W HS20 EXR mamy do dyspozycji następujące tryby balansu bieli:

• Auto,
• Słoneczny dzień,
• Cień,
• Żarówka,
• Świetlówka o świetle dziennym,
• Świetlówka o chłodnym świetle,
• Świetlówka o ciepłym świetle,
• Według wzorca.

Pomiary skuteczności balansu bieli, wykonane na 24-polowej tablicy kolorów przedstawiamy poniżej. W tabeli przedstawiamy wyniki dla parametrów dC (odchylenie od właściwej barwy w przestrzeni L*a*b*, czyli wartość błędu, z jakim ocenił barwę aparat) oraz S (nasycenie barwy wyrażone w procentach).

Firmowe ustawienia aparatu dobrze radzą sobie z poprawnym odwzorowaniem kolorów. W każdym przypadku, poza jednym, odnotowaliśmy na zdjęciach testowych małe błędy kolorów i nasycenie na akceptowalnym poziomie. Jedyne problemy wystąpiły przy automatycznym balansie bieli i żarowym oświetleniu. Warto wtedy ustawić balans bieli światło żarowe lub skorzystać ze wzorca bieli.

Światło Balans bieli	Tablica kolorów	Przestrzeń kolorów Lab
Światło: słoneczny dzień Balans bieli: auto
Światło: słoneczny dzień Balans bieli: słoneczny dzień
Światło: 6400K Balans bieli: Auto
Światło: lampa błyskowa Balans bieli: lampa Auto
Światło: żarówki (3000K) Balans bieli: Auto
Światło: żarówki (3000K) Balans bieli: żarówka

Szumy

Pomiaru szumów matrycy dokonujemy na zdjęciach tablicy Kodak Q-13, korzystając z programu Imatest. Obliczenia przeprowadzamy na plikach JPEG i RAW-ach wywołanych programem FinePix Studio.

Aparat nie pozwala na bezwzględne wyłączenie redukcji szumów. Ustawienie tej funkcji na minimum sprawia, że redukcja zaczyna działać na ISO 1600. Widać to w postaci załamania krzywej na wykresie szumu dla zdjęć JPEG. Względny poziom szumu zarówno na JPEG-ach jak i RAW-ach nie jest wysoki. Jednak w przypadku kompaktów, rzadko kiedy liczby odwzorowują rzeczywistą jakość obrazu.

Tak jest też i w tym przypadku. Na wycinkach z tablicy szarości można zobaczyć, że szum dosyć szybko rośnie wraz ze wzrostem czułości. W dodatku struktura szumu na wycinkach JPEG i RAW-ach wywołanych firmowym oprogramowaniem wyraźnie wskazuje na ich odszumianie. Dla porównania pokazujemy także RAW-y wywołane programem dcraw. Na nich szum jest średnio 3-krotnie większy ale nie widać za to, aby działały tam procesy odszumiające.

JPEG
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200

RAW
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200

RAW (dcraw)
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200

Poniżej prezentujemy standardowe wycinki zdjęć naszej scenki testowej w skali 1:1, zapisanych w formacie JPEG. Oprócz natywnego zakresu czułości od ISO 100 do 3200 dostępnego przy zapisie RAW i JPEG, w HS20 można ustawić czułości ISO 6400 i 12800. Dostępne są one jednak tylko w przypadku zapisu JPEG, a w dodatku rozdzielczość zdjęć przy tych czułościach ograniczona jest odpowiednio do rozmiaru Middle (8 MPix) i Small (4 MPix).

ISO 80
LX5
ISO 100
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 200
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 400
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 800
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 1600
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 3200
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 6400
HS20 EXR
HS10
XZ-1
LX5
ISO 12800
HS20 EXR
LX5

Mimo minimalnego stopnia wyostrzenia, zdjęcia JPEG z HS20 są i tak mocno wyostrzone. Ten proces dodatkowo wzmacnia szum, który staje się widoczny już na niskich czułościach. Nagłe pogorszenie obrazu następuje na ISO 800. Na tej czułości poza wzrostem szumu ulega degradacji także kolorystyka zdjęcia. Na ISO 1600 szczegóły w obrazie są już mało widoczne, a na ISO 3200 już ich praktycznie nie ma. Dodatkowe czułości ISO 6400 i 12800 mimo skalowania wydają się bezużyteczne. Nie ma na nich ani kolorów ani szczegółów.

Minimalne wyostrzenie zdjęć JPEG w HS20 nie wydaje się już aż tak duże w porównaniu do Olympusa XZ-1, czy Panasonika LX-5. Jakość obrazu w XZ-1 i LX-5 jest jednak utrzymana na o wiele lepszym poziomie niż w HS20. Na niskich czułościach zdjęcia z tych dwóch aparatów są bardziej klarowne, szumu jest mniej, a szczegółów jakby więcej. Także i w ich przypadku na ISO 800 widać lekkie załamanie w jakości obrazu spowodowane wzrostem szumu, ale ta czułość i tak lepiej wygląda niż w HS20. Różnic na podobnym poziomie można jeszcze dopatrywać się na ISO 1600, ale już powyżej ISO 3200 żaden z tych aparatów nie ma nic ciekawego do zaoferowania.

Jakość RAW-ów z HS20 EXR jest tylko trochę lepsza od JPEG-ów. Poza mniejszym wyostrzeniem, które można ustawić w oprogramowaniu FinePix, różnice w stosunku do JPEG-ów widać szczególnie na wysokich czułościach. Powyżej ISO 800 szum jest bowiem trochę mniejszy, a obraz RAW nie traci kolorów. Mimo to, ogólna jakość zdjęć, choć lepsza niż w przypadku JPEG-ów, to jednak pozostawia wiele do życzenia. Wydaje się, że czułości ISO 800 i 1600 trzeba stosować w ostateczności, a ISO 3200 unikać jak ognia.

Sytuacja z RAW-ami z HS20 EXR w porównaniu do Olympusa i Panasonika wygląda podobnie jak w przypadku JPEG-ów. Duże różnice w jakości obrazu między Fuji a konkurentami pojawiają się na najwyższych czułościach. Od ISO 800 w górę widać bowiem stopniową degradację obrazu na zdjęciach z Fuji, natomiast nawet na czułości ISO 3200 zdjęcia z XZ-1 i LX-5 można uznać za użyteczne.

Zdjęcia wywołane dcraw-em mają rozdzielczość 8 milionów pikseli. Szum jest na nich dużo wyższy niż po wywołaniu ich w programie FinePix Studio. Ma on jednak strukturę drobnoziarnistą i wydaje się, że po przeskalowaniu do 16-megapikseli i odszumieniu uzyskalibyśmy podobną jakość obrazu jak po wywołaniu oprogramowaniem producenta.

RAW
ISO 80
LX5
ISO 100
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 200
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 400
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 800
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 1600
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 3200
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 6400
XZ-1

RAW (dcraw)
ISO 80
LX5
ISO 100
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 200
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 400
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 800
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 1600
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 3200
HS20 EXR
XZ-1
LX5
ISO 6400
XZ-1

Zakres tonalny

Pomiarów zakresu tonalnego i dynamiki tonalnej dokonaliśmy na RAW-ach wywołanych firmowym oprogramowanie Fujifilm. Wyniki te przedstawione na wykresie, pokazują całkowity zakres tonalny oraz dynamikę tonalną przy stosunkach szumu do sygnału równych 0.1, 0.25, 0.5 i 1. Maksymalna wartość dynamiki dla obrazu najlepszej jakości sięga 7.2 EV, co jest wynikiem znakomitym nie tylko w segmencie aparatów kompaktowych ale i lustrzanek. Należy przypomnieć, że wynik ten osiągnięty jest dzięki firmowemu oprogramowaniu, które potrafi w pełni obsłużyć dwa rodzaje pikseli na matrycy EXR. Niestety nie potrafimy powiedzieć ile zasługi ma w tym technologia EXR, a ile programowe odszumianie, podwyższające dynamikę tonalną. Wywołując bowiem te zdjęcia dcraw-em uzyskaliśmy dla obrazu najlepszej jakości maksymalny wynik na poziomie 4.8 EV. Po wywołaniu, zdjęcia te nie były odszumione, stąd mała dynamika tonalna. Ich rozdzielczość wynosiła jednak 8-megapikseli, co sugeruje, że do pomiarów były użyte piksele jednego rodzaju.

Na powyższym wykresie widać zmniejszający się wraz ze wzrostem czułości całkowity zakres tonalny. To niewątpliwie świadczy o silnym zacieraniu przez szum szczegółów na zdjęciu. Nagły spadek zakresu widać na ISO 800, czyli wtedy, kiedy następuje także duży spadek jakości obrazu, co widzieliśmy na wycinkach scenki.

HS20 EXR ma opcje zwiększające zakres tonalny i dynamikę tonalną w jasnych obszarach. W menu znajdują się funkcje oznaczone DR200 i DR400, których można używać przy czułościach wyższych niż ISO 100. Ich skuteczność i efekt działania najlepiej obrazują poniższe wycinki tablicy szarości (pola są od siebie oddalone o wartość 0.3 EV). Bardzo ładnie widać na nich większą liczbę pól szarości przy zastosowaniu funkcji DRxxx w stosunku do neutralnego zdjęcia DR100. Niestety przy wzroście zakresu tonalnego wzrasta także na zdjęciu szum. Tak więc, o ile w jasnych partiach obrazu wzrasta ilość przejść tonalnych, to w cieniach zbyt mocne podciąganie dynamiki prowadzi do zacierania szczegółów i degradacji cieni.

ISO	Granica bieli
100
200
200 DR200
400
400 DR200
400 DR400
800
800 DR200
800 DR400
1600
1600 DR200
1600 DR400
3200
3200 DR200
3200 DR400
ISO	Granica czerni
100
200
200 DR200
400
400 DR200
400 DR400
800
800 DR200
800 DR400
1600
1600 DR200
1600 DR400
3200
3200 DR200
3200 DR400

Fuji HS20 EXR posiada rozbudowany automatyczny tryb EXR znajdujący się na kole nastaw. Jest to zbiór automatycznych programów, które tak dobierają ustawienia aparatu i zapisują zdjęcie, aby wykorzystać potencjał matrycy EXR. Po wejściu w tryb EXR, w menu uaktywniają się cztery tryby automatycznego fotografowania:

• EXR Auto – całkowicie automatyczny tryb dopasowujący program i parametry ekspozycji,
• Priorytet rozdzielczości (HR) – automatyczny tryb zapisujący zdjęcia z większym wyostrzeniem i w maksymalnej rozdzielczości,
• Wysokie ISO i niski szum (SN) – funkcja redukująca szum na wysokich czułościach; zdjęcie zapisywane jest w rozdzielczości 8 milionów pikseli,
• Priorytet dynamiki tonalnej (DR) – automatyczny tryb fotografowania; w menu można zwiększać dynamikę tonalną w jasnych obszarach ustawiając wartość DR100, DR200, DR400, DR800 lub DR1600.

Tryb Program

EXR Auto

EXR HR

EXR SN

EXR DR

Wyostrzanie

Zdjęcia JPEG, jakich używaliśmy w teście HS20 EXR, były wykonywane przy najmniejszym wyostrzeniu dostępnym w aparacie. Poniżej przedstawiamy dwa stopnie wzmacniające wyostrzenie zdjęć JPEG. Najbardziej odpowiednim ustawieniem, jeśli nie chcemy potem mocno ingerować w zdjęcie, będzie opcja minimalna lub standardowa.

Fujifilm HS20 EXR, ISO 100
wyostrzenie minimalne
wyostrzenie standardowe
wyostrzenie maksymalne