Rozdzielczości i klatkaże

Panasonic Lumix GH6 oferuje naprawdę mnóstwo rozdzielczości i klatkaży, w których można nagrywać. Zebraliśmy je poniżej:

• w rozdzielczości 5.8K (5760×4320, proporcje 4:3), z wykorzystaniem całej powierzchni matrycy, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
• w rozdzielczości 5.7K (5728×3024, proporcje 17:9), z wykorzystaniem całej szerokości matrycy, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
• w rozdzielczości 4.4K (4352×3264, proporcje 4:3), z cropem 1.33x, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
• w rozdzielczości 4K DCI (4096×2160, proporcje 17:9), z wykorzystaniem całej szerokości matrycy, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s,
  • 119.88 kl/s,
  • 120 kl/s,
• w rozdzielczości 4K DCI (4096×2160, proporcje 17:9), w trybie Pixel:Pixel (crop 1.5x), możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s,
  • 119.88 kl/s,
  • 120 kl/s,
• w rozdzielczości 4K UHD (3840×2160, proporcje 16:9), z wykorzystaniem całej szerokości matrycy, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s,
  • 119.88 kl/s,
  • 120 kl/s,
• w rozdzielczości 4K UHD (3840×2160, proporcje 16:9), w trybie Pixel:Pixel (crop 1.5x), możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s,
  • 119.88 kl/s,
  • 120 kl/s,
• w rozdzielczości Full HD (1920×1080, proporcje 16:9), z wykorzystaniem całej szerokości matrycy, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s,
  • 119.88 kl/s,
  • 120 kl/s,
  • 200 kl/s,
  • 239.76 kl/s,
  • 300 kl/s (tylko i wyłącznie bez dźwięku już spowolnione - zapis jako slow motion),
• w rozdzielczości Full HD (1920×1080, proporcje 16:9), w trybie Pixel:Pixel (crop 3x), możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 24 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 47,952 kl/s,
  • 48 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s,
  • 119.88 kl/s,
  • 120 kl/s.

GH6 należy również pochwalić za obecność trybów filmowania w proporcjach 4:3, które pozwalają na korzystanie z obiektywów anamorficznych, co zapewne docenią osoby planujące bardziej artystyczne realizacje filmowe.

Kodeki

Na pokładzie Panasonika GH6 znajdziemy kodeki H.264, H.265 oraz Apple ProRes. Dodatkowo możliwe jest wypuszczenie materiału w formacie ProRes RAW na zewnętrzne rejestratory obrazu. Przy wewnętrznym zapisie dostępne są zarówno kodeki bazujące jedynie na kompresji wewąntrzklatkowej ("All-Intra" lub "All-I") jak i takie, które korzystają też z kompresji międzyklatkowej ("Long GOP", określane też jako "IPB"), a warianty próbkowania koloru sięgają od 4:2:0/8-bit, przez 4:2:0/10-bit aż do 4:2:2/10-bit. Oczywiście nie każda kombinacja kodeka, typu kompresji i próbkowania jest dostępna, ale nawet bez tego jest ich tak dużo, że coś dla siebie znajdą zarówno miłośnicy bezkompromisowej jakości obrazu, jak i osoby chcące nagrać kilka godzin materiału, który nie będzie potem zajmował setek gigabajtów miejsca.

Jeśli chodzi o przepływność strumienia danych, to dla kodeków innych niż Apple ProRes (w przypadku którego przepływności są odgórnie ustandaryzowane przez firmę Apple) wynosi ona:

• dla filmów w 5.8K 4:3 - 200 Mbit/s,
• dla filmów w 5.7K 17:9 - 200-300 Mbit/s,
• dla filmów w 4.4K 4:3 - 300 Mbit/s,
• dla filmów w 4K - 100-800 Mbit/s,
• dla filmów w Full HD - 20-400 Mbit/s.

Profile obrazu

W podobnym tonie jak powyżej można wypowiedzieć się o oferowanych przez GH6 profilach obrazu. Jeśli chodzi o nie oraz inne funkcje wpływające na charakter obrazu, do wyboru mamy:

• profil obrazu V-Log,
• profil obrazu Hybrid Log Gamma,
• nieco wypłaszczone profile obrazu jak flat, cinelike D2 czy cinelike V2,
• funkcję Zwiększenia Zakresu Dynamicznego, pozwalającą osiągnąć lepszy zakres tonalny mimo że przy okazji zwiększa się najniższa dostępna czułość ISO,
• możliwość regulacji zakresu luminancji oraz poziomu czerni,
• możliwość regulacji jasności ciemnych i jasnych partii obrazu za pomocą krzywych,
• szereg standardowych profili obrazu oraz filtrów efektowych.

W teorii niczego zatem nie brakuje. Zobaczmy więc, jak część opisanych powyżej profili i funkcji wypadnie w starciu z naszą scenką testową.

Profile zachowują się dość typowo, choć trzeba odnotować, że obserwowany zakres tonalny nie jest rewelacyjny. Profil standardowy niedoświetlenie znosi w miarę dobrze, ale ilość szumu w cieniach jest całkiem zauważalna. Nie radzi sobie też zbyt dobrze z prześwietleniem, aczkolwiek to akurat jest dość typowe. W zasadzie w podobnym tonie można by wypowiedzieć się o profilu Hybrid Log Gamma. Z kolei V-Log z jednej strony bardzo źle znosi niedoświetlenie, z drugiej już przy prześwietleniu o 2 EV nie pozwala na odzyskanie informacji w niektórych jaśniejszych partiach obrazu. Jednym słowem - nie wygląda to rewelacyjnie.

Co ciekawe, sytuacja poprawia się zauważalnie po włączeniu funkcji "Zwiększenie Zakresu Dynamiki" i to pomimo że ta ostatnia wymusza zwiększenie czułości ISO aż o 3 EV. By nie być gołosłownym, zamieszczamy poniżej dwa dobrze to ilustrujące porównania.

Przy standardowym profilu obrazu wpływ funkcji Zwiększenia Zakresu Dynamicznego na odporność na prześwietlenia i niedoświetlenia był pomijalny, natomiast w przypadku Hybrid Log Gamma i V-Loga różnice są zdecydowanie zauważalne i zbliżają wyniki GH6 do tego co prezentuje konkurencja z większymi matrycami. Szkoda tylko, że w przypadku HLG i V-Loga wymaga to wejścia na czułość ISO 2000, czyli bardzo wysoko jak na aparat Mikro Cztery Trzecie.

Zakres tonalny

Spójrzmy teraz na liczbowe wartości opisujące zakres tonalny, otrzymane po nagraniu tablicy Stouffer T4110 na poszczególnych profilach obrazu i kombinacjach nastaw. Stopklatki z tak nagranych ujęć zostały przeanalizowane z użyciem programu Imatest, co pozwoliło uzyskać wspomniane liczbowe wartości. Ponieważ Imatest nie zawsze generuje wyniki dla wszystkich możliwych stosunków sygnału do szumu, przedstawiamy wartość dla najostrzejszego kryterium (stosunek sygnału do szumu 10:1 opisany jako „WYSOKA JAKOŚĆ”) oraz dla najniższego (wartość „Total” podawana przez Imatest, zazwyczaj nieco przekraczająca tę dla stosunku sygnału do szumu 1:1, w tabeli wartość ta została podpisana „NAJNIŻSZA JAKOŚĆ”).

Oprócz tego, w prezentującej te wyniki poniższej tabeli, załączamy także wykresy waveform monitor z programu DaVinci Resolve, prezentujące, jakie wartości przyjmują poszczególne pola tablicy zależnie od użytego profilu obrazu. Tablica była nagrywana tak, by prześwietlić pierwsze jedno lub dwa pola.

Profil obrazu	Wykres	Zakres tonalny
Standard (ISO 100)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 9.33 EV WYSOKA JAKOŚĆ 5.52 EV
Standard + Zwiększenie Zakresu Dynamicznego (ISO 800)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 8.67 EV WYSOKA JAKOŚĆ 5.33 EV
Cinelike D2 (ISO 100)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 10.4 EV WYSOKA JAKOŚĆ 5.87 EV
Cinelike D2 + Zwiększenie Zakresu Dynamicznego (ISO 800)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 11.1 EV WYSOKA JAKOŚĆ 5.6 EV
Hybrid Log Gamma (ISO 250)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 11.5 EV WYSOKA JAKOŚĆ 6.36 EV
Hybrid Log Gamma + Zwiększenie Zakresu Dynamicznego (ISO 2000)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 12.2 EV WYSOKA JAKOŚĆ 5.8 EV
V-Log (ISO 250)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 10.3 EV WYSOKA JAKOŚĆ 6.62 EV
V-Log + Zwiększenie Zakresu Dynamicznego (ISO 2000)		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 12.0 EV WYSOKA JAKOŚĆ 6.51 EV

Uzyskane wyniki w wartościach bezwzględnych są kiepskie. To stwierdzenie nie zawiera jednak całej prawdy o GH6 i bez odrobiny wyjaśnień jest krzywdzące. Zwróćmy zatem uwagę na jedną fundamentalną kwestię - wyniki przy włączonej funkcji Zwiększenie Zakresu Dynamicznego są bardzo podobne do tych bez tej funkcji. A tymczasem były one uzyskiwane na czułościach różniących się aż o 3 EV. Na poziomie ISO 2000 wartości takie jak 6.5 EV dla kryterium wysokiej jakości obrazu i 12 EV dla najniższej są naprawdę dobre.

Problem leży zatem gdzie indziej - w priorytetach przyświecających opracowywaniu aparatu. Wydaje się, że konstruktorzy tak bardzo skupili się na dobrym zakresie tonalnym na wysokich czułościach (i cel ten udało im się osiągnąć), że mocno przez to zaniedbali zakres tonalny dla czułości niższych - przy ISO 100 czy 250 wyniki docierające maksymalnie do okolic 6.6 EV to trochę wstyd. Dość powiedzieć, że konkurencyjny aparat OM System OM-1 w profilu OM-Log400 (na czułości ISO 400) osiągnął dla kryterium wysokiej jakości obrazu 8.34 EV.

Autofokus

W Panasoniku GH6 zastosowano układ autofokusa bazujący na detekcji kontrastu wspomaganej technologią DFD i sztuczną inteligencją. Nasze dotychczasowe doświadczenia z korzystania z tego rodzaju systemów nie są najlepsze. Spójrzmy zatem, czy testowany aparat przełamuje tę passę, czy jedynie potwierdza obiegowe opinie na temat bezużyteczności DFD przy filmowaniu:

Układowi zdarzają się co prawda sporadyczne zawahania, czy błędy, ale przez większość czasu działa on prawidłowo i dla części zastosowań wystarczająco dobrze, by można mu było zaufać. Do tego co prezentują najnowsze korpusy Canona czy Sony trochę brakuje, ale i tak jest to oficjalnie najlepszy układ AF jaki kiedykolwiek zamontowano w aparacie Panasonika. Mamy jednak nadzieję, że producent nie uzna tego za zachętę do rezygnacji z prac nad innym, lepszym układem automatycznego ustawiania ostrości.

Oczywiście wszystkie powyższe uwagi dotyczą pracy w 25 i 50 kl/s. Po przejściu do 100 kl/s, gdzie, wydawałoby się, autofokus będzie miał łatwiej, bo aparat będzie w stanie sprawdzać kontrast dwukrotnie częściej niż przy 50 kl/s, działanie układu staje się bardzo kiepskie. Być może to kwestia braku mocy obliczeniowej w procesorze. Dodajmy też, że w 200 i 300 kl/s w Full HD autofokus w ogóle nie jest dostępny. Jest zatem nadal nad czym pracować, choć nie możemy też nie docenić ogólnej poprawy, jaka zaszła w porównaniu np. z GH5.

Stabilizacja

Testowany aparat został wyposażony w stabilizację matrycy. Ta ostatnia w trybie filmowym może działać normalnie lub „ze wzmocnieniem”. Potrafi także współpracować ze stabilizacją optyczną w obiektywie, jeśli ten ostatni został w nią wyposażony. Oprócz tego dostępna jest także stabilizacja elektroniczna, po włączeniu której obraz jest przycinany o czynnik 1.09x. Poniżej zamieszczamy przykłady działania różnych kombinacji opisanych powyżej trybów stabilizacji w różnych sytuacjach.

Zazwyczaj staramy się testować stabilizację matrycy osobno, ale w tym przypadku nie mieliśmy do dyspozycji niestabilizowanego obiektywu oferującego potrzebne ogniskowe, stąd też w teście pojawia kombinacja stabilizacji matrycy i obiektywu. Działa ona całkiem nieźle, zarówno jeśli chodzi o upłynnianie ruchu, jak i utrzymanie nieruchomego kadru na długiej ogniskowej. Co ważne, zniknął praktycznie do zera dotychczas dotykający korpusy Panasonic efekt "wyginania się" obrazu bliżej narożników kadru przy filmowaniu obiektywami szerokokątnymi. To bardzo dobra wiadomość.

Dodajmy też, że według wytycznych producenta, tryb wzmocniony stabilizacji przeznaczony jest do stosowania gdy zależy nam na nieruchomym kadrze i nie należy go włączać gdy np. wykonujemy panoramy.

Jeśli chodzi o stabilizację cyfrową, to dodatkowo upłynnia ona ujęcia nie powodując przy tym zauważalnego spadku szczegółowości obrazu, jej działanie oceniamy zatem pozytywnie.