W aparacie Panasonic G9 użyto matrycę Live-MOS wykonaną w systemie Micro 4/3, czyli o rozmiarze 17.3×13 mm i proporcji boków 4:3. Jej całkowita rozdzielczość to 21.77 megapikseli, przy czym efektywna liczba pikseli plasuje się na poziomie 20.3 megapikseli. Maksymalna rozdzielczość rejestrowanego obrazu wynosi więc 5184×3888 px. Dodatkowo, jest to pierwszy aparat Lumix, który wyposażono w tryb zdjęć wysokiej rozdzielczości. Osiągi w tym aspekcie omówimy w toku rozdziału.

Rozdzielczość układu jako całości

Rozdzielczość układu aparat+obiektyw (w rozumieniu wartości funkcji MTF50) wyznaczyliśmy w oparciu zdjęcia zapisane w formacie JPEG z wyostrzaniem ustawionym na minimalną wartość, a pomiary wykonaliśmy przy pomocy programu Imatest. W teście wykorzystaliśmy obiektyw Olympus M.Zuiko Digital 45 mm f1.8. Wyniki prezentujemy na poniższym wykresie, a wartości wyrażone są w liniach na wysokość obrazu. Pozwalają one na porównanie z analogicznymi wykresami dla aparatów kompaktowych oraz ocenę stopnia wyostrzania zastosowanego przez producenta.

Wyniki stoją na wysokim poziomie. Są jednocześnie około 400 LW/PH niższe od rezultatów GH5 – trzeba jednak pamiętać, że do testu użyliśmy innego obiektywu.

----- R E K L A M A -----

Na osiągi w tym podrozdziale wpływ ma oczywiście wyostrzanie. Zerknijmy zatem na przebieg funkcji MTF i wygląd granicy czerni i bieli.

Wyraźnie widać, że wyostrzanie nawet przy najniższy jego parametrze jest obecne. Jego intensywność nie jest z kolei bardzo duża – co prawda, wybrzuszenie funkcji MTF jest widoczne, aczkolwiek nie przekracza ona wartości 1.

Rozdzielczość matrycy

Analizę rozdzielczości matrycy opieramy na wynikach osiąganych przez układ w postaci testowanego aparatu oraz wysokiej jakości obiektywu stałoogniskowego odciętego od aberracji optycznych. Zdjęcia tablicy zapisujemy jako pliki RAW, a następnie konwertujemy do formatu TIFF używając programu dcraw. Zdjęcia wykonaliśmy obiektywami Sigma 30 mm f/1.4 EX DC HSM, Panasonic Leica DG Elmarit 200 mm f/2.8 POWER O.I.S., Voigtlander Nokton 25 mm f/0.95 oraz Olympus M.Zuiko Digital 45 mm f/1.8, przy czym do wykresu wybraliśmy najwyższy rezultat dla każdej z przysłon.

Rozdzielczości wyrażone w liniach na milimetr, przenoszone przez przeszło 20-megapikselową matrycę stoją na wysokim poziomie. G9 notuje najwyższe rezultaty w stawce. Fakt, że ustępują mu aparaty X-T2 oraz A6500 nie dziwi – mimo, że oba mają sensory o rozdzielczości 24 Mpix to należy pamiętać o tym, iż zagęszczenie tych pikseli na matrycach APS-C jest mniejsze. Flagowiec Olympusa posiada takie same liniowe zagęszczenie pikseli, lecz pomiary dla G9 są minimalnie lepsze. Należy jeszcze napomknąć, że rezultaty G9 oraz GH5 są, w granicach błędów pomiarowych, takie same.

Zerknijmy jeszcze na przebiegi profili czerni i bieli oraz kształt funkcji MTF.

Zauważyć można, że odpowiedzi w częstości Nyquista wynoszą kolejno 24.1% oraz 27.3% dla profilu pionowego i poziomego. Są to więc typowe wartości dla matrycy pozbawionej optycznego filtra dolnoprzepustowego. Przebiegi profili czerni i bieli pozbawione są lokalnych maksimów co świadczy o fakcie, że Panasonic nie wyostrza surowych plików.

Tryb wysokiej rozdzielczości

Przed rokiem 2017 jedynymi producentami na rynku aparatów fotograficznych, którzy oferowali konsumentom tryb wysokiej rozdzielczości, były firmy Olympus i Pentax (oraz Hasseblad, aparatach średnioformatowych). Sposoby rejestrowania obrazu w obu tych systemach różniły się: Olympus nie tylko unikał demozaikowania, ale również, dzięki czterem przesunięciom o pół piksela rejestrował kolejne informacje, dzięki czemu wynikowy plik składał się z większej ilości pikseli. Pentax z kolei wykonywał tylko 4 ekspozycje, przesuwając matrycę o pojedynczy piksel. Dzięki temu każdy piksel otrzymywał informację o kolorach R, G, G i B, co pozwalało na uniknięcie demozaikowania i – w efekcie – zwiększenie przenoszonych rozdzielczości.

W roku 2017 premierę miały flagowce Sony i Panasonika. Oba z nich wyposażono w tryb wysokiej rozdzielczości. Sony poszedł w stronę Pentaksa, natomiast Panasonic zaimplementował metodę przypominającą tę stosowaną przez Olympusa. Do dyspozycji przy trybie JPEG mamy dwie wielkości plików: LL (7296×5472, 40 Mpix) oraz XL (10368×7776, 80.5 Mpix). W trybie RAW natomiast nie możemy rejestrować plików o wielkości LL. Dodatkowo, wybrać możemy rejestrację RAW, JPEG lub obu równocześnie, a także sterować parametrem odpowiadającym za równoczesne nagrywanie standardowych zdjęć. W menu odpowiadającym za tryb wysokiej rozdzielczości mamy jeszcze możliwość ustalenia opóźnienia migawki: od 1/8 s do 30 s. Złożenie wynikowego pliku zajmuje aparatowi kilka sekund i w tym czasie nie możemy wykonywać żadnych innych operacji. Dodatkowo, do tego typu rejestracji należy wykorzystać statyw. Trzeba również pamiętać, że rejestrowanie obiektów w ruchu może sprawić, że na zdjęciu pojawią się „duchy”. Rejestracja zdjęć w wysokiej rozdzielczości ograniczona jest do przysłony f/8.0.

Sprawdziliśmy, jak na rozdzielczość w rozumieniu funkcji MTF wpływa testowany tryb. Do porównania wybraliśmy standardowe pliki JPEG zarejestrowane równocześnie z tymi LL oraz XL. Najwyższe uzyskane wyniki przedstawiamy poniżej.

Po pierwsze, pliki LL oraz XL dają identyczną, w granicach błędów pomiarowych, rozdzielczość obrazu o rozumieniu funkcji MTF. Po drugie, zysk z zastosowania Hi-Res jest bardzo dobrze widoczny i przekracza 1000 LW/PH dla przysłony f/4. Oczywiście, istotny wpływ na rezultaty może mieć aplikowane przez oprogramowanie aparatu wyostrzanie. Sprawdźmy zatem, jak wyglądają przebiegi profilu czerni i bieli oraz kształt funkcji MTF.

Zauważamy wyraźne oznaki wyostrzania. Świadczy o tym wybrzuszenie w górnej części funkcji MTF oraz piki w przebiegach profili czerni i bieli.

Pliki RAW próbowaliśmy wywołać na dwa różne sposoby: wykorzystując program Lightroom oraz dedykowany do aparatów Panasonika Silkypix. Rezultaty, jakie otrzymaliśmy, przedstawiamy poniżej. Do porównania wybraliśmy standardowe RAW-y zarejestrowane jednocześnie z plikami Hi-Res i wywołane w ten sam sposób. Zdjęcia wykonane zostały obiektywem Sigma 30 mm f/1.4.

Zauważamy wzrost rozdzielczości, jednak nie tak spektakularny, jak przy plikach JPEG. Rozważmy na początek program Lightroom. Dla przysłony f/4 wynosi on 3 lpmm, przy przysłonie f/8 rośnie natomiast do wartości 11 lpmm. Dodatkowo, zauważymy, że zarówno pliki Hi-res, jak i standardowe posiadają wyższą rozdzielczość niż te wywołane programem Silkypix. Wyjaśnienie jest proste – Lightroom, nawet przy wyłączonym wyostrzaniu aplikuje jego niewielką ilość, co widać po przebiegach profili czerni i bieli dla plików standardowych.

Spójrzmy teraz na wykresy pochodzące z programu Silkypix. Tutaj, dla przysłony f/5.6 przewaga zdjęć w trybie wysokiej rozdzielczości wynosi 10 lpmm, a dla przysłony f/8 rośnie do wartości 15 lpmm.

Nasza baza testów dotyczących trybu wysokiej rozdzielczości nie jest jeszcze wysoka, ale warto porównać rezultaty G9 z wynikami notowanymi przez Olympusa oraz Pentaksa i Sony. Przypomnijmy, że w przypadku dwóch ostatnich aparatów tryb ten pozwala tylko na uniknięcie demozaikowania. W przypadku A7R III zysk w lpmm przekracza 30% – ciężko jednak o bezpośrednie porównanie, bowiem program Imaging Edge aplikuje delikatne wyostrzanie. W przypadku K-70 wzrost MTF-ów przy użyciu oprogramowania producenta jest niewielki i dochodzi do maksymalnie 5%.

Najbardziej miarodajnym jednak będzie porównanie rezultatów do Olympusa E-M1 Mark II. W przypadku tego aparatu, wartości MTF wzrosły aż o 51%. Warto jednak zaznaczyć, że oprogramowanie, jakiego użyliśmy do wywołania plików Hi-Res oraz standardowych aplikuje wyostrzanie, zatem nie możliwe jest miarodajne określenie rzeczywistego wzrostu. Widać jednak, że zysk ze stosowania trybu Hi-Res u konkurencyjnego producenta jest znacznie wyższy, niż w G9. Rozwiązanie tego problemu być może kryją w sobie przebiegi profili czerni i bieli oraz kształty funkcji MTF. Zobaczmy, jak to wygląda.

Zauważyć można, że przy 80.5-megapikselowym RAW-ie funkcja MTF bardzo szybko opada i odpowiedź w częstości Nyqusta wynosi zaledwie 1.1% oraz 3.6. Być może oznacza to, że mimo iż weszła już aktualizacja programu Silkypix dla RAW-ów z G9, to program wciąż nie potrafi poprawnie wywołać plików wykonanych w trybie wysokiej rozdzielczości – podobnie jak Lightroom, który również doczekał się aktualizacji wspierającej aparat G9. Aby więc zmierzyć rzeczywistą zdolność rozdzielczą 80.5-megapikselowych plików przyjdzie więc nam poczekać na kolejne aktualizacje programów. My tymczasem wystosowaliśmy zapytanie do producenta o zgodność tych wersji programów ze zdjęciami Hi-Res i gdy tylko dostaniemy odpowiedź, przytoczymy ją w komentarzu.

Na koniec warto zerknąć, jak prezentuje się porównanie zdjęć w rzeczywistości. Najpierw spójrzmy na JPEG, ISO 200.

JPEG (20 Mpix)
JPEG (40 Mpix)
JPEG (80.5 Mpix)

Wycinki 40 Mpix i 80.5 Mpix charakteryzują się znakomitą ostrością i szczegółowością. Potwierdzają się też nasze pomiary mówiące o identycznej rozdzielczości w rozumieniu funkcji MTF plików LL i XL – rzeczywiście, ilość szczegółów wydaje się być taka sama. Na polu JPEG-ów producenta możemy tylko pochwalić.

Zobaczmy, jak na tym tle prezentują się RAW-y przetworzone przez program Silkypix.

RAW (20 Mpix)
RAW (80.5 Mpix)

Niestety, wizualna ocena pokrywa się z wykonanymi pomiarami i wysokorozdzielcze zdjęcia RAW charakteryzują się pewnym rozmyciem, przez co ich szczegółowość wcale nie jest wybitna na tle zdjęć standardowych.

Na koniec sprawdźmy, jak użycie trybu wysokiej rozdzielczości wpływa na efekt mory. Pierwsze zdjęcie wykonane zostało w trybie standardowym, drugie przy użyciu trybu wysokiej rozdzielczości (aby odtworzyć zdjęcie w pełnej rozdzielczości, należy na nie kliknąć).

Widzimy, że efekt mory został znacznie ograniczony.

Obiektyw Sigma C 30 mm f/1.4 DC DN wykorzystywany w testach rozdzielczości udostępniła firma Sigma ProCentrum.

Obiektyw Voigtländer Nokton 25mm f/0.95 wykorzystywany w testach rozdzielczości udostępniła firma FoxFoto: