_1475239688.jpg)
_1094526942.jpg)
Z czym na zaćmienie Słońca?
2. Czym obserwować?
Okulary z filtrem słonecznym
Jednym z najtańszych rozwiązań służących do oglądania zaćmienia Słońca będzie zakup (teraz w promocyjnej cenie 10 zł) specjalnych okularków z folią Baader Planetarium ND 5.0. Tarcza słoneczna jest na tyle duża na niebie, że aby móc oglądać zaćmienie, nie potrzebujemy przyrządu optycznego. Tego typu okularki są prostym i szybkim rozwiązaniem. Możemy je zabrać ze sobą wszędzie, aby móc wyjść na chwilę na zewnątrz i rozpocząć obserwacje Słońca. I wcale nie musimy ich wykorzystywać tylko podczas zaćmienia. Przydadzą się także np. do obserwacji dużych grup plam słonecznych.
 |
 |
Folia Baader Planetarium
To najprostszy i jeden z najtańszych, bezpiecznych sposobów na oglądanie zaćmienia Słońca. Folia Baader Planetarium ND 5.0 (cena od 10 zł za arkusz 10×10 cm) przeznaczona jest do wizualnych obserwacji naszej gwiazdy. Wystarczy posiadać jedynie przyrząd optyczny – może to być lornetka, lunetka lub niewielki teleskop. Arkusz folii Baader Planetarium ND 5.0 nakładamy wtedy na przednią część obiektywu.
 |
Przy samodzielnym montażu folii na obiektyw przyrządu optycznego należy pamiętać o jego solidnym zamocowaniu, tak aby całość nie odpadła nam przypadkiem w czasie obserwacji Słońca. Można użyć m.in. dedykowanego pierścienia, wykonanego z tworzywa sztucznego, na którym sami możemy zamocować filtr słoneczny. Takie pierścienie są dostępne o różnych średnicach więc możemy dobrać model najbardziej pasujący do naszego sprzętu optycznego.
 |
Potem taki pierścień nakładamy na obiektyw teleskopu. Przed założeniem folii i rozpoczęciem obserwacji powinniśmy sprawdzić, czy w filtrze nie pojawiły się np. pęknięcia lub niewielkie dziury. W przypadku teleskopów oddzielny arkusz folii Baader Planetarium ND 5.0 powinniśmy zamocować także na szukacz, dzięki czemu łatwiej nam będzie skierować przyrząd w stronę Słońca.
Kto nie chce bawić się w samodzielne robienie mocowania do folii, może pokusić o zakup gotowego rozwiązania. Firma Baader Planetarium ma w swojej ofercie gotowe rozwiązanie, czyli wyciętą laserowo metalową celę, w której umieszczona została folia mylarowa Baader Planetarium AstroSolar ND 5.0. Dzięki specjalnym śrubkom regulującym średnicę mocowania, możemy zamontować taką celę np. na lornetce (potrzebujemy wtedy dwie sztuki filtrów). Trzeba pamiętać, że tutaj też mamy dostępne różne modele obejmujące różne zakresy średnic.
 |
 |
 |
 |
Inne filtry słoneczne
Zaćmienie Słońca możemy obserwować także za pomocą innych filtrów. Do dyspozycji są m.in. szklane Oriony, blokujące 99.999 proc. światła słonecznego wpadającego w obiektyw. Tutaj otrzymujemy już gotowe rozwiązanie w postaci pierścienia z filtrem oraz ze śrubkami służącymi do zamocowania go na obiektywie. W zależności od potrzeb możemy kupić filtr Orion o mniejszej lub większej średnicy. Przykładowo – wersję 6.58" możemy zamontować na popularnym i niedrogim teleskopie o średnicy obiektywu 130 mm.
 |
 |
Teleskopy słoneczne
Zdecydowanie droższą, ale dostarczającą niezwykłych wrażeń metodą obserwacji Słońca może być skorzystanie z teleskopu słonecznego. Tutaj do dyspozycji mamy szeroką gamę produktów firmy Lunt Solar Systems. Ceny rozpoczynają się od okolic 5 tys. zł - za tyle możemy nabyć np. model Lunt LS40THa/B500, wyposażony w wąskopasmowy filtr H-alfa przepuszczający światło w paśmie leżącym w bliskich okolicach długości fali 656.3 nm.
 |
 |
Spotyka się kompletne teleskopy słoneczne, do których wystarczy zamocować okular, jak też niekiedy duże filtry obiektywowe montowane na tubusie refraktora. Teleskopy H-alfa są przeznaczone do obserwacji w paśmie 656.3 nm. Jest to czerwona linia wodorowa, pierwsza z linii serii Balmera. Teleskop słoneczny jest w stanie wydzielić światło zawierające się w bardzo wąskim paśmie wokół linii H-alfa, zazwyczaj szerokość połówkowa dla tego typu urządzeń jest mniejsza niż 0.7 Å. Serce teleskopu to specjalny filtr interferencyjny zwany etalonem, który pozwala na uzyskanie tak wąskiego pasma. Dodatkowo w układzie optycznym są montowane też filtry odcinające nadmiar promieniowania (tak zwane ERF, Energy Rejection Filters).
 Obraz Słońca podczas zaćmienia z 29 marca 2006 roku zrzutowany na prowizoryczny ekran. Fot. A. Olech |
Prostym wariantem dla osób dysponujących skromną lornetką czy lunetą jest rzutowanie obrazu Słońca na ekran. W tym przypadku nie musimy zakładać żadnych filtrów na obiektyw, a za ekran posłużyć nam może kawałek białego kartonu czy nawet ściana. Dobre efekty uzyskujemy, gdy obraz rzutowany przez nasz instrument na ekran, będzie osłonięty od promieni słonecznych nie przechodzących przez okular. Taki zabieg poprawi kontrast i widoczność szczegółów.
 |
Camera obscura
Jest to urządzenie, którego użyteczność docenili już starożytni. Do jej wykonania warto użyć sporego kartonowego pudełka (najlepiej nadają się do tego sześcienne pudła po monitorach czy telewizorach CRT). W takim pudełku na środku jednej ze ścianek bocznych robimy niewielką dziurę (kilka centymetrów średnicy), a następnie zaklejamy ją grubą folią aluminiową. Należy folię przymocować w ten sposób, by nie było na niej żadnych zmarszczek, a folia była idealnie naciągnięta. Następnie w folii tej wykonujemy bardzo małą dziurkę. Należy użyć w tym celu najcieńszej dostępnej igły. Gdy to wykonamy, na przeciwległą ściankę pudełka naklejamy biały karton, który będzie służył za ekran. Takie pudełko (skierowane dnem do góry) możemy nałożyć na głowę (obserwacje wizualne) lub usytuować na jakimś stojaku, w taki sposób, by otworek w folii skierowany był w Słońce, a jego obraz uzyskany na tylnym ekranie.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.