Pentax K-1 II - test aparatu
7. Szumy i jakość obrazu w RAW
Zauważyć można, że nawet przy minimalnym parametrze odszumiania efekt ten jest wyraźnie widoczny. Świadczy o tym fakt, że wszystkie składowe szumu RGBY są sobie równe w całym zakresie czułości.
W aparacie mamy do wyboru cztery ustawienia dotyczące odszumiania: niskie, średnie, silne, auto oraz wyłączone. Co więcej, w menu aparatu znajdziemy także opcję pozwalającą zdefiniować odszumianie dla każdej czułości z osobna. Działanie funkcji usuwania zakłóceń pokazujemy na wycinkach zdjęć scenki wykonanych z czułością ISO 25600 i 51200.
ISO 25600 | |||
|
|||
|
|||
|
|||
|
|||
|
|||
ISO 51200 | |||
|
|||
|
|||
|
|||
|
|||
|
Ustawienie wyłączone, „Niskie” oraz „Średnie” dają porównywalne rezultaty. Nastawa „Silne” działa już na zdjęcie zbyt intensywnie, rozmazuje detale. Dobrym wyjściem wydaje się używanie nastawy „Auto”.
Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom zapisanym w surowym formacie. RAW-y z K-1 II (zapisywane jako 14-bitowe pliki DNG) wywołaliśmy programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Podobnie jak w poprzednim rozdziale, porównania dokonujemy z Nikonem D850 oraz Sony A7R III. Przypominamy jednocześnie, że na rozwijanej liście znajdują się także inne modele dostępne na dzień dzisiejszy w naszej bazie.
K-1 Mark II wypada bardzo dobrze pod względem szczegółowości prezentowanych zdjęć. Dla wyższych czułości zauważymy jednak spadek detalu względem aparatów konkurencji – warto porównać wycinki dla ISO 100, a następnie np. ISO 3200. Przyczynę tej sytuacji wyjaśnimy w toku tego rozdziału.
Aparat wyróżnia się z konkurencji wyraźnie niższym poziomiem zaszumienia. Z jednej strony jest to wynikiem mniejszego liniowego zagęszczenia pikseli, z drugiej natomiast aplikowanym odszumianiem. Do podobnych wniosków dojdziemy wybierając z aparatów do porównania Pentaksa K-1, który nie odszumiał plików RAW.
Poniżej przedstawiamy zestawienie wycinków wykonanych w trybie zwykłym, Pixel Shift Resolution oraz dynamicznym Pixel Shift Resolution. Dwa ostatnie wywołane zostały przez oprogramowanie producenta Digital Camera Utility.
ISO 100 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 200 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 400 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 800 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 1600 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 3200 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 6400 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 12800 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 25600 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 51200 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 102400 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 204800 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
DynamicznyPixel Shift Resolution |
|||
ISO 409600 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
|||
ISO 819200 | |||
zwykły |
|||
Shift Resolution |
Zauważyć można, że szczegółowość zdjęć w trybie Pixel Shift Resolution i zwykłym jest w gruncie rzeczy porównywalna. W tych drugich jednak nie zauważymy efektu mory na periodycznej strukturze druku. Klasyczny Pixel Shift Resolution wygrywa nieco z dynamicznym, ale i tutaj różnica wydaje się być pomijalna. Na wyższych czułościach szum na wynikach w trybie Pixel Shift Resolution wydaje się być znacznie niższy od zdjęć „zwykłych”, co może być wynikiem uśredniania czterech ekspozycji, ale i odszumiania aplikowanego przez oprogramowanie producenta.
Sprawdźmy teraz, jak wizualna ocena szumu przekłada się na konkretne liczby. Na poniższym wykresie przedstawiamy poziom szumu zmierzony na podstawie surowych zdjęć tablicy Kodaka Q-14, przekonwertowanych wcześniej do 24-bitowych TIFF-ów. W celu lepszego zobrazowania szumu zdecydowaliśmy podzielić wykres na dwa, w zakresie ISO 100–51200 oraz ISO 102400–819200.
Niestety, przebiegi krzywych nie mają charakteru wykładniczego. Z pierwszym, wyraźnym załamaniem spotkamy się już dla ISO 800. Świadczy to wprost o aplikowanym na surowe pliki odszumianiu. Procederowi temu są więc poddawane wszystkie czułości powyżej ISO 400. Od zawsze piętnujemy takie zachowanie, musimy jednak przyznać, że dawno się z nim nie spotkaliśmy – nie inaczej było w przypadku K-1 Mark I, do którego nie mieliśmy podobnych zastrzeżeń. Ciężko zatem wyrokować, dlaczego producent zdecydował, że wie lepiej, czego oczekują użytkownicy jego sprzętu. Kolejne załamanie zauważymy dla ISO 409600.
Dla ułatwienia porównań poziomu szumu pomiędzy omawianymi aparatami, pokazujemy także wykres z wartościami składowej luminancji. Szeroki zakres czułości ograniczyliśmy do ISO 102400.
Powyższy wykres potwierdza, że fakt stosowania odszumiania jest niezrozumiały. Dla trzech najniższych czułości to K-1 Mark II charakteryzuje się najniższym poziomem szumu, wyprzedzając nieznacznie swojego poprzednika, a także A7R III oraz D850. Powyżej tej czułości nie jesteśmy w stanie obiektywnie porównać zachowania prezentowanych aparatów z przyczyn oczywistych.
Tradycyjnie na koniec części dotyczącej szumu na surowych plikach, prezentujemy również wykres przedstawiający pomiary przeprowadzone na RAW-ach przekonwertowanych do 48-bitowych TIFF-ów.
Darki
Pentax K-1 II zapisuje RAW-y w postaci 14-bitowej, co odpowiada maksymalnemu poziomowi sygnału równemu 16384. Po wykonaniu 3-minutowych ekspozycji bez dopływu światła RAW-y zostały wywołane programem dcraw, ale tak, aby uzyskać obraz jeszcze sprzed interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku K-1 II i czułości ISO 100–51200 zakres ten wynosi od 511 do 2048, dla ISO 102400 od 1023 do 3072, a dla czułości od ISO 204800 do ISO 819200 od 2047 do 6144. Identyczne zakresy zostały również odłożone na poziomej osi histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 100 000 zliczeń.
RAW | |||
ISO | Dark Frame | Crop | Histogram |
100 | |||
200 | |||
400 | |||
800 | |||
1600 | |||
3200 | |||
6400 | |||
12800 | |||
25600 | |||
51200 | |||
102400 | |||
204800 | |||
409600 | |||
819200 |
Do ISO 12800 histogramy mają prawidłowy kształt (przypominają rozkład Poissona) z maksimum w okolicy 1024. Dla wyższych czułości bias się zwiększa, a szum osiąga wysokie wartości. Pewne niepokojące rzeczy zauważymy pomiędzy ISO 200–400 oraz 400–800, bowiem w przypadku tych czułości odchylenie standardowe albo maleje, albo nieznacznie się zwiększa. Wyżej, w tym rozdziale, udowodniliśmy, że Pentax K-1 II stosuje odszumianie powyżej ISO 400, jednakże dla czułości 400 nie zauważyliśmy nic niepokojącego. Być może oznacza to, że przy dłuższych ekspozycjach pliki są odszumiane już od ISO 400.
Darki wyglądają dobrze, pozbawione są bandingu oaz jaśniejszych obszarów, co należy zaliczyć na plus.
ISO | średni poziom sygnału | odchylenie standardowe |
100 | 1034.560 | 7.984 |
200 | 1035.744 | 10.695 |
400 | 1024.901 | 9.326 |
800 | 1036.663 | 12.973 |
1600 | 1042.563 | 23.870 |
3200 | 1024.795 | 35.320 |
6400 | 1020.967 | 81.863 |
12800 | 1017.327 | 184.327 |
25600 | 993.744 | 478.397 |
51200 | 974.173 | 869.255 |
102400 | 2018.187 | 1299.168 |
204800 | 3972.402 | 2438.216 |
409600 | 3617.637 | 3184.016 |
819200 | 5075.034 | 4503.000 |
JPEG | |||
ISO | Dark Frame | Crop | |
100 | |||
200 | |||
400 | |||
800 | |||
1600 | |||
3200 | |||
6400 | |||
12800 | |||
25600 | |||
51200 | |||
102400 | |||
204800 | |||
409600 | |||
819200 |