Przy pierwszym kontakcie z nowym Lumiksem mamy wrażenie, że trzymamy w ręku… lustrzankę pełnoklatkową (np. EOS-a 5Ds R), a nie bezlusterkowca. Wynika to z jego pokaźnych rozmiarów, m.in. sporej głębokości oraz słusznej wagi. S1R jest na tyle duży, a że Sony A7 III wydaje się przy nim wręcz filigranowy.

----- R E K L A M A -----

Pod względem jakości wykonania i użytych elementów, nie mamy do S1R żadnych zastrzeżeń. Solidną obudowę wykonano ze stopów magnezu i uszczelniono, co daje odporność na wilgoć i kurz. Uchwyt, część prawej ścianki i lewą pokryto chropowatą gumą o świetnej przyczepności. W tej kategorii Lumix robi naprawdę znakomite wrażenie.

Zasilanie i gniazda

Panasonic Lumix S1R zasilany jest sporych rozmiarów akumulatorem litowo-jonowym DMW-BLJ31 o napięciu 7.2 V i pojemności 3050 mAh. Ogniwo to, zgodnie ze specyfikacją, starczyć ma na wykonanie około 360 zdjęć, używając wyświetlacza tylnego oraz 340 zdjęć przy użyciu wizjera. Podczas jednej sesji wykonaliśmy ok. 470 zdjęć (w tym część w trybie seryjnym), przy odświeżaniu wizjera i ekranu ustawionym ma maksymalną wartość, a wskaźnik akumulatora pokazywał stan 57%. Podczas testu odnieśliśmy wrażenie, że aparat zużywa sporo energii, gdy poruszamy się po menu i zmieniamy różne ustawienia. Komora akumulatora znajduje się standardowo na spodzie korpusu. Ten może być ładowany zarówno w dołączonej ładowarce, jak i w aparacie, przez USB.

Lumix S1R współpracuje z kartami XQD (slot 1) oraz SD/SDHC/SDXC (slot 2), również zgodnymi z UHS-I i UHS-II. W menu ustawień wybrać możemy współpracę obu gniazd. Mamy więc do wyboru:

• przekazanie nagrywania – po zapełnieniu jednego nośnika aparat automatycznie przełącza się na drugi,
• nagrywanie kopii zapasowej – aparat nagrywa filmy/zapisuje zdjęcia na obu nośnikach jednocześnie,
• nagrywanie z przypisaniem – można ustawić rejestrowanie zdjęć/nagrywanie na każdej z kart.

Możemy również ustawić docelowe gniazdo. Slot na karty znajduje się na prawej ściance. Otwarcie klapki osłaniającej go wymaga przesunięcia w dół odpowiedniego suwaka, przytrzymanie go, a następnie odciągnięcie klapki.

Na lewej ścianie korpusu znalazły się (w kolejności od góry):

• złącze wężyka spustowego mini-jack 2.5 mm (które nie wiedzieć czemu pozwala uruchomić jedynie nagrywanie filmu),
• wejście mikrofonu minijack 3.5 mm,
• wejście słuchawkowe minijack 3.5 mm,
• USB typu C,
• wyjście HDMI (pełnowymiarowe).

Na przedniej ścianie natomiast znajduje się gniazdo synchronizacji lampy błyskowej.

Przyciski

Sprawdźmy teraz, jak prezentuje się rozkład elementów sterujących. Zwyczajowo zaczniemy od górnego panelu.

Po lewej stronie znajduje się pokrętło trybów pracy aparatu. Do wyboru mamy:

• M – tryb w pełni manualny,
• S – preselekcji czasu otwarcia migawki.
• A – preselekcji przysłony,
• P – preselekcji czasu,
• tryb iA – inteligentna automatyka,
• C1, C2, C3 – tryby własne,
• manualny tryb filmowy.

W środku pokrętła znajduje się guzik blokady, który musimy wcisnąć, jeśli chcemy zmienić pozycję kółka. U postawy całości umieszczono pierścień trybów migawki. Zawiera on pięć pozycji:

• tryb pojedynczy,
• tryb seryjny 1 (do wyboru zdjęcia seryjne H, M, L, oraz 6K/4K),
• tryb seryjny 2 (jw.),
• interwałometr,
• samowyzwalacz.

Na nadbudówce wizjera widzimy dwa przyciski: LVF (przełączanie obrazu pomiędzy wizjerem i ekranem) oraz V.MODE (ustawianie powiększenia obrazu w wizjerze). Dalej na prawo mamy trzy przyciski – umożliwiające odpowiednio zmianę balansu bieli, czułości ISO i korektę ekspozycji. Przycisk służący do zmiany czułości ma dodatkowo dwa wypukłe punkty, pozwalające wyczuć go, gdy patrzymy w wizjer. Owe trzy guziki mogą pracować na trzy różne sposoby:

• wartość / ustawienie parametru można zmienić tylko trzymając wciśnięty dany przycisk,
• wciśnięcie danego guzika wyświetla na ekranie dostępne nastawy, dopiero kolejne wciśnięcie go (lub spustu migawki) pozwala wrócić do trybu live view,
• pierwsze wciśnięcie daje efekt jak powyżej, natomiast drugie zmienia dany parametr (nie dotyczy kompensacji ekspozycji).

Powyżej widzimy przycisk migawki oraz przednie pokrętło sterujące. Na dole z kolei mamy tylne kółko nastawcze, włącznik aparatu oraz guzik podświetlenia małego LCD (i kilku przycisków).

Przejdźmy teraz do tylnej ścianki.

W lewym górnym rogu umieszczono przycisk wejścia do trybu odtwarzania oraz dźwignię blokady LOCK. W menu aparatu możemy wybrać, które elementy będą blokowane po jej aktywacji. Do wyboru mamy: wybierak, dżojstik, ekran dotykowy, pokrętła sterujące (wszystkie trzy) oraz przycisk DISP.. Tuż po prawej stronie wizjera mamy guzik filmowania. Dalej na prawo widzimy przełącznik trybu ustawiania ostrości (pojedynczy, ciągły i manualny) z przyciskiem wyboru trybu pola AF pośrodku, a także guzik AF ON. Poniżej umieszczono dżojstik do wyboru punktów AF, przycisk Q uruchamiający menu podręczne oraz wybierak kierunkowy z zintegrowanym kółkiem nastawczym i guzikiem MENU / SET pośrodku.

Idąc dalej w dół natrafimy na przycisk cofania (w menu) i kasowania zdjęć oraz – na samym dole – DISP., pozwalający zmienić styl wyświetlania informacji w trybie live view i odtwarzania.

Na przedniej ściance umieszczono dwa przyciski funkcyjne, guzik zwalniający blokadę bagnetu oraz dźwignię zmiany funkcjonalności aparatu (podobną jak w G9) i. Można pod nią przypisać jedną z następujących funkcjonalności:

• Tryb AF,
• Jakość,
• Styl zdjęcia,
• Redukcja szumów długich naświetlań,
• Wyróżnienie punktu ostrości (focus peaking),
• Braketing,
• Tryb cichy,
• Stabilizator,
• Zdjęcia 6K/4K (Pre-Burst),
• Samowyzwalacz,
• Typ migawki,
• Blokowanie pierścienia ostrości,
• Ekran dotykowy,
• Ekran dotykowy AF,
• Autopodgląd (zdjęcie),
• Uwydatnienie live view,
• Tryb nocny,
• Przezroczysta nakładka,
• Blokowanie pokrętła przedniego/tylnego,
• Wyłączone,
• Przywróć domyślne.

Po przełączeniu dźwigni na pozycję „2”„ uaktywni się wybrana wcześniej funkcja, np. tryb nocny, albo jej konkretny wariant, np. styl zdjęcia „żywe barwy”, czy tryb AF „śledzenie”. Innymi słowy, zmiana pozycji nie skutkuje wyświetleniem dodatkowego menu wyboru danej funkcji.

Poniższy film prezentuje przegląd szerokich opcji programowania przycisków w Lumiksie S1R.

Menu

Wprawdzie na pierwszy rzut oka menu S1R przypomina wizualnie to znane z wcześniejszych aparatów Lumix, to tu do każdej kategorii producent dodał jeszcze jeden poziom zakładek, z których każda może zawierać maksymalnie 8 opcji. W ten sposób poszczególne ustawienia zostały dodatkowo uporządkowane, co naszym zdaniem było dobrym pomysłem. Menu fotografowania:

Menu filmowania:

Menu ustawień fotografowania:

Menu konfiguracji aparatu

Menu odtwarzania

Moje Menu

Moje Menu pozostawia do dyspozycji użytkownika trzy zakładki, w których możemy umieścić w sumie 24 ustawienia. Dodatkowa opcja pozwala wyświetlić Moje Menu jako pierwsze po wciśnięciu guzika MENU / SET.

Tak jak w innych bezlusterkowcach Panasonika, w testowanym Lumiksie poza głównym menu mamy także dostęp do tzw. szybkiego menu, uruchamianego przyciskiem Q.MENU. Może ono pracować w dwóch trybach zawartości: predefiniowanej lub ustalanej przez użytkownika.

Wyświetlacze

W S1R zastosowano 3.2-calowy ekran TFT LCD o rozdzielczości 2.1 miliona punktów. Wyposażono go w bardzo podobny mechanizm odchylania, co Fujifilm X-T3. Mamy zatem możliwość odchylania wyświetlacza w górę i w dół, natomiast po prawej stronie umieszczono dodatkowy przegub pozwalający na niezależne odchylanie go w prawo. Konieczne jest przesunięcie suwaka blokady znajdującego się po lewej stronie ekranu. To rozwiązanie przyda się, gdy będziemy chcieli fotografować z nietypowej perspektywy aparatem trzymanym w orientacji pionowej.

W menu znajdziemy możliwość regulacji jasności, kontrastu, nasycenia, a także kalibrowania kolorystyki w dwóch zakresach: pomarańcz-zieleń i niebieski-żółty.

Jakość wyświetlanego obrazu jest bardzo wysoka. Można pochwalić szczegółowość, kontrast i kolorystykę. Regulację podświetlenia możemy przeprowadzić ręcznie (w zakresie od −3 do +3 oraz auto. W słoneczny dzień ustawienie maksymalne jest naszym zdaniem nie do końca wystarczające, bez trudu dostrzeżemy także odbicia otoczenia.

Ekran w S1R wyposażono w funkcję dotykowej obsługi. Dzięki temu sporą część ustawień możemy dokonywać praktycznie bez użycia przycisków. W menu głównym oraz Q.MENU możemy zmieniać parametry oraz nawigować po nich. W trybie przeglądania zdjęć możemy nie tylko przewijać je palcem, ale również powiększać i pomniejszać. W trybie robienia zdjęć za pomocą dotykowego ekranu możemy wybrać obszar ostrości lub wyzwolić migawkę za pomocą dotknięcia. Warto także dodać, że poza fizycznymi przyciskami konfigurowalnymi, opisanymi wcześniej, w ramach dotykowego interfejsu mamy dostęp do kolejnych pięciu. Oczywiście można je programować tak samo, jak ma to miejsce przy zwykłych przyciskach. Alternatywnie do dżojstika, z ekranu możemy korzystać jako płytki dotykowej, do zmiany punktów AF. Korzystamy wówczas z dwóch trybów działania – dokładna (miejsce dotknięcia wyświetlacza odpowiada położeniu w obrębie kadru) oraz względna. Do działania dotykowego ekranu nie mamy zastrzeżeń, bowiem obsługa za jego pomocą przebiega sprawnie.

Korzystając z przycisku DISP. możemy w trybie fotografowania przełączać tryby wyświetlanych informacji, co opisuje poniższa lista i pokazuje film:

• aktualny kadr + dodatkowe informacje (parametry ekspozycji oraz wybrane ustawienia),
• aktualny kadr bez dodatkowych informacji – widoczne są tylko parametry ekspozycji,
• tablica kontrolna z ustawieniami aparatu,
• wyświetlacz wyłączony.

Dodatkowo możemy także ustawić widoczność wskaźnika poziomu, histogramu, linii siatki (trzy wzory), zebry, czy wyświetlić powidok wybranego zdjęcia.

Istnieje oczywiście możliwość personalizacji szybkiego menu. Odbywa się to w menu ustawień fotografowania, a do dyspozycji mamy maksymalnie 12 slotów.

Również w trybie przeglądania mamy do wyboru kilka wariantów przeglądania zdjęć, a są to:

• samo zdjęcie,
• zdjęcie + podstawowe informacje,
• miniaturka zdjęcia + informacje o parametrach ekspozycji, WB, właściwości obrazu, obiektywu, histogramy RGBY (razem 5 ekranów),
• zdjęcie ze wskaźnikami przepaleń (o ile w menu konfiguracji włączona jest odpowiednia opcja).

Zdjęcia można również powiększać oraz przeglądać w postaci miniaturek (12 lub 30 zdjęć) oraz z poziomu kalendarza.

Panasonic S1R posiada także monochromatyczny panel LCD umieszczony na górnej ściance aparatu. Prezentowane są na nim parametry ekspozycji, ustawienia balansu bieli, jakości obrazu czy liczba możliwych do wykonania zdjęć / czas nagrywania filmów i wskaźnik akumulatora. Schemat wyświetlacza prezentujemy poniżej.

Tryb wideo

Rejestrację filmów umożliwiają następujące tryby i kodeki:

• AVCHD
  • Full HD 1920×1080 pix, 50p / 8-bit / 28 Mbps,
  • Full HD 1920×1080 pix, 50i / 8-bit / 17 Mbps,
  • Full HD 1920×1080 pix, 25p / 8-bit / 24 Mbps,
  • Full HD 1920×1080 pix, 24p / 8-bit / 24 Mbps,
• MP4
  • 4K 3840×2160pix, 60p / 8-bit / 150 Mbps / LPCM,
  • 4K 3840×2160pix, 50p / 8-bit / 150 Mbps / LPCM,
  • 4K 3840×2160pix, 30p / 8-bit / 100 Mbps / AAC,
  • 4K 3840×2160pix, 25p / 8-bit / 100 Mbps / AAC,
  • 4K 3840×2160pix, 24p / 8-bit / 100 Mbps / AAC,
  • Full HD 1920×1080 pix, 60p / 8-bit / 28 Mbps / AAC,
  • Full HD 1920×1080 pix, 50p / 8-bit / 28 Mbps / AAC,
  • Full HD 1920×1080 pix, 30p / 8-bit / 20 Mbps / AAC,
  • Full HD 1920×1080 pix, 25p / 8-bit / 20 Mbps / AAC.

Do dyspozycji mamy także tryb dużej prędkości rejestracji, w którym możemy wybierać pomiędzy Full HD 180, 150, 120 i 100 fps, a 4K 60, 50 i 48 fps. Jest on dostępny tylko po wybraniu pozycji filmowania na kole trybów. W rozdzielczości 4K mamy do czynienia z niewielkim przycięciem obrazu.

Dostępne w trybie filmowania są również tryby PASM, charakteryzujące się analogiczną funkcjonalnością jak w wypadku trybu fotografowania. Również tryb pomiaru światła możemy wybrać analogicznie jak w przypadku trybu fotograficznego. Z poziomu menu możemy włączyć takie funkcje jak inteligentna dynamika, inteligentna rozdzielczość, kompensacja zacienienia, kompensacja dyfrakcji, stablizacja matrycy, e-stabilizacja oraz dodatkowo wzmocniona. Mamy również ustawienia obszaru nagrywania (pełny, APS-C oraz piksel-piksel).

Panasonic S1R nagrywa dźwięk stereo (Dolby Audio w AVCHD oraz AAC w MP4), a wbudowany mikrofon został umieszczony na górze aparatu, bezpośrednio przy gorącej stopce. Aparat umożliwia podłączenie zewnętrznego mikrofonu (z zasilaniem lub bez, to samo gniazdo może również pełnić rolę wejścia liniowego. Poza tym mamy funkcje eliminacji szumu wiatru czy ustawienie poziomu nagrywania dźwięku.

W menu dostępne są także opcje pozwalające na regulację poziomu luminancji w dwóch wariantach: 0–255 oraz 16–255. Dostępna jest również funkcja zebry, focus peakingu i redukcji migotania.

Podczas odtwarzania filmów na dotykowym ekranie dostępne są następujące przyciski: play, pauza i przewijanie przód/tył. Po zatrzymaniu odtwarzania przy użyciu pauzy, mamy możliwość zapisania zdjęcia z wybranej sceny.

W Panasoniku S1R pojawiły się trzy profile kolorów przeznaczone specjalnie do filmowania: Cinelike V, Cinelike D oraz Like709 (w polskiej nomenklaturze Panasonika: Jak709). Tryb kinowy D nadaje priorytet zakresowi dynamicznemu, z kolei V nadaje priorytet kontrastowi. Efekty użycia tych filtrów można zobaczyć poniżej.

Filmy przykładowe

Zobaczmy teraz filmy przykładowe. Do ich nagrania użyliśmy obiektywu Lumix S Pro 50 mm f/1.4, a stabilizacja optyczna matrycy była włączona.

• 4K 3840×2160px, 150 Mbps, 60p – 284 MB,
• 4K 3840×2160px, 150 Mbps, 50p – 266 MB,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 30p – 143 MB,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 158 MB,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 24p – 164 MB,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 163 MB, profil L.Mono,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 136 MB, profil L.Mono D,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 164 MB, profil Cinelike D,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 158 MB, profil Cinelike V,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 146 MB, profil Like709 (Rec.709),
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 192 MB, praca autofokusa,
• 4K 3840×2160px, 100 Mbps, 25p – 37 MB, efekt rolling-shutter,
• Full HD 1920×1080px, 28 Mbps, 60p – 42 MB,
• Full HD 1920×1080px, 28 Mbps, 50p – 45 MB,
• Full HD 1920×1080px, 28 Mbps, 30p – 40 MB,
• Full HD 1920×1080px, 28 Mbps, 25p – 35 MB.

Wizjer elektroniczny

W wizjerze S1R wykorzystano ekran OLED-owy o rozdzielczości 5 760 000 punktów. Jego powiększenie można dostosować (co ucieszy osoby fotografujące w okularach), a do wyboru są wartości 0.78x, 0.74x oraz 0.7x (w ekwiwalencie dla małego obrazka). Umożliwia wyświetlanie obrazu z odświeżaniem 120 kl/s lub 60 kl/s (do wyboru w menu). Czujnik zbliżeniowy pozwala na wybór dwóch ustawień, determinujących odległość, z jakiej będzie reagował: wysoka (ok. 6 cm) i niska (ok. 4 cm).

Wizjer imponuje rozdzielczością i ogólną jakością wyświetlanego obrazu. Nie możemy także narzekać na płynność, bowiem ta jest nienaganna. Czujnik oka działa płynnie i szybko przełącza widok pomiędzy ekranem a wizjerem. Kadrowanie za jego pomocą jest ogólnie rzecz biorąc bardzo komfortowe.