Fujifilm FinePix S200EXR - test aparatu
4. Optyka
Jakie możliwości daje obiektyw o takim zakresie ogniskowych, możemy ocenić patrząc na poniższe zdjęcia wykonane z jednego miejsca, na obu krańcach zakresu.
30.5 mm | 436 mm |
Rozdzielczość
Testy rozdzielczości przeprowadzamy na podstawie zdjęć tablicy testowej wykonywanych dla różnych ogniskowych i różnych wartości przysłony. Następnie przeprowadzamy obliczenia zarówno dla centrum, jak i brzegu kadru. Wyniki prezentujemy w postaci wartości funkcji MTF50 dla zdjęć JPEG i RAW.
Spójrzmy najpierw na dwa poniższe wykresy prezentujące rozdzielczość zdjęć RAW w centrum kadru (pierwszy wykres) i na brzegu kadru (drugi wykres). Mimo dużego powiększenia obiektywu, rozdzielczość w centrum utrzymuje się na podobnym poziomie w całym zakresie ogniskowych. Minimalnie odstaje jedynie punkt dla końcowej wartości ogniskowej przy maksymalnie otwartej przysłonie. Na brzegu kadru rozdzielczość zmniejsza się o około 200–300 LWPH, czyli aż tak drastycznie nie spada w stosunku do centrum. Punkty dla poszczególnych ogniskowych nie układają się już w regularną krzywą a rozrzut wartości dla poszczególnych zakresów ogniskowych jest już większy.
Trzeba powiedzieć wyraźnie, że jak na zoom o tak dużym zakresie, wyniki zaprezentowane powyżej są bardzo dobre. W miarę równa praca w centrum kadru, w całym i jednocześnie tak dużym zakresie, jest niewątpliwym atutem tego aparatu. Pogorszenie jakości obrazu na brzegu kadru jest w takiej sytuacji nieuniknione, a tutaj jest na tyle umiarkowane, że w tej kwestii także nie mamy najmniejszych powodów do narzekań.
Poniżej prezentujemy analogiczne do wykresów RAW, pomiary wykonane na zdjęciach JPEG. Jak pamiętamy, maksymalne wartości MTF50 mierzone na zdjęciach RAW sięgnęły 1500 LWPH. Pomiary na JPEG-ach dały natomiast maksymalną wartość dla 30 mm o 100 LWPH wyższą. Można zatem przypuszczać, że minimalne wyostrzenie zdjęć JPEG w Fuji jest bliskie wyostrzeniu RAW-ów uzyskiwanych w programie FinePix Viewer.
Wizualnej oceny rozdzielczości na zdjęciach JPEG można dokonać na poniższych
wycinkach tablicy rozdzielczości. Prezentują one minimalną i maksymalną
rozdzielczość jaką osiągnął aparat w naszym teście.
JPEG | |||
|
|
||
Autofokus
Autofokus w Fuji S200EXR działa bardzo szybko jak na kompaktowy aparat. Ustawienie ostrości na przedmiocie dobrze oświetlonym trwa 0.3–0.5 sekundy. Czas się może wydłużyć do około jednej sekundy przy wykonywaniu zdjęć w półmroku, lub przy tylnym oświetleniu. Należy uważać przy ustawianiu ostrości na przedmiotach bliskich. Nawet jeśli aparat nie potwierdza ostrości za pierwszym razem, to przy drugiej bądź trzeciej próbie, zdarza mu się prawidłową ostrość potwierdzić. Tak czy owak zawsze możemy włączyć funkcję Makro lub Super Makro, o której piszemy w dalszej części testu.
Autofokus S200EXR pracuje w standardowych trybach – pojedynczym AF-S i ciągłym AF-C. Możliwe jest także wybranie obszaru ustawiania ostrości. Do wyboru mamy tryby:
- centralny – punkt AF położony w centrum kadru,
- multi – automatyczna detekcja kontrastu w dowolnym miejscu kadru bliskim środka,
- area – ręczny wybór obszaru ustawiania ostrości.
Aberracja chromatyczna
Aberrację chromatyczną wyznaczyliśmy na zdjęciach RAW (pierwszy wykres) i JPEG (drugi wykres). Wynik nas zdziwił, bo okazało się, że aberracja jest większa na JPEG-ach, a na RAW-ach utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie poniżej 0.1%. Z reguły to JPEG-i poddawane są silniejszym obróbkom, które niwelują m.in. aberrację chromatyczną. W przypadku Fuji S200EXR jest na odwrót. Powodem takiej sytuacji może być program firmy Fuji, którym wywoływaliśmy surowe zdjęcia, mogący w sposób automatyczny poprawiać ich jakość.
Zachowanie wykresów aberracji chromatycznej mocno nas nie dziwi, bo
największe problemy z tą wadą napotkamy przy zdjęciach szerokokątnych
i przy ogniskowych poniżej 100 mm. Zdjęcia wykonywane obiektywem
ustawionym w pozycji tele nie są aż tak mocno obarczone tą wadą.
W tabelce poniżej prezentujemy w skali 1:1 wycinki zdjęć JPEG tablicy testowej, przedstawiające krawędzie czerni i bieli na zdjęciach z najwyższym i najniższym poziomem aberracji chromatycznej.
30 mm, f/4.0 | 250 mm, f/5.6 |
Dystorsja
Porównując zdjęcia RAW i JPEG nie zauważyliśmy pomiędzy nimi różnic w wielkości dystorsji. Jest ona oczywiście największa przy ogniskowej 30 mm, gdzie sięga poziomu −0.7% ale szybko się zmniejsza i już na 50 mm obraz jest prawie wolny od zniekształceń wywołanych przez optykę obiektywu. Na ogniskowych powyżej 100 mm zniekształcenie jest prawie równe zeru co potwierdzają poniższe zdjęcia.
30.5 mm |
50 mm |
135 mm |
250 mm |
436 mm |
Praktyczny brak dystorsji w całym zakresie tak dużego zooma jest podejrzany i może sugerować programowe korygowanie tej wady. Z drugiej strony, najwięcej problemów ze zniekształceniami geometrycznymi mają zawsze zoomy zawierające naprawdę szeroki kąt oraz tele. Tutaj, w przypadku szerokiego kąta, zachowano umiar, bo odpowiednik 30.5 mm do najszerszych przecież nie należy. Dzięki temu walka z dystorsją mogła być łatwiejsza.
Nasze przypuszczenia o korygowaniu dystorsji przez oryginalne oprogramowanie Fuji potwierdziły się po wywołaniu RAW-ów programem dcraw. Na wywołanym zdjęciu gołym okiem widać zdecydowanie większe zniekształcenie, a pomiary pokazały, że wartość dystorsji na szerokim kącie wynosi −3.3%. Ten wynik, dla obiektywu o tak szerokim zakresie ogniskowych, wygląda już znacznie bardziej realnie niż otrzymane wcześniej −0.7%. Potwierdziło się natomiast, że wraz ze wzrostem ogniskowej wada maleje i już na 50 mm jest praktycznie niedostrzegalna.
30.5 mm (dcraw) |
Koma i astygmatyzm
Obiektyw Fujinon z S200EXR bardzo poprawnie koryguje zjawisko komy. Zniekształcenie punktowego źródła światła na brzegu kadru występuje w niedużym stopniu jedynie w zakresie szerokich kątów i ogniskowych do około 100 mm. Wycinek brzegu kadru ze zdjęcia wykonanego na ogniskowej 135 mm pokazuje już minimalne zniekształcenie diody, a w dalszym zakresie ogniskowych wady nie widać.
30 mm, centrum | 30 mm, brzeg |
50 mm, centrum | 50 mm, brzeg |
135 mm, centrum | 135 mm, brzeg |
250 mm, centrum | 250 mm, brzeg |
436 mm, centrum | 436 mm, brzeg |
Wyniki pomiarów astygmatyzmu dla S200EXR są trochę lepsze kiedy powołamy się na zdjęcia RAW. Wtedy jedynie na krańcu zakresu ogniskowych (436 mm) astygmatyzm, czyli różnica pomiędzy pionową a poziomą rozdzielczością, wyniósł 15%. W pozostałym zakresie ogniskowych jest on minimalny i utrzymuje się na poziomie niższym niż 5%. Natomiast kiedy przeanalizujemy JPEG-i, to sytuacja jest podobna do RAW-ów, ale z jedną różnicą. Bowiem na szerokim kącie, w pozycji 30 mm, astygmatyzm osiąga poziom 20%.
Winietowanie
Winietowanie, czyli spadek jasności obrazu na brzegu kadru, w obiektywie S200EXR jest na stosunkowo małym poziomie. Największe jest przy maksymalnie otwartych przysłonach na ogniskowych 30–50 mm, gdzie osiągany poziom około 10% (−0.3 EV). Przymknięcie przysłony do f/4 pociąga za sobą spadek winietowania do wartości około 8%, a do f/5.6 wada zmniejsza się już do wartości niższej niż 5% (−0.16 EV).
Nasze pomiary pokazują, że w okolicach ogniskowej 135 mm, dla której maksymalnie otwarta przysłona wynosi f/4.1, winietowanie wynosi już około 6% (−0.17 EV). Natomiast powyżej 200–250 mm dla f/4.6–5.3 winietowanie spada do 3% (−0.1 EV). W całym zakresie ogniskowych dla przysłony f/8 pociemnienie w rogach jest rzędu 2% lub mniej.
To, jak przytoczone przed chwilą liczby przekładają się na rzeczywisty wygląd obrazu z aparatu, można zaobserwować na poniższych zdjęciach jednorodnie oświetlonej powierzchni, wykonanych dla maksymalnie otwartej przysłony dla danej ogniskowej i przysłony f/8.
JPEG / RAW (FinePix Viewer) | |
30 mm, f/2.8 | 30 mm, f/8.0 |
50 mm, f/3.2 | 50 mm, f/8.0 |
135 mm, f/4.1 | 135 mm, f/8.0 |
250 mm, f/4.6 | 250 mm, f/8.0 |
436 mm, f/5.3 | 436 mm, f/8.0 |
Jak widać, winietowanie w testowanym aparacie Fuji nie sprawia nam najmniejszych problemów. Zdanie o winietowaniu w S2000EXR zmienimy, jeśli obejrzymy zdjęcia wywołane programem dcraw. Zarówno na JPEG-ach wprost z aparatu, jak i RAW-ach wywołanych FinePix Viewerem winieta jest programowo korygowana. W rzeczywistości na najszerszym kącie przy maksymalnie otwartej przysłonie wada ta sięga blisko 25% (−0.76 EV). Na ogniskowej 50 mm winietowanie zmniejsza się do 18% (−0.57), a na 135 mm do 10% (−0.28 EV). Pomiary na ogniskowych 250 i 436 mm dały w rezultacie winietowanie na poziomie 7%.
RAW (dcraw) | |
30 mm, f/2.8 | 30 mm, f/8.0 |
50 mm, f/3.2 | 50 mm, f/8.0 |
135 mm, f/4.1 | 135 mm, f/8.0 |
250 mm, f/4.6 | 250 mm, f/8.0 |
436 mm, f/5.3 | 436 mm, f/8.0 |
Odblaski
Należy przyznać, że zarejestrować odblaski na zdjęciach z S200EXR łatwo nie jest. Tylko w bardzo trudnym fotografowaniu pod ostre słońce zarejestrują sie nam na zdjęciu bliki i flary świetlne.
30 mm, f/8 |
30 mm, f/8.0 |
105 mm, f/8 |
Makro
W normalnym trybie ostrość ustawiana jest od 2–5 m w zależności od ustawienia ogniskowej. Często więc ratunkiem jest przełączenie obiektywu w tryb Makro, który pozwala na fotografowanie przedmiotów odległych o 10/90 cm (wide/tele). S200EXR ma także tryb SuperMakro pozwalający na robienie zdjęć z odległości 1 cm dzielącej przedmiot i przednią soczewkę. W praktyce jednak wygląda to jeszcze lepiej. Na przykład poniższą monetę fotografowaliśmy stawiając obiektyw na niej i jedynie lekko odchylając aparat, by mogło wpaść pomiędzy nią a obiektyw światło.
Makro 30 mm |