Przetwarzanie danych osobowych

Nasza witryna korzysta z plików cookies

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie, a także do prawidłowego działania i wygodniejszej obsługi. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług i innych witryn.

Masz możliwość zmiany preferencji dotyczących ciasteczek w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli więc nie wyrażasz zgody na zapisywanie przez nas plików cookies w twoim urządzeniu zmień ustawienia swojej przeglądarki, lub opuść naszą witrynę.

Jeżeli nie zmienisz tych ustawień i będziesz nadal korzystał z naszej witryny, będziemy przetwarzać Twoje dane zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W dokumencie tym znajdziesz też więcej informacji na temat ustawień przeglądarki i sposobu przetwarzania twoich danych przez naszych partnerów społecznościowych, reklamowych i analitycznych.

Zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies możesz cofnąć w dowolnym momencie.

Optyczne.pl

Test aparatu

Nikon D5 - test aparatu

24 kwietnia 2017
Maciej Latałło Komentarze: 206

8. Zakres i dynamika tonalna

Czułość matrycy

Badanie to ma na celu pokazanie zachowania fotodiod matrycy, a nie jej realnej czułości w stopniach ISO, której zgodność producenci aparatów utrzymują dla formatu JPEG. Przestrzegamy zatem przed pochopnymi osądami. Jakiekolwiek odchyłki odnotowane w tym teście nie są powodem do zmartwień, gdyż zwykle są one korygowane do wartości nominalnej przy wywoływaniu pliku RAW (w korpusie aparatu przy wytwarzaniu bezpośrednio pliku JPEG lub też przy obróbce surowego pliku w komputerze). Realne problemy dotykają jedynie tego oprogramowania zewnętrznego, które nie posiada profili dedykowanych dla różnych aparatów.

Czułość wyznaczyliśmy zgodnie z normą ISO 12232, wykorzystując metodę pomiaru ilości światła niezbędnej do saturacji poszczególnych grup fotodiod sensora. Do pomiarów wykorzystaliśmy światłomierz Sekonic.


----- R E K L A M A -----

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
Z powyższego wykresu możemy odczytać, że w przeważającym zakresie nastaw, czułości jako średnie wartości ze wszystkich grup senseli są niecałe 1 EV poniżej nominalnych. Takie zachowanie jest typowe i umożliwia manipulację danymi w jasnych partiach obrazu. Dla czułości od Hi1 (204800) do Hi5 (3276800) różnica zmniejsza się, z kolei dla ISO Lo (50) faktyczna wartość czułości jest wyższa od nastawy. Wszystkie wartości Hi i Lo są jedynie programowe, dlatego nie będziemy do nich przykładać dużej wagi.

Szum przetwarzania

Szum przetwarzania (ang. readout noise) to całościowe zakłócenia generowane przez elektroniczny tor przetwarzania danych. Ilość tego szumu nie zależy od ilości padającego światła ani czasu ekspozycji.

Szum przetwarzania wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć bez dostępu światła przy najkrótszej możliwej do ustawienia migawce. Pomiarów dokonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Dane na wykresie zostały zaprezentowane w punktach odpowiadających realnym czułościom matrycy, a wyniki odwzorowują średnią wartość z wszystkich grup senseli.

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Wyrażenie wyniku w elektronach pozwala śledzić jakość przetwarzania toru analogowo-cyfrowego. Przebieg pokrywa zakres wartości od 1 do 60 elektronów (wartość dla nastawy 100 nie jest widoczna na wykresie), a zatem szum przetwarzania nie należy do niskich. W idealnie pracującej matrycy wykres powinien być linią prostą, ze wszystkimi wartościami dla różnych czułości ISO na tym samym poziomie. Tu widzimy, że oprogramowanie przetwornika ADC zmienia jego charakterystykę w zależności od użytej czułości.

Współczynnik konwersji i wzmocnienie jednostkowe

Poniżej przedstawiamy współczynnik konwersji (ang. conversion gain) matrycy wyznaczony dla różnych nastaw ISO. Parametr ten definiuje liczbę elektronów przypadających na jednostkę kwantyzacji przetwornika ADC (tzw. ADU, ang. ADC unit). Analiza tych danych pozwala określić tzw. wzmocnienie jednostkowe, czyli cechę charakterystyczną każdej matrycy definiującą czułość, dla której współczynnik konwersji jest równy 1 – to znaczy wartość z przetwornika ADC pokazuje wprost liczbę przetworzonych elektronów.

Współczynnik konwersji wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-14. Pomiarów dokonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Dane na wykresie zostały zaprezentowane w punktach odpowiadających realnym czułościom matrycy, a wyniki odwzorowują średnią wartość z wszystkich grup senseli.

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Dla najniższej natywnej czułości na jedną jednostkę kwantyzacji przetwornika ADC przypada 18 elektronów. Przy 14-bitowym przetworniku daje to pojemność studni potencjałów (ang. full well capacity) przekraczającą 200 ke. Wynik ten wydaje się dość wysoki, biorąc pod uwagę rozmiar pojedynczego sensela, wynoszący ok. 4.3 µm. Jak łatwo odczytać z wykresu, punkt wzmocnienia jednostkowego wypada dla czułości 952 (czyli praktycznie dla nastawy aparatu ISO 1600). Przekroczenie tego progu powoduje, że za jakość obrazu odpowiadają już tylko i wyłącznie algorytmy cyfrowej obróbki sygnału, a nie tor analogowy matrycy. W związku z czym nie ma żadnego zysku ze stosowania takiej obróbki w aparacie i dokładnie te same efekty uzyskamy niedoświetlając zdjęcie, a następnie korygując ekspozycję w komputerze. W testowanym aparacie punkt wzmocnienia jednostkowego jest ustawiony całkiem wysoko.

Zakres tonalny

Zakres tonalny, będący miarą liczby rozróżnianych przejść tonalnych pomiędzy skrajnymi wartościami czerni i bieli, mówi nam, jak bardzo szum redukuje jakość zdjęcia, powodując posteryzację.

Zakres tonalny wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-14. Pomiary wykonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania.

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

W Nikonie D5, dla ISO 100 liczba tonów sięga 664, a to daje 9.4-bitowy zapis danych. To świetny wynik, który daje gwarancję wizualnie gładkich przejść tonalnych, bez widocznej posteryzacji. Zwiększanie czułości powoduje oczywiście degradację zakresu tonalnego i przy najwyższej natywnej wartości ISO (102400) mamy już 4.4 bita, co odpowiada 21 przejściom tonalnym.

Zakres tonalny na plikach zapisanych w formacie JPEG możemy ocenić wizualnie na wycinkach zdjęć tablicy Stouffer T4110. Kliknięcie na zdjęcie poniżej otworzy wycinek w pełnej rozdzielczości. Odległość pomiędzy sąsiednimi polami szarości wynosi 1/3 EV. Nie byliśmy w stanie wykonać zdjęć dla nastaw czułości Hi4 i Hi5, ze względu na ograniczenia ekspozycji.

ISO Granica czerni i bieli
50
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
100
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
200
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
400
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
800
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
1600
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
3200
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
6400
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
12800
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
25600
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
51200
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
102400
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
204800
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
409600
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
819200
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Dynamika tonalna

Dynamikę tonalną wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-14. Pomiary wykonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Na wykresie przedstawiamy wartości zakresu tonalnego dla wysokiej, dobrej, średniej i niskiej jakości obrazu. Odpowiada to stosunkom sygnału do szumu na poziomie 10, 4, 2 i 1.

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Dla najlepszej jakości obrazu przy ISO 100 testowany aparat osiąga 8.8 EV. Z jednej strony nie jest to zły wynik, jednak EOS 1D X Mark II uzyskał znacznie lepszy – 9.5 EV. D5 wypadł natomiast porównywalnie jak A99 II (8.7 EV).

Relatywnie wysoki poziom szumu przetwarzania nie pozwolił też uzyskać zbyt wysokich wyników dla kryterium SNR=1. Przy ISO 100 dynamika ledwie przekracza bowiem 12 EV, co przy 14-bitowym przetwarzaniu danych pozostawia pewien niedosyt. Dla analogicznych kryteriów, EOS 1D X Mark II uzyskał 13.5 EV, a A99 II – 13.7 EV.

Poniżej przedstawiamy pełne wykresy SNR wygenerowane na podstawie wykonanych pomiarów dla wszystkich czułości aparatu.

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Wartość 0 na osi OX oznacza maksymalną wartość, którą aparat może zapisać w pliku RAW. Na prawej osi OY oznaczyliśmy miejsca dla kryteriów SNR=10 (wysoka), 4 (dobra), 2 (średnia) i 1 (niska). Przy pomocy tego wykresu każdy może oszacować dostępną dynamikę dla wybranej przez siebie minimalnej użytecznej jakości obrazu. Wystarczy poprowadzić poziomą linię wzdłuż wybranego kryterium i odczytać wartość na osi OX, dla której linia ta przecina się z wykresem dla odpowiedniej czułości. Dla przykładu, jeśli uznamy za kryterium minimalnej użytecznej jakości 12 dB, widzimy, że dla ISO 1600 dynamika sięga ok. 9 EV.

Przy omawianiu zakresu tonalnego pokazujemy tradycyjnie, jak zachowują się zdjęcia przy obróbce komputerowej, kiedy rozjaśniamy je lub przyciemniamy. Zdjęcia wykonujemy przy czułości ISO 100 i 1600, przysłonie f/16 i czasach odpowiednio 30 i 2 s. Następnie wywołujemy je jako 48-bitowe TIFF-y dcrawem i w Lightroomie rozjaśniamy o +4 EV oraz przyciemniamy o −4 EV, po czym zapisujemy jako zdjęcia 24-bitowe.

Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Przy zdjęciach wykonanych aparatem Canon EOS 5D Mark III i Nikonem D5 w takich samych warunkach oświetleniowych i przy tych samych parametrach ekspozycji okazało się, że różnią się one zauważalnie jasnością. Różnica wyniosła mniej więcej 1/3 EV, przy czym jaśniejsze były zdjęcia z lustrzanki Nikona. Aby zatem porównanie rezultatów rozjaśniania i przyciemniania było bardziej miarodajne, zdecydowaliśmy się użyć zdjęć z D5 z ekspozycją o 1/3 EV mniejszą.

100 ISO
0 EV
+4 EV
D5
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
1600 ISO
D5
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna

Efekt rozjaśnienia obrazu wygląda podobnie w przypadku obydwu lustrzanek, choć można się dopatrzeć niewielkiej przewagi Nikona zarówno dla czułości ISO 100, jak i 1600.

Poniższe wycinki pokazują pewną różnicę w poziomie jasności porównywanych zdjęć, mimo zmiany parametrów ekspozycji. Widać jednak, że zbyt wielu szczegółów nie udało się odzyskać, a miejsca przepalone takimi pozostaną.

100 ISO
0 EV
−4 EV
D5
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
1600 ISO
D5
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D5 - Zakres i dynamika tonalna