W testowanym PEN-ie mamy również możliwość wykonywania zdjęć w trybie wysokiej rozdzielczości. Pliki JPEG-i mają wówczas rozdzielczość 8160×6120, czyli ok. 50 megapikseli.

Ustawienia trybu obrazu wpływające na pliki JPEG są standardowe. Modyfikować możemy kontrast, ostrość, nasycenie oraz parametr zwany gradacją, odpowiedzialny za rozjaśnianie lub przyciemnianie obrazu. Dostępnych jest siedem zdefiniowanych stylów obrazu: i-Enhance, Vivid, Natural, Muted, Portret, Monochrome, e-Portret oraz jedna pozycja Własne, która umożliwia zapisanie indywidualnych ustawień. W stylu Monochrome znajdziemy dodatkowe opcje modyfikujące wygląd obrazu: rodzaj filtru czarno-białego (neutralny, żółty, pomarańczowy, czerwony, zielony) oraz ton obrazu (neutralny, sepia, niebieski, purpurowy, zielony).

Poniżej przedstawiamy wycinki zdjęć scenki testowej w formacie JPEG zapisane przy ustawieniach neutralnych, minimalnym wyostrzeniu i wyłączonym odszumianiu. Porównujemy je z Panasonikiem GX8 oraz Fujifilm X-Pro2. Na rozwijanej liście znajdują się także inne aparaty dostępne aktualnie w naszej bazie.

Obraz na zdjęciach w formacie JPEG z PEN-a F prezentuje dobry poziom w dość szerokim zakresie czułości. Pod tym względem sytuacja wygląda całkiem dobrze do ISO 3200 i zaczyna wyraźnie się pogarszać od ISO 6400. Po obrazie na wyższych czułościach widać jednak, że aktywny jest proces redukujący szum, który w miarę wzrostu ISO powoduje coraz większe zacieranie się drobnych detali na zdjęciach. W porównaniu do konkurencji PEN-F prezentuje podobną jakość JPEG-ów do tych z GX8. Widać jednak różne podejście Olympusa i Panasonika do kwestii wyostrzania i kontrastu. Trzeba jednak przyznać, że oba aparaty systemu Mikro 4/3 ustępują na tym polu miejsca X-Pro2. Zdjęcia z bezlusterkowca Fujifilm w całym zakresie czułości prezentują się jednak najlepiej.

Wyostrzanie

Podobnie jak w innych bezlusterkowcach Olympusa, w testowanym PEN-ie skala wyostrzania zdjęć JPEG zawiera się pomiędzy −2 a +2, ze skokiem jednostkowym. Poniżej przedstawiamy działanie tego procesu dla ustawień skrajnych i ustawienia środkowego.

Olympus PEN-F, ISO 100
wyostrzenie −2
wyostrzenie 0
wyostrzenie +2

Jak już pisaliśmy wcześniej, wyostrzanie JPEG-ów na minimalnym poziomie jest całkiem wyraźne. Naszym zdaniem używanie tego parametru na poziomie wyższym niż 0 jest raczej niewskazane. Zdjęcia są wówczas zbyt mocno wyostrzone i prezentują się nienaturalnie.

Kontrola świateł i cieni

Funkcja ta umożliwia kontrolowanie jasności ciemnych i jasnych obszarów na zdjęciach za pomocą modyfikacji kształtu krzywej tonalnej. Pozwala ona zarówno na rozszerzanie rozpiętości tonalnej (zmniejszenie kontrastu), jak i zawężanie (zwiększanie kontrastu). Jasne i ciemne partie obrazu można modyfikować osobno. W PEN-ie F pojawiła się także dodatkowa opcja pozwalająca na niezależną modyfikację półcieni. Ustawienia wszystkich trzech parametrów zawierają się w skali od −7 do +7 z krokiem jednostkowym. Funkcję tę uruchamiamy domyślnie dźwignią umieszczoną pod głównym kołem nastaw.

Poniżej prezentujemy przykładowe zdjęcia wykonane przy różnych ustawieniach opisanej funkcji.

Zdjęcie niezmodyfikowane

Kontrola świateł i cieni (jasne −3, ciemne +3)

Kontrola świateł i cieni (jasne −7, ciemne +7)

Zdjęcie niezmodyfikowane

Kontrola świateł i cieni (jasne +3, ciemne −3)

Kontrola świateł i cieni (jasne +7, ciemne −7)

Kontrola świateł i cieni (półcienie −3)

Kontrola świateł i cieni (półcienie −7)

Kontrola świateł i cieni (półcienie +3)

Kontrola świateł i cieni (półcienie +7)

HDR

W Olympusie PEN-F odnajdziemy znany z innych bezlusterkowców tego producenta tryb automatycznie składanych zdjęć HDR. Nie jest on szczególnie bogaty, bowiem do dyspozycji mamy tylko dwie opcje: HDR 1 i HDR 2. W obydwu z nich aparat wykonuje kilka różnych ekspozycji, po czym składa je w finalny obraz (w formacje JPEG). Ograniczeniem tego trybu jest ustawiona na stałe czułość ISO 200, przez co przy słabszym oświetleniu czasy otwarcia migawki mogą się dość wyraźnie wydłużyć. Zrobienie wówczas nieporuszonego zdjęcia z ręki staje się w zasadzie niemożliwe. W menu pod pozycją HDR znajdziemy dodatkowe opcje, jednak realizują one tak naprawdę tylko funkcję bracketingu ekspozycji (wspominaliśmy o tym w rozdziale trzecim). Porównanie działania trybów HDR 1 i HDR 2 do standardowo wykonanego zdjęcia prezentujemy poniżej. Więcej zdjęć HDR znaleźć można w rozdziale ze zdjęciami przykładowymi.

HDR OFF

HDR1

HDR2

Funkcje kreatywne

Ciekawym rozwiązaniem w Olympusie PEN-F jest wyprowadzenie tzw. funkcji kreatywnych na oddzielne pokrętło, które umieszczone jest na przedniej ściance aparatu. Poza środkowym neutralnym ustawieniem znajdziemy na nim 4 pozycje (z czego dwie pierwsze są nowością w rodzinie bezlusterkowców Olympusa):

• MONO – profil monochromatyczny,
• COLOR – profil kolorów,
• ART – tryb filtrów artystycznych,
• CRT – kreator kolorów.

Profil monochromatyczny

Funkcja ta pozwala na wykonywanie czarno-białych zdjęć, a do dyspozycji mamy dodatkowe ustawienia wpływające na wygląd wynikowego obrazu. Wśród opcji znajdziemy na przykład możliwość dodania efektu działania filtra koloru, gdzie kolor wybieramy za pomocą widocznego na ekranie pierścienia palety barw (żółty, pomarańczowy, czerwony, magenta, niebieski, cyjan, zielony, żółto-zielony). Jednocześnie mamy 4-stopniową skalę intensywności działania danego filtra. Niezależnie mamy możliwość modyfikacji krzywej tonalnej, co pozwala między innymi zwiększać lub zmniejszać kontrast obrazu. Do zdjęcia możemy także dodać efekt winietowania z możliwością ustawienia intensywności w skali od −5 do +5 (przy czym wartości dodatnie oznaczają rozjaśnienie). W menu głównym lub podręcznym możemy wybrać jeden z trzech profilów, których ustawienia zostały wstępnie zdefiniowane przez producenta. Można jednak je dowolnie modyfikować w zakresie opisanych parametrów, a wprowadzone zmiany zachowują się nawet po przełączeniu aparatu w inny tryb lub jego wyłączeniu. Ustawienia domyślne danego parametru przywracamy przytrzymując przycisk OK.

Profil kolorów

Ta funkcja umożliwia między innymi kontrolowanie nasycenia barw na zdjęciu. Do dyspozycji mamy 12 kolorów, których nasycenie możemy zmieniać w 11-stopniowej skali. Mamy możliwość wprowadzania zmian dla wszystkich kolorów jednocześnie lub każdego niezależnie. Podobnie jak w trybie profilu monochromatycznego kolejna opcja obejmuje ustawienia kontrastu poprzez modyfikację krzywej tonalnej. W menu głównym lub podręcznym również możemy wybrać 1 z 3 profilów, których ustawienia zostały wstępnie zdefiniowane przez producenta.

Tryb filtrów artystycznych

Tryb ten znany jest oczywiście już z wcześniejszych bezlusterkowców Olympusa. Zestaw filtrów, jaki mamy w PEN-ie F odpowiada temu, jaki znalazł się w modelu OM-D E-M10 Mark II. Do dyspozycji jest zatem 14 ustawień z czego część występuje w różnych wersjach:

• Pop art (I, II),
• Zmiękczenie ostrości,
• Jasny i lekki kolor (I, II),
• Tonowanie światła,
• Ziarnisty film (I, II),
• Fotografia otworkowa (I, II, III),
• Diorama (I, II),
• Cross process (I, II),
• Delikatna sepia,
• Dramatyczna tonacja (I, II),
• Grafika Key Line (I, II),
• Akwarela (I, II),
• Vintage (I, II, III),
• Kolor częściowy (I, II, III) (18 kolorów do wyboru).

Warto również dodać, że każdy z filtrów oferuje dodatkowe ustawienia. Do dyspozycji mamy następujące efekty: miękkiej ostrości, kamery otworkowej, białej winiety, ramki, gwiezdnego nieba, rozmycia góra/dół, rozmycia prawa/lewa. Należy jednak zaznaczyć, że wybór różni się w zależności od ustawionego filtra. Dodatkowo w przypadku filtrów monochromatycznych odnajdziemy opcje: filtra barwnego (brak, żółty, pomarańczowy, czerwony zielony) oraz kolorowania (brak, sepia, niebieski, purpurowy, zielony). Warto odnotować, że w PEN-ie F zmieniono interfejs wyboru filtrów, przez co dokonywanie ustawień jest łatwiejsze i szybsze. Podobnie jak we wcześniejszych bezlusterkowcach Olympusa możemy skorzystać z opcji bracketingu filtrów. Dzięki niej każde wykonane zdjęcie będzie zapisywane w różnych wersjach w zależności od wybranych przez użytkownika filtrów. W nowym PEN-ie funkcję tę rozszerzono o możliwość niezależnego wyboru różnych wersji danego filtra, jeśli ten takowe posiada. Efekt działania filtrów (przy ustawieniach domyślnych) przedstawiamy poniżej. Należy wspomnieć, że obróbce w aparacie poddawane są tylko JPEG-i. W przypadku zapisu RAW+JPEG, RAW-y pozostają niezmienione. Warto również dodać, że filtry artystyczne da się nakładać na wcześniej wykonane pliki RAW.

Bez filtru

Pop art I

Pop art II

Zmiękczenie ostrości

Jasny i lekki kolor I

Jasny i lekki kolor II

Tonowanie światła

Ziarnisty film I

Ziarnisty film II

Fotografia otworkowa I

Fotografia otworkowa II

Fotografia otworkowa III

Diorama I

Cross process I

Cross process II

Delikatna sepia

Dramatyczna tonacja I

Dramatyczna tonacja II

Grafika Key Line I

Grafika Key Line II

Akwarela I

Akwarela II

Vintage I

Vintage II

Vintage III

Częściowy kolor I

Częściowy kolor II

Częściowy kolor III

Kreator kolorów

Tryb Kreatora kolorów również znany jest wcześniejszych bezlusterkowców Olympusa i w PEN‑ie F pozostał niezmieniony. Funkcja ta pozwala dodać do obrazu dodatkowy odcień wybranego koloru. Niezależnie możemy również kontrolować stopień nasycenia. Ustawień dokonujemy z poziomu wyświetlanego na ekranie kołowego diagramu barw (30 pozycji; nasycenie od −4 do +3), za pomocą pokręteł sterujących.