Wykonywanie panoramicznych ujęć to jeden z najbardziej efektownych sposobów na pokazanie miejsca, w którym byliśmy. Piękne i szerokie krajobrazy, czy też ciekawa architektura, niejednokrotnie zmuszają nas do tego, aby podnieść aparat i nacisnąć spust migawki zapisując obraz, jaki widzimy w elektronicznej pamięci. Kłopot polega bardzo często na tym, że nawet lustrzanki uzbrojone w bardzo szeroko widzące obiektywy, nie są w stanie objąć na jednym zdjęciu otaczającego nas obszaru, który chcemy uwiecznić. Do niedawna jedynym sposobem, aby poradzić sobie z takim wyzwaniem, było wykonanie ujęcia panoramicznego składającego się z kilku bądź nawet kilkunastu zdjęć. Jednak proces ten wymagał relatywnie dużego wysiłku i sporego nakładu czasu, ponieważ do poprawnego wykonania panoramy niezbędny był statyw, głowica i odpowiednie oprogramowanie. Specjalistyczny program komputerowy pozwalał na ominięcie żmudnego i czasochłonnego „sklejania” poszczególnych kadrów w jedną całość. Pomimo tego, że komputer mógł nas w wielu rzeczach wyręczyć i usprawnić powstawanie panoram, to zapewne wiele osób ma zgromadzone na dyskach całe stosy zdjęć wykonywanych specjalnie pod kątem późniejszego sklejenia panoramy, które nigdy się tego procesu nie doczekały. Jeżeli ktoś nie przezwyciężył tego zjawiska, a nadal ma ochotę fotografować panoramy, to teraz ma świetną okazję do tego, aby w końcu pochwalić się tego rodzaju ujęciami. Coraz więcej aparatów kompaktowych ale też i lustrzanek oddaje nam do dyspozycji funkcję, która nie tylko usprawnia wykonywanie panoram, ale powoduje, że zarejestrowanie zdjęć i sklejenie ich do gotowej panoramy zajmuje niemal tyle samo czasu, co wykonanie pojedynczego, zwykłego zdjęcia.

Firma Sony w swoich produktach implementuje funkcję Intelligent Sweep Panorama, która nieomal całkowicie rozwiązuje problem powstawania zdjęć panoramicznych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tej funkcji i możliwościom jakie ona daje na przykładzie aparatów Sony.

----- R E K L A M A -----

OFERTA BLACK FRIDAY

Fujifilm GFX 100S (443 zdjęcia)

13999 zł 12599 zł

Leica Q2 Monochrom (3252 zdj.)

19999 zł 17999 zł

Sony A7R IV (15263 zdj.)

8299 zł 7054 zł

Canon 28-70/2 RF L USM

10999 zł 9899 zł

Sony Cyber-shot DSC-HX9V to aparat charakteryzujący się wieloma bardzo użytecznymi parametrami i funkcjami, wśród których jest np. obiektyw Sony G 1:3.3–5.9 4.28–68.48 mm (24–384 mm), matryca ExmorR CMOS o rozdzielczości 16.2 megapikseli oraz tryb rejestracji ujęć panoramicznych.

Kiedy stajemy w pięknym miejscu to od razu przez myśl przebiega nam pomysł wykonania panoramicznego zdjęcia, które pokaże otaczający krajobraz. Jeżeli tylko posiadamy w dłoni odpowiednie narzędzie (np. aparat Cyber-shot DSC-HX9V), to realizacja tego pomysłu zajmie nam najwyżej krótką chwilę. Wystarczy tylko wybrać odpowiednie położenie pokrętła trybów pracy aparatu i już można zaczynać.

Cyber-shot DSC-HX9V daje nam możliwość łatwego wybrania trybu panoramy (podobnie jak i wielu innych opcji) bez konieczności wchodzenia do menu.

Gdy pokrętło znajdzie się w żądanym położeniu, to na ekranie LCD aparatu znajdziemy informację o przejściu w tryb panoramy oraz komunikaty odnośnie zmiany kierunku. Chodzi o to, że aparat jest w stanie zapisywać zdjęcia panoramiczne niezależnie od tego w którą stronę się obrócimy. Możemy wybrać panoramę od prawej, lub od lewej, a także od góry i od dołu. Po podjęciu decyzji odnośnie kierunku zapisu można przejść do wykonywania zdjęcia.

Zaznaczone na powyższej ilustracji tylne koło nastawcze służyć będzie do wybrania kierunku, w którym będziemy przesuwać aparat podczas rejestracji kolejnych zdjęć składających się na panoramę.

W czasie rejestrowania panoram trzeba pamiętać o tym, aby przesuwanie aparatu odbywało się ze stałą prędkością i zgodnie ze wskazaniami aparatu. Jeżeli podczas zapisywania zdjęć nastąpi zmiana kierunku ruchu, to aparat natychmiast to wykryje i przerwie zapis zdjęcia okraszając to odpowiednim komunikatem na ekranie LCD. Podobnie stanie się gdy zbyt szybko będziemy chcieli zarejestrować panoramę. Dlatego też warto przygotować się na to, że kilka pierwszych prób wykonania panoramy jakie podejmie się zaraz po zakupie aparatu, może być skazane na niepowodzenie. Nie ma się jednak czym przejmować bo już po kilku próbach i ćwiczeniach wykonanie panoramy nie stanowi problemu.

Podczas fotografowania w trybie panoramy należy utrzymać aparat stabilnie i zgodnie z powyższymi wskazówkami przesuwać go w pionie lub w poziomie.

Panorama wykonana przy małej ilości światła – widać, że nawet w tak trudnych warunkach Sony Cyber-shot DSC-HX9V jest w stanie zarejestrować zdjęcie. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć.

Czasem jednak warto ustawić aparat nieco pod katem i zaprzeczając wskazaniom instrukcji obsługi spróbować czegoś innego. Jeżeli tylko utrzymamy szybkość, płynność i kierunek ruchu to panorama powinna się udać. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć.

Wcześniej wspominaliśmy, że podczas zapisywania panoram aparat wykonuje serię zdjęć. Dzięki temu, że Cyber-shot DSC-HX9V dysponuje wydajnym procesorem obrazu BIONZ oraz matrycą, która jest w stanie szybko przesłać informacje o zapisanym świetle, cały mechanizm zszywania panoramy działa sprawnie. Na możliwość zobaczenia efektów nie trzeba długo czekać bo już po chwili (jednej lub dwóch sekundach w zależności od rozdzielczości panoramy) od wykonania ostatniego zdjęcia aparat udostępnia podgląd.

Zastosowany w aparacie Cyber-shot DSC-HX9V wysoce wydajny procesor przetwarzania obrazu BIONZ powoduje, że aparat działa sprawnie i szybko nawet z największymi panoramami.

Funkcja Intelligent Sweep Panorama pozwala nam nie tylko na samo wykonywanie panoram i nie jest to najzwyklejszy tryb automatyczny, w którym nie możemy zrobić nic ponad automat. Tak podstawowa rzecz dla każdego bardziej doświadczonego fotoamatora jak możliwość wprowadzenia korekty ekspozycji jest dostępna i bardzo użyteczna, gdyż możemy wywoływać ją z pomocą klawisza Custom, który znajduje się zaraz obok włącznika aparatu. Jest to o tyle ważne, że aparat zapisując sekwencję zdjęć do panoramy mierzy światło i ustawia ostrość na podstawie pierwszego ujęcia a każde następne jest rejestrowane z takimi samymi nastawami. Będą więc takie sytuacje, gdy skorygowanie pomiaru światła z pierwszego zdjęcia będzie kluczowe i pozwoli wykonać dobrze naświetloną panoramę. Jeżeli wejdziemy do menu aparatu to okaże się, że opcji jest znacznie więcej i oprócz korekty ekspozycji możemy wpłynąć na kontrast, nasycenie kolorów, wyostrzenie (czyli dostępne są standardowe opcje dotyczące zdjęć), a także dostosować balans bieli i tryb pomiaru światła, co jest kolejną bardzo istotną funkcją.

Mamy także do dyspozycji trzy tryby zapisu panoram, które możemy wybrać w zależności od tego, jak rozległe ujecie chcemy uzyskać:

• Standard
  • Poziomo 4912 × 1080 pikseli
  • Pionowo: 3424 × 1920 pikseli
  
  
• Szeroki
  • Poziomo: 7152 × 1080 pikseli
  • Pionowo: 4912 × 1920 pikseli
  
  
• Wysoka rozdzielczość
  • Poziomo: 10480 × 4096 pikseli

Przykłady użycia funkcji Intelligent Sweep Panorama w trybie wysoka rozdzielczość, co daje plik o rozmiarach 10480 × 4096 pikseli czyli niemal 43 megapiksele. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć

Przykłady użycia funkcji Intelligent Sweep Panorama w trybie standardowym, co daje plik o rozmiarach 4912 × 1080 pikseli czyli około 5.3 megapikseli. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć

Niezależnie od tego, jaką opcję wybierzemy, to każda panorama będzie się nadawała do bezpośredniego wyświetlenia jej na telewizorze. Wystarczy tylko podłączyć aparat za pomocą odpowiedniego kabla. Osoby, które posiadają telewizory z technologią obrazu 3D będą mogły z powodzeniem skorzystać również z funkcji rejestrowania zdjęć i panoram 3D, które mogą być także wyświetlone bezpośrednio z aparatu.

Dwa przykłady panoram wykonanych z użyciem opcji 3D Sweep Panorama aparatu Sony Cyber-shot DSC-HX9V. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć

Aby poprawnie wykonać panoramę 3D należy się kierować bardzo podobnymi zasadami jak to ma miejsce w przypadku panoram 2D. Jednak już podczas pierwszych prób widać, że aparat wymaga nieco wolniejszych ruchów i dłużej przetwarza zebrany obraz.

Wykonując panoramiczne ujęcia aparatem Sony Cyber-shot DSC-HX9V można zauważyć, że zdjęcia w wielu wypadkach wygląda bardzo dobrze pomimo tego, że w kadrze znajdowały się poruszające się obiektyw. Fotografując miejski krajobraz, jeżeli przechodnie znajdują się stosunkowo daleko od nas (kilkadziesiąt metrów), to na panoramach najczęściej zostaną ukazani w sposób poprawny. Jeżeli jednak w naszej panoramie ma się znaleźć dość spory obiekt np. wielkości samochód, który przejeżdża stosunkowo blisko nas (ok. kilka metrów), to musimy się liczyć z tym, że na panoramie nie będzie on odwzorowany należycie. Przykłady zamieszczamy poniżej.

W przypadku wolno przemieszczających się pieszych technologia wykrywania ruchu fotografowanych obiektów pozwoliła na zminimalizowanie (lub nawet całkowite pozbycie się) niepożądanych błędów w ich odwzorowaniu na zdjęciu. To bardzo cieszy, ale producent wspomina w instrukcji, aby funkcji panoramy używać raczej do scen statycznych.

Dwa przykłady panoram wykonanych w pionie. Ta opcja może się bardzo dobrze sprawdzić zwłaszcza przy fotografowaniu architektury w miastach. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć.

Panoramy możemy prezentować nie tylko w sposób statyczny. Po wyeksportowaniu ich do formatu SWF uzyskujemy interaktywne zdjęcie, w którym za pomocą myszki możemy poruszać się po kadrze, a kółkiem powiększać i pomniejszać obraz.

Funkcja Intelligent Sweep Panorama nie została zaimplementowana tylko i wyłączanie w aparacie Sony Cyber-shot DSC-HX9V i można ją odnaleźć w wielu innych produktach Sony. W tryb rejestracji panoram jest wyposażona seria lustrzanek produkowanych w technologii SLT (np. najnowszy aparat w tej rodzinie SLT-A77) a także kilka innych modeli kompaktów.

Mały, lekki odporny kompakt do zadań specjalnych, który potrafi zapisywać ujęcia panoramiczne również pod wodą.

Bardzo ciekawym przykładem zastosowania ujęć panoramicznych są zdjęcia podwodne. Jest obecnie w ofercie Sony taki aparat, który nie tylko pozwala bez obaw zejść pod powierzchnię wody, ale też ma opcję Intelligent Sweep Panorama. Mowa tu o modelu Cyber-shot DSC-TX10. Algorytmy zarządzające całym procesem łączenia są na tyle wydajne, że nawet w tak specyficznych warunkach aparat jest w stanie zapisać ujęcie panoramiczne. Warto wspomnieć, że Sony Cyber-shot DSC-TX10 oprócz opcji panoram wymienionych wcześniej w przypadku omawiania DSC-HX9, posiada również specjalny tryb panoramy podwodnej. Dzięki temu balans bieli jest dostosowany do zaniku barw wraz ze wzrostem głębokości.

Przykłady podwodnych panoram wykonanych aparatem Sony Cyber-shot DSC-TX10. Kliknij w miniaturkę, aby powiększyć

Dwa omówione powyżej przykłady aparatów z funkcją Intelligent Sweep Panorama pokazują, jak szerokie jest zastosowanie tej technologii. Nie ogranicza się ono tylko do klasycznych ujęć pięknego krajobrazu gdzieś daleko za miastem. Wykorzystując tryb zdjęć panoramicznych możemy zarejestrować wiele niezwykle interesujących obrazów zarówno w pełnym słońcu jak i wieczorem, na środku ruchliwej ulicy jak i pod wodą. Z punktu widzenia użytkownika ważne jest to, że w końcu nie trzeba spędzać masy czasu na obróbce i klejeniu panoram, nie trzeba dźwigać statywu ponieważ Intelligent Sweep Panorama nie wymaga jego użycia, a gotową panoramę dostajemy niemal w mgnieniu oka. Wydaje się więc, że naszym jedynym zadaniem będzie znaleźć się w odpowiednim miejscu i czasie i nacisnąć spust migawki.

Artykuł został przygotowany przy współpracy z Sony Foto Team.
Sponsorem cyklu „Wielkie filmowanie małym aparatem” jest firma Sony Europe Limited, Sp. z o.o. Oddział w Polsce.