Na początku tego rozdziału jak zwykle prezentujemy wykres pokazujący wyniki pomiaru szumu zarejestrowanego na zdjęciach JPEG. Widać wyraźnie, że praktycznie nie różni się on od analogicznego wykresu stworzonego dla modelu X-Pro1 i X-E1. Przebieg jest płynny i nie wykazuje obecności załamań. Maksymalne wartości szumu nie przekraczają 3%, co można uznać za niski poziom zakłóceń. NEX-5R notuje jeszcze niższe wartości (o około pół punktu procentowego dla ISO 25600). Z kolei Canon EOS M charakteryzuje się wyższym poziomem zakłóceń, aczkolwiek w aparatach tego producenta wyłączenie odszumiania oznacza faktyczną dezaktywację tego procesu.

Fujifilm X-M1 posiada 5-stopniową skalę odszumiania JPEG-ów. W poniższej tabelce prezentujemy wycinki zdjęć obrazujące intensywność odszumiania na minimalnym (−2), średnim (0) oraz maksymalnym (+2) poziomie. Odpowiednie zdjęcia wykonaliśmy dla czułości ISO 6400 oraz 12800.

ISO 6400
Odszumianie −2
Odszumianie 0
Odszumianie +2
ISO 12800
Odszumianie −2
Odszumianie 0
Odszumianie +2

Zastosowanie środkowego stopnia odszumiania daje niezłe rezultaty – obserwujemy, że pewna ilość zakłóceń została zmniejszona i nie obyło się to kosztem drastycznej redukcji szczegółowości. W przypadku najsilniejszego odszumiania niestety musimy liczyć się ze słabszym odtworzeniem detali, aczkolwiek wciąż jest ono całkiem niezłe.

Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom zapisanym w surowym formacie. RAW-y z X-E1 wywołaliśmy programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Podobnie jak w poprzednim rozdziale, dla porównania prezentujemy również wycinki zdjęć z aparatów Canon EOS M oraz Sony NEX-5R.

Zestawienie zdjęć nieskompresowanych pokazuje wyraźną przewagę X-M1 nad konkurentami na wysokich ISO. Szum w przypadku tego aparatu ma przyjemną, drobnoziarnistą strukturę i można odnieść wrażenie, że jest on praktycznie monochromatyczny. Ponadto, zachowanie drobnych detali scenki nawet na maksymalnym ISO jest bardzo dobre.

Warto jeszcze zwrócić uwagę na jeden fakt. RAW-y z X-M1 wywołane przy pomocy dcraw wyglądają nieco inaczej niż z X-E1 czy X-Pro1. To zasługa nowego algorytmu demozaikującego dane z matrycy X-Trans. Dzięki zmianie, nie obserwujemy już artefaktów widocznych na wycinkach w testach starszych bezlusterkowców Fujifilm. Spójrzmy na poniższe porównanie:

X-M1, 200 ISO
VNG
3-pass X-Trans

Jak widać, wycinki RAW-ów wywołanych za pomocą nowego algorytmu (3-pass X-Trans) nie wykazują obecności artefaktów widocznych na zdjęciach uzyskanych poprzez użycie metody VNG. Warto również zaznaczyć, że zmiana sposobu demozaikowania danych nie wpłynęła na zmniejszenie zdolności rozdzielczej – co pokazaliśmy w rozdziale czwartym. Co więcej, dzięki nowemu algorytmowi, zyskujemy ok. 1/3 EV w postaci niższego szumu.

Sprawdźmy teraz wyniki pomiarów poziomu szumu, jakie przeprowadziliśmy na surowych plikach. Dzięki nim będziemy mogli zweryfikować obserwacje poczynione na podstawie wycinków zdjęć.

Poziom szumu na zdjęciach z X-M1 jest naprawdę bardzo niski. Nowy bezlusterkowiec Fujifilm ma przewagę nad X-E1 wynoszącą 0.5–0.7 EV. X-M1 praktycznie deklasuje aparaty konkurencji – zarówno NEX-5R jak i EOS M wykazują bowiem wyższy poziom szumu o ok. 2 EV. Podobne wnioski można wysnuć na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych na 48-bitowych TIFF-ach.

Darki

Sprawdźmy teraz, jak matryca X-Trans zachowuje się pod względem prądu ciemnego. Jego poziom testujemy na podstawie zdjęć wykonanych z 3-minutową ekspozycją bez dopływu światła. Zdjęcia wykonujemy zarówno w formacie JPEG jak i RAW. Te pierwsze prezentujemy w postaci, w jakiej zostały zapisane przez aparat. Surowe pliki natomiast, wywołujemy programem dcraw do postaci czarnobiałej bez interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W poniższych przykładach ograniczyliśmy sygnał do przedziału 192–320, czyli o szerokości 128. Identyczny zakres został również odłożony na poziomej osi histogramów. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 1 000 000 zliczeń.

RAW
ISO	Dark Frame	Crop	Histogram
200
400
800
1600
3200
6400

W zasadzie trudno mieć szczególne zastrzeżenia do darków z X-M1. Histogramy swoim kształtem przypominają rozkład Poissona, z maksimum w okolicach 255, na co wskazują średnie wartości sygnału zaprezentowane w tabelce poniżej. Co więcej, same darki nie wykazują żadnych oznak bandingu i są wolne od innych niejednorodności mogących świadczyć o nierównomiernym nagrzewaniu się matrycy.

Zastanawiający jest jednak fakt, że dla czułości ISO 6400 szerokość rozkładu jest niemal identyczna jak dla ISO 3200. Widać to wyraźnie w wartościach odchylenia standardowego zaprezentowanych w poniższej tabelce. Może to sugerować, że wszystko przebiega jak należy do czułości ISO 3200, a powyżej niej, aparat zaczyna jednak nieznacznie ingerować w szum. Przypomnijmy, że z identyczną sytuacją mieliśmy do czynienia podczas testu X-Pro1 i X-E1.

Również zaprezentowane poniżej darki w formacie JPEG nie pokazują niczego niepokojącego.

JPEG
ISO	Dark Frame	Crop
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600