Przetwarzanie danych osobowych

Nasza witryna korzysta z plików cookies

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie, a także do prawidłowego działania i wygodniejszej obsługi. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług i innych witryn.

Masz możliwość zmiany preferencji dotyczących ciasteczek w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli więc nie wyrażasz zgody na zapisywanie przez nas plików cookies w twoim urządzeniu zmień ustawienia swojej przeglądarki, lub opuść naszą witrynę.

Jeżeli nie zmienisz tych ustawień i będziesz nadal korzystał z naszej witryny, będziemy przetwarzać Twoje dane zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W dokumencie tym znajdziesz też więcej informacji na temat ustawień przeglądarki i sposobu przetwarzania twoich danych przez naszych partnerów społecznościowych, reklamowych i analitycznych.

Zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies możesz cofnąć w dowolnym momencie.

Optyczne.pl

Poradniki

Pierwszy teleskop dla amatora

16 lutego 2011
Przemysław Żołądek Komentarze: 61

3. Na co zwrócić uwagę?

Jedno z porzekadeł mówi, że najlepszy teleskop to taki, przez który się obserwuje. Prócz pewnych optycznych właściwości, warto też brać pod uwagę względy praktyczne oraz wygodę obsługi. Jeśli tym początkującym obserwatorem będzie dziecko, wówczas najlepszym wyborem będzie lekki mobilny sprzęt który zarazem będzie prosty w obsłudze. Zupełnie wystarczający może być niewielki refraktor o średnicy obiektywu 70 mm, którego zdjęcie pokazaliśmy w rozdziale pierwszym. Urządzenie takie jest wygodne i lekkie, waży zazwyczaj kilka kilogramów i stosunkowo niewiele kosztuje. Obserwator kieruje takim teleskopem w sposób intuicyjny w pionie i w poziomie, nie jest tu wymagana żadna wiedza o astronomicznych układach współrzędnych. Teleskop taki można łatwo spakować i zabrać w dowolne miejsce. Mimo niewielkich rozmiarów możliwe będą szczegółowe obserwacje tarczy księżycowej, faz planet takich jak Wenus i Merkury, a pod ciemnym niebem możliwe będzie odnalezienie wszystkich obiektów mgławicowych z katalogu Messiera. Teleskopy tego typu pozwalają też na dzienne obserwacje krajobrazów i mogą spełniać rolę lunety widokowej. Gdy ktoś chce kupić coś solidniejszego, a jednocześnie wciąż małego, można zainteresować się 66–72 mm refraktorami zawierającymi szkło niskodyspersyjne firm takich jak choćby William Optics lub Sky-Watcher.

Pierwszy teleskop dla amatora - Na co zwrócić uwagę?
Refraktor Sky-Watcher z serii Equinox o obiektywie 66 mm zawierającym szkło ED.

Pierwszy teleskop dla amatora - Na co zwrócić uwagę?
Refraktor William Optics Megrez o obiektywie 72 mm zawierającym szkło ED.

W tym miejscu wypada wspomnieć o orientacji obrazów dawanych przez teleskopy. W teleskopach soczewkowych (refraktorach) zazwyczaj dołączona jest nasadka kątowa dająca obraz ziemski, nieodwrócony. Tego typu teleskopy można więc bez problemu wykorzystywać do obserwacji dziennych. Teleskopy lustrzane (np. teleskopy Newtona) odwracają obraz przez co nadają się raczej do obserwacji astronomicznych.


----- R E K L A M A -----


Pierwszy teleskop dla amatora - Na co zwrócić uwagę?
Teleskop zwierciadlany systemu Newtona Celestron AstroMaster 114EQ

Istotnym elementem każdego zestawu jest też montaż (słowo montaż w tym wypadku oznacza statyw oraz zamocowaną na nim głowicę utrzymująca tubus teleskopu). Montaże najogólniej dzielimy na azymutalne i paralaktyczne. Te pierwsze są lekkie i zazwyczaj dość stabilne. W montażu azymutalnym obracamy teleskop w pionie i w poziomie co jest bardzo wygodne przy obserwacji krajobrazu. Montaże azymutalne zalecane są w przypadku gdy najbardziej zależy nam na mobilności sprzętu. Montaże paralaktyczne na pierwszy rzut oka wyróżniają się charakterystycznie pochylonymi osiami obrotu oraz prętem z zamocowaną na końcu przeciwwagą. Są to zwykle konstrukcje dość ciężkie, dość stabilne i mają jedną wielką zaletę – po ustawieniu osi biegunowej w kierunku bieguna niebieskiego śledzenie obiektów odbywa się tylko w jednej osi, a nie w dwóch tak jak w przypadku montaży azymutalnych. Dla osób o nieco bardziej ukierunkowanych zainteresowaniach astronomicznych będzie to wybór najwłaściwszy. W przypadku montaży paralaktycznych warto zainwestować w model odpowiednio stabilny, który pomimo większej masy da nam właściwy komfort obserwacji.

Pierwszy teleskop dla amatora - Na co zwrócić uwagę?
Teleskop Newtona firmy Sky-Watcher o średnicy zwierciadła 15 cm umieszczony na montażu
paralaktycznym EQ3–2.

Dla osoby poważniej myślącej o obserwacjach nocnego nieba odpowiedni będzie teleskop zwierciadlany systemu Newtona o średnicy 150 mm zamocowany na montażu paralaktycznym klasy EQ3–2. Będzie to teleskop stabilny, a jednocześnie dzięki całkiem dużej aperturze pozwoli on na zaobserwowanie rzeczywistych szczegółów na tarczach planetarnych. Znaczny zasięg gwiazdowy pozwoli na zaobserwowanie setek interesujących obiektów. Pod ciemnym niebem zaobserwujemy wiele obiektów mgławicowych, możliwe stanie się odnajdywanie słabych komet, których całkiem sporo przewija się przez nocne niebo. Teleskopy tego rodzaju zazwyczaj pozwalają na podłączenie dodatkowych napędów i w przyszłości mogą być wykorzystywane do astrofotografii.

Bardzo interesującym rozwiązaniem są teleskopy zwierciadlane na montażu Dobsona. Są to konstrukcje azymutalne, z charakterystyczną obrotową podstawą. Teleskop zawieszony jest dość nisko w widłowym uchwycie. Montaże takie są bardzo proste i tanie w budowie a przy tym wyjątkowo stabilne. Dzięki oszczędności na konstrukcji montażu za stosunkowo niewielką cenę otrzymujemy zwykle sprzęt o ogromnych możliwościach optycznych. Za około 1000 zł można w ten sposób zdobyć reflektor Newtona o średnicy 20 cm, a za nieco ponad 3000 zł potężny sprzęt o średnicy ponad 30 cm. Teleskop taki, bez względu na opinie dotyczące teleskopów Newtona, będzie sprzętem uniwersalnym. Wszelkie potencjalne wady optyki wynagrodzi ogromna apertura. Przy bardzo dobrych warunkach atmosferycznych 30 cm Newton pozwoli uzyskać wspaniałe i szczegółowe obrazy planet. Najwięcej zyskamy na ogromnej zdolności zbierania światła takich teleskopów. Obrazy mgławic będą tutaj jasne, możliwe będzie dostrzeżenie wielu subtelnych szczegółów mgławic jak też ramion spiralnych w pobliskich galaktykach. Oczywiście warto pamiętać, że tak potężny teleskop wymaga nieco miejsca i nie zalicza się raczej do mobilnych.

Pierwszy teleskop dla amatora - Na co zwrócić uwagę?
Teleskop Newtona o zwierciadle 305 mm firmy Sky-Watcher umieszczony na montażu Dobsona.

Dla dociekliwych

Montaż paralaktyczny (równikowy) – używany w astronomii sposób mocowania teleskopu umożliwiający jego ruch w dwóch prostopadłych do siebie osiach. W przeciwieństwie do montażu azymutalnego, w którym jedna z osi celuje w zenit, w montażu paralaktycznym jedna z osi celuje w biegun niebieski czyli miejsce na sferze niebieskiej, w które wyznacza oś obrotu naszej planety (na półkuli północnej miejsce to znajduje się tuż obok Gwiazdy Polarnej). Dzięki takiemu ustawieniu śledzenie za wschodzącymi i zachodzącymi obiektami na niebie może odbywać się poprzez jednostajny ruch tylko w jednej osi. Najczęściej spotykanym w astronomii amatorskiej montażem paralaktycznym jest tak zwany montaż niemiecki, w którym po jednej stronie osi znajduje się teleskop, a po drugiej przeciwwagi. W przypadku większych teleskopów stosowany jest widłowy montaż amerykański.