Aparat mimo niewielkich rozmiarów trzyma się w ręce komfortowo. Zawdzięczamy to dobrze wyprofilowanemu uchwytowi. Wszystkie główne parametry jesteśmy w stanie ustawić używając kciuka i palca wskazującego. Pod względem obsługi jest zatem dobrze i nie dostrzegamy większych różnic w stosunku do poprzedników. Musimy tu jednak wspomnieć o dość czułym, obrotowym czterokierunkowym wybieraku. Chcąc nim obrócić, często przypadkowo dodatkowo aktywowaliśmy funkcje kierunkowe.

Spust migawki pracuje typowo: lekkie dociśnięcie powoduje ustawienie autofocusu, a mocniejsze – wykonanie zdjęcia. Podwójny skok jest dość dobrze wyczuwalny. Pierścień trybów posiada blokadę. Zapobiega to przypadkowej zmianie nastawy. By wybrać tryb, wystarczy palcem wskazującym delikatnie nacisnąć przycisk blokady, po czym kciukiem obrócić koło do żądanej pozycji.

Brak wbudowanego wizjera elektronicznego może rekompensować zewnętrzny, opcjonalny wizjer optyczny GV-3. Posiada on ramkę do kadrowania 40 mm oraz wskaźniki dla formatu 1:1. Wizjer ten montowany jest na gorącej stopce i ułatwia korzystanie z aparatu w bardzo mocnym świetle.

Aparat nie posiada też wbudowanej lampy błyskowej, a dodanie gorącej stopki wydaje się być bardziej uniwersalne – możemy stosować dedykowaną lampę AF201FG czy AF540FGZ II lub zdalnie wyzwalać lampy studyjne.

Aparat podczas fotografowania obsługuje się bardzo komfortowo. Fotografując możemy wybierać punkt nastawy ostrości korzystając z dotykowego wyświetlacza. Dotknięciem ekranu możemy też wyzwolić migawkę po uprzednim nastawieniu ostrości. Funkcja przycisku ADJ podczas fotografowania może działać jako korekta ekspozycji, podczas gdy przednia rolka umożliwia zmianę głównego parametru (czasu migawki dla trybu Tv czy przysłony w trybie Av oraz M). W trybie M czas migawki zmienimy korzystając z dźwigni ADJ.

Ricoh GR IIIx posiada bardzo szerokie opcje konfiguracyjne. Ich liczba może wprowadzić w zakłopotanie początkującego fotografa. Aparat możemy też w szerokim zakresie dostosować do własnych wymagań.

Klawisz Fn oraz dźwignia ADJ może być programowana. Oferuje ona kilka opcji, które możemy szybko wybierać podczas pracy aparatu. Innymi słowy, możemy ten przycisk traktować jako wywołanie menu podręcznego.

O rozbudowanych funkcjach konfiguracyjnych może najlepiej świadczyć sposób nastawy zachowania algorytmów odszumiania. Oczywiście do dyspozycji mamy tryb automatyczny oraz trzy poziomy nasilenia odszumiania (słaby, umiarkowany, silny). Mamy możliwość zdefiniowania progu czułości, od jakiego obraz będzie odszumiany z zadaną siłą.

Ricoh GR IIIx oferuje następujące tryby pracy migawki:

• zdjęcie pojedyncze,
• zdjęcia seryjne,
• bracketing ekspozycji (z zakresem od ±0.3 do 5 EV),
• wielokrotna ekspozycja,
• z interwałometrem,
• zdjęcia seryjne złożone.

Funkcja bracketingu ekspozycji działa także w manualnym trybie ekspozycji. Wówczas aparat automatycznie dobierze czułość ISO dla optymalnej ekspozycji, po czym będzie tę czułość modyfikować, by uzyskiwać odpowiednie kroki sekwencji.

Używając funkcję fotografowania z interwałometrem możemy wybrać interwał pomiędzy poszczególnymi zdjęciami (od 1 s do 1 godziny) oraz liczbę zdjęć (od 1 do 99 lub bez limitu). GR IIIx może zapisywać tak wykonane fotografie lub łączyć je ze sobą (zdjęcia seryjne złożone) w sposób, który zachowuje jedynie jasne obszary. Nie jest to w tym wypadku funkcja wielokrotnej ekspozycji, dzięki czemu doskonale sprawdzi się np. w fotografii rozgwieżdżonego nieba (tzw. star trails). W tym trybie aparat może dodatkowo zapisywać zdjęcia użyte do tworzenia złożenia.

Tryby pracy

Koło trybów pracy aparatu oferuje dostęp do opcji:

• P – tryb półautomatyczny,
• Av – tryb preselekcji przysłony,
• Tv – tryb preselekcji migawki,
• M – tryb manualny,
• U1–3 – przywołanie konfiguracji z pamięci.

Menu

Menu aparatu składa się z 5 głównych części, w ramach których dostępne są opcje ułożone w długie listy. Pomiędzy umieszczonymi po lewej stronie ikonami grup a listą opcji dostrzec można małe kropki. Pokazują one numer aktualnie wyświetlanej podstrony.

Do dyspozycji mamy także menu podręczne, dzięki któremu szybko zmienimy podstawowe nastawy aparatu.

Podczas fotografowania przycisk DISP służy do przełączania informacji dostępnych na wyświetlaczu (do dyspozycji mamy 3 ekrany z informacjami). W menu konfiguracji aparatu można wybrać, czy w czasie kadrowania na ekranie chcemy widzieć dodatkowe elementy, którymi są:

• obraz,
• histogram,
• siatka,
• alarm prześwietleń,
• poziomica elektroniczna.

Tryb odtwarzania, który także wywołamy przez dłuższe przytrzymanie przycisku PLAY, gdy aparat jest uśpiony, oferuje nam podgląd:

• samego zdjęcia czy filmu,
• podstawowych informacji o zdjęciu,
• pełnej informacji o zdjęciu wraz z danymi EXIF i histogramem.

Oczywiście podczas przeglądania możemy zarówno powiększać zdjęcia w pojedynczych krokach lub też przy użyciu przycisku ADJ (w tym wypadku dysponujemy predefiniowanym powiększeniem o współczynniku 4, 8 lub 16x), jak i przeglądać pliki w trybie miniatur – aparat udostępnia widok 20 (5×4) lub 81 (9×9) klatek.

Odtwarzając filmy dostępne jest tylko krótkie podsumowanie informacji o klipie i włączenie jego odtwarzania. Skorzystamy z pauzy, przewijania do przodu i tyłu. Gdy wstrzymamy odtwarzanie filmu, możemy dodatkowo zapisać klatkę jako osobne zdjęcie – służy do tego przycisk Fn2. Dostępna jest też możliwość wyodrębnienia kawałka klipu i zapisania go do niezależnego pliku.

W wypadku plików RAW aparat oferuje możliwość ich wywoływania i tworzenia plików JPEG.

Szybkość

O szybkości pracy aparatu podczas fotografowania świadczą testy, które podsumowuje poniższa tabela.

Aparat nie wykazuje spowolnienia podczas regularnej pracy. Zarówno start aparatu jak i przeglądanie wykonanych zdjęć następuje dość żwawo.

Zdjęcia seryjne

Aparat posiada tylko jeden tryb zdjęć seryjnych, który w menu występuje pod nazwą „ciągłe” (termin „seryjne” używany jest jako synonim interwałometru).

Pomiary wykonaliśmy korzystając z karty Sandisk Extreme Pro UHS-I 633× 95MB/s oraz ANGELBIRD AV PRO MK2 V90 SDXC Class 10 UHS-II U3 300MB/s. najlepsze wyniki testów zaprezentowane są w formie poniższych wykresów.

Pomiary wykonaliśmy przy użyciu plików, których średnia wielkość to 32 MB dla formatu RAW oraz 3.5 MB dla formatu JPEG.

Aparat wykonuje zdjęcia z szybkością 4 kl/s tylko do wypełnienia wewnętrznego bufora, niezależnie od wybranego formatu zapisu. Później zapis zwalnia, mimo stosowania szybkiej karty. W wypadku dołączenia plików surowych, aparat wykonuje zdjęcia z szybkością 1.2 kl/s. Gdy fotografujemy jedynie w formacie JPEG, prędkość po zapełnieniu bufora to 3.3 kl/s. Podczas 30-sekundowego interwału pomiarowego testowany model wykonał 43 zdjęcia zapisując oba formaty lub 116, gdy ustawiliśmy tylko zapis JPEG.

Testy trybu seryjnego przeprowadzamy z wykorzystaniem kart pamięci Angelbird AV PRO, udostępnionych przez firmę Fototechnika.

Autofokus

Aparat został wyposażony w hybrydowy układ nastawy ostrości, bazujący na czujniku fazowym zabudowanym w matrycę, wspomaganym detekcją kontrastu. Pracuje on w zakresie od 20 cm, a przełączając na tryb Macro – w zakresie 12 do 24 cm.

Dysponujemy następującymi trybami ustawiania ostrości:

W trybie MF fragment obrazu może być automatycznie powiększany, co ułatwi nastawianie ostrości. Możemy dodatkowo aktywować w menu wyróżnienie krawędzi. Samą nastawę ostrości uzyskujemy obracając pierścień wybieraka czterokierunkowego.

Automatyczne ustawianie ostrości w Ricoh GR IIIx odbywa się względnie szybko i celnie. Podczas wykonywania zdjęć przykładowych nie doświadczyliśmy większych problemów. Przy gorszym oświetleniu układ autofokusu może być wspomagany przez doświetlającą diodę, co jest istotne, gdyż w takich warunkach automatyka ma problemy z poprawną nastawą ostrości.

Śledzący AF działa bardzo dobrze. Rozpoznawanie twarzy działa dobrze, o ile patrzymy na wprost w obiektyw. Okulary lub odchylenie głowy na bok wystarczy jednak, by algorytmy analizy obrazu przestały rozpoznawać twarz.

Pomiar ekspozycji

Aparat pozwala na pomiar ekspozycji w następujących trybach:

• wielosegmentowym,
• centralnie ważonym,
• punktowym,
• z uwzględnieniem świateł.

Ostatni z wymienionych trybów wykonuje pomiar w wielu obszarach obrazu ze szczególnym uwzględnieniem jasnych partii.

Podczas użytkowania aparatu w różnych warunkach oświetleniowych nie doszukaliśmy się problemów z poprawnym oszacowaniem ekspozycji w trybie matrycowym.

Filtr ND

Aparat wyposażony jest w neutralny filtr szary. Jego aktywacja może być automatyczna lub też ręczna, poprzez wybranie odpowiedniej opcji w menu. W efekcie ilość światła padającego na matrycę jest redukowana do 1/4 początkowej wartości (2 EV).

Poniżej prezentujemy przykład użycia filtru, za pomocą którego wydłużyliśmy czas migawki w celu rozmycia płynącej wody.

	<
f/2.8, exp. 1/80 s, ISO 100	f/2.8, exp. 1/320 s, ISO 100

Stabilizacja

W aparacie zastosowano 3-osiową stabilizację matrycy. Wynik pomiarów jej skuteczności przedstawiamy poniżej.

Widzimy, że maksymalny odstęp pomiędzy punktami czerwonymi i zielonymi to 2 EV.

Programy tematyczne

Ricoh GR IIIx dysponuje zestawem kilku filtrów cyfrowych.

Żywe	Jednostajne
Łagodne jednostajne	Ostre jednostajne
CiB wysoki kontrast	Filtr pozytywowy
Pomijanie wybielania	Retro
Ton HDR	Krosowanie

Fotografia HDR

Jednym z filtrów jest fotografia HDR, która sprowadza się do mniej lub bardziej agresywnego przetwarzania obrazu. Przydatność jej wydaje się znikoma.

Filmowanie

Jednym z trybów pracy aparatu jest filmowanie. Przy takim ustawieniu aparat oferuje nagrywanie klipów w rozdzielczości 1920×1080 pikseli przy szybkości:

• 60 kl/s,
• 30 kl/s,
• 24 kl/s.

Aparat koduje filmy stosując algorytm MPEG-4 AVC/H.264 i kontener QuickTime. Długość klipu limitowana jest przez 25 minut lub limit 4 GB na wielkość pliku. Rozpoczęcie i zakończenie filmowania realizowane jest wciskaniem spustu migawki. Przyciskiem Fn2 możemy pauzować nagrywanie. Klip nagrany zostanie przy automatycznym doborze parametrów czułości, migawki i przysłony. Mamy wybór, jeśli chodzi o sposób przetwarzania kolorów (np. rejestracja w odcieniu szarości czy sepii).

QuickTime / MOV, 1920×1080 59p 64.9 MB, 12.5 s, 42 Mb/s	QuickTime / MOV, 1920×1080 59p 79.2 MB, 12 s, 53 Mb/s
QuickTime / MOV, 1920×1080 59p 77 MB, 14.8 s, 42 Mb/s	QuickTime / MOV, 1920×1080 59p 79.3 MB, 15 s, 42 Mb/s
QuickTime / MOV, 1920×1080 59p 68.6 MB, 13 s, 42 Mb/s	QuickTime / MOV, 1920×1080 119i 62.2 MB, 11 s, 45 Mb/s

Materiał nie jest wysokiej jakości, wydaje się wręcz lekko rozmydlony. Wygląda to tak, jakby obraz nie był odpowiednio skalowany, a w użyciu była technika pomijania linii.

Porównując do poprzednich modeli serii GR, nadal dostrzegamy ubogą liczbę opcji. Jak na dzisiejsze standardy brakuje filmowania 4K, gniazda słuchawek czy zewnętrznego mikrofonu. Filmowanie w aparacie GR IIIx należy zatem traktować jako jedynie dodatek do głównej funkcji, jaką jest fotografowanie.

Poniżej przedstawiamy przykłady jakości dla kodeków:

• 1920×1080 60p 49 Mb/s: 60.9 MB,
• 1920×1080 30p 26 Mb/s: 42.6 MB,
• 1920×1080 24p 22 Mb/s: 34.2 MB.

Kolejne klipy to testy sprawdzające, jak zachowują się układy AF, stabilizacji oraz efektu galaretki (rolling shutter):

• Demonstracja pracy układu AF: 117.2 MB,
• Stabilizacja wyłączona: 29.9 MB,
• Stabilizacja włączona: 27.3 MB,
• Demonstracja efektu rolling shutter: 38.7 MB.

Łączność WiFi i Bluetooth

Aparat Ricoh GR IIIx został wyposażony w komunikację Wifi. Posiada też moduł bluetooth.

By korzystać ze zdalnego połączenia, na tablecie czy smartfonie użytkownik musi zainstalować dedykowane oprogramowanie Image Sync.

Aktywację komunikacji dokonamy z poziomu menu aparatu, alternatywnie możemy dłużej przycisnąć boczny przycisk filmowania bądź odtwarzania.

Korzystając z połączenia aparatu z telefonem czy tabletem możemy zdalnie kontrolować parametry aparatu i wyzwalać migawkę. Oczywiście dostępne jest też przeglądanie wykonanych zdjęć oraz przesyłanie ich na urządzenie mobilne. W aplikacji możemy też wybrać, czy zdjęcia mają być geotagowane.