Foto-Greger - historia zapomnianej potęgi
1. Rozdział 1
”Foto-Greger – największy przedwojenny polski sklep fotograficzny” – to marka, którą stworzył Kazimierz Greger, poznański kupiec, patriota i popularyzator fotografii. Firma, której polska fotografia zawdzięcza swój rozwój przed II Wojną Światową.
Kazimierz Greger urodził się w 3 lutego 1887 roku w Inowrocławiu. Gimnazjum ukończył w Poznaniu – mieście z którym związał najaktywniejsze lata swego życia. Właśnie tam, w czasie pierwszych lat edukacji, zainteresował się fotografią. Pasji swej nie porzucił podczas studiów ekonomicznych w Berlinie. Po studiach kilka lat praktykował, między innymi we Wrocławiu i znanym z fabryk fotograficznych Dreźnie. Tam też nawiązał kontakty z fabrykami Zeiss i Voigtlander.
 Kazimierz Greger (portret w katalogu z roku 1939) |
Pierwszy sklep z artykułami fotograficznymi Greger założył w Poznaniu 1 marca 1910 roku przy ulicy Wiktorii (obecnie Gwarna). Wcześniejsze kontakty z niemieckimi fabrykami oraz ciężka praca i marketingowy geniusz Gregera pozwoliły na szybką rozbudowę firmy – już dwa lata później sklep zajął cały fronton kamienicy przy ulicy Berlińskiej 18/20 (obecnie 27 grudnia).
Wybuch I Wojny Światowej zwiększył (i tak znaczne już) obroty sklepu. Żołnierze jadący na front chętnie utrwalali swe postacie w mundurach. W roku 1918 wielka historia zaczęła się dosłownie przetaczać przed oknami firmy Greger. Powstanie Wielkopolskie w osobie Kazimierza Gregera zyskało jednego z najważniejszych dokumentalistów. Kilkaset zdjęć z tego okresu (wszystkie utrzymane w sepiowej tonacji) pokazuje najważniejsze wydarzenia końca 1918 i początków 1919 roku w Poznaniu. Pieczołowicie przechowane, są dziś niezwykłym świadectwem jedynego udanego zbrojnego zrywu Polaków w drodze do Niepodległej.
 Ułani 1 pułku Ułanów Wielkopolskich w defiladzie przed członkami Misji Koalicyjnej, Poznań. 2 marca 1919 r. Północna pierzeja placu Wolności, przed dawną Komendą Miasta. Źródło Archiwum Państwowe w Poznaniu |
 Żołnierze 1 pułku Strzelców Wielkopolskich w czasie uroczystości zaprzysiężenia na placu Wolności w Poznaniu, 26 stycznia 1919 r. Źródło Archiwum Państwowe w Poznaniu |
Tu warto jednak umieścić pewną dygresję. Otóż - mimo wielkiej sławy firmy w przedwojennej Polsce, firma Foto-Greger nie doczekała się żadnej większej historycznej monografii. Znakomity artykuł pana Grzegorza Łukomskiego opublikowany w roku 1987 w kwartalniku „Kronika Miasta Poznania” (organie Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania) jest chyba jedynym większym opracowaniem na temat działalności Kazimierza Gregera (poza drobnymi wzmiankami w sieci i wątłym artykule w Wikipedii). Dlatego też i moja wiedza jest mocno niepełna, zatem proszę o wybaczenie, iż tekst ten z konieczności nie jest tak kompletny, jak być powinien.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.