujemy programem dcraw do postaci czarno-białej bez interpolacji.


----- R E K L A M A -----

RABATY FUJIFILM DO 10000zł

Fujifilm GFX 100S

26998 zł 16998 zł

Fujifilm X-T5 BLACK

8798 zł 6798 zł

Fujifilm 8/3.5 XF R WR

3858 zł 2998 zł

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
Podgląd pliku TIFF będący wynikiem konwersji surowych danych przez program dcraw
(kontrast zmieniony w celu lepszej wizualizacji siatki filtrów X-Trans)

Uzyskane w ten sposób TIFF-y konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku obu egzemplarzy X-Pro2 zakres ten wynosi od 800 do 1200. Identyczny zakres został również odłożony na poziomej osi histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 500 000 zliczeń.

RAW
ISO Dark Frame Crop Histogram
100 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
1600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
3200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
6400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
12800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
25600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
51200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami


Kształt histogramów znacząco się nie zmienił – na niskich czułościach nadal obserwujemy, że przyjmują one kształt zbliżony do rozkładu Poissona. Widać także pojedynczy pik wskazujący na obecność niezmapowanych pikseli AF.

Zmierzony szum jest jednak niższy, co widać na podstawie mniejszych wartości odchylenia standardowego (zgromadzonych w poniższej tabelce). Wygląd darków nie uległ zasadniczej poprawie – z lewej strony kadru wciąż widać wyraźne świecenie, bez trudu można także dostrzec obszar pikseli AF. W tym miejscu przypominamy ponownie o ograniczeniu analizy sygnału do przedziału 800–1200, co pomaga nam zobrazować lepiej strukturę szumu matrycy.

DARK
ISO średni poziom sygnału odchylenie standardowe
100 1023.172 7.439
200 1023.107 5.984
400 1023.264 8.273
800 1023.569 10.049
1600 1022.873 15.256
3200 1022.41 24.323
6400 1004.316 68.25
12800 994.879 101.21
25600 996.848 186.662
51200 967.027 251.923


Na darkach w formacie JPEG także można zauważyć wspomniane niejednorodności.

JPEG
ISO Dark Frame Crop
100 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
1600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
3200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
6400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
12800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
25600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
51200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Sprawa by się na tym skończyła gdyby nie fakt, że Fujifilm dostarczyło nam błyskawicznie kolejny egzemplarz z ponoć jeszcze nowszym firmwarem, choć wciąż oznaczonym numerem 1.00. Z ciekawości sprawdziliśmy również i tę sztukę. Wyniki prezentujemy poniżej.

RAW
ISO Dark Frame Crop Histogram
100 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
1600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
3200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
6400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
12800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
25600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
51200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami


Krótko mówiąc, nie mamy dobrych wiadomości. Nie zniknęły żadne nieprawidłowości zauważone w poprzednich egzemplarzach, na domiar tego pojawiło się bardzo mocne „świecenie” w okolicy centrum kadru i lewego dolnego rogu. Przypuszczamy, że źródłem tego zaszumienia są problemy z odprowadzaniem ciepła z matrycy. „Świecenie” po lewej najpewniej pochodzi od grzejącej się elektroniki aparatu. To obserwowaliśmy w każdym z trzech badanych egzemplarzy, a różnice mogą być wynikiem rozrzutu produkcyjnego.

Zdecydowaliśmy się poddać zdjęcie zrobione przy czułości ustawionej na ISO 51200 kolejnej próbie. Polega ona na tym. że uśredniliśmy wszystkie jego wiersze, a także wszystkie jego kolumny. Wynik takiego uśredniania przedstawiamy na poniższym wykresie.

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Jak widać, ocena wzrokowa darków i nierównomierne rozmieszczenie sygnału znajduje swoje potwierdzenie w naszych pomiarach. Rozrzut wartości w obrębie kadru jest stosunkowo duży, co objawia się świeceniem szczególnie w okolicach krawędzi kadru, ale także i części centralnej (pokrywającej się częściowo z obszarem AF).

Dla maksymalnej czułości wykonaliśmy także dodatkowe histogramy, przedstawiające rozkład sygnału odpowiednio: w całym kadrze, w wycinku z obszaru AF oraz wycinku poza strefą AF (wybrany w sposób minimalizujący udział w obliczeniach „świecących” stref).

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Wykres ten jest powiększoną wersją pokazanego wcześniej w tabelce z darkiem i wycinkiem. Nie zauważamy nic niepokojącego w samym kształcie histogramu. Oczywiście widać wpływ jaśniejszych stref – daleko temu wykresowi do idealnego rozkładu Poissona.

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Ten histogram powstał z analizy fragmentu kadru. Mniejsza ilość pikseli skutkuje zmianą w osi OY. Sam kształt histogramu podoba nam się bardziej niż to miało miejsce dla całego kadru. Dokładnie widzimy tutaj wpływ, jaki na wyniki miały „wyzerowane” piksele będące czujnikami AF – to ta pojedyncza kreska pokazująca ponad 5000 wystąpień tych pikseli w analizowanym obszarze. Zwykle punkty AF są mapowane przez oprogramowanie, tu natomiast wydaje się, że piksele są zerowane jeszcze przed dodaniem sygnału stałego (bias) na wejściu przetwornika analogowo-cyfrowego. Ciekawym spostrzeżeniem jest też pozycja piku w odniesieniu do całego histogramu. Oznacza to, że przy przetwarzaniu danych z matrycy na potrzeby plików JPEG/TIFF, jeszcze przed demozaikowaniem pikselom AF przywrócona zostanie wartość zerowa, a dodatkowo aparat skutecznie będzie minimalizował szum przetwarzania.

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Gdy analizujemy obszar spoza strefy AF (wybrana część leży po prawej stronie kadru), znów kształt histogramu odbiega od typowego rozkładu Poissona. To znak, że nawet w takim obszarze rozkład sygnału nie jest równomierny. Taki sam wniosek wyciągnęliśmy już wcześniej analizując profil poziomy i pionowy tego zdjęcia.

W tabelce poniżej zgromadziliśmy dane dotyczące średniego poziomu sygnału oraz wartości odchylenia standardowego dla badanych obszarów.

DARK ISO 51200
Obszar średni poziom sygnału odchylenie standardowe
Cały obszar 1001.791 178.716
Wycinek z obszaru AF 951.294 159.63
Wycinek bez AF 943.877 153.848


Brak jednorodności w obszarze poza czujnikami AF dla ekspozycji 3 min skutkuje potrzebą bliższego zapoznania się z samym szumem przetwarzania. Kolejny wykres prezentuje zachowanie matrycy bez wpływu prądu ciemnego. Dwa zdjęcia zostały wykonane przy nastawie czasu migawki na 1/8000 s, a następnie odjęte od siebie – w ten sposób usuwamy z danych sygnał stały. Tak spreparowane dane pozwalają wyznaczyć szum przetwarzania.

Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Nie powinno dziwić przesunięcie histogramu do początku osi OX. To, na co jednak warto zwrócić uwagę, to kształt, który bardzo dobrze pokazuje rozkład Poissona. Dodatkowo wartość szumu przetwarzania dla tej czułości (czyli ISO 51200) to 86.73 jednostki przetwornika. To bardzo dobry wynik. Podczas testów Pentaksa K3 II, podobnie zresztą jak miało to miejsce w wypadku Nikona D810 (podobna wielkość pojedynczego sensela), dla czułości ISO 51200 odnotowaliśmy wynik 4-krotnie wyższy!

Kolejna tabela zawiera wyniki standardowej analizy dla wszystkich plików.

DARK
ISO średni poziom sygnału odchylenie standardowe
100 1022.807 6.318
200 1022.667 4.959
400 1022.842 7.412
800 1022.841 9.474
1600 1023.048 15.751
3200 1022.961 26.276
6400 1017.161 45.101
12800 1002.014 89.637
25600 989.163 176.512
51200 1001.791 178.716


Dla porządku prezentujemy również darki w formacie JPEG.

JPEG
ISO Dark Frame Crop
100 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
1600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
3200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
6400 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
12800 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
25600 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami
51200 Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami Fujfilm X-Pro2 - problemy z darkami - Fujifilm X-Pro2 - problemy z darkami

Podsumowując wyniki naszych testów, nie jesteśmy zadowoleni z tego co zobaczyliśmy. Matryce Fujifilm X-Trans CMOS pierwszej i drugiej generacji charakteryzowały się świetnymi osiągami i bez trudu mogliśmy je zaliczyć do wysokiej półki wśród współczesnych układów używanych w aparatach fotograficznych. Teraz Fuji odnotowało wpadkę i nie jest to problem jednej, felernej sztuki, która trafiła w nasze ręce. Skoro w aż trzech egzemplarzach zauważyliśmy istotne problemy przy bardzo długich ekspozycjach, to szczerze mówiąc, sprawa wygląda niepokojąco.

Pozostaje faktem, że najprawdopodobniej fotografując na co dzień przy typowych czasach naświetlania, nie powinniśmy doświadczyć problemów. Czy zatem testy prądu ciemnego są w ogóle potrzebne? Naszym zdaniem tak, dostarczają bowiem cennych informacji na temat jakości stosowanych podzespołów. Co więcej, opisane wady mogą dać się we znaki przy wykonywaniu serii długich naświetlań np. w astrofotografii czy fotografii nocnej. W tych sytuacjach, stosowanie czułości rzędu 1600, 3200, czy nawet 6400 nie stanowi niczego nadzwyczajnego. Co więcej, efekty te mogą wpływać na jakość filmów, gdzie długie ujęcia mogą powodować dodatkowe podgrzewanie się detektora i wzrost zaobserwowanych problemów.

Bardzo jesteśmy teraz ciekawi reakcji firmy Fujifilm. Usunięcie grzania się elektroniki i matrycy wcale nie jest łatwym problemem. Tego nie da się obejść nowym oprogramowaniem. Choć raczej należałoby napisać, że da się, ale wtedy będzie to leczenie tylko objawów a nie przyczyn choroby… Jeśli jednak nasze testy spowodują, że na rynek trafi lepszy produkt, zdecydowanie uznamy, że warto było je robić i poświęcać dodatkowy czas na wyjaśnienie problemu.



Poprzedni rozdział