Na początku tego rozdziału pokazujemy tradycyjnie wykres prezentujący wyniki pomiaru szumu zarejestrowanego na zdjęciach JPEG. Zauważyć można, że nawet przy najniższym parametrze odszumiania jest ono obecne i wyraźne, a kompensowane są wszystkie składowe RGBY. Z pierwszym wyraźniejszym załamaniem spotkamy się już przy ISO 400, a z następnym dla nastawy ISO 3200.

Lumix G9 posiada 11-stopniową skalę odszumiania JPEG-ów. W poniższej tabelce prezentujemy wycinki zdjęć obrazujące intensywność odszumiania na minimalnym (−5), średnim (0) oraz maksymalnym (+5) poziomie, na zdjęciach wykonanych przy czułości ISO 12800 oraz 25600.

----- R E K L A M A -----

ISO 12800
Odszumianie −5
Odszumianie 0
Odszumianie +5
ISO 25600
Odszumianie −5
Odszumianie 0
Odszumianie +5

Wyraźnie widać, że nawet przy najniższej nastawie całkiem mocne odszumianie jest obecne. Wraz z kolejnymi nastawami jego intensywność zwiększa się i – według nas – zbyt mocno degraduje szczegółowość zdjęcia.

Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom zapisanym w surowym formacie. RAW-y z G9 wywołaliśmy programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Dla porównania prezentujemy zdjęcia z aparatów Olympus E-M1 Mark II oraz Sony A6500. Na rozwijanej liście znajdują się także inne modele dostępne aktualnie w naszej bazie.

Szczegółowość obu aparatów systemu Micro 4/3 stoi na bardzo porównywalnym poziomie. Również pod względem zaszumienia, do ISO 3200, ciężko zauważyć większe różnice. Od ISO 6400 to Olympus szumi mniej od G9. Szum w testowanym aparacie uwidacznia się od ISO 800, a ISO 6400 wydaje się być ostatnią użyteczną w pewnych sytuacjach wartością. Wydaje się, że wycinki pochodzące z A6500 charakteryzują się niższym zaszumieniem, różnica nie jest jednak specjalnie duża.

Sprawdźmy teraz, jak nasza wizualna ocena przekłada się na konkretne liczby. Wyniki naszych pomiarów poziomu szumu na surowych zdjęciach tablicy Kodaka Q-14, przekonwertowanych wcześniej do 24-bitowych TIFF-ów, prezentujemy na poniższym wykresie.

Krzywa zachowuje charakter wykładniczy, a wraz z kolejnymi nastawami zwiększa się odległość pomiędzy składowymi RGBY. Nie mamy więc podstaw by sądzić, że Panasonic odszumia surowe pliki.

Zerknijmy zatem, jak prezentuje się testowany Lumix w porównaniu z flagowcami konkurencji: Olympusem E-M1 Mark II, Fujifilm X-T2 oraz Sony A6500.

Po spojrzeniu na wykres od razu da się zauważyć, że to testowany Lumix szumi najbardziej. Do ISO 1600 różnica w procentowej obecności szumu pomiędzy nim a aparatem Olympusa jest nieznaczna, powyżej tej wartości natomiast rośnie i wynosi od 1/2 do 2/3 EV – podobne zachowanie obserwujemy dla bezlusterkowca Sony. Najlepiej zaszumienie kontroluje Fujifilm. X-T2 szumi od 1 EV do 1 i 1/3 EV mniej od flagowca Panasonika.

Tradycyjnie pokażemy jeszcze wykres wykreślony dla 48-bitowych plików TIFF.

Darki

Poziom prądu ciemnego testujemy na podstawie zdjęć wykonanych z 3-minutową ekspozycją bez dopływu światła. Zdjęcia wykonujemy zarówno w formacie JPEG jak i 12-bitowych RAW-ów. Te pierwsze pokazujemy w postaci, w jakiej zostały zapisane przez aparat. Pliki RAW natomiast wywoływane są programem dcraw do postaci czarno-białej bez interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku G9 zakres ten wynosi od 0 do 255. Identyczny zakres ma również pozioma oś histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 500 000 zliczeń.

RAW
ISO	Dark Frame	Crop	Histogram
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600

Do ISO 6400 histogramy są wąskie, można jednak zauważyć pewne niejednorodności po prawej stronie pików. Z tego powodu nie do końca ich kształt przypomina więc rozkład Poissona. Przy ISO 6400 wartość odchylenia standardowego rośnie powyżej wartości sygnału, a histogram przesuwa się w lewo. Przy ISO 12800 zauważamy, że histogram jest z lewej strony ucięty, co świadczy o ingerencji w surowy plik. Co ciekawe, takie zjawisko nie jest widoczne przy ISO 25600, a wartość odchylenia standardowego jest dla tej czułości niższa, niż dla ISO 12800.

Od czułości ISO 3200 zauważyć można jaśniejszy obszar po prawej strony kadru, który jest najpewniej wynikiem nagrzewającej się elektroniki, sąsiadującej z przetwornikiem. Darki pozbawione są natomiast bandingu, co należy zaliczyć na plus.

Spójrzmy na analizę statystyczną przedstawionych powyżej darków.

ISO	średni poziom sygnału	odchylenie standardowe
100	143.036	10.602
200	143.334	17.723
400	145.023	30.465
800	145.378	50.894
1600	147.320	78.210
3200	144.949	107.138
6400	147.900	193.947
12800	131.101	251.120
25600	138.599	189.680

Dla porządku prezentujemy darki w formacie JPEG.

RAW
ISO	Dark Frame	Crop
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600