Na wykresach szumu ze zdjęć JPEG pochodzących z aparatów Pentax zwykle obserwujemy wyraźne ślady odszumiania. Nie inaczej jest w przypadku modelu K-1. Wartości dla poszczególnych kanałów są praktycznie równe, a przebiegi mają liczne załamania. Wciąż nas dziwi takie podejście producenta. Mamy bowiem do czynienia z zaawansowanym sprzętem, adresowanym do świadomego użytkownika, który nie chce być na siłę poprawiany przez programistów.

W aparacie mamy do wyboru cztery ustawienia dotyczące odszumiania: niskie, średnie, silne, auto oraz wyłączone. Co więcej, w menu aparatu znajdziemy także opcję pozwalającą zdefiniować odszumianie dla każdej czułości z osobna. Działanie funkcji usuwania zakłóceń pokazujemy na wycinkach zdjęć scenki wykonanych z czułością ISO 12800, 25600 i 51200.

ISO 12800
Odszumianie wyłączone
Odszumianie niskie
Odszumianie średnie
Odszumianie silne
Odszumianie auto
ISO 25600
Odszumianie wyłączone
Odszumianie niskie
Odszumianie średnie
Odszumianie silne
Odszumianie auto
ISO 51200
Odszumianie wyłączone
Odszumianie niskie
Odszumianie średnie
Odszumianie silne
Odszumianie auto

Biorąc pod uwagę zauważalne odszumianie przy ustawieniu „wyłączone”, zwiększenie intensywności tego procesu w przypadku ustawień „Niskie” i „Średnie” nie jest specjalnie duże. Odszumianie „Silne” z kolei usuwa większość drobnych detali. Całkiem sensowne efekty uzyskujemy przy opcji „Auto”.

Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom zapisanym w surowym formacie. RAW-y z K-1 (zapisywane jako 14-bitowe pliki DNG) wywołaliśmy programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Podobnie jak w poprzednim rozdziale, porównania dokonujemy z Canonem 5Ds R oraz Nikonem D810. Przypominamy jednocześnie, że na rozwijanej liście znajdują się także inne modele dostępne na dzień dzisiejszy w naszej bazie.

Lustrzanka Pentaksa wypada świetnie zarówno w kategorii odwzorowania detali, jak i zaszumienia. Poziom rejestrowanych szczegółów jest w pełni satysfakcjonujący nawet przy ISO 800. Szum natomiast zaczyna być widoczny przy ISO 3200, przy czym dla tej wartości psuje on odbiór obrazu jedynie w niewielkim stopniu. Dopiero przy kolejnych wartościach staje się coraz wyraźniej widoczny. Użycie czułości wyższych od ISO 12800 wiąże się z występowaniem intensywnego szumu, zatem lepiej wykorzystywać je wyłącznie w ostateczności.

Na tle konkurentów Pentax K-1 wypada bardzo dobrze. Oczywiście Canon, z racji zastosowania 50-megapikselowego sensora może pochwalić się lepszą szczegółowością obrazu, co jednak nie zmienia pozytywnego wrażenia, jakie zrobił na nas pełnoklatkowy Pentax.

Sprawdźmy teraz, jak wizualna ocena szumu przekłada się na konkretne liczby. Na poniższym wykresie przedstawiamy poziom szumu zmierzony na podstawie surowych zdjęć tablicy Kodaka Q-14, przekonwertowanych wcześniej do 24-bitowych TIFF-ów.

Przebiegi krzywych szumu dla poszczególnych kanałów mają charakter wykładniczy i nie dostrzegamy w nich niczego niepokojącego. Dla zachowania lepszej czytelności wykresu ograniczyliśmy zakres osi OY, dlatego nie zmieściły się wartości składowych czerwonej (40.5%) i niebieskiej (43.8%) dla maksymalnego ISO.

Dla ułatwienia porównań poziomu szumu pomiędzy omawianymi aparatami, pokazujemy także wykres z wartościami składowej luminancji. Szeroki zakres czułości ograniczyliśmy do ISO 102400, a wynik Pentaksa K-1 dla ISO 204800 wyniósł 27.7%.

Powyższy wykres stanowi ogólne potwierdzenie wzrokowej oceny wycinków. Dla ISO 6400 szum w K-1 jest niższy niż w 5Ds R o ok. 2/3 EV. W przypadku D810 różnica na korzyść Pentaksa jest większa i przekracza 1 EV. Zakłócenia w Sony A7R II są z kolei o ok. 1.5 EV wyższe.

Tradycyjnie na koniec części dotyczącej szumu na surowych plikach, prezentujemy również wykres przedstawiający pomiary przeprowadzone na RAW-ach przekonwertowanych do 48-bitowych TIFF-ów. Tutaj także ograniczyliśmy zakres osi OY, a wartości składowych czerwonej i niebieskiej dla ISO 204800 wyniosły odpowiednio 32.8% i 34.1%.

Na koniec tego podrozdziału, analogicznie jak przy omówieniu plików JPEG, zamieszczamy zestawienie wycinków zdjęć wykonanych w formacie RAW w trybie zwykłym (wywołanych dcraw) oraz z wykorzystaniem funkcji Pixel Shift Resolution. Pliki DNG w tym drugim przypadku wywołaliśmy używając do tego celu oprogramowania producenta (Digital Camera Utility 5) z przyczyn, o których wspominaliśmy w rozdziale czwartym.

ISO 100
dcraw
DCU5
ISO 200
dcraw
DCU5
ISO 400
dcraw
DCU5
ISO 800
dcraw
DCU5
ISO 1600
dcraw
DCU5
ISO 3200
dcraw
DCU5
ISO 6400
dcraw
DCU5
ISO 12800
dcraw
DCU5
ISO 25600
dcraw
DCU5
ISO 51200
dcraw
DCU5
ISO 102400
dcraw
DCU5
ISO 204800
dcraw
DCU5

Różnica w wyglądzie wycinków jest całkiem wyraźna, co szczególnie dobrze widać na wysokich czułościach. Po wywołaniu zdjęć przy użyciu oprogramowania producenta, poziom zakłóceń jest zdecydowanie niższy, niż w przypadku dcraw. Najprawdopodobniej wynika to z faktu uśrednienia szumu z czterech ekspozycji, nie wykluczamy także odszumiania dokonywanego przez program Digital Camera Utility. Niemniej jednak z końcowego rezultatu można być zadowolonym, bowiem wycinki prezentują się korzystnie.

Darki

Pentax K-1 zapisuje RAW-y w postaci 14-bitowej, co odpowiada maksymalnemu poziomowi sygnału równemu 16384. Po wykonaniu 3-minutowych ekspozycji bez dopływu światła RAW-y zostały wywołane programem dcraw, ale tak, aby uzyskać obraz jeszcze sprzed interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku K-1 i czułości ISO 100–51200 zakres ten wynosi od 511 do 2048, dla ISO 102400 od 1023 do 3072, a dla maksymalnej czułości od 2047 do 6144. Identyczne zakresy zostały również odłożone na poziomej osi histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 100 000 zliczeń.

RAW
ISO	Dark Frame	Crop	Histogram
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600
51200
102400
204800

Aż do ISO 12800 histogramy mają prawidłowy kształt (przypominają rozkład Poissona) z maksimum w okolicy 1024. Dla wyższych czułości bias się zwiększa, a szum osiąga wysokie wartości. Do wyglądu darków nie mamy zastrzeżeń, bowiem nie dostrzegamy oznak bandingu, a rozkład szumu jest jednorodny.

Dla porządku prezentujemy również darki w formacie JPEG.

JPEG
ISO	Dark Frame	Crop
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600
51200
102400
204800