Ergonomia obsługi nie zmieniła się w porównaniu do modelu XQ1. Nadal niektóre przyciski są małe i słabo zaznaczone, co może sprawiać trudność w ich operowaniu. Wielkość aparatu sugeruje obsługę jedną ręką – zdecydowanie jednak polecamy go chwycić oburącz – operowanie przyciskami podczas kadrowania, a tym bardziej filmowania może prowadzić do przypadkowych poruszeń aparatu.

Klawisz E-Fn (Expansion Function) jest znany z poprzedniego, a także innych modeli Fuji. Jego wciśnięcie powoduje wyświetlenie na ekranie podglądu panelu kontrolnego z przypisanymi do poszczególnych klawiszy funkcjami alternatywnymi (wyjątkiem są przyciski BACK i E-Fn, które nie podlegają przeprogramowaniu). Dopiero kolejne naciśnięcie odpowiedniego przycisku aktywuje nam wybraną funkcję:

• czułość ISO,
• rozmiar zdjęcia,
• jakość zdjęcia,
• zakres dynamiki,
• symulację filmu,
• balans bieli,
• zdjęcia seryjne,
• pomiar ekspozycji,
• tryb AF,
• tryb ustawiania ostrości,
• obszar ustawiania ostrości,
• wykrycie twarzy,
• cyfrowe powiększenie,
• komunikację bezprzewodową.

Wspomniany w poprzednim rozdziale pierścień na obiektywie, gdy nie jest ustawiona jego domyślna funkcja może służyć do:

• korekty ekspozycji (naświetlanie),
• zmiany czułości,
• zmiany balansu bieli,
• nastawy trybu symulacji filmu,
• wyboru trybu zdjęć seryjnych,
• kontroli zoomu obiektywu.

Gdy używamy trybu MF, rola pierścienia nie podlega modyfikacji i przejmuje on rolę manualnego ostrzenia.

Tryby pracy

Koło trybów pracy aparatu oferuje dostęp do opcji:

• Auto – tryb pełnej automatyki,
• SR+ – tryby specjalne automatyki,
• P – tryb półautomatyczny,
• S – tryb preselekcji migawki,
• A – tryb preselekcji przysłony,
• M – tryb manualny,
• C – przywołanie konfiguracji z pamięci,
• SP – tryby tematyczne,
• ADV – tryby specjalne,
• Filter – filtry cyfrowe.

Menu

Menu aparatu jest typowe dla produktów firmy Fujifilm. Proste uporządkowanie opcji powoduje, że łatwo je obsługiwać i nie trzeba wiele czasu, by opanować dość swobodne poruszanie się po nim.

Menu podzielone jest na dwie części, pierwsza zgodna z aktualnym trybem pracy (fotografowanie / odtwarzanie) oraz konfiguracja jako druga. Poszczególne opcje umieszczone są w kilku zakładkach w sposób niewymagający przewijania.

Menu fotografowania składa się z następujących opcji:

• pierwsza zakładka
  • czułość ISO,
  • rozmiar zdjęcia,
  • jakość zdjęcia,
  • zakres dynamiki,
  • symulacja filmu,
  • bracketing z symulacją filmu,
• druga zakładka
  • balans bieli,
  • kolor,
  • wyostrzanie,
  • podświetl ton,
  • przyciemnij ton,
  • redukcja zakłóceń (szumu),
  • zdjęcia seryjne,
• trzecia zakładka
  • zaawansowana funkcja przeciwdziałania rozmyciu,
  • konfiguracja detekcji twarzy,
  • pomiar ekspozycji,
  • pre-AF,
  • tryb AF,
  • tryb ostrości,
  • obszar ostrości,
• czwarta zakładka
  • MF-assist,
  • dostosowanie przycisku E-Fn,
  • ustawienie funkcji pierścienia obiektywu,
  • ustawienia wyświetlania,
  • korekcja błysku,
  • konfiguracja filmu,
  • ustawienia niestandardowe (konfiguracja trybu C).

Lista opcji konfiguracji obejmuje:

• pierwsza zakładka
  • data i czas,
  • różnica czasu,
  • język,
  • resetuj,
  • dyskretny,
  • pierścień kontrolny,
  • podgląd ostrości,
• druga zakładka
  • konfiguracja geooznaczania,
  • konifguracja dźwięku,
  • konfiguracja ekranu,
  • zarządzanie zasilaniem,
  • tryb stabilizacji obrazu,
  • usuwanie czerwonych oczu,
  • inteligenty zoom cyfrowy,
• trzecia zakładka
  • oświetlacz AF,
  • konfiguracja zapisu danych,
  • wyczyść niest. (kasowanie ustawień trybów użytkownika C),
  • ustawienie bezprzewodowe,
  • ustawienie automatycznego zapisu PC,
  • ustawienia połączenia z drukarką Instax,
  • formatowanie.

Podczas odtwarzania dodatkowo dostępne jest menu zawierające następujące opcje:

• pierwsza zakładka
  • komunikacja bezprzewodowa,
  • automatyczny zapis PC,
  • wydruk na drukarce Instax,
  • wyszukiwanie zdjęć,
  • kasuj,
  • oznacz do przesłania,
  • pokaz slajdów,
• druga zakładka
  • konwersja RAW,
  • usuwanie czerwonych oczu,
  • chroń (zdjęcie przed skasowaniem),
  • kadrowanie,
  • zmień rozmiar,
  • obrót zdjęcia,
  • kopiuj,
• trzecia zakładka
  • pomoc fotoksiążki,
  • zamówienie (dpof/PictBridge),
  • współczynnik proporcji (obrazu podłączonego telewizora).

Podczas wykonywania zdjęć przycisk DISP służy do przełączania zakresu informacji dostępnych na wyświetlaczu. Dostępne są cztery zestawy:

• pierwszy zestaw informacji,
• drugi zestaw informacji,
• brak informacji,
• ekran definiowany przez użytkownika.

Dodatkowo zmiana ogniskowej będzie sygnalizowana pojawieniem się na ekranie, tuż nad linią statusową, wirtualnego pierścienia ukazującego aktualna nastawę. Tak samo zaprezentowane będą zmiany wartości przysłony, czasu migawki i inne parametry, którymi możemy sterować za pomocą pierścienia na obiektywie.

W ramach konfigurowania własnego ekranu możemy włączyć następujące elementy:

• linie kadrowania (siatka 3×4, 6×4 oraz tryb filmowania 16:9),
• elektroniczną poziomicę,
• histogram,
• parametry ekspozycji,
• wartość kompensacji ekspozycji,
• tryb pomiaru ekspozycji,
• tryb pracy lampy błyskowej,
• wybrany balans bieli,
• tryb symulacji kliszy,
• zakres dynamiczny,
• liczba zdjęć do zapełnienia karty,
• rozmiar i jakość obrazu,
• poziom naładowania akumulatora.

Tryb odtwarzania, który wywołamy (nawet gdy aparat jest uśpiony) przez dłuższe przytrzymanie przycisku PLAY, oferuje nam podgląd nie tylko samego zdjęcia czy filmu, ale także pełnej informacji o zdjęciu.

XQ2 umożliwia też szybkie uruchomienie przekazywania obrazów przez sieć bezprzewodową przy użyciu klawisza E-Fn lub wysłanie go do drukarki Instax. Możemy też uruchomić pokaz slajdów czy przeglądać wykonane panoramy. Wyświetlone zdjęcie przekadrujemy, obrócimy, zmienimy jego rozmiar, a w wypadku plików RAW także wywołamy je do pliku JPEG. Wywołując surowe pliki, możemy:

• skorygować ekspozycję,
• zmienić zakres dynamiki,
• wybrać symulację filmu,
• ustawić balans bieli,
• skorygować nasycenie,
• ustawić poziom wyostrzania,
• ustawić poziom redukcji szumu,
• skorygować niezależnie jasne i ciemne partie obrazu.

Podczas przeglądania filmów uda się nam jedynie dostosować szybkość i głośność odtwarzania oraz skasować klip. W wypadku panoramy podczas oglądania aparat automatycznie przewija obraz, a my możemy co najwyżej powiększyć oglądany fragment lub skasować panoramę.

Znanym z aparatu XQ1 udogodnieniem jest wyszukiwanie zdjęć spełniających określone kryteria, takie jak:

• data,
• zarejestrowana twarz,
• ulubione,
• użyty program tematyczny,
• typ pliku (zdjęcie / film),
• oznaczone do przesłania.

Inna opcją dostępną w trybie przeglądania jest tworzenie albumów, które to możemy niezależnie przeglądać, a także skopiować do komputera. Ta funkcja bardzo przydaje się do szybkiego grupowania fotografii z kilkudniowej wycieczki.

Oczywiście możemy powiększać zdjęcia oraz przeglądać pliki w trybie miniatur – aparat udostępnia widok 2, 9 (3×3) oraz 100 (10×10) klatek.

Szybkość

Opisywany model nie wykazuje spowolnienia podczas regularnej pracy. Zarówno włączenie aparatu, jak i przeglądanie wykonanych zdjęć następuje dość żwawo. Podczas użytkowania nie ma powodu do narzekań na szybkość obsługi aparatu.

O szybkości pracy aparatu podczas fotografowania świadczą testy, które podsumowuje poniższa tabela.

Porównując powyższe wyniki do rezultatów pomiaru szybkości modelu XQ1 możemy wysunąć dwa wnioski. Po pierwsze: nowy model jest szybszy zarówno przy reakcji na spust migawki, jak i włączenie zasilania. Po drugie: różnica czasów pomiędzy dwoma zdjęciami dla trybów AF i MF dla tej samej scenki testowej, obrazująca prędkość autofokusu – jest podobna.

Zdjęcia seryjne

Aparat posiada kilka trybów seryjnych różniących się szybkością:

• HS (9 zdjęć z szybkością 12 kl/s),
• H (11 zdjęć z szybkością 9 kl/s),
• M (14 zdjęć z szybkością 6 kl/s) oraz
• L (200 zdjęć z szybkością 3 kl/s).

Model XQ2 dysponuje też trybami:

• najlepsze zdjęcie: Wykonywanie nie więcej niż 8 zdjęć w serii uruchamianej wciśnięciem spustu migawki do połowy. Na kartę pamięci zapisywane są klatki przed całkowitym wciśnięciem spustu migawki, klatka docelowa oraz klatki dodatkowe. Dystrybucję liczby klatek „przed” i „po” możemy ustawić w konfiguracji tego trybu seryjnego.
• braketing:
  • ekspozycji – 3 zdjęcia przesunięte między sobą o 1/3–1 EV,
  • czułości ISO – 1 zdjęcie zapisane 3 razy ze zmienioną na drodze programowej czułością,
  • symulacji filmu – 1 zdjęcie zapisane 3 razy z symulacją filmu wybraną w menu fotografowania,
  • zakresu dynamiki – 3 zdjęcia z dynamiką ustawioną na 100, 200 i 400%.

Deklarowaną przez producenta szybkość serii aparat uzyskuje jedynie dla zapisu plików w formacie JPEG. Po zapełnieniu bufora aparat wykonuje zdjęcia z szybkością 2.3 kl/s dla formatu JPEG oraz 1.6 kl/s dla obu formatów. Biorąc pod uwagę wielkość plików, trudno nam skorelować te wyniki z ograniczeniami przepływności danych interfejsu karty pamięci.

Co ciekawe, dla trybu SH, gdzie deklarowana szybkość wynosi 12 kl/s, wyniki pokazują dziwne zachowanie aparatu. Pierwsze 10 klatek zostaje zarejestrowanych dokładnie w czasie 1 sekundy od rozpoczęcia fotografowania. Gdy weźmiemy pod uwagę, że według specyfikacji z tą szybkością aparat wykonuje tylko 9 pierwszych zdjęć, zastanawia nas, skąd bierze się pierwsza pokazana na wykresie. Zwróćmy uwagę, że po niej następuje 0.2 s zwłoki oraz 9 klatek rejestrowanych z szybkością 11.4 kl/s. Podobne zachowanie (nadmiarowa klatka) widoczna jest też na wykresach dla innych trybów. Możemy przyjąć, że po prostu oprogramowanie aparatu wykonuje zdjęcie pojedyncze po czym uruchamia seryjny tryb migawki.

Autofokus

Wykorzystując matrycę Xtrans CMOS II aparat XQ2 ustawia ostrość w oparciu o detekcję hybrydową, czyli bazującą na pomiarze kontrastu, ale także detekcji fazy. Dysponujemy następującymi trybami ustawiania ostrości:

• pojedynczym z możliwością wyboru pola autofokusu,
• pojedynczym wielopolowym,
• manualnym,
• ciągłym,
• śledzącym.

W trybie Pre-AF aparat będzie ciągle próbował ustawiać ostrość, nawet gdy nie dotykamy spustu migawki.

Ustawianie ostrości w XQ2 odbywa się bardzo szybko i celnie. Podczas wykonywania zdjęć przykładowych nie doświadczyliśmy żadnych problemów, a szybkość jego działania była więcej niż zadowalająca. Musimy mieć na względzie ograniczenia konstrukcyjne, bowiem w gorszych warunkach oświetleniowych układ autofokusu przełącza się w tryb kontrastowy.

W trybie MF do ręcznego ustawiania ostrości służy pierścień na obiektywie. Delikatne nim poruszenie powoduje – jeśli taką opcję wybierzemy w menu konfiguracji – automatyczne powiększenie fragmentu kadru wybranego jako pole autofokusu, tak by dokładniej śledzić proces nastawy ostrości. By wspomóc się automatyką, należy wciśnięć lewy przycisk kierunkowy. Dodatkową zaletą jest możliwość użycia funkcji „focus peaking”.

Pomiar ekspozycji

Aparat XQ2 wykonuje pomiar warunków ekspozycji w trybach:

• matrycowym (rozpoznającym typowe warunki fotograficzne),
• punktowym (centrum kadru),
• wielopolowym (uśredniającym ekspozycję w całym kadrze).

Umożliwia też kompensację ekspozycji w zakresie ±3 EV. Należy pamiętać, że nawet wyłączenie aparatu nie kasuje nastawionej wartości kompensacji ekspozycji. By z niej zrezygnować, trzeba przestawić wartość kompensacji na 0.

Do pracy algorytmów ekspozycji nie mamy większych zastrzeżeń. Jedyna uwaga tyczy się pewnego lekkiego prześwietlenia, co można uznać za cechę charakterystyczną tej serii aparatów.

Lampa błyskowa

Wbudowana lampa błyskowa ma zasięg od 50 cm do 7.4 m dla szerokiego kąta oraz od 80 cm do 2.7 m dla najdłuższej ogniskowej (czułość ISO 800). Pod prawym przyciskiem kierunkowym odnajdziemy opcje związane z trybem pracy lampy:

• lampa wyłączona,
• błysk automatyczny,
• błysk wypełniający,
• synchronizacja z długimi czasami.

Typowy test siły błysku lampy, jaki przeprowadzamy, polega na zrobieniu zdjęcia z czasem ekspozycji 1/100 s, czułością ISO 200 i przysłoną f/11.0. Ogniskową obiektywu ustawiamy na ekwiwalent 50 mm.

Fuji XQ2	Fuji X30

W warunkach całkowitego odcięcia światła zastanego wbudowana lampa delikatnie oświetla fotografowany motyw. Poza odblaskami na błyszczących elementach obrazka, na zdjęciu niewiele widać. W porównaniu do „większego brata”, modelu Fuji X30, opisywany aparat wypada słabiej. Podsumowując, energia błysku, jaką generuje wbudowana lampa, będzie wystarczająca, by poprawnie oświetlić tylko osoby, które znajdą się blisko aparatu.

Kolejne zdjęcia zostały wykonane przy przełączeniu w tryb P. Pierwsze na czułości ISO 200, natomiast drugie z automatycznym doborem wartości ISO.

Tryb P (ISO 200)	Tryb P (AutoISO)

W trybie P aparat otworzył maksymalnie przysłonę (f/4.2), a czas migawki zmienił na 1/50 s. Takie parametry pozwoliły uzyskać zdjęcie, które określilibyśmy jako niedoświetlone. To znak, że błysk lampy nie wystarczył, by skompensować braki w naturalnym oświetleniu sceny. Przełączenie na automatykę czułości zmieniło ISO na 3200. Dodatkowo czas migawki aparat wydłużył do 1/30 s. Pomimo uzyskania prawidłowej ekspozycji, tak długi czas może powodować powstawanie smug od szybko przesuwających się obiektów, a szum wynikający z użycia wysokiego ISO redukuje liczbę widocznych szczegółów zdjęcia.

Stabilizacja

Fuji XQ2 został wyposażony w system optycznej stabilizacji obrazu:

• ciągła (z detekcją ruchu lub bez niej),
• tylko przy fotografowaniu (z detekcją ruchu lub bez niej),
• wyłączona.

Największa odległość między wykresami to 2 2/3 EV i na tyle właśnie oceniamy skuteczność stabilizacji. Taka wartość jest niewiele lepsza od tej, jaką uzyskaliśmy w teście modelu XQ1.

Programy tematyczne

Aparat wyposażony jest w następujące tryby tematyczne (pisownia oryginalna):

• Portret,
• Wygła – portret z wygładzeniem skóry,
• Krajobraz,
• Sport,
• Noc – podbijający ISO,
• Noc (statyw) – używający niskiego ISO, czyli ze statywem,
• Fajerwerki,
• Zachód słońca,
• Śnieg,
• Plaża,
• Pod wodą,
• Przyjęcie,
• Kwiat,
• Tekst.

Tryb „ADV”

Aparat XQ2 dysponuje zestawem kilku specjalnych trybów rejestracji zdjęć:

• panorama,
• kontrola ostrości – wykonujący serię do 3 zdjęć tak, by ostrość ustawiona była na fotografowany obiekt z rozmyciem tła za nim,
• tryb mało światła, wzmacniający klarowność zdjęć wykonywanych przy słabym oświetleniu poprzez uśrednianie 4 ekspozycji w 1,
• wielokrotna ekspozycja, łączy 2 kolejne zdjęcia w 1.

Panoramy

Przed rozpoczęciem tworzenia panoramy możemy zadecydować o jej kącie oraz kierunku prowadzenia aparatu. Aby zarejestrować panoramę, wystarczy wcisnąć spust migawki i przesuwać aparat. W czasie tworzenia panoramy nie musimy trzymać wciśniętego spustu cały czas. Natomiast jego powtórne wciśnięcie powoduje, że aparat przerywa tworzenie panoramy i nie zapisuje żadnego zdjęcia na kartę.

Aparat XQ2 poprawnie składa panoramy – choć zdarza się, że łączenie krzywizn (np. budynków) nie jest idealne. Należy wspomnieć o tym, że aparat wymusza używanie szerokiego kąta obiektywu.

Ciekawostką jest sporadyczne gubienie się algorytmu: widać to dokładnie na przykładzie z wieżowcem. Możemy także ponarzekać na wymuszanie szerokiego kąta, co w naszej ocenie jest sporym ograniczeniem.

Tryb „FILTER”

Aparat XQ2 dysponuje zestawem kilku filtrów cyfrowych:

• aparat zabawka,
• miniatura,
• kolor pop,
• wysoka tonacja,
• dynamiczny ton,
• kolor częściowy:
  • czerwony,
  • pomarańczowy,
  • żółty,
  • zielony,
  • niebieski,
  • fioletowy.

Z powyższych filtrów możemy korzystać wyłącznie wtedy, gdy nie zapisujemy zdjęć w formacie RAW.

Poniżej przedstawiamy przykłady działania filtrów cyfrowych.

Filmowanie

Fujifilm XQ2 posiada dedykowany przycisk pozwalający rozpocząć nagrywanie filmów w dowolnym momencie. Podczas nagrywania można nadal wykonywać zdjęcia, korzystając ze spustu migawki. Aparat oferuje nagrywanie filmów w następującej rozdzielczości:

• 1920×1080; 60 i 30 kl/s,
• 1280×720; 60 i 30 kl/s,
• 640×480; 30 i 80 kl/s,
• 320×240; 150 kl/s,
• 320×112; 250 kl/s.

MOV, 1920×1080 59.94 kl/s 61 MB, 13.01 s, 38.4 Mbps	MOV, 1920×1080 59.94 kl/s 110 MB, 24.02 s, 38.2 Mbps
MOV, 1920×1080 59.94 kl/s 74 MB, 16.02 s, 38 Mbps	MOV, 1920×1080 59.94 kl/s 46 MB, 10.01 s, 37.9 Mbps
MOV, 1920×1080 59.94 kl/s 60 MB, 13.01 s, 38.1 Mbps	MOV, 1920×1080 59.94 kl/s 60 MB, 13.01 s, 38.1 Mbps

Poniżej przedstawiamy przykłady jakości dla kodeków:

• 1920×1080 60p 37.5 Mbps 28 MB
• 1920×1080 30p 37.2 Mbps 28 MB
• 1280×720 60p 19.4 Mbps 13 MB
• 1280×720 30p 19.5 Mbps 17 MB
• 640×480 30p 4.53 Mbps 5.3 MB
• 640×480 80 kl/s 8.9 MB
• 320×240 150 kl/s 4.9 MB
• 320×240 250 kl/s 8.6 MB

Kolejne klipy to testy sprawdzające, jak zachowują się układy stabilizacji, AF oraz zooma. Dodatkowo zarejestrowaliśmy materiał pozwalający ocenić widoczność tak zwanego efektu galaretki (ang. jelly effect, czyli chwiania się szybko poruszających się motywów), będącego wynikiem sekwencyjnego sczytywania danych z matrycy (ang. rolling shutter).

• Stabilizacja włączona: 28 MB
• Stabilizacja wyłączona: 37 MB
• Demonstracja tzw. efektu „galaretki”: 33 MB
• Demonstracja pracy mechanizmu zoom: 56 MB
• Demonstracja pracy układu AF: 60 MB

Jakość rejestrowanych filmów jest dostateczna. Z jednej strony mocna kompresja materiału Full HD 60p przyczynia się do powstawania efektu „mrowienia”. Dodatkowo praca układów autofokusu nie napawa optymizmem, choć widać delikatną poprawę w stosunku do modelu XQ1. Przykład z gejzerem dobitnie pokazuje, do czego prowadzi gwałtowna zmiana nastawy ostrości. Także słyszalny szum wiatru może psuć odbiór klipu. Podobnie jak w to było w wypadku modelu XQ1, także i w XQ2 musimy pochwalić sprawnie działające układy stabilizacji obrazu – przy maksymalnej ogniskowej aparat prawidłowo korygował drgania.

Łączność WiFi

Dzięki interfejsowi bezprzewodowemu możemy przesłać wykonane zdjęcia do smartfonu czy komputera. Niestety, oprogramowanie nie umożliwia zdalnego sterowania aparatem.

By skorzystać z funkcji WiFi, trzeba jedynie zainstalować odpowiednią (darmową) aplikację oraz podłączyć się do punktu dostępowego udostępnianego przez aparat.

W praktyce okazuje się, że przekazywanie zdjęć drogą bezprzewodową przebiega bardzo sprawnie, a proces nawiązywania połączenia z aparatem nie nastręcza trudności. Oprócz przekazywania zdjęć aparat oferuje nam wykorzystanie modułu GPS telefonu. W tym wypadku aplikacja w telefonie przekaże dane o położeniu geograficznym do aparatu fotograficznego, który użyje ich do tagowania wykonywanych zdjęć.