Pentax K-01 - test aparatu
7. Szumy i jakość obrazu w RAW
Procedura odszumiania wysokich czułości w K-01 jest dość rozbudowania. Warto pochwalić fakt, że odszumianie da się teoretycznie wyłączyć, choć w praktyce wydaje się, że i tak oprogramowanie redukuje szum w pewnym stopniu. Do wyboru mamy 4 ustawienia intensywności odszumiania: auto, niskie, średnie oraz wysokie. Warto również wspomnieć, że w menu odnajdziemy opcję pozwalającą ustawić intensywność odszumiania dla każdej czułości z osobna. Jak algorytm odszumiania działa w poszczególnych ustawieniach można zaobserwować na poniższym porównaniu.
ISO 6400 | |||
|
|||
|
|||
|
|||
|
|||
|
|||
ISO 12800 | |||
|
|||
|
|||
|
|||
|
|||
|
Trzeba przyznać, że nawet przy wyłączonym odszumianiu zdjęcia na ISO 6400 i 12800 nie wyglądają źle. Warto się zatem zastanowić, czy w ogóle jest sens je włączać. Jeśli nawet, to sugerowalibyśmy ograniczyć się do odszumiania niskiego.
Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom zapisanym w surowym formacie. RAW-y z Pentaksa K-01 wywołaliśmy programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Podobnie jak w poprzednim rozdziale, dla porównania prezentujemy wycinki zdjęć z Pentaksa K-5, Olympusa OM-D E-M5 oraz Sony NEX-5N.
80 ISO | |||
|
|
||
ISO 100 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 200 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 400 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 800 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 1600 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 3200 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 6400 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 12800 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
ISO 25600 | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
51200 ISO | |||
|
|
Porównując zdjęcia zapisane w surowym formacie widać, że Pentax K-01 pod względem jakości obrazu oraz poziomu szumu zachowuje się bardzo podobnie do swojego lustrzankowego kuzyna K-5 niemal w całym zakresie czułości. Nawet przy ISO 25600 trudno dopatrzyć się wyraźniejszych różnic pomiędzy tymi aparatami. Można zatem wyciągnąć wniosek, że różnice widoczne na JPEG-ach wynikały w dużym stopniu ze sposobu w jaki oprogramowanie traktuje zdjęcia w obu tych modelach. Więcej różnic daje się zauważyć przy porównaniu K-01 z zaprezentowanymi bezlusterkowcami konkurencji. Jeżeli chodzi o poziom szumu, przy ISO 1600 daje się zauważyć minimalną przewagę testowanego Pentaksa nad Sony NEX-5N. Dla ISO 3200 natomiast już oba bezlusterkowce konkurencji zaczynają pozostawiać w tyle za K-01 pod tym względem, a różnica ta wzrasta w miarę zwiększania się czułości.
Mimo że wycinki zdjęć w formacie RAW pozwalają dość dobrze ocenić sytuację pod względem poziomu szumów, spójrzmy jeszcze na wyniki pomiarów przeprowadzonych na surowych plikach. Dane otrzymane na podstawie surowych zdjęć tablicy Kodaka Q-13, przekonwertowanych wcześniej do 24-bitowych TIFF-ów prezentujemy na wykresie poniżej.
Na początek zwróćmy uwagę na to, co się dzieje przy przejściu z ISO 1600 do 3200. W tym miejscu bowiem następuje dość wyraźne załamanie, a poziom szumu dla czułości ISO 3200 jest niemal taki sam jak dla czułości o 1 EV niższej. Takiego zachowania, na surowych plikach, nie powinno być. Jego wystąpienie pozwala sądzić, że od ISO 3200 w górę mamy do czynienia z odszumianiem surowych plików. Nie jest ono najprawdopodobniej intensywne, bowiem wycinki zdjęć nie pokazywały niczego niepokojącego, ale pomiary dają jednak ku niemu wyraźne przesłanki.
Porównanie wykresu dla K-01, z analogicznym z testu Pentkasa K-5 potwierdza nasze wcześniejsze wnioski, że szum w obu tych aparatach jest na podobnym poziomie. Co prawda pomiary pokazują więcej niuansów i można zauważyć, że minimalne różnice się pojawiają jednak są one na tyle małe że w praktyce są trudne do wyłapania. Wyniki pomiarów pokazują również wyraźnie, że na wyższych czułościach K-01 ma przewagę nad E-M5 oraz NEX-5N. W przypadku Olympusa, pozostaje on w tyle za testowanym Pentaksem dopiero od czułości ISO 3200, czyli w momencie gdy w K-01 zaczyna najprawdopodobniej działać odszumianie. Minimalną przewagę K-01 nad NEX-5N daje się zauważyć już na niższych czułościach, a dokładniej w okolicach ISO 400-800. Trzeba jednak przyznać, że w praktyce takie różnice są niemal niezauważalne, o czym można się było przekonać oglądając wycinki zdjęć scenki.
Sytuacja wydaję się zatem całkiem jasna. Dla kompletności jednak prezentujemy tradycyjnie wykres przedstawiający pomiary przeprowadzone na RAW-ach przekonwertowanych do 48-bitowych TIFF-ów. Praktycznie rzecz biorąc potwierdzają one to, co do tej pory powiedzieliśmy. W szczególności w tym przypadku również widać załamanie przy przejściu od ISO 1600 do ISO 3200.
Darki
Sprawdźmy teraz, jak Pentax K-01 zachowuje się pod względem prądu ciemnego. Jego poziom testujemy na podstawie zdjęć wykonanych z 3-minutową ekspozycją bez dopływu światła. Zdjęcia wykonujemy zarówno w formacie JPEG jak i RAW. Te pierwsze prezentujemy w postaci, w jakiej zostały zapisane przez aparat. Surowe pliki natomiast, wywołujemy programem dcraw do postaci czarnobiałej bez interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku K-01 zakres ten wynosi od 0 do 127. Identyczny zakres został również odłożony na poziomej osi histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 500.000 zliczeń.
RAW | |||
ISO | Dark Frame | Crop | Histogram |
100 | |||
200 | |||
400 | |||
800 | |||
1600 | |||
3200 | |||
6400 | |||
12800 | |||
25600 |
Histogramy w K-01 nie mają niestety kształtu typowo gaussowskiego. Rozkłady są przesunięte w lewą stronę, a ich maksimum wypada praktycznie w zerze. Innymi słowy cała ich lewa część została obcięta. W związku z tym cała statystyka sygnału, którą prezentujemy w tabelce poniżej jest zaburzona, a wartości średnie są mniejsze od odchylenia standardowego. Przedstawione wartości pokazują jednak jedną ciekawą rzecz. Zwróćmy uwagę że średni poziom sygnału wzrasta do ISO 800 po czym następuje jego skokowe i wyraźne obniżenie przy ISO 1600. W zasadzie już na wycinkach darków zaprezentowanych powyżej można było zauważyć coś niepokojącego przy przejściu od ISO 800 do 1600, bowiem szum nagle zmalał. Czyżby zatem od ISO 1600 sygnał był redukowany jeszcze bardziej w celu obniżenia poziomu szumu? Wszystko na to wskazuje. Po tym co zobaczyliśmy w pomiarach dotyczących szumów, dodatkowej redukcji można by się spodziewać od ISO 3200. Dlaczego teraz w przypadku darków widzimy dziwne zachowanie już przy ISO 1600? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Być może jednak przy długich czasach otwarcia migawki redukcja szumu następuje już przy ISO 1600. Same darki prezentują się natomiast poprawnie. Nie zauważamy jakichś szczególnych niejednorodności w rozkładzie szumu i co ważne, nie widać oznak bandingu.
ISO | średni poziom sygnału | odchylenie standardowe |
100 | 0.38 | 2.92 |
200 | 0.81 | 6.01 |
400 | 1.75 | 11.4 |
800 | 3.08 | 19.4 |
1600 | 1.96 | 10.4 |
3200 | 2.46 | 14.1 |
6400 | 5.59 | 31.1 |
12800 | 8.59 | 53.8 |
25600 | 17.7 | 107 |
W zasadzie darki w formacie JPEG nie wnoszą nic nowego do dyskusji. Na nich również, choć słabo, widać obniżenie szumu przy przejściu z ISO 800 na 1600.
JPEG | |||
ISO | Dark Frame | Crop | |
100 | |||
200 | |||
400 | |||
800 | |||
1600 | |||
3200 | |||
6400 | |||
12800 | |||
25600 |