Zaawansowane lustrzanki Nikona przyzwyczaiły nas do wysokiego poziomu wygody użytkowania. Tak jest na przykład w modelu D800, w którym między innymi dzięki dużej i dobrze wyprofilowanej rękojeści aparat bardzo pewnie i wygodnie leży w dłoni, a dostęp do wszystkich sterujących jest swobodny. Model D600 został pomyślany jako tańsza alternatywa dla profesjonalnych pełnoklatkowych lustrzanek i przeznaczony jest głównie dla mniej wymagających użytkowników. Nic dziwnego zatem, że jego stopień zaawansowania jest niższy niż modelu D800. Jakie ma to konsekwencje dla wygody użytkowania? Po pierwsze rozmiar D600 jest mniejszy, a to ma bezpośrednie przełożenie na wielkość rękojeści aparatu. W porównaniu do D800 jest ona niższa i nieco węższa, przez co daje się odczuć, że mamy mniej miejsca na ułożenie dłoni. Trudno jednak uznać, rękojeść w D600 za małą, bowiem jej wysokość jest wystarczająca aby zmieścić na niej trzy palce. Pewnym problemem okazuje się jednak, nie do końca dobrze wyprofilowane wcięcie na środkowy palec. Daje się to szczególnie odczuć, gdy do aparatu mamy podpięty ciężki obiektyw (np. Nikkor AF-S 24–70 mm f/2.8G ED). W takiej sytuacji aparat wyraźnie "ciągnie" do przodu, a górna część rękojeści (znajdująca się bezpośrednio nad środkowym palcem) zaczyna dość mocno uciskać. Co prawda odcisków się nie nabawiliśmy, jednak przy dłuższym fotografowaniu dało się odczuć całkiem wyraźny dyskomfort z tym związany.

Układ elementów sterujących w D600 jest podobny jak w modelu D800, dostęp do większości z nich jest swobody, a obsługa nie przysparza problemów. Niewielkie zastrzeżenia można jednak mieć do pierścienia zmiany trybu wyzwalania migawki oraz pokrętła trybów pracy aparatu. Umieszczenie obu tych elementów jeden nad drugim nie ułatwia ich obsługi. Dla użytkowników o większych dłoniach bywa to po prostu czasem kłopotliwe. Choć Nikon D600 jest mniej zaawansowany niż D800, wyposażony został w całkiem sporo przycisków i pokręteł. To, w połączeniu z możliwością programowania niektórych z nich sprawia, że podczas fotografowania większość ustawień możemy wykonać z poziomu elementów sterujących, wspomagając się informacjami wyświetlanymi w wizjerze lub na monochromatycznym panelu LCD. Do głównego menu zatem zagląda się raczej rzadko. Samo menu natomiast jest bardzo rozbudowane, a jego przeglądanie można przyspieszyć, korzystając po prostu z ostatniej zakładki, którą stanowi programowalne Moje menu lub lista ostatnio używanych ustawień.

Podobnie jak w D800, opisując użytkowanie D600, warto zwrócić uwagę na różne dodatkowe funkcje i możliwości. Z pewnością można wyróżnić cichy tryb wyzwalania migawki „Q”, czy chociażby możliwość wyboru obszaru zdjęcia w formacie DX 24×16 mm. Dużą zaletą z punktu widzenia użytkowania są uszczelnienia (wspominaliśmy o nich już w poprzednim rozdziale) chroniące aparat przed wpływem kurzu i wilgoci. Warto także docenić możliwość obsługi bezprzewodowej sieci Wi-Fi i przewodowej Ethernet przy użyciu opcjonalnego przekaźnika bezprzewodowego WT-4 oraz możliwość podłączenia opcjonalnego odbiornika GPS o oznaczeniu GP-1. Takie dodatkowe funkcje, jak zdjęcia czy filmy poklatkowe, tryb HDR oraz wielokrotna ekspozycja również mogą okazać się użyteczne i docenione przez część fotografów.

Obiektywy

Nikon D600 przeznaczony jest głównie do stosowania obiektywów pełnoklatkowych. Tak samo jak w innych modelach pełnoklatkowych Nikonów istnieje możliwość korzystania z obiektywów przeznaczonych do lustrzanek z matrycami formatu DX, co wiąże się jednak z mniejszym kołem obrazowym rzucanym na matrycę. W takiej sytuacji wystarczy wybrać opcję, dzięki której zdjęcie będzie zapisywane tylko w formacie DX. Aparat może również automatycznie rozpoznawać obiektyw do niego podłączony i wybierać właściwy obszar zdjęcia jaki ma zapisać.

Oprócz obiektywów Nikkor można oczywiście stosować obiektywy firm niezależnych, takich jak np. Samyang, Sigma, Tamron, Tokina, Voigtlander czy Zeiss.

Szybkość

W tej kategorii nie mamy szczególnych zastrzeżeń do D600. Aparat jest gotowy do użycia natychmiast po przekręceniu włącznika na pozycję ON. Ponadto w innych aspektach związanych z szybkością działania nie można doszukać się jakichkolwiek wad. Przeglądanie zdjęć w powiększeniu, kasowanie i formatowanie karty, poruszanie się po menu – wszystko to odbywa się sprawnie i bez opóźnień. Jedynie ładowanie ostatniego poziomu miniaturek (72 zdjęcia) może zabrać kilka sekund.

Zdjęcia seryjne

W Nikonie D600 znajdziemy dwa tryby zdjęć seryjnych: szybki (CH) oraz wolny (CL). W tym pierwszym maksymalna prędkość fotografowania sięga 5.5 kl/s. Tryb wolny natomiast umożliwia wybranie prędkości fotografowania w zakresie od 1 do 5 kl/s z krokiem jednostkowym. Można zatem dostosować szybkość fotografowania do sytuacji, w której będziemy wykonywać zdjęcia. W menu ustawień osobistych w zakładce d znaleźć można znaleźć także opcję pozwalającą określić maksymalną liczbę zdjęć w trybie seryjnym. Dostępne ustawienia pozwalają na wybranie liczby z zakresu od 1 do 100.

Test szybkości wykonaliśmy z kartą SanDisk Extreme 4.0 GB (10 klasy szybkości). Zdjęcia wykonywane były przy czułości ISO 1600 i migawce 1/1000 sekundy. Skompresowane bezstratnie Pliki RAW (14-bitowe) zajmowały 38.7 MB natomiast pliki JPEG zapisane w najlepszej możliwej jakości, 15.7 MB. W przypadku formatu DX, skompresowane bezstratnie RAW-y zajmowały 17.9 MB, a JPEG-i 7.8 MB.

Spójrzmy na dokładne wyniki dla trybu szybkiego (H), przy zapisywaniu zdjęć w rozmiarze FX.

Zarówno dla plików JPEG, jak i RAW-ów aparat nie ma problemów z osiągnięciem maksymalnej prędkości 5.5 kl/s. Po wykonaniu początkowej serii aparat oczywiście zwalnia, i jak można zaobserwować na powyższych wykresach dalsze fotografowanie odbywa się z dość nierówną prędkością. W przypadku JPEG-ów średnia prędkość wykonywania zdjęć na tym etapie wynosiła około 1.5 kl/s, a dla RAW-ów około 0.67 kl/s. Przejdźmy teraz do wyników otrzymanych w trybie szybkim dla zdjęć zapisywanych w rozmiarze DX.

W tym przypadku aparat również osiąga maksymalną prędkość fotografowania bez względu na rodzaj zapisywanego pliku. W przypadku JPEG-ów, po wykonaniu początkowej serii, aparat zwolnił do prędkości około 2.7 kl/s. Dłuższa przerwa w fotografowaniu widoczna pod koniec testu wynika z faktu, że aparat osiągnął maksymalną liczbę 100 zdjęć i konieczne było ponowne wciśnięcie spustu migawki. Dla RAW-ów spowolnienie po wykonaniu serii jest oczywiście większe, a dalsze fotografowanie odbywa się dość nierówno. Średnia prędkość na tym etapie wyniosła około 1.4 kl/s.

Stabilizacja obrazu

Lustrzanki firmy Nikon nie mają wbudowanej stabilizacji obrazu w korpusie. Koniecznością jest korzystanie w tym celu ze stabilizowanych obiektywów, których oferta cały czas się poszerza. Warto przypomnieć, że największy konkurent Nikona, czyli Canon, także nie stosuje funkcji stabilizacji matrycy w swoich lustrzankach.

Czyszczenie matrycy

W Nikonie D600 zastosowano system automatycznego czyszczenia matrycy, działający na zasadzie wibracji filtru dolnoprzepustowego. Funkcję tę można uruchomić w dowolnej chwili w menu lub ustawić, aby czyszczenie odbywało się przy każdym włączaniu i/lub wyłączaniu aparatu. Podczas testu aparatu automatyczne czyszczenie była aktywne w obu wspomnianych przypadkach. Po tym co zobaczyliśmy na kontrolnym zdjęciu wykonanym na zakończenie testu można by śmiało stwierdzić, że czyszczenie matrycy zupełnie nie działa. Owo zdjęcie prezentujemy poniżej. Kontrast zdjęcia został podniesiony w celu lepszego zobrazowania drobin kurzu.

Przypomnijmy, że jakiś czas temu opublikowaliśmy w naszym portalu doniesienia serwisu LensRentals, wskazujące na problem wyjątkowo szybkiego gromadzenia się kurzu na matrycy w Nikonie D600. We wszystkich 20 sztukach tego modelu, którymi dysponuje wspomniany serwis, zauważono ten sam problem, a kurz gromadził się głównie w lewej i górnej części kadru. Pracownicy serwisu wysnuli podejrzenia, że powodem może być charakterystyczna konstrukcja migawki, która otwiera się szerzej niż w innych lustrzankach Nikona, co może powodować "zasysanie" kurzu z wnętrza aparatu podczas jej pracy.

Nasze zdjęcie kontrolne wykonaliśmy jeszcze zanim trafiliśmy na wspomniane informacje. Byliśmy dość mocno zdziwieni tak mocnym zakurzeniem matrycy, zwłaszcza że w testach mieliśmy nową sztukę aparatu prosto ze sklepu. Do tej pory w takich przypadkach nie obserwowaliśmy aż tak silnego zabrudzenia matrycy w testowanych aparatach. Fakty wskazywały zatem na to, że czyszczenie matrycy zaimplementowane w aparacie po prostu nie działa. Jednak po przeczytaniu informacji na portali LensRentals, zauważyliśmy pewien element wspólny. Jak widać na załączonym przykładzie kurz zgromadził się głównie z lewej strony kadru, podczas gdy prawa strona jest niemal zupełnie czysta. Wszystko wskazuje zatem na to, że również testowany przez nas egzemplarz mógł być obarczony wspomnianym problemem.

Jeśli faktycznie jest tak, że kurz jest na bieżąco zasysany "zasysany" z wnętrza aparatu trudno jednoznacznie ocenić skuteczność systemu czyszczenia matrycy. Widać jednak, że z tym problemem sobie jednak nie radzi.

Warto też zaznaczyć, że problem jest powszechny. Nie dotyczy on tylko aparatu z naszego testu, ale także modeli opisywanych przez LensRentals. Co więcej, o podobnych problemach piszą w swoich listach nasi Czytelnicy.

Fotografowanie z interwałometrem

Poza wspomnianymi w poprzednim rozdziale filmami poklatkowymi, D600 umożliwia również wykonywanie zdjęć poklatkowych. Tryb ten nosi nazwę „Fotografowanie z interwałometrem” i znajduje się w menu fotografowania. Opcje, które tam znajdziemy obejmują między innymi ustawienie czasu rozpoczęcia fotografowania. Możemy je rozpocząć od razu, wybierając po prostu opcję teraz lub ustawić konkretną godzinę rozpoczęcia. Pozostałe opcje obejmują czas interwału, liczbę interwałów oraz liczbę zdjęć na interwał. Na wyświetlaczu widzimy również sumaryczną liczbę zdjęć, która jest automatycznie obliczana na podstawie wprowadzonych ustawień. Podczas fotografowania z interwałometrem ikona INTERVAL będzie migać na górnym panelu LCD. Na chwilę przed rozpoczęciem kolejnego interwału, wskaźnik czasu otwarcia migawki będzie pokazywał liczbę pozostałych interwałów, a wskaźnik przysłony liczbę zdjęć pozostałą w bieżącym interwale. Informacje te można również wyświetlić w dowolnym momencie, naciskając spust migawki do połowy.

Lampa błyskowa

W Nikonie D600 znajduje się wbudowana lampa błyskowa o liczbie przewodniej 12 dla ISO 100. Zakres kompensacji błysku zawiera się między −3 a +1 EV ze skokiem 1/3 lub 1/2, natomiast czas synchronizacja błysku wynosi 1/200 s. Dostępne są następujące tryby pracy lampy błyskowej:

• synchronizacja z pierwszą kurtyną,
• redukcja efektu czerwonych oczu,
• redukcja efektu czerwonych oczu + synchronizacja z długimi czasami,
• synchronizacja z długimi czasami,
• synchronizacja z tylną kurtyną + synchronizacja z długimi czasami.

• i-TTL,
• tryb manualny,
• błysk stroboskopowy,
• tryb sterownika.

Oczywiście Nikon D600 obsługuje bezprzewodowy system sterowania błyskiem nazywany CLS (Creative Lighting System). Lampę wbudowaną można wykorzystać wówczas jako sterownik i z poziomu aparatu można sterować zewnętrznymi lampami błyskowymi. Możliwe jest przyporządkowanie każdej lampy do jednej z dwóch grup (A i B) i przypisanie jej pracy na jednym z 4 kanałów. Kiedy mowa o CLS, trzeba wspomnieć o synchronizacji z krótkimi czasami ekspozycji (tryb Auto FP).

Siłę błysku porównujemy zawsze wykonując zdjęcie w zupełnie ciemnym pomieszczeniu przy czułości ISO 100, migawce 1/100 sekundy i przysłonie f/8.0. Wszystkie pozostałe ustawienia, jak na przykład kompensacja błysku, są w pozycji neutralnej. Zdjęcia w trybie manualnym (M) z opisanymi wcześniej parametrami i w trybie półautomatycznym (P) przy ISO 100 przedstawiamy poniżej.

D600 (M)		D800 (M)
D600 (P)		D800 (P)

Teoretyczne moce lamp błyskowych w obu zaprezentowanych modelach Nikonów są takie same i jak widać na powyższych przykładach w praktyce dają porównywalne naświetlenie wykonywanych zdjęć.

Autofokus

Nikon D600 został wyposażony w oparty na detekcji fazy 39-polowy autofokus Multi-CAM 4800. Pracuje on w zakresie od −1 do +19 EV (przy 100 ISO), a wśród 39 punktów AF, 9 to punkty krzyżowe. Autofokus może pracować w trybach: pojedynczym (AF-S), ciągłym (AF-C) lub automatycznym (AF-A). W tym ostatnim aparat automatycznie wybiera tryb pojedynczy, jeśli fotografowany obiekt jest nieruchomy, lub ciągły, jeśli obiekt się porusza. Ostrość można oczywiście ustawiać również ręcznie. W zakresie wyboru obszaru AF mamy następujące możliwości:

• wybór punktowego AF – jednego z 39 dostępnych,
• obszar dynamicznego AF – w trybie AF-A i AF-C po wybraniu punktu ostrości, z którego obiekt zacznie uciekać, aparat na podstawie sąsiednich punktów AF będzie śledził nasz obiekt. Liczba aktywnych punktów zdefiniowana jest przez następujące tryby:
  • 9-polowy AF z dynamicznym wyborem pola – przeznaczony głównie do fotografowania obiektów o przewidywalnym ruchu,
  • 21-polowy AF z dynamicznym wyborem pola – przeznaczony głównie do fotografowania obiektów o nieprzewidywalnym ruchu,
  • 39-polowy AF z dynamicznym wyborem pola – przeznaczony głównie do fotografowania szybko poruszających się obiektów.
• śledzenie 3D – w trybie AF-A i AF-C aparat śledzi obiekty, które opuściły wybrane pole AF i wybiera odpowiednio nowe pola AF. Ustawienie to jest przydatne do szybkiego komponowania zdjęcia nieregularnie poruszających się obiektów.
• automatyczny wybór pola AF – aparat automatycznie wykrywa fotografowany obiekt i wybiera pola AF. Jeśli używany jest obiektyw typu G lub D, aparat może odróżniać fotografowane osoby od tła, co poprawia ich wykrywanie.

D600 został wyposażony również w funkcję korygowania ustawiania ostrości w obiektywie. Jest to bardzo przydatne rozwiązanie pozwalające na zniwelowanie tzw. efektu backfokusu (BF) lub frontfokusu (FF), który może czasami pojawiać się w niektórych obiektywach (najczęściej tych pochodzących od producentów niezależnych). W menu znajduje się opcja, która pozwala na skorygowanie tej wady i zapamiętanie ustawień dla 12 obiektywów.

Z dodatkowych ustawień dotyczących autofokusu znajdziemy również opcje pozwalające określić priorytet ostrości lub wyzwalania migawki zarówno w trybie AF-S, jak i AF-C. Funkcja „Blokada śledzenia ostrości” natomiast, pozwala określić jak ma pracować AF w przypadku nagłych dużych zmian odległości do fotografowanego obiektu. Do dyspozycji mamy 5-stopniową skalę, która pozwala określić opóźnienie działania AF w przypadku nagłej zmiany odległości do obiektu znajdującego się w obrębie pola AF (zapobiega to na przykład nagłemu przeogniskowaniu, gdy fotografowany obiekt zostanie na krótko przesłonięty przez inny obiekt). Opcję ową można zupełnie wyłączyć, wówczas aparat ustawia ostrość natychmiast po zmianie odległości do fotografowanego obiektu.

Standardowo, w teście autofokusu wykonujemy serię 40 zdjęć. Na zastosowanym obiektywie ustawiamy przesłonę f/2.8 i fotografujemy tablicę rozdzielczości, każdorazowo przeogniskowując obiektyw. Na wykresie poniżej prezentujemy wyniki otrzymane na obiektywach Nikkor AF-S 24–70 mm f/2.8G ED (ustawiony na ogniskową 70 mm) oraz Nikkor AF 50 mm f/1.8D. Wyniki przedstawiamy w postaci histogramu, który prezentuje procentowe wartości odchyłek od najlepszego pomiaru MTF50 w serii.

Na początku warto zaznaczyć, że wykorzystane przez nas obiektywy nie wymagały kalibracji w korpusie, tak jak to miało miejsce w teście modelu D800, w przypadku którego wszystkie użyte obiektywy wykazywały początkowo bardzo wyraźny back focus. Trzeba jednak przyznać, że wyniki D600 w tej kategorii nie są szczególnie imponujące. Co prawda w przypadku obiektywu Nikkor AF 50 mm f/1.8D celność jest dobra bowiem ponad połowa wyników mieści się w przedziale odchyłek do 3%, ale już współpraca z obiektywem Nikkor AF-S 24-70 mm f/2.8G ED jest wyraźnie słabsza. Wciąż jednak trzy czwarte wyników mieści się w przedziale odchyłek do 9%.

W Nikonie D600 sprawdziliśmy również skuteczność ciągłego autofokusu (AF-C), fotografując obiekt poruszający się naprzemiennie w dwóch kierunkach: od i w stronę aparatu. Dla każdej próby wykonaliśmy co najmniej 30 zdjęć. W opcjach dotyczących autofokusu ciągłego ustawiliśmy priorytet ostrości i wyłączyliśmy funkcję „blokady śledzenia ostrości”. Następnie skuteczność trafień ocenialiśmy wzrokowo, stosują proste kryterium podziału na zdjęcia ostre i nieostre. Do testu wykorzystaliśmy obiektyw Nikkor AF-S 24–70 mm f/2.8G ED z ogniskową ustawioną na 70 mm. Przy wyzwalaniu migawki w trybie pojedynczym osiągnęliśmy skuteczność AF-C na poziomie 73%. W trybie zdjęć seryjnych (3 kl/s) skuteczność osiągnęła około 65 %.

Zdecydowaliśmy się również wykonać dodatkowy test z użyciem obiektywu Nikkor AF-S 24–70 mm f/2.8G ED, fotografując obiekt oddalający się od aparatu na odległości od około 0.5 do około 3 m. W tym przypadku skuteczność w trybie szybkich zdjęć seryjnych wyniosła około 67%.

Pomiar światła

W Nikonie D600 pomiar światła odbywa się przy pomocy czujnika RGB, złożonego z 2016 segmentów. Zakres pomiaru wynosi od 0 do 20 EV lub od 2 do 20 EV dla pomiaru punktowego (dla 50 mm f/1.4, ISO 100). Kompensacja ekspozycji może być zmieniana w zakresie ±5 EV ze skokiem 1/3 lub 1/2 EV. System pomiaru światła może pracować w trzech trybach:

• matrycowym – pomiar odbywa się w całym polu,
  • 3D Color Matrix II – dla obiektywów typu G i D,
  • Color Matrix II – dla obiektywów z procesorem,
  • Color Matrix – dla obiektywów bez procesora,
• centralnie ważonym – 75% wagi przypada na koło o średnicy 12 mm pośrodku kadru. Średnicę koła można zmienić na 8, 15 lub 20 mm albo ważenie może być oparte o średnią z całego kadru (w przypadku obiektywów bez procesora średnica koła wynosi 12 mm lub stosowana jest średnia z całego kadru),
• punktowym – światło mierzone jest wokół aktywnego punktu AF o średnicy 4 mm (1.5% kadru), w przypadku obiektywów bez procesora światło mierzone jest wokół centralnego punktu.

Podobnie jak w przypadku bardziej zaawansowanego modelu D800 system pomiaru światła działał prawidłowo podczas testowania aparatu i nie zanotowaliśmy żadnych przypadków, w których zachowywałby się on dziwnie lub podawał błędne wskazania.