_1094526942.jpg)
_968856305.jpg)
Wyszukiwanie i komponowanie tematu zdjęcia
9. Sześć sposobów na lepsze zdjęcia
Zwracaj uwagę na obraz w wizjerze
Mózg ma tę niesamowitą właściwość, że potrafi skupić Twoją uwagę na czymś, co znajduje się w polu Twojego widzenia do tego stopnia, iż z łatwością możesz nie zauważyć wszystkich innych rzeczy, które również się w nim znajdują.
Na przykład kiedy pewnego dnia szedłem ulicą w San Francisco, zauważyłem scenę pokazaną na rysunku 9.39.
 Rysunek 9.39. Pewnego dnia, kiedy szedłem ulicą w San Francisco, natknąłem się na ten widok |
Nie przypomina to fotografii, ponieważ nią nie jest. Brak tu kompozycji i nie wiadomo, na czym skupić uwagę. W znacznym stopniu wygląda to, jak zdjęcie wolnego miejsca parkingowego. Nie przeczę, że jest to rzecz godna sfotografowania w San Francisco, ale kiedy stałem w tym miejscu, moją uwagę zwrócił budynek w tle, ten z wysoką fasadą. Z jakiegoś powodu wydał mi się niesamowity. Potem zauważyłem, że mocny, prostokątny kształt budynku jest równoważony przez okrągłą wieżyczkę budynku po drugiej stronie ulicy.
Innymi słowy, moja uwaga była skupiona na bardzo małym wycinku mojego pola widzenia i zupełnie zignorowałem całą masę elementów znajdujących się wokoło. Spojrzenie przez wizjer nie zmieniło mojej percepcji — mój mózg ciągle nakierowywał moją uwagę na mały fragment kadru. Fotografując, koniecznie zwracaj uwagę na obraz w wizjerze, abyś był w stanie rzeczywiście zobaczyć ten obraz, nie tylko tę małą jego część, na której skupił się Twój mózg. Jest to powrót do zasady wypełniania kadru tematem zdjęcia. W przypadku tego zdjęcia w kadrze znalazło się o wiele więcej elementów niż tylko temat zdjęcia.
Najprostszym sposobem na ustrzeżenie się przed tym problemem jest przyjrzenie się brzegom zdjęcia przed naciśnięciem spustu migawki. Dzięki temu zwrócisz uwagę na inne elementy kadru i pomoże Ci to również zauważyć dziwne połączenia elementów kompozycji, takie jak słup telefoniczny wystający z głowy fotografowanej osoby itp.
Pracuj nad tematem
Wszyscy tego doświadczyliśmy: idziesz ulicą, coś przykuwa Twoją uwagę i myślisz, że jest to świetny temat zdjęcia. Zatrzymujesz się w miejscu, komponujesz zdjęcie, obliczasz ekspozycję i wciskasz spust. Teraz zastanów się: jakie są szanse na to, że stoisz w idealnym miejscu, aby wykonać to właśnie zdjęcie? Oczywiście, jeżeli jest to ulotna chwila, być może jesteś w jedynym miejscu, z którego rzeczywiście można je zrobić, ale jeżeli temat jest bardziej trwały, istnieje duże prawdopodobieństwo, że możesz stworzyć lepszą fotografię, jeżeli wybierzesz inne miejsce.
Kontynuując przykład z poprzedniego punktu: po natknięciu się na tę scenę, którą opisałem wcześniej, użyłem zoomu i zacząłem robić zdjęcia budynków, które spostrzegłem. Zrobiłem kilka różnych ujęć z różnej odległości, niektóre z przejeżdżającymi samochodami, inne bez. Kilka ujęć możesz zobaczyć na rysunku 9.40.
 Rysunek 9.40. Wykonałem wiele ujęć tej sceny z kilku nieznacznie różnych pozycji, z samochodami i bez |
Jedną z dużych zalet fotografii cyfrowej jest oczywiście to, że możemy natychmiast po zrobieniu zdjęcia przyjrzeć się stworzonym przez nas kompozycjom, oglądając je na ekranie LCD na tylnej ściance aparatu. Szybkie spojrzenie na zdjęcie uświadomiło mi, że miałam problem z patrzeniem przez wizjer: te dwa budynki były od siebie zbyt oddalone, aby można było ujawnić ich kontrastujące kształty, które zauważyłem. Jest to kolejny przykład na to, jak mózg skupiał moją uwagę na części sceny, która jednak nie wyglądała tak samo na zdjęciach.
Przeszedłem więc przez ulicę i zrobiłem kilka kolejnych ujęć, aby w końcu uzyskać kompozycję, która przypadła mi do gustu — ta na rysunku 9.41. Podczas fotografowania wyobrażałem sobie tę scenę jako czarno-białą i dobierałem takie parametry ekspozycji, które pozwoliłyby mi przetworzyć to zdjęcie w odpowiedni sposób. Przyjrzymy się temu procesowi w rozdziale 19., „Konwersja do czerni i bieli”.
 Rysunek 9.41. Aby zrobić zdjęcie, o które mi chodziło, musiałem przejść na drugą stronę ulicy, zrobić kilka dodatkowych ujęć i wypróbować kilka różnych kątów widzenia |
Chodzi o to, że musisz pracować nad tematem zdjęcia. Zmień pozycję, wypróbuj różne kąty widzenia, podejdź bliżej, odejdź kawałek, stań na palcach, klęknij, wypróbuj różne ogniskowe. Rysunek 9.42 pokazuje kolejny przykład: serię zdjęć przedstawiających wielkiego perkusistę jazzowego JackaDeJohnette’a. Minęło trochę czasu, zanim udało mi się zrobić zdjęcie łączące interesującą kompozycję, dobry wyraz twarzy i dynamiczny ruch. Efekt rozmazania został stworzony dzięki użyciu obiektywu Lensbaby, świetnego dodatku do lustrzanek jednoobiektywowych, o którym możesz więcej przeczytać na stronie www.lensbabies.com3.
 Rysunek 9.42. Zanim udało mi się wykonać fotografię, która by mi się spodobała, musiałem poeksperymentować z kompozycją i ustawieniem aparatu, a także wykonać wiele zdjęć z różnymi pozycjami i wyrazami twarzy |
Wielu ludzi uważa, że profesjonalni fotografowie wychodzą, robią 30 zdjęć i wracają do domu z 30 świetnymi ujęciami. Tak nie jest. Oni pracują nad zdjęciem, wypróbowując różne kąty widzenia, parametry ekspozycji i pomysły. Często nie wiedzą, który pomysł okaże się najlepszy, dopóki nie wrócą do domu i nie przejrzą wszystkich zdjęć. Im więcej ujęć wykonasz, tym większy będziesz miał wybór, kiedy zajmiesz się czynnościami postprodukcyjnymi.
Tryb zdjęć seryjnych
Jak już wspomniałem, tryb zdjęć seryjnych (ang. burst lub drive) jest świetnym sposobem na zwiększenie Twoich szans na wykonanie ujęcia określonego momentu. Może on być również przydatny podczas robienia zdjęć złożonych scen grupowych, kiedy trudno jest pilnować wyrazów twarzy wszystkich osób.
Jednakże nie polegaj zbytnio na trybie zdjęć seryjnych. Umiejętność fotografowania w trybie zdjęć pojedynczych jest bardzo ważna, ponieważ w znacznym stopniu zwiększa Twoją zdolność rozpoznawania decydującego momentu. Poza tym w zależności od tego, z jaką prędkością Twój aparat wykonuje zdjęcia w tym trybie, decydujący moment może zdarzyć się pomiędzy kolejnymi ujęciami. Co za tym idzie, rozpoznawanie, oczekiwanie i wykonywanie pojedynczych ujęć może być bardzo ważną umiejętnością.
Narracja
Narracja to opowiadanie historii. Narrację łatwo zrozumieć w kontekście pisania lub kręcenia filmu, ponieważ te środki przekazu umożliwiają pokazanie serii zdarzeń, które mają początek, środek i koniec. Fotografia jest nieco bardziej efemeryczna.
Oczywiście możesz zrobić kilka zdjęć, aby stworzyć dyptyk lub tryptyk, który opowiada prostą historię. Jednak pojedyncze zdjęcie może również posiadać narrację. Fotografia przedstawiająca małe dziecko obok rozbitego wazonu opowiada konkretną historię rzeczy, która właśnie przestała istnieć. Zdjęcie z rysunku 9.43 również przedstawia pewną historię: obietnicę wielkiego koncertu.
 Rysunek 9.43. Chociaż jest to pojedyncze ujęcie, to jednak opowiada historię o zbliżającym się wydarzeniu |
Kiedy próbujesz stworzyć narrację fotograficzną, ważne jest, abyś zastanowił się, co jest niezbędne do opowiedzenia historii. Na przykład to zdjęcie, zrobione podczas tej samej sesji co poprzednie, przedstawia klarnecistę Dona Byrona. W zasadzie nie opowiada ono jednak historii. Nie wiemy, gdzie jest klarnecista, czy gra z kimś jeszcze, czy jest przed występem czy po (rysunek 9.44).
 Rysunek 9.44. Ten portret raczej nie opowiada historii, ponieważ nie przekazuje informacji na temat miejsca, rodzaju wydarzenia, tego, czy muzyk właśnie skończył grać, czy może dopiero będzie itd. |
Jak wiesz, oglądająca osoba będzie interpretowała daną scenę na podstawie elementów zawartych na zdjęciu. Pusta, oświetlona sala koncertowa sugeruje, że jest to próba, co zapewne oznacza, że jest to dzień, a to z kolei oznacza, że w przyszłości odbędzie się koncert. Jako fotograf wykorzystaj tę naturalną skłonność widza do tworzenia historii i zapewnij oglądającym wystarczająco wiele wskazówek, aby zmierzali w dobrym kierunku.
Nie spodziewaj się jednak, że każde zdjęcie może przekazać całą historię. Do wykonania tego typu zdjęcia prawdopodobnie użyjesz obiektywu szerokokątnego, ryzykując tym samym, że Twoja fotografia nie będzie miała oczywistego tematu. Czasami uda Ci się zrobić zdjęcie narracyjne, a innym razem będziesz musiał polegać na pojedynczych, dobrych zdjęciach, które razem stworzą historię. Może się też zdarzyć, że narracja nie będzie miała znaczenia. Niektóre fotografowane sceny są atrakcyjne ze względu na warstwę wizualną, a nie narrację.
Upraszczaj
Im mniej skomplikowana fotografia, tym zazwyczaj lepsza. Nie mam na myśli zdjęcia, które było łatwiej wykonać, ale takie, które zawiera mniej elementów, a co za tym idzie, wzrok oglądającego jest łatwo nakierowywany na temat zdjęcia. Jak już wspomniałem, tworzenie dobrej fotografii jest procesem subtraktywnym. Podczas gdy punktem wyjścia dla malarzy jest puste płótno, które zapełniają czym chcą, dla fotografów jest to cały świat. Muszą oni wymyślić, jak schować lub usunąć niektóre fragmenty fotografowanej sceny tak, aby zredukować ją do najważniejszych elementów, które przekażą ich fotograficzny zamysł. Musimy więc ostrożnie dobierać pozycję aparatu, kadrować, dobierać odpowiednie parametry ekspozycji, edytować i wprowadzać korekty do zdjęć, a wszystko po to, aby uwypuklić pewne części składowe danej sceny.
Rzadko kiedy się zdarza, że nie uda Ci się zrobić lepszego zdjęcia, jeśli podejdziesz bliżej do tematu. Jest to najłatwiejszy sposób na uproszczenie kompozycji i pozbycie się niechcianych elementów. W przypadku, gdy nie jest to możliwe, pomyśl, w jaki sposób mógłbyś nadać zdjęciu bardziej opływowy kształt: przycinanie fotografii w edytorze, taki dobór ekspozycji, aby zwrócić uwagę oglądających na ten lub inny element itd. Więcej na ten temat dowiesz się z dalszej części książki.
Nie bój się
Może Ci się wydawać dziwne, że mówię o strachu w kontekście fotografowania. Ostatecznie, jeżeli nie robisz zdjęć w niebezpiecznych warunkach, to fotografia nie jest ryzykowna. Mimo to większość ludzi jest nadmiernie ostrożna podczas wykonywania zdjęć. Aby robić dobre zdjęcia, musisz mieć odwagę próbować nowych rzeczy, eksperymentować i brać pod uwagę kompozycje oraz pomysły, których nigdy wcześniej nie stosowałeś.
Dlaczego ludzie boją się robić inne rodzaje zdjęć? Czasami dzieje się tak dlatego, że jesteś w miejscu publicznym i boisz się, że będziesz wyglądać głupio. Nie przejmuj się tym. W większości ludzie sami są tak zajęci tym, aby nie wyglądać głupio, że nie zwracają uwagi na to, co robisz albo czego nie robisz ze swoim aparatem.
Częściej strach przed próbowaniem czegoś nowego wynika z obawy, że kiedy wrócisz do domu, okaże się, że zrobiłeś kiepskie zdjęcia. Jest to okropne uczucie, ponieważ podważa Twoją wiarę we własne umiejętności fotograficzne. Aby stać się odważniejszym w fotografowaniu, z miejsca zaakceptuj następującą rzecz: większość ze zdjęć wykonywanych przez fotografów nie jest zachwycająca! A niektóre są wręcz okropne!
Prawdopodobnie masz pewnego rodzaju strefę komfortu, pewien rodzaj zdjęć, z którego w przeszłości byłeś zadowolony. Będziesz więc robił tego typu fotografie, ponieważ nawet jeżeli jesteś już nimi znudzony, po powrocie do domu nie będziesz czuł się zniechęcony przez to, że zrobiłeś złe lub głupie zdjęcia.
Jeżeli będziesz pracował nad tematem zdjęcia w sposób opisany w poprzednim podrozdziale, wykonasz wiele bezużytecznych ujęć, niektóre będą prawdopodobnie głupie, a niektóre pewnie też kiepskie. Nie ma to nic wspólnego z Twoimi umiejętnościami fotograficznymi. Praca nad tematem przypomina szkicowanie: nie każda linia rysunku jest poprawna i nie każde zdjęcie jest dobre, ale podobnie jak naszkicowane linie, nieudane ujęcia zbliżają Cię do wykonania tej właściwej fotografii, którą zatrzymasz. Nie będziesz jednak robił wartych zatrzymania zdjęć, jeżeli nie będziesz miał odwagi, żeby wypróbowywać nowe pomysły. Wykonuj dodatkowe ujęcia — polegaj na intuicji i korzystaj z nadarzających się okazji. Ostatecznie każde nieudane zdjęcie można zawsze wykasować.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.