Pentax K-3 - test aparatu
3. Użytkowanie i ergonomia
Ze względu na istotne podobieństwa w rozmiarze lustrzanek K-3 i K-5, komfort trzymania obydwu aparatów jest porównywalny. Rękojeść w nowym Pentaksie jest dość wygodna, ale podobnie jak w K-5 nie zapewnia całkowitego oparcia dla małego palca prawej dłoni. Prawdę mówiąc spodziewaliśmy się, że w K-3 będzie ona nieco większa, bowiem aparat jest nieco cięższy od K-5. W razie potrzeby, w ofercie producenta dostępny jest dodatkowy uchwyt do zdjęć pionowych, oznaczony symbolem D-BG5.
Podobnie jak w innych zaawansowanych lustrzankach tego producenta, dużą zaletą K-3 jest bogactwo opcji konfiguracyjnych oraz rozmaitych funkcji ułatwiających fotografowanie. Do dyspozycji użytkownika pozostają np. interwałometr, wielokrotna ekspozycja, zdjęcia HDR, tryby TAv i Sv (priorytet odpowiednio czasu i przysłony oraz czułości), mikroregulacja AF, elektroniczna poziomica, stabilizacja matrycy, czy dość rozbudowany tryb filmowania. Na uwagę zasługuje również, znana z kilku innych modeli tej firmy, funkcja „Dostosowanie kompozycji”. Pozwala ona sterować położeniem matrycy za pomocą przycisków kierunkowych. Sensor można nieznacznie przesuwać w górę lub w dół, oraz obracać pod niewielkim kątem. Ta funkcja może się przydać, kiedy nie mamy statywu z głowicą z mikroruchami, a chcemy dokładnie wykadrować nasze zdjęcie. Należy jednak pamiętać, że przy skrajnych ustawieniach matrycy może dać o sobie znać winietowanie obiektywu.
Bardzo ciekawą funkcją, również wykorzystującą stabilizowany moduł matrycy, jest symulacja filtru antyaliasingowego za pomocą mikro drgań sensora. Matryca w K-3 owego filtra nie posiada, dlatego gdy fotografujemy drobne, powtarzające się wzory, na zdjęciach może wystąpić efekt mory. Aby temu zapobiec, inżynierowie Pentaksa stworzyli system, który ma temu przeciwdziałać, a jego skuteczność można ocenić w następnym rozdziale. Warto jeszcze dodać, że funkcja ta może pracować w trzech wariantach: optymalna rozdzielczość, jakość (priorytet redukcji efektu mory) i wyłączona oraz to, że działa z czasami naświetlania dłuższymi bądź równymi 1/1000 s.
Podobnie jak w innych modelach klasy półprofesjonalnej, producent zdecydował się na zastosowanie dwóch pokręteł nastawczych. Duża liczba optymalnie rozmieszczonych elementów sterujących niewątpliwie ułatwia obsługę aparatu i nie zmusza nas do częstego zaglądania do menu.
Do ogólnej stabilności pracy testowanego Pentaksa nie mamy w zasadzie zastrzeżeń, aczkolwiek w czasie testowania zawiesił nam się dwukrotnie. Wspominamy o tym, bowiem jego zachowanie było dość osobliwe. Lustro aparatu zaczęło bardzo szybko podnosić się i opadać, zupełnie jak w trakcie fotografowania w serii. Z tą jednak różnicą, że odbywało się to ze znacznie większą częstotliwością. Dopiero po ok. 2 sekundach od przekręcenia włącznika w pozycję „OFF”, aparat wyłączył się. Trudno nam diagnozować, czy jest to wada pojedynczego egzemplarza, czy błąd w oprogramowaniu sprzętowym. Opisane zachowanie zaobserwowaliśmy po aktualizacji firmware do wersji 1.01.
Obiektywy
Pentax K‑3 jest w pełni kompatybilny z obiektywami z bagnetem KAF3 (z silnikiem SDM), KAF2 (obiektywami posiadającymi styki ustawiania ostrości, styki informacyjne i zasilające), a także z KAF i KA. Korzystając z obiektywów z ręczną regulacją ostrości aparat potwierdza ostrość i mierzy światło przez obiektyw. Przy włączonej stabilizacji drgań można też podać wartość ogniskowej obiektywu, aby mechanizm ten działał prawidłowo nawet z obcą optyką.
Szybkość
Aparat jest gotowy do pracy praktycznie natychmiast po przekręceniu włącznika w pozycję ON. Dokonywanie zmian ustawień, czy poruszanie się po menu Pentaksa odbywa się szybko i sprawnie. Podobnie jest z powiększaniem zdjęć i włączaniem widoku miniaturek. Kasowanie plików, czy stosowanie filtrów cyfrowych do wykonanych fotografii zabiera kilka sekund, ale nie są to irytujące opóźnienia. Nieco dłużej trwa składanie zdjęć HDR, jednak wciąż poniżej 10 sekund.
Zdjęcia seryjne
K-3 posiada trzy tryby wykonywania zdjęć seryjnych: H (szybkie), M (średnie) oraz L (wolne). Deklarowana prędkość rejestracji w przypadku serii szybkiej wynosi 8.3 kl/s, średniej – 4.5 kl/s, natomiast wolnej – 3 kl/s.
Test zdjęć seryjnych wykonaliśmy z kartą SanDisk SDHC 8GB Extreme Pro 633x Class 10, przy ustawionej czułości wynoszącej 1600 ISO i migawce 1/1000 sekundy. Zdjęcia w RAW zajmowały 49.8 MB, a pliki JPEG (najlepszej jakości) około 13.5 MB. Dla trwającej 30 sekund serii Hi otrzymaliśmy następujące rezultaty:
- 116 zdjęcia JPEG (3.87 kl/s),
- 55 zdjęcia RAW (1.83 kl/s),
Deklarowana szybkość rejestracji w serii Hi utrzymuje się przez ok. 5 s (format JPEG) lub ok. 2.5 s (format RAW). Dla zapisu JPEG-ów, od 5 do ok. 11 sekundy aparat utrzymywał wciąż niezłe tempo zapisu, wynoszące 5.8 kl/s. Dopiero później spadło ono do 2.1 kl/s. W wypadku RAW-ów, po zapełnieniu bufora zdjęcia wykonywane były z szybkością 1.84 kl/s. Zapis wszystkich danych na kartę pamięci trwał ok. 25 sekund przy wyborze formatu JPEG i 45 sekund dla RAW-ów.
Zdjęcia z przedziałem czasu
K-3 został wyposażony w interwałometr. Aby wykonać zdjęcia z wykorzystaniem tej funkcji, należy wpierw określić czas pomiędzy kolejnymi wyzwoleniami migawki (od 2 s do 24 h), a następnie podać liczbę fotografii, które chcemy zrobić (od 2 do 2000). Istnieje również opcja zdefiniowania godziny rozpoczęcia rejestracji serii zdjęć. K-3 umożliwia nam także wykonanie zaprogramowanej serii zdjęć z wykorzystaniem funkcji HDR. Minimalny czas pomiędzy kolejnymi wyzwoleniami migawki wynosi wówczas 20 sekund. Interwałometr pozwala także na rejestrację filmów poklatkowych. Wynikowy plik ma rozszerzenie AVI, a do wyboru są trzy wartości rozdzielczości: 4K, Full HD i HD.
Stabilizacja obrazu
Testując stabilizację obrazu dla różnych wartości czasu ekspozycji wykonujemy serię minimum 20 zdjęć na każdym czasie ekspozycji z szerokiego zakresu czasów. Serię robimy raz z włączoną, a drugi raz z wyłączoną stabilizacją. Następnie sprawdzamy, ile zdjęć w danej serii jest poruszonych. Otrzymane wyniki prezentujemy w formie procentowej stosunku liczby zdjęć poruszonych do całkowitej liczby zdjęć w serii. Odległość między dwoma krzywymi na wykresie jest miarą skuteczności stabilizacji. Zero na skali poziomej odpowiada najkrótszej ekspozycji, czyli czasowi 1/200 sekundy. Test wykonywany był z obiektywem Pentax-smc DA* 55 mm f/1.4 SDM.
Skuteczność systemu redukcji drgań oceniamy na nieco ponad 3.5 EV, co można śmiało uznać za bardzo dobry wynik.
Czyszczenie matrycy
Czyszczenie czujnika obrazu polega na wprawieniu go w krótką serię drgań, w celu usunięcia drobinek kurzu. W menu istnieje opcja uruchomienia tej funkcji na żądanie, a także zaprogramowania, by czyszczenie było przeprowadzane przy każdym włączeniu lub/i wyłączeniu aparatu. Podczas testowania zauważyliśmy kilka niewielkich cząstek kurzu na matrycy, których system czyszczenia nie był w stanie usunąć.
Lampa błyskowa
- Błysk automatyczny,
- Błysk automatyczny + redukcja efektu czerwonych oczu,
- Błysk ręczny,
- Błysk ręczny + redukcja efektu czerwonych oczu,
- Synchronizacja z długimi czasami naświetlania,
- Synchronizacja z długimi czasami naświetlania + redukcja efektu czerwonych oczu,
- Synchronizacja na tylną kurtynę,
- Tryb bezprzewodowy – wbudowana lampa może służyć jako sterownik zdalnego wyzwolenia lamp AF540FGZ lub AF360FGZ.
Siłę błysku zawsze porównujemy wykonując zdjęcie w zupełnie ciemnym pomieszczeniu przy czułości ISO 100, migawce 1/100 sekundy i przysłonie f/8.0. Wszystkie pozostałe ustawienia, jak na przykład kompensacja błysku, są w pozycji neutralnej. Zdjęcia wykonane z obiektywem Pentax smc DA* 55 mm f/1.4 SDM w trybie manualnym (M) z opisanymi wcześniej parametrami i w trybie półautomatycznym (P) przy ISO 100 przedstawiamy poniżej. Dla porównania prezentujemy również zdjęcia wykonane w tych samych warunkach i przy tych samych ustawieniach aparatem Nikon D7100.
K-3 (M) | D7100 (M) | ||
K-3 (P) | D7100 (P) |
W trybie M, lampa zastosowana w Nikonie doświetliła większy obszar niż ta w Pentaksie. Z kolei w trybie P stopień oświetlenia sceny jest podobny w przypadku obydwu aparatów. Co ciekawe, deklarowana liczba przewodnia fleszy w K-3 i D7100 jest taka sama.
Autofokus
Za pracę systemu automatycznego ustawiania ostrości w K‑3 odpowiada czujnik SAFOX 11. Działa on w zakresie od −3 do 18 EV (przy ISO 100 i 1.4/50 mm). Do dyspozycji mamy 27 punktów AF, w tym 25 krzyżowych (o podwójnej precyzji). Przy pomocy przycisku AF MODE znajdującego się z boku obudowy, możemy wybrać jeden z trzech trybów ustawiania ostrości:
- AF.S – tryb pojedynczy automatyki ostrości – z możliwością określenia priorytetu ostrości bądź migawki,
- AF.C – tryb ciągły – z możliwością określenia priorytetu ostrości bądź zdjęć seryjnych,
- AF.A – tryb automatycznego wyboru – aparat automatycznie przełącza pomiędzy AF.S i AF.C w zależności od fotografowanego obiektu.
Opcje wyboru punktów ostrości są następujące:
- Auto – aparat automatycznie wybiera odpowiednie pole spośród wszystkich dostępnych,
- Wybór strefy – aparat automatycznie wybiera optymalny punkt ustawiania ostrości spośród wybranej strefy 9 pól AF,
- Wybierz – ręczny wybór jednego pola spośród wszystkich dostępnych,
- Punktowy – ustawia ostrość w środkowym punkcie AF,
- Rozszerzone pole AF (S) – ustawia ostrość w wybranym polu AF (z 27 punktów). Kiedy obiekt przesunie się poza nie, wykorzystywanych jest 8 punktów peryferyjnych by ponownie ustawić ostrość,
- Rozszerzone pole AF (M) – ustawia ostrość w wybranym polu AF (z 27 punktów). Kiedy obiekt przesunie się poza nie, wykorzystywane są 24 punkty peryferyjnych by ponownie ustawić ostrość,
- Rozszerzone pole AF (L) – ustawia ostrość w wybranym polu AF (z 27 punktów). Kiedy obiekt przesunie się poza nie, wykorzystywanych jest 26 punktów peryferyjnych by ponownie ustawić ostrość.
Wspomaganie automatyki ostrości w warunkach słabego oświetlenia może odbywać się za pomocą wbudowanej diody świecącej. W trybie manualnego ustawiania ostrości możemy się posiłkować funkcją powiększenia obrazu (maksymalnie 10-krotnego), dostępną po wciśnięciu przycisku OK, oraz funkcją focus-peaking.
Standardowo w teście celności autofokusa wykonujemy serię 40 zdjęć i mierzymy na nich rozdzielczość. Zdjęcia wykonane zostały z obiektywem Pentax smc DA* 55 mm f/1.4 SDM przysłonie f/2.8. Przed każdym zdjęciem tablicy testowej obiektyw był przeogniskowany. Wyniki przedstawiamy w postaci histogramu, który prezentuje procentowe wartości odchyłek od najlepszego pomiaru MTF50 w serii.
Oprócz standardowego testu autofokusa, sprawdziliśmy również jak zastosowany w testowanej lustrzance moduł radzi sobie przy świetle żarowym.
Celność autofokusa jest nieco gorsza w świetle o temperaturze 3000K, bowiem dobrych trafień było mniej, a maksymalne odchyłki rozdzielczości dochodziły do 20%.
Pomiar światła
System pomiaru światła w Pentaksie K‑3 działa w oparciu o zupełnie nowy czujnik RGB, mający 84000 pikseli i pracujący w zakresie od −3 do 20 EV (dla ISO 100 i obiektywu 50 mm f/1.4). Kompensacja ekspozycji może odbywać się w zakresie od −5 do +5 EV z krokiem 1/3 lub 1/2 EV. W testowanym Pentaksie dostępne są 3 standardowe tryby pomiaru światła:
- pomiar wielosegmentowy – ekspozycja jest automatycznie dobierana na podstawie pomiarów z czujnika RGB,
- punktowy – pomiar odbywa się tylko w centralnym punkcie AF,
- centralnie ważony – pomiar dokonywany jest w całym kadrze ale uśredniany z większą wagą dla obszaru centralnego.
W menu znajduje się także możliwość połączenia pomiaru ekspozycji z wybranym punktem ostrości – odpowiednia opcja znajduje się w zakładce ustawień niestandardowych.
Podczas testowania aparatu, praca czujnika pomiaru światła nie sprawiała problemów.
Warto również wspomnieć o funkcji bracketingu ekspozycji. Pozwala on na wykonanie 2, 3 lub 5 zdjęć różniących się o 0.3, 0.7, 1, 1.3, 1.7 lub 2 EV. W przeciwieństwie do modelu K-5 (II/IIs), w K-3 nie znajdziemy bracketingu rozszerzonego (np. balansu bieli).