Niewątpliwą zaletą testowanego aparatu (podobnie zresztą jak poprzednika) są szerokie możliwości konfiguracji elementów sterujących. Możemy zaprogramować funkcje dziesięciu klawiszy i kółka wybieraka, a lista dostępnych opcji ma naprawdę pokaźne rozmiary. Warto także wspomnieć o menu funkcyjnym, którego zawartość możemy określić sami, wykorzystując do tego 12 slotów.

Spory wizjer elektroniczny zapewnia podgląd obrazu o wysokiej jakości, a uchylny wyświetlacz LCD umożliwia wygodne kadrowanie z wykorzystaniem ptasiej, czy żabiej perspektywy. Podsumowując, naszym zdaniem funkcjonalność A7R II należy do wysokich. Większość rozwiązać dotyczących ergonomii zostało zaprojektowanych w sposób przemyślany, co przekłada się na dużą przyjemność z użytkowania tego aparatu.

Zastosowanie w pełni mechanicznej migawki u poprzednika powodowało występowanie wibracji podczas jej pracy. W nowym modelu została ona w zauważalny sposób wyciszona, a co więcej, producent zaimplementował dwie funkcje dodatkowo niwelujące ten problem, mianowicie elektroniczną pierwszą kurtynę migawki oraz migawkę elektroniczną (całkowicie bezgłośną). Korzystanie z tej ostatniej wiąże się jednak z pewnymi ograniczeniami. Nie mamy dostępu do kilku funkcji: trybu seryjnego, efektów wizualnych i profili zdjęcia, redukcji szumu dla długich naświetlań, lampy błyskowej, czy czułości niższych od ISO 100. Pewne uniedogodnienie może też stanowić efekt „rolling shutter”.

Obiektywy

Na chwilę obecną, oferta obiektywów FE firmy Sony obejmuje 11 modeli, w tym jeden przeznaczony przede wszystkim do filmowania. Nie jest to wprawdzie zawrotna liczba, aczkolwiek z roku na rok asortyment powoli się powiększa. Można się jednak zaopatrzyć w przejściówkę LA-EA4 (wyposażoną w półprzepuszczalne lustro), która pozwala podpiąć wszystkie obiektywy z mocowaniem A (również te wyprodukowane wcześniej przez Konica-Minolta). Dzięki obecności pikseli odpowiedzialnych za detekcję fazy, obiektywy A można także podłączać przez tańszą przejściówkę, LA-EA3 (która nie ma półprzepuszczalnego lustra) i nadal cieszyć się działającym autofokusem. Oczywiście, nie ma przeszkód żeby podpinać obiektywy Sony E. Warto również wspomnieć o producentach niezależnych (Samyang, SLR Magic i Mitakon). Aktualną listę wszystkich obiektywów z mocowaniem E można obejrzeć w naszej bazie. Trzeba jednak pamiętać, że tylko część pokrywa pełną klatkę.

Szybkość

Od momentu włączenia aparatu do zrobienia pierwszego zdjęcia mija zwykle ok. 2 sekund, wliczając w to czas na zadziałanie autofokusa. Czasami jednak uruchomienie Alfy zajmuje nawet ok. 3–4 sekundy. Czynności takie jak dokonywanie ustawień, poruszanie się po menu, przeglądanie zdjęć odbywają się bez zwłok czasowych. Dopiero przy powiększaniu zdjęcia do widoku 100% obserwujemy opóźnienia. Składanie HDR-ów czy panoram, trwa zwykle kilka sekund. Również formatowanie może chwilę potrwać. Formatowanie karty o pojemności 8 GB (zajętej w zaledwie kilku procentach) zajęło podczas testu około 10 sekund.

Zdjęcia seryjne

Sony A7R II oferuje dwa tryby zdjęć seryjnych: z priorytetem szybkości (Hi: 5 kl/s) oraz standardowy (Lo: 2.5 kl/s). W każdym z nich fotografie rejestrowane są w pełnej rozdzielczości. W trybie ciągłym autofokusa (AF-C) parametry ekspozycji dobierane są do każdego zdjęcia, a w trybie pojedynczym (AF-S) tylko raz – dla pierwszej klatki.

Do testów trybu seryjnego używaliśmy karty SanDisk SDHC UHS-II Extreme PRO 16 GB 1867x. Zgodnie z naszą procedurą czułość ustawiliśmy na ISO 1600, a czas migawki na 1/1000 sekundy. JPEG-i zajmowały średnio 29.6 MB, a RAW-y – 41.7 MB. W trakcie 30-sekundowego testu serii Hi aparat zarejestrował następującą liczbę zdjęć:

• 34 zdjęcia JPEG (1.13 kl/s),
• 45 zdjęć RAW (1.5 kl/s),

Niezależnie od formatu zapisywanych zdjęć, Sony A7R II nie ma problemu z osiągnięciem szybkości 5 kl/s. W obu przypadkach rejestracja w tym tempie trwa około 4 sekund. Po zapełnieniu bufora, przekopiowanie wszystkich danych na kartę pamięci, może trwać nawet ok. 45 sekund. W tym czasie nie można wejść do trybu odtwarzania, ani do głównego menu aparatu. Ciekawym dla nas był fakt, że aparat zarejestrował więcej plików RAW niż JPEG. Taką samą sytuację zauważyliśmy także u poprzednika.

Stabilizacja obrazu

Sony A7R II jest drugim po A7 II bezlusterkowcem tego producenta, w którym zastosowano stabilizację matrycy (SteadyShot). 5-kierunkowy system redukcji drgań ma za zadanie niwelować ruchy aparatu w górę, w dół i na boki (prostopadłe do osi optycznej), ale również rotację oraz przechyły aparatu w kierunku pionowym i poziomym.

W ustawieniach funkcji SteadyShot możemy określić, czy ma ona działać w trybie automatycznym, czy ręcznym. W tym pierwszym, o ile to możliwe, aparat wykrywa ogniskową obiektywu i odpowiednio dostosowuje zachowanie się systemu stabilizacji. W drugim trybie ręcznie ustawiamy długość ogniskowej. Do wyboru mamy konkretne wartości z przedziału od 8 do 1000 mm. Pośrednich ustawień jest aż 43, zatem bez większych problemów dobierzemy odpowiednią wartość do użytego obiektywu.

Testując stabilizację obrazu, dla różnych wartości czasu ekspozycji wykonujemy serię minimum 20 zdjęć, przy czym robimy to zarówno z włączoną jak i wyłączoną stabilizacją. Następnie sprawdzamy, ile zdjęć w danej serii jest poruszonych. Otrzymane wyniki prezentujemy na poniższym wykresie, w formie procentów liczby zdjęć poruszonych do całkowitej liczby zdjęć w serii. Zero na skali poziomej odpowiada najkrótszej ekspozycji, czyli 1/125 sekundy. Test wykonywany był z obiektywem Sony Zeiss FE 55 mm f/1.8.

Maksymalne przesunięcie pomiędzy krzywymi sięga 3.5 EV i na tyle szacujemy praktyczną skuteczność zastosowanego systemu. Niestety do zapowiadanej przez producenta wartości 4.5 EV trochę brakuje, aczkolwiek taki sam rezultat zanotowaliśmy w modelu A7 II.

Czyszczenie matrycy

Przed zabrudzeniami matrycę chroni elektromagnetyczny mechanizm wibracyjny. W razie dodatkowej potrzeby, proces czyszczenia można przeprowadzić samodzielnie np. za pomocą gruszki fotograficznej. Podczas testowania aparatu, mimo aktywnego czyszczenia matrycy, na matrycy pojawiło się kilka niewielkich drobin kurzu. Można zatem uznać, że mechanizm czyszczenia nie jest skuteczny w 100%.

Moduł Wi-Fi

Testowany aparat został wyposażony w moduł Wi-Fi i umożliwia obsługę NFC (ang. Near Field Communication). Dzięki temu możemy między innymi z poziomu smartfona czy tabletu zdalnie wyzwalać migawkę oraz przeglądać wykonane zdjęcia. Istnieje także możliwość przesyłania zdjęć na urządzenie mobilne oraz udostępniania ich w serwisach społecznościowych. Bezprzewodowo można również połączyć aparat z komputerem lub odpowiednim telewizorem.

Podobnie jak poprzednik, Sony A7R II umożliwia także ściąganie na aparat aplikacji rozszerzających jego funkcjonalność. Serwis PlayMemories Camera Apps oferuje szereg darmowych i płatnych aplikacji, takich jak dodatkowe filtry, efekty zdjęciowe, czy narzędzia (szczegóły można znaleźć na tej stronie).

W A7R II znajdziemy preinstalowaną aplikację „Wbudowany inteligentny pilot”. Służy ona do zdalnego wykonywania zdjęć aparatem z poziomu smartfona. Korzystanie z niej nie przysparza większych trudności. Aplikacja pozwala na regulację parametrów ekspozycji (charakterystycznych dla danego trybu), a także balansu bieli, trybu ustawiania ostrości, czy ustawienia samowyzwalacza. Punkt ostrości wskazujemy na ekranie smartfona, możemy to także połączyć z natychmiastowym wyzwoleniem migawki. Zdjęcia przesyłane na urządzenie mobilne mogą mieć rozdzielczość oryginalną lub 2M (1616×1080 pikseli). Istnieje także możliwość korzystania z geolokalizacji, wykorzystując moduł GPS smartfona lub tabletu.

Funkcjonalność modułu Wi-Fi testowaliśmy korzystając ze smartfona Sony Xperia M4 Aqua, udostępnionego przez firmę Sony.

Lampa błyskowa

Tak jak poprzedni model A7R II nie ma wbudowanej lampy błyskowej. Zewnętrzną lampę błyskową podłączamy do stopki Multi Interface. W przypadku lamp ze stopką typu „minoltowskiego” należy użyć odpowiedniego adaptera. Najkrótszy czas synchronizacji to 1/250 s (w A7R było to 1/160 s), a korektę błysku ustawiamy w zakresie ±3 EV (ze skokiem 1/3 lub 1/2 EV). Lampa może pracować w następujących trybach:

• błysk automatyczny,
• błysk wypełniający,
• synchronizacja z długimi czasami ekspozycji,
• synchronizacja z tylną kurtyną migawki,
• kontroler bezprzewodowy (z lampami HVL-F60M, HVL-F58AM, HVL-F43AM i HVL-F20AM).

Autofokus

W Sony A7R II zastosowano podwójny moduł autofokusa, tzw. Fast Hybrid AF. Za wstępne ustawienie ostrości odpowiada moduł detekcji fazy, wykorzystujący 399 pól AF, zajmujących ok. 45% powierzchni kadru. Następnie, do bardziej precyzyjnego ogniskowania wykorzystywany jest 25-polowy system AF oparty na detekcji kontrastu.

Zakres czułości autofokusa w testowanym aparacie zawiera się w przedziale od −2 do 20 EV (przy odpowiedniku ISO 100 i obiektywu f/2). Wspomaganie autofokusu umożliwia wbudowana dioda świecąca, której zasięg wynosi do 3 metrów. Czujnik znajdujący się przy wizjerze powoduje, że autofokus może automatycznie ustawiać ostrość po przyłożeniu oka do wizjera (w zależności od podpiętego obiektywu).

W menu (głównym i Fn) możemy ustawić jeden z trzech trybów pracy autofokusa:

• AF-S – pojedynczy,
• AF-C – ciągły,
• AF-A – automatyczny,
• DMF – pojedynczym z korekcją ręczną.

• Szeroki – aparat sam wybiera, gdzie ustawi ostrość,
• Strefa – po ręcznym wyborze jednej z 9 stref, aparat automatycznie ustawia ostrość w obrębie wybranej strefy,
• Środek – użycie tylko centralnego punktu AF,
• Elastyczny punktowy (S, M, L) – możliwość ręcznego wyboru punktu spośród wszystkich dostępnych oraz rozmiaru pola AF (S, M, L),
• Rozległy elastyczny punktowy – jeśli AF nie jest w stanie ustawić ostrości w wybranym punkcie, używa sąsiednich pól,
• AF z podążaniem – śledzenie w trybie ciągłym AF. Działa w opcjach pola: szeroki, strefa, środek, elastyczny punktowy (S, M, L) oraz rozległy elastyczny punktowy; detekcja obiektu znajdującego się w polu ostrości i podążanie za nim.

Sony A7R II umożliwia wykrywanie twarzy i uśmiechu (z automatycznym wyzwalaniem migawki) oraz funkcję śledzenia obiektu. Czułość detekcji uśmiechu jest regulowana w 3 krokach. Wykryte twarze mogą być automatycznie rejestrowane w pamięci aparatu, dzięki czemu będą miały priorytet przy wyborze ostrości i ustawianiu ekspozycji. Co więcej, w trybie AF-C możemy aktywować funkcję „AF Priorytet oczu”, która wykrywa oczy fotografowanej osoby i ustawia ostrość na bliższym oku. Śledzenie w obrębie strefy punktów fazowych jest bardzo skuteczne, aczkolwiek wymaga przytrzymania zaprogramowanego wcześniej przycisku z ową funkcją.

W menu można znaleźć funkcję mikroregulacji autofokusu użyteczną w przypadku pojawiania się zjawiska back- lub frontfokusu, jednak znajduje ona zastosowanie jedynie po podpięciu obiektywów przez adapter LA-EA4.

W trybie MF do ręcznego ustawiania ostrości wykorzystujemy pierścień na obiektywie. Jego poruszenie powodować może automatyczne powiększenie obrazu na wyświetlaczu (5- lub 12.5-krotnie – za zmianę powiększenia odpowiada klawisz OK). Funkcję tę oczywiście można wyłączyć odpowiednią opcją w menu. W przypadku ręcznego ustawiania ostrości, na przykład w trakcie filmowania, warto korzystać z funkcji focus-peaking. Dzięki niej na zdjęciu zaznaczany jest obszar o największym kontraście, czyli tam gdzie ostrość jest najlepsza. Funkcja ma trzy stopnie czułości i pozwala wybrać kolor zaznaczenia spośród czerwonego, żółtego i białego. Warto również wspomnieć, że działa ona zarówno w widoku pełnoekranowym, jak i podczas powiększenia.

Automatyczne ustawianie ostrości w dobrym oświetleniu działa dość szybko i nie daje powodów do narzekań. W ciemnym otoczeniu czas ogniskowania może się jednak wydłużyć, podobnie jak zwiększa się liczba pomyłek systemu AF. Generalnie jednak sprawność autofokusa oceniamy pozytywnie.

Podczas prezentacji aparatu przy okazji jego premiery, mieliśmy okazję sprawdzić działanie systemu AF z dwoma obiektywami z mocowaniem A (przy wykorzystaniu adaptera LA-EA3 nie wyposażonego w półprzepuszczalne lustro). Pierwszym był Sony A 70–300 mm f/4.5–5.6 G SSM II. W jego przypadku ogniskowanie odbywało się szybko i pewnie. Po podpięciu modelu Sony A 300 mm f/2.8 wszystko było w porządku do momentu, aż obiektyw nie był zbyt mocno rozogniskowany. W takiej sytuacji aparat niestety „błądził” i ustawienie ostrości trwało stosunkowo długo. Kolejnym instrumentem optycznym był Canon EF 24 mm f/2.8, podłączony przez adapter firmy Metabones. W tym przypadku nie mieliśmy zastrzeżeń do pracy AF.

Skuteczność systemu AF oceniamy wykonując standardową w naszych testach serię 40 zdjęć. W tej części testu wykorzystaliśmy dwa obiektywy Sony Zeiss Sonnar FE 35 mm f/2.8 oraz Sony Zeiss Sonnar FE 55 mm f/1.8. Wykonując zdjęcia, ustawiamy przysłonę f/2.8 i fotografujemy tablicę rozdzielczości, każdorazowo przeogniskowując obiektyw. Wyniki przedstawiamy w postaci histogramu, który prezentuje procentowe wartości odchyłek od najlepszego pomiaru MTF50 w serii.

Autofokus charakteryzuje się bardzo dobrą celnością, o czym świadczy duża liczba trafień w punkt. Jak widać, A7R II wypada tutaj lepiej od konkurentów, choć zdarzyło się kilka „strzałów” o odchyłkach większych od 15%. Jest ich jednak na tyle mało, że nie powinno to być powodem do obaw.

Spójrzmy teraz na wyniki w świetle żarowym.

Liczba trafień w punkt nieco spadła. Niemniej jednak, A7R II z podpiętym obiektywem FE 55 mm f/1.8 i tak najlepiej wypadł w powyższym zestawieniu. Maksymalne odchyłki nie przekraczają 9%, także ogólnie rzecz biorąc celność nie budzi większych zastrzeżeń, również w świetle żarowym.

Pomiar światła

Aparat dobiera wartości ekspozycji, korzystając z pomiarów:

• wielopunktowego,
• centralnie ważonego,
• punktowego (centrum kadru).

Domyślnie w trybie podglądu na żywo A7R II umożliwia wizualizowanie wpływu parametrów ekspozycji, czyli pokazywanie, jak będzie wyglądało finalne zdjęcie. Można też wybrać tryb, w którym aparat będzie zawsze pokazywał na ekranie LCD obraz w taki sposób, by był najlepiej widoczny. To ustawienie jest bardzo pomocne przy pracy w studiu z oświetleniem błyskowym. Brakuje niestety możliwości powiązania pomiaru ekspozycji z wybranym punktem autofokusu.

Kompensacji ekspozycji można dokonywać za pomocą pokrętła na górnym panelu w przedziale od −3 do +3 EV ze skokiem 1/3 EV lub w menu (gdy pokrętło jest w pozycji „zero”) w zakresie od −5 do +5 EV ze skokiem 1/2 lub 1/3 EV. Bracketing pozwala na wykonanie 3 lub 5 zdjęć zdjęć z krokami: 1/3, 1/2, 2/3, 1, 2 lub 3 EV. Ponadto istnieje możliwość wykonywania bracketingu ekspozycji w trybie pojedynczym lub seryjnym.

Do pracy systemu pomiaru światła nie mieliśmy większych zastrzeżeń.