Canon EOS RP - test aparatu
3. Użytkowanie i ergonomia
Zestaw elementów sterujących EOS-a RP nie jest szczególnie bogaty. Mamy wprawdzie dwa pokrętła sterujące, brakowało nam jednak np. przycisku do regulacji ISO, pokrętła trybów migawki czy dżojstika. Warto pochwalić natomiast dość rozbudowane opcje programowania guzików i obecność funkcjonalnego interfejsu dotykowego.
Urządzenie nie dysponuje pełnoprawną migawką elektroniczną. Wprawdzie pośród trybów SCN mamy opcję „Cichy”, to jednak jest to jedynie opcja pracy automatyki i nie możemy sterować parametrami ekspozycji. Migawka mechaniczna oferuje najkrótszy czas pracy równy 1/4000 sekundy, a czas synchronizacji z lampą to 1/180 sekundy (1/80 s przy błysku na drugą kurtynę). Co ciekawe, RP nie posiada znanej z R-ki osłonki, przykrywającej matrycę gdy aparat jest wyłączony – co się przydaje podczas zmiany obiektywu.
Obiektywy
System EOS RF miał premierę wraz z zaprezentowaniem pierwszego pełnoklatkowego bezlusterkowca Canona – modelu R – zaledwie kilka miesięcy temu. Lista obiektywów nie jest zatem zbyt długa i obejmuje tylko pięć modeli. System rozwija się w dobrym kierunku, mamy bowiem dwa instrumenty o jasności f/1.2 i ciekawy zoom (2/28–70). W planach producenta mamy również trzy najbardziej klasyczne, reporterskie zoomy o świetle f/2.8 (15–35, 24–70 i 70–200).
Kilku producentów niezależnych (Mitakon, Meike, Samyang) produkuje już obiektywy z mocowaniem RF, choć są to jedynie modele manualne. Listę instrumentów z nowym mocowaniem (zarówno produkcji Canona, jak i innych producentów) można obejrzeć w naszej bazie. Oczywiście producent oferuje przejściówkę do lustrzankowego systemu EF, co otwiera możliwość korzystania z bardzo szerokiej grupy instrumentów optycznych.
Szybkość
Aparat włącza się w ok. 1 sekundę, a wybudzanie trwa jeszcze krócej. Procesor DIGIC 8 zapewnia odpowiednio płynną i sprawną pracę urządzenia. Podstawowa obsługa, czyli poruszanie się po menu, dokonywanie ustawień, przeglądanie i powiększanie zdjęć odbywa się bez irytujących opóźnień. Zwykłe formatowanie trwa zaledwie sekundy (karta SDXC II o pojemności 64 GB zapełniona w ok. 2/3). Nawet przy ładowaniu widoku ostatniego poziomu miniaturek nie obserwujemy większych spowolnień. Złożenie zdjęcia HDR, przy aktywnej opcji wyrównywania zdjęć trwa ok. 8 sekund, a gdy ją wyłączymy – skraca się o ok. 2 sekundy.
Zdjęcia seryjne
Canon EOS RP oferuje trzy tryby zdjęć seryjnych: szybki (maksymalnie 5 kl/s, przy AF Servo spada do 4 kl/s) i wolny (3 kl/s). Test możliwości aparatu w tym zakresie wykonaliśmy z kartą SanDisk SDHC UHS-II Extreme PRO 16 GB 1867x, przy czułości wynoszącej 1600 ISO i migawce 1/1000 sekundy. Zdjęcia w formacie RAW zajmowały około 47.3 MB, a pliki JPEG LARGE FINE o rozdzielczości 6240×4160 pikseli około 22.9 MB. Dla trwającej 30 sekund serii H otrzymaliśmy następujące rezultaty:
- 120 zdjęć JPEG LARGE FINE (4 kl/s),
- 64 zdjęć RAW (2.13 kl/s).
Dokładne wyniki naszych pomiarów prezentujemy na poniższych wykresach.
W obu przypadkach aparat osiąga deklarowane 5 kl/s. Bufor zapełnia się po ok. 16.5 sekundach przy zapisie plików JPEG lub po ok. 5 sekundach dla RAW-ów. Po zapełnieniu bufora natomiast aparat zwalnia do średnio 3.6 kl/s oraz 1.4 kl/s, odpowiednio dla zdjęć JPEG i RAW. Generalnie, RP wypada lepiej niż kilkuletni A7 II, aczkolwiek wyraźnie ustępuje nowoczesnym konstrukcjom pokroju Z6, czy A7 III.
Stabilizacja obrazu
Bezlusterkowce systemu EOS RF nie mają wbudowanej stabilizacji matrycy, ale niektóre z oferowanych obiektywów wyposażone są w mechanizm optycznej stabilizacji obrazu (IS). Warto w tym miejscu zaznaczyć, że konkurencja, mianowicie Nikon, Panasonic i Sony stosuje w swoich pełnoklatkowych bezlusterkowcach system redukcji drgań oparty na ruchach sensora.
Czyszczenie matrycy
Automatyczne czyszczenie matrycy może następować po każdym włączeniu i wyłączeniu aparatu. W menu jest także opcja wymuszenia czyszczenia i możliwość ręcznego usuwania kurzu z matrycy. Podczas testu aparatu zauważyliśmy kilka bardzo niewielkich drobin kurzu, których system nie był w stanie usunąć.
Lampa błyskowa
Canon EOS RP tak samo jak model R nie ma wbudowanej lampy błyskowej. Na drugiej stronie menu fotografowania znajdziemy zbiór ustawień dotyczących zewnętrznej lampy błyskowej, którą można podłączyć do tego aparatu. Ustawienia lampy obejmują:
- Lampa błyskowa (włącz/wyłącz),
- Pomiar E-TTL II (wielosegmentowy, uśredniony),
- Tryb Av – czas synchronizacji błysku (automatyczny, automatyczny w zakresie 1/180 s–1/60 s, stały 1/180 s),
- Nastawy lampy (uzależnione od podłączonej lampy),
- Nastawy C.Fn lampy Speedlite.
Istnieje możliwość regulacji kompensacji mocy błysku w maksymalnym zakresie ±3 EV z krokiem 1/3 EV. System EOS RF jest zgodny z lampami Speedlite lustrzankowego systemu EOS.
Wi-Fi oraz Bluetooth
W EOS-ie RP zastosowano wbudowany transmiter sieci Wi-Fi (z obsługą NFC), umożliwiający bezprzewodową komunikację aparatu z zewnętrznymi urządzeniami. W ramach tego rozwiązania do dyspozycji mamy następujące funkcjonalności:
- połączenie ze smartfonem – umożliwia przeglądanie zdjęć oraz zdalne wyzwalanie migawki,
- zapisywanie obrazów w stacji Canon Connect Station,
- zdalna obsługa aparatu za pomocą programu EOS Utility,
- drukowanie obrazów na drukarce Wi-Fi,
- przesyłanie obrazów na serwer FTP,
- wysyłanie obrazów do serwisu internetowego Canon Image Gateway.
Nawiązanie połączenia Wi-Fi trwa 15–20 sekund. Drobne opóźnienia można zauważyć przy dotykowej zmianie punktów AF. Poza tym, aplikacja działa stabilnie i nie mamy do niej zastrzeżeń. Przesyłać możemy zdjęcia zarówno w formacie JPEG, jak i RAW, choć na smartfonie te drugie zapisywane są jako JPEG-i. Aparat pozwala także na transfer filmów Full HD i HD. Brakowało nam opcji symultanicznego zapisu zdjęć na smartfonie, choćby w zmniejszonej rozdzielczości. Moduł Bluetooth ma na celu utrzymać stałą łączność pomiędzy smartfonem i aparatem, by szybciej uruchamiać połączenie przez Wi-Fi. Przy pomocy tej technologii nie możemy jednak np. kopiować zdjęć na telefon.
Timer interwałowy
Tak jak w ostatnich EOS-ach, również w najnowszym RP udostępniono funkcję umożliwiającą automatyczne wykonywanie zdjęć poklatkowych. Dostępne dla tej funkcji opcje obejmują możliwość ustawienia interwału pomiędzy kolejnymi zdjęciami. Osobno możemy ustawiać liczbę sekund, minut i godzin. Minimalny interwał to 1 sekunda, a maksymalny 99 godzin, 59 minut i 59 sekund. Druga z opcji to liczba zdjęć. W tym przypadku możemy wybrać konkretną wartość z zakresu od 1 do 99. Możliwe jest jednak również ustawienie, przy którym aparat będzie fotografował nieprzerwanie do momentu zatrzymania przez użytkownika. Działanie timera interwałowego jest sygnalizowane na panelu LCD odpowiednią ikoną. Funkcję interwałometru można połączyć ze zdjęciami HDR, należy uwzględnić jednak czas potrzebny na złożenie pliku kompozytowego. Nie przewidziano niestety możliwości połączenia wykonanych w trybie timera zdjęć do filmu poklatkowego. W tym celu należy wykorzystać funkcję „Film poklatkowy”, dostępną w trybie wideo.
Timer funkcji Bulb
Kolejną funkcją znaną z niektórych lustrzanych EOS-ów i obecną w RP jest rozwiązanie ułatwiające fotografowanie w trybie Bulb. Umożliwia ono ustawienie konkretnego czasu ekspozycji z dokładnością co do sekundy. Osobno możemy regulować liczbę godzin (w zakresie od 1 do 99), a także niezależnie liczbę minut i sekund. Funkcję tę można połączyć z trybem seryjnym, co przy wykorzystaniu wężyka spustowego z blokadą pozwoli na przykład na wykonanie serii zdjęć o ekspozycjach dłuższych niż 30 sekund. Taka funkcjonalność może przydać się na przykład w astrofotografii.
Fotografowanie bez migotania
W RP odnajdziemy także funkcję usprawniającą fotografowanie przy oświetleniu, którego migotanie może powodować problemy z poprawną ekspozycją zdjęcia, przy stosowaniu krótkich czasów ekspozycji. Dotyczy to na przykład światła jarzeniowego. Jest to szczególnie pomocne przy wykonywaniu serii zdjęć. Przy tego typu oświetleniu kolejne zdjęcia mogą się różnić poziomem naświetlenia, jak również kolorystyką. Funkcja detekcji migotania powoduje, że migawka będzie wyzwalana w optymalnym momencie, by zapewnić równą ekspozycję kolejnych zdjęć. W przypadku trybu seryjnego efektem ubocznym stosowania opisywanej funkcji jest spadek prędkości fotografowania.
Autofokus
System Dual-Pixel nowego EOS-a RP został nieco uproszczony względem R-ki. Wprawdzie poktywa on taki sam obszar kadru (88% w poziomie i 100% w pionie), to zmniejszono liczbę punktów AF z 5655 do 4779. Mamy też do czynienia z niższą czułością detekcji, równą −4, a nie −5 EV. Udoskonalono natomiast działanie funkcji wykrywania oka fotografowanej osoby i obecnie może ona współpracować z ciągłym autofokusem (Servo AF). Nie zmieniła się podstawowa zasada działania systemu. Dzięki konstrukcji matrycy, w której większość powierzchni pokrywają piksele składające się z dwóch fotodiod, możliwa jest detekcja fazy.Autofokus w testowanym EOS-ie może pracować w dwóch trybach:
- One Shot AF – jednorazowe ustawienie ostrości po naciśnięciu do połowy spustu migawki,
- AI Servo AF – tryb ciągłego autofokusu dopasowującego się do poruszającego się obiektu.
EOS RP oferuje następujące tryby wyboru obszaru AF:
- automatyczny: wykrywanie twarzy i oka + śledzenie,
- wybór ręczny: AF punktowy (obszar ustawiania ostrości jest mniejszy niż w przypadku tradycyjnego 1-punktowego AF),
- wybór ręczny: 1-punktowy AF,
- wybór ręczny: rozszerzenie punktowego AF o 4 punkty (góra, dół, lewo, prawo),
- wybór ręczny: rozszerzenie punktowego AF o 8 punktów dookoła,
- wybór ręczny: strefowy AF (obszar składający się z 9 punktów).
Opcje związane z system ustawiania ostrości w nowym RP znajdziemy w menu funkcji indywidualnych C.Fn II. Do dyspozycji mamy następujące opcje:
- Czułość śledzenia – ustawienie czułości śledzenia obiektu (blokada −2 / blokada −1 / 0 / szybka zmiana +1 / szybka zmiana +2),
- Śledzenie przyspieszenie/zwalnianie – ustawienie czułości śledzenia ruchomych obiektów, których prędkość zmienia się gwałtownie (−2 do +2),
- Autoprzełączenia punktu AF – ustawienia czułości przełączania punktów AF podczas śledzenia gwałtownych ruchów obiektu (0, 1, 2),
- Szukanie ostrości po utracie AF (dalsze szukanie ostrości lub zaprzestanie szukania),
- Wybierz tryb wyboru pola AF – możliwość ograniczenia wyboru w zakresie trybów pola AF (domyślnie 1-punktowy jest zawsze dostępny),
- Punkt AF powiązany z orientacją (ten sam dla kadrów pionowych i poziomych, wybór różnych punktów w zależności od orientacji aparatu),
- Wstępny punkt AF przy AI Servo AF.
Standardowo w teście autofokusa wykonujemy serię 40 zdjęć. Na zastosowanym obiektywie ustawiamy przysłonę f/2.8 i fotografujemy tablicę rozdzielczości, każdorazowo przeogniskowując obiektyw. Wyniki przedstawiamy w postaci histogramu, który prezentuje procentowe wartości odchyłek od najlepszego pomiaru MTF50 w serii.
Nowy EOS z jasną, systemową „pięćdziesiątką” nie wypadł zbyt dobrze. Trafienia rozłożyły się w miarę równomiernie w poszczególnych przedziałach odchyłek aż do wartości 20%. Plusem jest natomiast fakt, że żadna odchyłka nie przekroczyła właśnie 20%, co uznalibyśmy za „pudło”. Jak widać, konkurencja wypadła wyraźnie lepiej, szczególnie Nikon.
A teraz spójrzmy na wyniki testu przeprowadzonego w świetle żarowym.
W świetle żarowym wyniki nie budzą zastrzeżeń. Trafień w punkt jest dużo, a wszystkie zdjęcia zmieściły się w pierwszych trzech przedziałach odchyłek. Konkurencja także wypadła dobrze, a różnice pomiędzy poszczególnymi modelami nie są znaczące.
Poniższy film prezentuje działanie ciągłego autofokusa (AF Servo). Jak widać, system Dual Pixel AF sprawnie podąża za fotografowanym obiektem, prawidłowo ustawiając ostrość. Warto także wspomnieć o algorytmach wykrywania oka fotografowanej osoby. Gdy jest ona zwrócona na wprost obiektywu, a twarz zajmuje istotną część kadru, jej skuteczność nie budzi żadnych zastrzeżeń. Podobnie sytuacja wygląda w półprofilu. System natomiast gubi się przy odchyleniach rzędu 45 stopni i większych. Cały czas jednak algorytmy odróżniają twarz, także ogólnie funkcja sprawuje się dobrze. Podobnie sytuacja wygląda podczas filmowania, tu jednak należy brać pod uwagę fakt, że AF znacznie lepiej pracuje w jakości Full HD niż 4K.
Pomiar światła
Canon EOS RP został wyposażony w system pomiaru światła oparty na czujniku RGB+IR podzielonym na 384 strefy pomiarowe. System pracuje w zakresie od −3 do 20 EV (temp. 23°C, ISO 100, pomiar wielosegmentowy), a kompensacji ekspozycji możemy dokonywać w zakresie ±5 EV ze skokiem 1/3 lub 1/2. Opcja bracketingu ekspozycji oferuje możliwość wykonania 2, 3, 5 lub 7 zdjęć. Wielkość kroku pomiędzy kolejnymi zdjęciami możemy regulować w zakresie od 1/3 do 3 EV z krokiem 1/3 EV. Dodatkowo w menu C.Fn. możemy określić kolejność zmiany sekwencji naświetlania (0,–,+ / –,0,+ / +,0,–). W EOS-ie RP do dyspozycji mamy następujące tryby pracy pomiaru światła:
- Pomiar wielosegmentowy (połączony ze wszystkimi punktami AF),
- Pomiar skupiony (około 6,1% wizjera na środku),
- Pomiar punktowy: centralny pomiar punktowy (około 2,7% wizjera na środku),
- Pomiar centralnie ważony uśredniony.