Tak zwane bezlusterkowce, czy też kompakty z wymienną optyką, to coraz bardziej powiększająca się, nowa grupa aparatów. Została zapoczątkowana przez Olympusa oraz Panasonica w połowie 2008 roku przez wprowadzenie nowego systemu - Mikro Cztery Trzecie. Idee kompaktów z wymienną optyką okazały się na tyle perspektywiczne, że prawdopodobnie większość producentów poważnie myśli już o zaproponowaniu swojego rozwiązania. Firmy Samsung i Sony już wykonały ten krok, przedstawiając dwa nowe systemy – Samsung NX oraz Sony NEX. Obecnie mamy więc na rynku trzy rozwiązania tego typu, a zaczynają już pojawiać się pierwsze plotki na temat możliwych premier Nikona, Canona czy Pentaksa.

Najbardziej prężnie rozwija się oczywiście system Mikro Cztery Trzecie, zarówno ze względu na najdłuższe istnienie na rynku, jak i zaangażowanie dwóch niezależnych producentów. O ile Panasonic skupił się głównie na oferowaniu rozwiązań przypominających tradycyjne lustrzanki, wyposażając je w wizjer cyfrowy, o tyle Olympus skoncentrował się na aparatach bardziej kompaktowych. Nawiązują one do historycznych modeli Olympus PEN, po których przejęły również potoczną nazwę. Pierwszym modelem tej serii był Olympus E-P1, którego premiera odbyła się w połowie 2009 roku, rok po inauguracji systemu Mikro 4/3. Został on pozytywnie przyjęty przez użytkowników, choć z pewnością pewną barierą była jego dość wysoka cena. Wielu użytkowników chciałoby te aparaty widzieć jako alternatywę dla zaawansowanych kompaktów lub najprostszych lustrzanek, zwłaszcza właśnie pod kątem kosztów. Tymczasem ich cenom bliżej jest do lustrzanek i to wcale nie tych najtańszych.

Jeszcze w tym samym, 2009 roku, odbyła się premiera następcy, Olympusa E-P2. Jednak krótka lista modyfikacji nieco rozczarowała zwolenników systemu Mikro Cztery Trzecie – najważniejszą zmianą było dodanie możliwości podłączenia opcjonalnego wizjera elektronicznego VP-2 oraz kilka zmian w oprogramowaniu aparatu (m.in. dodanie dwóch nowych filtrów artystycznych). Parametry techniczne, w tym matryca, budowa i jakość wykonania – wszystko to pozostało niezmienione. Z tego względu premiera nowego Pena nie odbiła się dużym echem, a identyczność parametrów skłoniła nas do rezygnacji z testu tego aparatu, w gruncie rzeczy będącego jedynie drobną modyfikacją przetestowanego już Olympusa E-P1.

W lutym 2010 roku odbyła się natomiast premiera kolejnego PEN-a, testowanego właśnie Olympusa E-PL1. Wprowadzono w nim szereg zmian względem poprzednich modeli. Po pierwsze, wiele osób narzekało na brak wbudowanej lampy, dodano ją więc do E-PL1, z możliwością chowania w korpusie. Zmienił się również trochę wygląd, układ przycisków oraz jakość wykonania – zamiast aluminiowej obudowy zastosowano tworzywo sztuczne, a z tylnej ścianki zniknęły pokrętła. Zmniejszono rozmiar wyświetlacza LCD (z 3 cali w E-P1/2 do 2.7 cala), maksymalną dostępną czułość ograniczono do ISO 3200 (względem ISO 6400 w poprzednich modelach). Zmniejszyła się również podawana przez producenta skuteczność stabilizacji z 4 EV do 3 EV – choć nie jest jasne, czy wynika to z zastosowania mniej skutecznego mechanizmu stabilizacji, czy z podania wartości bardziej zbliżonej do faktycznej. Nietrudno zatem zauważyć, że Olympus E-PL1 został pomyślany jako bardziej „budżetowa” wersja swoich starszych braci. Pozwoliło to faktycznie zbliżyć go cenowo do zaawansowanych kompaktów, ponieważ zestaw wraz z kitowym obiektywem 14–42 mm dostępny jest już w cenie poniżej 2000 zł (stan na koniec lipca 2010 roku). Czy wprowadzone zmiany nie zmniejszają nazbyt wygody użytkowania? Czy oferowana jakość zdjęć jest zbliżona do poprzedników? Czy warto zatem rozważyć zakup tego aparatu, w szczególności jako alternatywę dla zaawansowanych kompaktów bądź najtańszych lustrzanek? Mamy nadzieję, że niniejszy test pozwoli Wam odpowiedzieć na to pytanie.

Naszą procedurę testową można znaleźć w artykule „Jak testujemy lustrzanki cyfrowe”, choć z pewnością pojawienie się nowej grupy aparatów wymusi zmianę jego nazwy. Jeśli pojawią się dodatkowe wątpliwości związane z procedurą testową, zachęcamy do lektury artykułu „Często zadawane pytania”. Aparat wypożyczyła do testów firma Olympus Polska za co bardzo dziękujemy.

Porównanie danych technicznych aparatu Olympus E-PL1 z podobnymi modelami dostępne jest tutaj.