Zgodnie z tradycją, na początku tego rozdziału pokazujemy wykres prezentujący wyniki pomiaru szumu zarejestrowanego na zdjęciach JPEG. Porównując go z analogicznym wykresem z testu Olympusa OM-D E-M5 zauważymy, że faktycznie szum w obu aparatach jest na bardzo podobnym poziomie. Co prawda, w pomiarach widać minimalne różnice na najwyższych czułościach jednak w praktyce są one niezauważalne, o czym można się było przekonać w poprzednim rozdziale. Pomiary potwierdzają również to, że zarówno w Samsungu NX20 i Sony NEX-6 szum na JPEG-ach jest niższy niż w Olympusie E-PL5, a największe różnice widać oczywiście na wysokich ISO.

Wspomnieliśmy w poprzednim rozdziale, że w E-PL5 (podobnie zresztą jak w OM-D EM-5), mimo teoretycznie wyłączonego odszumiania JPEG-i na wysokich czułościach noszą ślady tego procesu. Jeśli już zdecydujemy się na włączenie typowego odszumiania, to do dyspozycji mamy 3-stopniową skalę intensywności tego procesu. W poniższej tabelce prezentujemy zdjęcia wykonane na ISO 6400 i 12800 przy wszystkich możliwych ustawieniach tej opcji.

ISO 6400
Odszumianie wyłączone
Odszumianie słabe
Odszumianie standardowe
Odszumianie mocne
ISO 12800
Odszumianie wyłączone
Odszumianie słabe
Odszumianie standardowe
Odszumianie mocne

Właściwie możemy powtórzyć to, co napisaliśmy przy okazji testu OM-D. Teoretycznie nieodszumione JEPG-i posiadają na tyle niski poziom szumu, że kolejne stopnie procesu odszumiania dają raczej umiarkowany zysk. Łatwiej zauważyć utratę szczegółów obrazu niż obniżenie szumu.

Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom zapisanym w surowym formacie. RAW-y z E-PL5 wywołaliśmy programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Podobnie jak w poprzednim rozdziale, dla porównania prezentujemy również wycinki zdjęć z Olympusa OM-D E-M5, Sony NEX-6 oraz Samsunga NX20.

ISO 100
NEX-6
NX20
ISO 200
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 400
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 800
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 1600
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 3200
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 6400
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 12800
E-PL5
E-M5
NEX-6
NX20
ISO 25600
E-PL5
E-M5
NEX-6

Na surowych plikach jakość obrazu i poziom zaszumienia jest dość podobny we wszystkich zaprezentowanych aparatach. Na wysokich czułościach daje się jednak zauważyć pewne różnice. W szczególności szum na RAW-ach w E-PL5 wydaje się nieco wyższy od tego jaki obserwujemy w przypadku OM-D E-M5. Widać jednak, że TIFF-y wywołane programem dcraw z tego z RAW-ów OMD mają bledsze kolory, co może mieć wpływ na wzrokową ocenę i porównanie do bardziej nasyconych kolorami zdjęć wywołanych z RAW-ów E-PL5. Przy porównywaniu testowanego aparatu z bezlusterkowcem Sony nie widać w zasadzie szczególnych różnic pod względem poziomu zaszumienia obrazu. Jedynie na ISO 25600 NEX wydaje się mieć nieznaczną przewagę. Również Samsung NX20 nie różni się jakoś szczególnie od E-PL5 pod względem poziomu szumu. Nawet przy ISO 12800 ewentualne różnice są nieznaczne i trudno do zauważenia.

W zasadzie, na podstawie zaprezentowanych wycinków zdjęć niewiele więcej da się powiedzieć, spójrzmy zatem na wyniki pomiarów poziomu szumu na surowych plikach.

Jeżeli chodzi o porównanie Olympusa E-PL5 i OM-D E-M5, to pomiary potwierdzają to, co można był łatwo zauważyć na zdjęciach. Szum w testowanym aparacie jest faktycznie wyższy, a różnice na wysokich czułościach pod tym względem są nawet wyraźne. Warto w tym miejscu dodać, że dla czytelności wykresu ograniczyliśmy jego górną granicę, przez co nie zmieściły się na nim wartości dla składowej czerwonej i niebieskiej przy ISO 25600. Wyniosły one odpowiednio 14.4% i 18.5%. Widać zatem, że dla tej czułości różnice sięgają kilku punktów procentowych.

Przy porównaniu powyższego wykresu z analogicznym z testu Sony NEX-6 daje się zauważyć pewne różnice. Do ISO 6400 są one w zasadzie minimalne i w praktyce niezauważalne na zdjęciach. Przy ISO 12800 w zależności od składowej sięgają maksymalnie nieco powyżej jednego punktu procentowego na korzyść NEX-a. Jak można było się przekonać na powyższych wycinkach zdjęć, również taka różnica jest słabo widoczna. Dopiero przy maksymalnej czułości przewaga bezlusterkowca Sony nad E-PL5 jest wyraźniejsza.

Bardzo porównywalne zachowanie E-PL5 i Samsunga NX20 widoczne na zdjęciach ma także swoje przełożenie w liczbach. Różnice, co prawda, występują ale nawet przy czułości ISO 12800 są na tyle małe, że w praktyce ciężko je wychwycić na zdjęciach.

Tradycyjnie, na koniec części dotyczącej szumu na surowych plikach prezentujemy również wykres przedstawiający pomiary przeprowadzone na RAW-ach przekonwertowanych do 48-bitowych TIFF-ów. Wyniki te potwierdzają to, co do tej pory powiedzieliśmy. Musimy tylko jednak dodać, że ponownie z powodu ograniczenia wykresu od góry nie zmieściły się na nim wszystkie dane. Składowa niebieska szumu dla czułości ISO 25600 wyniosła 13.7%.

Warto na koniec dodać, że w tej kategorii widać wyraźną przewagę E-PL5 na najwyższych czułościach w stosunku do jego poprzednika. Porównując powyższy wykres z analogicznym z testu E-PL3 zauważymy, że od ISO 6400 w górę starszy model notuje zauważalnie wyższe szumy. Co więcej nawet, przy ISO 12800 poziom szumu w E-PL3 jest wyższy niż w E-PL5 przy ISO 25600.

Darki

Sprawdźmy teraz, jak Olympus E-PL5 zachowuje się pod względem prądu ciemnego. Jego poziom testujemy na podstawie zdjęć wykonanych z 3-minutową ekspozycją bez dopływu światła. Zdjęcia wykonujemy zarówno w formacie JPEG jak i RAW. Te pierwsze prezentujemy w postaci, w jakiej zostały zapisane przez aparat. Surowe pliki natomiast, wywołujemy programem dcraw do postaci czarnobiałej bez interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku E-PL5 zakres ten wynosi od 0 do 511. Identyczny zakres został również odłożony na poziomej osi histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 200.000 zliczeń.

RAW
ISO	Dark Frame	Crop	Histogram
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600

Darki w E-PL5 zachowują się bardzo podobnie do tego, co zaobserwowaliśmy w teście Olympusa OM-D E-M5. Zaprezentowane histogramy nie mają typowego symetrycznego gaussowskiego kształtu. Co prawda przy niskich czułościach zastosowano wyraźny bias na poziomie około 250 (co widać w tabelce poniżej), jednak widać że w miarę wzrostu ISO rozkład zaczyna się powoli przesuwać w lewo. Dodatkowo, coraz wyraźniej widać jego niesymetryczność oraz drugi garb po prawej stronie głównego maksimum. Przy najwyższej czułości histogram jest wręcz wyraźnie obcięty z lewej strony.

Trzeba jednak przyznać, że struktura darków jest przyjemna. W szumie nie widać niepokojących niejednorodności, takich jak na przykład banding, czy intensywniejsze „świecenie” jakichś obszarów, których źródłem jest zazwyczaj grzejąca się elektronika aparatu.

Również zaprezentowane poniżej darki w formacie JPEG nie pokazują niczego niepokojącego.

JPEG
ISO	Dark Frame	Crop
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600