Olympus Stylus XZ-2 - test aparatu
6. Jakość plików RAW
Szumy
Porównywanie poziomu szumów pomiędzy modelami przeprowadzone na plikach JPEG trudno uznać za wiarygodne, jako że nie znamy sposobu tworzenia tychże plików przez aparaty. Dlatego by porównać charakterystykę szumów XZ-2 dla różnych czułości ze sprzętem innych producentów, musimy przyjrzeć się wynikom uzyskanym z analizy plików RAW.Odpowiednie wykresy znajdują się poniżej.
Pomiar szumów matrycy wykonujemy na zdjęciach tablicy Kodak Q-14, korzystając z programu Imatest. Poniżej prezentujemy uzyskane przez nas wyniki.
W przedstawionych wykresach nie widzimy nic niepokojącego. Wartość szumu narasta równomiernie. Warto zauważyć, że nawet dla najwyższej czułości składowa luminancji (wykres czarny) nie przekracza poziomu 10% (wykres dla danych 48-bitowych).
Przyjrzyjmy się porównaniu składowej luminancji szumu konkurencyjnych matryc:
Matryca XZ-2 pracuje podobnie do tej użytej w aparacie Panasonic LX7. Przypominamy, że na wykresach LX7 doszukać się można delikatnej zmiany charakterystyki, którą jeszcze lepiej widać właśnie w porównaniu z wynikami uzyskanymi dla XZ-2. Generalnie Olympus nie ma się czego wstydzić.
Aby ukazać, jak wartości wyznaczonego szumu przekładają się na obraz, prócz wykresów prezentujemy tabelkę z fragmentami zdjęć (w skali 1:1) scenki testowej oraz pól nr 3 i 11 tablicy Kodak Q-14.
By porównać uzyskane próbki z innymi aparatami, należy wybrać z rozwijanych list odpowiednie modele oraz zaznaczyć czułość, dla której mają być podane wyniki. W efekcie zostanie zaktualizowana poniższa tabelka nowymi wycinkami testowej scenki.
W przeciwieństwie do plików JPEG tutaj dobry obraz mamy tylko do czułości ISO 800, ewentualnie ISO 1600. To – przypomnijmy – ostatnia wartość natywna ISO. Kolejne stopnie oznaczone są na wyświetlaczu aparatu jako „rozszerzone”. I faktycznie, szum w kanale chrominancji daje już o sobie mocno znać, co przekłada się na konieczność odszumiania zdjęć przez użytkownika biegłego w obsłudze programów graficznych. Faktem jest, że obraz pod względem szumu jest dużo lepszy od tego, co prezentował Olympus XZ-1 i porównywalny z Panasonikiem LX7 (choć ten ostatni ma prawdopodobnie silniejszy filtr dolnoprzepustowy, przez co ostrość jest wyraźnie mniejsza).
Dynamika tonalna
Dynamikę tonalną wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-13. Pomiary wykonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Na wykresie przedstawiamy wartości zakresu tonalnego dla wysokiej, dobrej, średniej i niskiej jakości obrazu. Odpowiada to stosunkom sygnału do szumu na poziomie 10, 4, 2 i 1.
Przedstawiony wykres jest kolejnym potwierdzeniem uczciwego podejścia konstruktorów do przetwarzania sygnału z matrycy. Dynamika spada łagodnie wraz ze wzrostem czułości. Jedynie dla najniższej czułości notujemy słabsze wyniki, co może dowodzić, że ta czułość nie jest natywna dla użytej matrycy. Najwyższy uzyskany wynik dla najwyższej jakości (SNR=10) wynosi 6,8 EV, co jest bardzo dobry osiągiem wśród aparatów tej klasy. Dla jakości SNR=1 natomiast najlepszy rezultat to niecałe 11 EV, co – biorąc pod uwagę strukturę szumu – jest zadowalającą propozycją dla użytkowników parających się zaawansowaną obróbką plików RAW. Jak taki wynik wygląda w praktyce, możemy zobaczyć poniżej, oceniając efekty tzw. wyciągania z cieni.
Poniżej przedstawiamy pełne wykresy SNR wygenerowanie na podstawie wykonanych pomiarów dla wszystkich czułości aparatu:
Zero na osi OX oznacza maksymalną wartość, którą aparat może zapisać w pliku RAW. Na prawej osi OY oznaczyliśmy miejsca dla kryteriów SNR= 10, 4, 2 i 1. Przy pomocy tego wykresu każdy może oszacować dostępną dynamikę dla wybranej przez siebie minimalnej użytecznej jakości. Wystarczy poprowadzić poziomą linię wzdłuż wybranego kryterium i odczytać wartość na osi OX, dla której linia ta przecina się z wykresem dla odpowiedniej czułości. Gdy np. uznamy za kryterium minimalnej użytecznej jakości 12 dB dla ISO 1600 widzimy, że dynamika sięga wartości 6 EV.
Aby zobrazować praktyczny aspekt dynamiki tonalnej, jaki oferuje aparat, wykonaliśmy zdjęcia scenki testowej z czasem 30 s i 2 s przy czułości odpowiednio ISO 100 i ISO 1600. Fotografie zostały zrobione w formacie RAW i skorygowane o +4 EV i −4 EV w programie Adobe Lightroom 4 na domyślnych ustawieniach (wyłączone wszystkie panele modułu Develop za wyjątkiem „Camera Calibration”).
Prąd ciemny i szum termiczny (darki)
Standardowo zdjęcia w tym teście wykonujemy w formacie RAW. Wywołujemy je programem dcraw do postaci czarno-białej bez interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. Przy tworzeniu histogramów oś pozioma pokazuje zakres wartości od 0 do 511. Maksymalna wartość na osi pionowej wynosi 2 miliony zliczeń.
RAW | |||
ISO | Dark Frame | Crop | Histogram |
100 | |||
200 | |||
400 | |||
800 | |||
1600 | |||
3200 | |||
6400 | |||
12800 |
Darki nie wykazują cech bandingu, a szum jest jednorodny. Warte odnotowania jest jedynie zachowanie dla najwyższych czułości, które przy długich ekspozycjach narażają obraz na rejestrowanie szumu termicznego powodowanego nagrzewaniem matrycy przez inne komponenty elektroniki. Producent w konstrukcji zastosował dodatkowy stały sygnał dodawany w celu lepszego odseparowania szumu od użytecznego sygnału. To ukłon w kierunku zaawansowanych programów odszumiających pracujących na plikach RAW. Uwagę zwraca też pojawianie się bardzo jasnych punktów już od bazowej czułości – mimo korzystania z funkcji mapowania pikseli.
W tabelce poniżej prezentujemy statystykę dla tych obszarów.
ISO | średni poziom sygnału | odchylenie standardowe |
100 | 201.711 | 5.930 |
200 | 201.517 | 9.573 |
400 | 201.802 | 17.614 |
800 | 202.614 | 34.650 |
1600 | 204.619 | 70.679 |
3200 | 208.291 | 120.322 |
6400 | 215.674 | 215.653 |
12800 | 220.323 | 281.156 |
Szum termiczny w plikach JPEG
Na koniec tego rozdziału, dla porządku prezentujemy jeszcze darki dla formatu JPG zapisanego przez aparat razem z plikami RAW użytymi w wyżej zaprezentowanej analizie.
JPEG | |||
ISO | Dark Frame | Crop | |
100 | |||
200 | |||
400 | |||
800 | |||
1600 | |||
3200 | |||
6400 | |||
12800 |
Czułość | Kanał R | Kanał G | Kanał B | |||
Średnia | Odchylenie standardowe | Średnia | Odchylenie standardowe | Średnia | Odchylenie standardowe | |
100 | 1.402 | 2.166 | 0.264 | 1.458 | 1.447 | 2.258 |
200 | 2.258 | 3.588 | 0.479 | 2.494 | 2.399 | 3.584 |
400 | 3.601 | 5.974 | 0.968 | 4.305 | 3.849 | 5.779 |
800 | 5.797 | 9.301 | 1.914 | 7.137 | 5.873 | 8.965 |
1600 | 8.678 | 10.030 | 3.088 | 8.535 | 8.410 | 9.818 |
3200 | 16.936 | 13.663 | 6.242 | 12.175 | 15.982 | 13.377 |
6400 | 21.803 | 18.493 | 11.967 | 16.249 | 20.815 | 17.958 |
12800 | 34.161 | 22.117 | 11.561 | 17.019 | 31.238 | 20.102 |