W poprzednim rozdziale nietrudno było nie zauważyć dużej różnicy w poziomie szumów pomiędzy D3100 a K-r wynikającej z odszumionych zdjęć Pentaksa. Jak pamiętamy, w całym zakresie ISO szum na zdjęciach JPEG z K-r nie przekraczał 3%, a to ze względu na włączającą się redukcję szumów od ISO 3200. Analogiczny wykres dla Nikona D3100 jest bardziej stromy (szum szybciej wzrasta) i brak w nim nagłych załamań, które wskazywałyby na automatyczną redukcję szumów. Jednak mimo, że na wysokich czułościach szum jest wysoki, szczegóły na zdjęciu nie zanikają, co widzieliśmy w poprzednim rozdziale.

W menu Nikona D3100 znajdziemy funkcję, która włącza redukcję szumu na zdjęciach JPEG. Działanie tej funkcji na czułości ISO 3200 przedstawiamy poniżej.

3200 ISO
NR Wył.
NR Wł.

Przyjrzyjmy się teraz jakości surowych zdjęć z D3100. RAW-y zapisywane są w tym aparacie w postaci 12-bitowej. Przypomnijmy jeszcze, że natywny zakres czułości w testowanym Nikonie wynosi od ISO 100 do 3200. Pozostałe wartości, czyli ISO 6400 i 12800 są czułościami programowymi – generowanymi w aparacie przez oprogramowanie.

100 ISO
D3100
K-r
D3000
D300s
200 ISO
D3100
K-r
D3000
D300s
400 ISO
D3100
K-r
D3000
D300s
800 ISO
D3100
K-r
D3000
D300s
1600 ISO
D3100
K-r
D3000
D300s
3200 ISO
D3100
K-r
D3000
D300s
6400 ISO
D3100
K-r
D300s
12800 ISO
D3100
K-r
25600 ISO
K-r

Jakość obrazu RAW na niskich czułościach w Nikonie D3100 jest bez zarzutu. Aż do ISO 1600 poziom szumu w Nikonie D3100 i Pentaksie K-r jest zbliżony do siebie. Na tej czułości średni poziom szumu dla obu tych lustrzanek wynosi około 2.5%. Na czułości ISO 3200 Nikon zaczyna ustępować Pentaksowi. W tym miejscu warto przypomnieć sobie wykresy szumów na zdjęciach RAW z K-r. Otóż między ISO 1600 a 3200 obserwowaliśmy w Pentaksie małe ale znaczące załamanie krzywej szumu, świadczące o działaniu redukcji szumów. W analogicznych krzywych dla Nikona D3100 nic niepokojącego nie widać. W jego przypadku RAW-y nie są zatem programowo odszumiane, a przez to na zdjęciach obserwujemy naturalny wzrost szumu wraz ze wzrostem czułości. Z tego powodu w pojedynku na poziom szumu Nikon przegrywa z Pentaksem, ale jest to walka, w której, mówiąc obrazowo, Pentax stosuje niedozwolony doping.

Warto zwrócić uwagę na ilość szczegółów na najwyższych czułościach. Mimo widocznego szumu na zdjęciach z D3100, wcale nie mamy do czynienia z degradacją szczegółów. Znaczenie ma tu drobnoziarnisty szum, większa ilość pikseli w nowym Nikonie, ale też, porównując do Pentaksa, brak odszumiania, które lekko zamazuje obraz.

W stosunku do poprzednika, 10-megapikselowego Nikona D3000, obraz z D3100 prezentuje się o wiele lepiej za sprawą dużo większej ilości pikseli na matrycy i niższych szumów dzięki zastosowanej w nowym Nikonie technologii CMOS. Jeśli porównamy wykresy szumu Nikonów D3100 i D300s, dojdziemy do wniosku, że jest on bardzo podobny w obu aparatach. Jednak ze względu na wyższą rozdzielczość, zdjęcia z D3100 dają większe możliwości.

Darki

Nikon D3100 zapisuje RAW-y w postaci 12-bitowej, co odpowiada maksymalnemu poziomowi sygnału równemu 4096. Po wykonaniu 3-minutowych ekspozycji bez dopływu światła, RAW-y zostały wywołane programem dcraw, ale tak, aby uzyskać obraz jeszcze sprzed interpolacji. Sygnał w 48-bitowych plikach ograniczyliśmy jednak do zakresu od 0 do 255 tak, aby pokazać to, co najważniejsze. Biel na tych zdjęciach odpowiada wartościom wyższym niż 255. Oś pionowa histogramów dla zdjęć RAW ma zakres od 0 do 100.000 zliczeń.

Darki zapisane w aparacie w formacie JPEG nie zostały przez nas poddane żadnym obróbkom. Odpowiednie dla nich histogramy zostały wykonane w skali logarytmicznej, ponieważ taka skala pozwala na lepsze zobrazowanie sygnału bliskiego zeru.

ISO	Dark Frame	Crop	Histogram
100 (RAW)
100 (JPEG)
200 (RAW)
200 (JPEG)
400 (RAW)
400 (JPEG)
800 (RAW)
800 (JPEG)
1600 (RAW)
1600 (JPEG)
3200 (RAW)
3200 (JPEG)
6400 (RAW)
6400 (JPEG)
12800 (RAW)
12800 (JPEG)

Tradycyjnie, analiza darków z lustrzanki Nikon wskazuje na programową ingerencję w RAW-y. Histogramy mają kształt połówki dzwonu, a ich maksimum jest praktycznie w zerze. Jest to zachowanie niefizyczne i sugeruje, że przed zapisem zdjęcia sygnał jest redukowany. Taka zaburzona statystyka nie daje nam miarodajnych wartości średniej sygnału ani odchylenia od tej wartości. Prezentujemy te dane jednak dla porządku poniżej.