Fujifilm FinePix HS20 EXR - test aparatu
4. Optyka
Fujifilm HS20 EXR ma obiektyw o imponującym 30-krotnym zoomie optycznym. Zakres ogniskowych wynosi 4.2–126.0 mm, co w przeliczeniu na format małoobrazkowy daje 24–720 mm. Możliwości takiego powiększenia obrazują dwa poniższe zdjęcia wykonane z tego samego miejsca: pierwsze na odpowiedniku ogniskowej 24 mm, a drugie 720 mm. Zaznaczyć należy, że mechaniczna konstrukcja obiektywu odpowiada zoomom do lustrzanek, bo do dyspozycji jest szeroki pierścień pozwalający na swobodną zmianę ogniskowej.
24 mm | |||
720 mm | |||
Rozdzielczość
Testy rozdzielczości przeprowadzamy na podstawie zdjęć tablicy testowej wykonywanych dla różnych ogniskowych i różnych wartości przysłony. Obliczenia wykonywane są zarówno dla centrum, jak i na brzegu kadru. Wyniki prezentujemy w postaci wartości funkcji MTF50 dla zdjęć JPEG i RAW.
Zdjęcia RAW wywołaliśmy zarówno oprogramowaniem producenta (przy najniższym wyostrzeniu) dodawanym przy zakupie do aparatu, jak i dcraw-em. W pierwszym przypadku po wywołaniu otrzymaliśmy 16-megapikselowe zdjęcia, w drugim 8-megapikselowe. Co ciekawe, wyniki rozdzielczości z obu pomiarów okazały się bardzo podobne. Można więc przypuszczać, że na efektywną rozdzielczość wpływa jedynie połowa pikseli, a druga może poprawiać co najwyżej wyniki zakresu tonalnego.
Maksymalna rozdzielczość zmierzona na RAW-ach sięga poziomu 1100 LWPH i osiągana jest przez obiektyw na najkrótszej ogniskowej. Wraz ze wzrostem ogniskowej rozdzielczość maleje osiągając dla 720 mm wartość około 750 LWPH. Jest to więc 30% mniej niż na 24 mm. Biorąc jednak pod uwagę niewiarygodnie szeroki zakres ogniskowych w tym obiektywie, taki spadek jakości obrazu nie jest czymś niepokojącym. Na wykresach nie obserwujemy dużej zależności od przysłony. Owszem, daje się zauważyć, że maksymalne wartości MTF50 dla poszczególnych ogniskowych przypadają dla przysłony f/5.6, ale w stosunku do pozostałych przysłon, różnice nie są duże.
Rozdzielczość na brzegu spada zaledwie o około 100 LWPH w stosunku do tego co obserwujemy w centrum. Nie ma przy tym dużego rozrzutu w wartościach MTF i praktycznie w całym zakresie ogniskowych rozdzielczość utrzymuje się na tym samym poziomie.
Jak można się było spodziewać, rozdzielczość mierzona bezpośrednio na zdjęciach JPEG-ach jest dużo większa od RAW-ów. Największy wpływ ma na to wyostrzenie, które objawia się na wykresach kontrastu krawędziowego. Na lepsze wyniki mają też wpływ redukcje aberracji optycznych, które na zdjęciach JPEG dokonywane są w sposób automatyczny.
Przyjęło się bowiem powszechnie, że przeciętny użytkownik tego typu aparatu będzie posługiwał się tylko popularnym formatem JPEG. Jest więc ważne, aby finalne zdjęcie było jak najlepsze (a przynajmniej na takie wyglądało).
Wizualnej oceny rozdzielczości na zdjęciach JPEG można dokonać na poniższych
wycinkach tablicy rozdzielczości. Prezentują one minimalną i maksymalną
rozdzielczość jaką osiągnął aparat w naszym teście.
JPEG | |||
|
|
||
Autofokus
Autofokus w HS20 EXR działa bardzo szybko. Ustawienie ostrości na przedmiocie dobrze oświetlonym trwa 0.3–0.5 sekundy. Czas się może wydłużyć do około jednej sekundy przy wykonywaniu zdjęć w półmroku, lub przy tylnym oświetleniu. Przy fotografowaniu przedmiotów bliskich można korzystać z funkcji Makro lub Super Makro, o której piszemy w dalszej części testu.
Do wyboru mamy następujące obszary ustawiania ostrości:
- centralny – punkt AF położony w centrum kadru,
- multi – automatyczna detekcja kontrastu w dowolnym miejscu kadru bliskim środka,
- area – ręczny wybór obszaru ustawiania ostrości,
- tracking (śledzenie) – wybrany punkt AF śledzi poruszający się przedmiot.
Aberracja chromatyczna
Aberracja mierzona na zdjęciach JPEG utrzymuje się poniżej 0.1%. Na RAW-ach jest ona nieco większa i w maksimum, na szerokim kącie, sięga 0.14%. W tabelce poniżej prezentujemy w skali 1:1 wycinki zdjęć JPEG tablicy testowej, przedstawiające krawędzie czerni i bieli na zdjęciach z najwyższym i najniższym poziomem aberracji chromatycznej.
24 mm, f/8.0 | 135 mm, f/4.5 |
Dystorsja
Analizując zdjęcia JPEG pod względem dystorsji zauważymy geometryczne zniekształcenia obrazu co najwyżej na najszerszym kącie. Przy takim ustawieniu obiektywu dystorsja sięga -2.6%. Dla ogniskowych 50 i 135 mm wady praktycznie nie ma. Dopiero w położeniu tele dystorsja może wzrastać, osiągając 1.7% w skrajnym położeniu 720 mm.
24 mm |
50 mm |
135 mm |
300 mm |
720 mm |
Jeśli jednak dystorsję sprawdzimy na RAW-ach, przekonamy się jak bardzo jest ona redukowana na JPEG-ach. Wystarczy rzut okiem na poniższe zdjęcia, by zobaczyć te różnice. Dla ogniskowej 24 mm dystorsja sięga najwyższego i jednocześnie ogromnego poziomu −7.3%. W pozostałym zakresie ogniskowych nie jest jednak dużo lepiej. Przy ustawieniu 50 mm jest to 4.2%, przy 135 mm 7%, a w położeniu tele 6%. Warto w tym miejscu zdać sobie sprawę, porównując rogi zdjęć dystorsji uzyskanych w JPEG-ach i RAW-ach, ile z pola widzenia tracimy po skorygowaniu tej wady przez oprogramowanie.
24 mm |
50 mm |
135 mm |
300 mm |
720 mm |
Koma i astygmatyzm
Efekt komy może pojawiać się przy najszerszym kącie. Wraz ze wzrostem ogniskowej ta wada będzie się zmniejszać, choć zauważalna jest jeszcze przy ogniskowej 50 mm.
24 mm, centrum | 24 mm, brzeg |
50 mm, centrum | 50 mm, brzeg |
135 mm, centrum | 135 mm, brzeg |
300 mm, centrum | 300 mm, brzeg |
720 mm, centrum | 720 mm, brzeg |
Astygmatyzm pojawia się na szerokim kącie, gdzie osiąga wartość rzędu 30%. Wraz ze wzrostem ogniskowej wada maleje: na 50 mm jest już 20%, a w okolicy 300 mm poniżej 10%. Warto jednak mieć na uwadze, że obiektyw o tak szerokim zakresie ogniskowych, a do tego z wysuwanym, długim tubusem jest narażony na zwiększający się astygmatyzm wraz z wiekiem aparatu.
Winietowanie
Winietowanie zmierzone na JPEG-ach jest podejrzanie małe. Na szerokim kącie przy maksymalnie otwartej przysłonie sięga zaledwie 13%, czyli około 0.4 EV, a po przymknięciu do f/8.0 wynosi ono 9%. Powyżej 50 mm winietowanie utrzymuje się już poniżej poziomu 10% (0.3 EV). Wada ta w przypadku HS20 EXR wydaje się więc nieduża…
JPEG | |
24 mm, f/2.8 | 24 mm, f/8.0 |
50 mm, f/3.6 | 50 mm, f/8.0 |
135 mm, f/4.5 | 135 mm, f/8.0 |
300 mm, f/5.0 | 300 mm, f/8.0 |
720 mm, f/5.6 | 720 mm, f/8.0 |
Zupełnie inaczej wygląda to jeśli przyjrzymy się RAW-om, które pokazują rzeczywiste możliwości obiektywu, a nie oprogramowania. Na 24 mm i przysłonie f/2.8 winietowanie w rogach sięga 35% (−1.2 EV). Przymknięcie przysłony do f/8 na tej ogniskowej spowoduje zmniejszenie tej wady o około 5%. Począwszy od okolic 50 mm winietowanie utrzymuje się na dosyć stałym poziomie 25% (−0.8 EV) przy maksymalnie otwartym otworze względnym. Na przysłonie f/8 wada zmniejsza się do 15–20%.
JPEG | |
24 mm, f/2.8 | 24 mm, f/8.0 |
50 mm, f/3.6 | 50 mm, f/8.0 |
135 mm, f/4.5 | 135 mm, f/8.0 |
300 mm, f/5.0 | 300 mm, f/8.0 |
720 mm, f/5.6 | 720 mm, f/8.0 |
Odblaski
Odblaski w obiektywie HS20 mogą doskwierać przy fotografowaniu pod ostre
światło głównie na najszerszym kącie. Źródło światła musi być jednak w kadrze lub w bardzo bliskiej odległości poza nim. Używając dłuższych ogniskowych zjawisko to występuje dużo rzadziej i w mniejszym stopniu.
Makro
W normalnym trybie ostrość ustawiana jest od 0.5 do 3 m w zależności od ustawienia ogniskowej. Tryb Makro w HS20 EXR pozwala na fotografowanie przedmiotów odległych o 0.1–2 m, a SuperMakro już o 1 cm od przedniej soczewki obiektywu. W praktyce daje się jednak zrobić zdjęcia z jeszcze bliższej odległości, choć wtedy musimy walczyć z ograniczonym dopływem światła i gorzej działającym autofokusem.