Testowany Pentax posiada pełnoprawną funkcję wstępnego podnoszenia lustra (MLU). Znajduje się ona pośród trybów pracy migawki, czyli w łatwo dostępnym i intuicyjnym miejscu. Można korzystać z niej wyzwalając aparat spustem migawki, wężykiem zdalnego sterowania lub pilotem bezprzewodowym.

Na uwagę zasługuje także funkcja redukcji efektu mory. System opracowano, aby zminimalizować występowanie tego niekorzystnego zjawiska. Może ono powstawać, gdy aparat nie posiada filtra antyaliasingowego, a na naszych zdjęciach znajdują się drobne, powtarzające się wzory. Inżynierowie Pentaksa wykorzystali do tego celu stabilizowany moduł matrycy, który za pomocą mikrodrgań ma zasymulować efekt działania filtra AA. Funkcja ta może pracować w trzech wariantach: optymalna rozdzielczość, jakość (brak efektu mory) i wyłączona. Jej działanie sprawdziliśmy m.in. w teście Pentaksa K-3.

Rozdzielczość układu jako całości

Używając plików JPEG z wyostrzaniem ustawionym na najmniejszą możliwą wartość, wyznaczyliśmy rozdzielczość (MTF50) układu aparat plus obiektyw, obliczając ją w programie Imatest. Wartości wyrażone w liniach na wysokość obrazu pozwalają na porównanie z analogicznymi wykresami dla aparatów kompaktowych oraz ocenę stopnia wyostrzania zastosowanego przez producenta. Zdjęcia pomiarowe zostały wykonane z obiektywem Pentax FA 24–70 mm f/2.8 ED SMD WR.

Na tle konkurentów, czyli Canona 5Ds R, Nikona D810 i Sony A7R II, testowany Pentax wypada dość słabo. Maksymalne osiągi nie przekraczają 2200 LW/PH, co mimo wszystko nie powinno być specjalnym powodem do obaw, bowiem w tej części testu rozpatrujemy jedynie pliki JPEG. Widać także, że nie są one wyostrzane, co można stwierdzić po zapoznaniu się z poniższymi wykresami.

Na górnym wykresie widoczny jest przebieg profilu na granicy czerni i bieli dla jednego z pomiarów wykonanych podczas testu. Nie widać na nim typowych lokalnych ekstremów, a funkcja MTF nie przyjmuje wartości większych od 1. Na tej podstawie możemy przyjąć, że JPEG-i w K-1 nie są wyostrzane.

Rozdzielczość matrycy

Rozdzielczość matrycy (a dokładniej rzecz biorąc rozdzielczość układu matryca plus odcięty od wpływu aberracji optycznych dobrej klasy obiektyw) wyznaczamy w oparciu o funkcję MTF50, a pomiarów dokonujemy na niewyostrzonych plikach RAW, które uprzednio konwertujemy do formatu TIFF przy pomocy programu dcraw. Zdjęcia wykonaliśmy przy użyciu trzech obiektywów: Carl Zeiss Makro-Planar T* 50 mm f/2, Pentax smc FA 50 mm f/1.4, Pentax FA 24–70 mm f/2.8 ED SMD WR oraz Sigma A 35 mm f/1.4 DG. Najwyższe uzyskane przez nas wyniki prezentujemy na poniższym wykresie.

Na podstawie powyższego wykresu widać, że Pentax K-1 nie ma się czego wstydzić. Wyposażony w analogiczną (a być może nawet identyczną) matrycę światłoczułą Nikon D810 uzyskał nieznacznie gorsze wyniki dla przysłon f/4 i f/5.6. K-1 może się pochwalić lepszymi rezultatami od Sony A7R II, którego sensor posiada więcej pikseli, bo 42 miliony. Nad wszystkim góruje jednak 50-megapikselowy układ zastosowany w Canonie 5Ds R. Warto w tym miejscu przypomnieć, że wszystkie wymienione wyżej aparaty nie mają w swojej konstrukcji filtra antyaliasingowego.

Spójrzmy jeszcze na wykresy wygenerowane przez program Imatest. Nie dostrzegamy na nich śladów wyostrzania RAW-ów, o czym świadczy pozbawiony lokalnych ekstremów przebieg profilu na granicy czerni i bieli. Wartości odpowiedzi w częstości Nyquista dla poszczególnych składowych wynoszą po ok. 33%. To wprawdzie dość wysoka wartość, nawet jak na aparat bez filtra AA, jednak wobec braku innych przesłanek, wątpliwe by pliki RAW były wyostrzane.

Pixel Shift Resolution

Niewątpliwie ciekawą funkcją, która wykorzystuje mikroruchy matrycy, jest znana już z modelu K-3 II funkcja Pixel Shift Resolution. Jej działanie polega na wykonaniu czterech ekspozycji (przy użyciu elektronicznej migawki) z kolejnymi przesunięciami sensora tylko o jeden sensel, składanych potem w jedno zdjęcie. Dzięki temu każdy piksel zawiera pełne dane kolorów RGB. To istotna zaleta, bowiem w klasycznej matrycy światłoczułej z filtrem Bayera, pojedynczy sensel mierzy natężenie światła tylko jednej barwy (czerwonej, zielonej lub niebieskiej). To powoduje, że brakujące dane musimy uzupełnić, dlatego zachodzi konieczność ich interpolacji.

Funkcja Pixel Shift Resolution stanowi pewne obejście powyższego problemu. Finalne zdjęcie ma się charakteryzować lepszą rozdzielczością koloru i szczegółowością, nie zmienia się jednak jego wielkość w pikselach.

Generalnie, ze względu na specyfikę działania niniejszej funkcji, należy z niej korzystać przy fotografowaniu statycznych scen ze statywu. W przeciwnym razie mamy dużą szansę uzyskać specyficzne zakłócenia, co pokazaliśmy w teście Pentaksa K-3 II. W celu uniknięcia błędów łączenia, producent opracował dodatkową funkcję, zwaną korektą ruchu. Jej działanie można zobaczyć oceniając poniższe zdjęcia przykładowe.

Funkcja Pixel Shift Resolution wyłączona

Pixel Shift Resolution – korekta ruchu wyłączona

Pixel Shift Resolution – korekta ruchu włączona

Jak widać część błędów łączenia została usunięta. Czerwone pręty bujających się huśtawek nie są powielone, choć aparat odwzorował je tak, jakby były wygięte. Zakłóceń pochodzących od poruszanych wiatrem liści nie udało się automatyce usunąć.

Nasze pomiary rozpoczęliśmy od sprawdzenia plików JPEG. Korzystając z obiektywu Sigma A 35 mm f/1.4 DG HSM wykonaliśmy dwie serie zdjęć: z opisywaną funkcją aktywną i wyłączoną. Wyniki zamieściliśmy na poniższym wykresie.

Jak widać, funkcja Pixel Shift Resolution daje ok. 28% wzrost MTF-ów dla przysłon f/4 i f/5.6. Dla wyższych wartości, przy coraz silniejszym wpływie dyfrakcji zysk jednak spada. Tak czy inaczej, poprawa jest znacząca, zwłaszcza że pliki nie noszą żadnych śladów wyostrzania.

Podobnie jak w przypadku Pentaksa K-3 II, przy testowaniu działania wyżej wspomnianej funkcji dla formatu RAW napotkaliśmy na istotną trudność – dcraw nie potrafił wywołać poprawnie takiego pliku. Byliśmy w stanie uzyskać tylko jeden obraz z czterech „zaszytych” w pliku DNG. Zmierzyliśmy zdolność rozdzielczą tak uzyskanych TIFF-ów, ale sięgnęliśmy również po oprogramowanie producenta (Digital Camera Utility 5), by dokonać porównania. Wyniki zgromadziliśmy na poniższym wykresie.

Dla przysłon f/4 i f/5.6 dla plików RAW nie dostrzegliśmy praktycznie żadnej przewagi trybu Pixel Shift Resolution. Dopiero dla f/11 i f/16 ta przekracza 5%, co jednak trudno uznać za istotną poprawę. Niewykluczone, że oprogramowanie producenta dokonuje pewnych modyfikacji, których nie jesteśmy świadomi.

Warto odnotować i wyjaśnić jedną kwestię. Otóż powyższe wyniki zmierzone dla plików wywołanych przy pomocy dcraw, różnią się od przedstawionych w podrozdziale Rozdzielczość matrycy. Są to dwie różne serie zdjęć, bowiem ta druga (której wyniki zamieściliśmy na powyższym wykresie) została wykonana w trybie Pixel Shift Resolution i pochodzi jedynie z obiektywu Sigma A 35 mm DG HSM.

Poniżej zamieszczamy dwa wycinki tego samego zdjęcia tablicy testowej, wywołanego przy pomocy dcraw (górne) i oprogramowania producenta (dolne).

Mimo że analiza Imatestem nie wskazuje np. na stosowanie wyostrzania, to jak widać na podstawie powyższych wycinków, Digital Camera Utility ma wpływ na wygląd obrazów. Wyraźnie widać bowiem redukcję mory, a konkretnie false colors.

Obiektywy Carl Zeiss Makro-Planar T* 50 mm f/2 wykorzystywane w testach rozdzielczości udostępniła firma Foto-Technika.

Obiektywy Sigma A 35 mm f/1.4 DG HSM wykorzystywane w testach rozdzielczości udostępniła firma Sigma ProCentrum.