Fujifilm FinePix F770EXR to najwyższy model z serii F czyli zaawansowanych aparatów kompaktowych. W jego wnętrzu kryje się matryca EXR CMOS o rozdzielczości 16 Mpix i rozmiarze 1/2 cala, która charakteryzuje się architekturą BSI oraz odmiennym ułożeniem filtra barwnego. W odróżnieniu od konstrukcji konkurencyjnych, gdzie matryce posiadają zwykły filtr Bayera, w produkcie Fujifilm filtr jest obrócony o 45 stopni, a poszczególne elementy światłoczułe są odmiennie ułożone. Prezentuje to poniższy rysunek. Taka architektura matrycy jest ściśle powiązana z trybami pracy aparatu, jakie są oddane do dyspozycji użytkownika, ale o tym piszemy w dalszej części testu. Danymi, które są przez matrycę zbierane zajmuje się procesor obrazu EXR Processor, który, jak zapewnia producent, jest konstrukcją dwurdzeniową.

Budowa matrycy Fujifilm EXR CMOS BSI: 1. mikrosoczewki, 2. filtr kolorów, 3. fotodiody, 4. obwód odprowadzający

Obiektyw F770EXR to konstrukcja złożona z 14 soczewek ułożonych w 11 grup, której zakres ogniskowych wynosi 4.6–92 mm, a jasność f/3.5–5.3. Jeżeli przeliczymy zakres ogniskowych dla ekwiwalentu formatu 35 mm to okaże się, że jest to odpowiednik 25–500 mm. W przeciwieństwie do innych aparatów w tym teście, F770EXR nie ma optycznej stabilizacji obrazu w obiektywie. Zamiast niej producent wyposaża aparat w system oparty o mechanizm poruszana matrycy.

----- R E K L A M A -----

Zakres ogniskowych obiektywu

4.6 mm (ekwiwalent 25 mm)

92 mm (ekwiwalent 500 mm)

Aparat pracuje w zakresie czułości ISO 100–12800, ale dwa ostatnie kroki mają ograniczenia w rozdzielczości: ISO 6400 do 8 Mpix, ISO 12800 do 4 Mpix. Prócz tego można skorzystać z trybu AUTO, także w wersji z progami ograniczającymi dopuszczalne zakresy czułości. Migawka działa w przedziale 8–1/2000 s, ale w trybie automatycznym jest on zawężony do 1/4–1/2000 s. Zdjęcia mogą być rejestrowane w dwóch formatach: RAW oraz JPG.
FinePix F770EXR jest jedynym aparatem w grupie ujętej w tym teście, który pozwala na zapis RAW, co jest ogromnym plusem. Producent dostarcza w zestawie oprogramowanie RAW File Converter EX, które pozwala korzystać z zalet plików RAW. Filmy nagrywane są z użyciem kodeka H.264 w formacie QuickTime (MOV) w maksymalnej rozdzielczości 1920×1080 z prędkością 30 kl/s i dźwiękiem stereo.

Edycja plików RAW w programie RAW File Converter EX

Źródłem energii dla FinePixa F770EXR jest akumulator litowo-jonowy NP-50A o pojemności 1000 mAh. Producent podaje, że bateria powinna wystarczać na wykonanie ok. 300 fotografii. Podczas testu nie udało nam się jednak takiego wyniku osiągnąć – liczba wydaje się być nieznacznie zawyżona, a aparat zbliżał się do deklarowanej wydajności. Niestety po włączeniu GPS w tryb ciągłego wyszukiwania, liczba zdjęć jaką można zapisać na jednym ładowaniu wyraźnie spada do poziomu około 250 zdjęć. Wraz z aparatem dostarczana jest niewielka i poręczna ładowarka NP-50A.

F770EXR jest wyposażony w 30 MB wewnętrznej pamięci i może zapisywać zdjęcia oraz filmy tylko na kartach pamięci standardu SD (SD/SDHC/SDXC).

Budowa i jakość wykonania

Cechą charakterystyczną F770EXR jest jakość wykonania obudowy, która stoi na bardzo wysokim poziomie. Aparat sprawia wrażenie solidnego i wartego każdej wydanej na niego złotówki. Obudowa jest zwarta, niewielka (biorąc pod uwagę obiektyw o dużym zakresie ogniskowych) i wykończona w charakterystyczny sposób. Jej powierzchnia wydaje się być pokryta cienką warstwą tworzywa (gumy), która powoduje, że palce nie ślizgają się po niej. To bardzo dobrze wpływa na ergonomię i wygodę posługiwania się aparatem. Kolejna ważna rzecz to bardzo dobre spasowanie poszczególnych części korpusu oraz brak trzeszczenia pod naciskiem palców, tak charakterystycznego dla wielu aparatów z plastikowymi obudowami.

Górną część obudowy zajmuje spust migawki otoczony przez suwak zmiany ogniskowej. Obok nich usytuowany jest przycisk Fn, którego rolę można zdefiniować w menu aparatu. Można mu przypisać zmianę ISO, rozmiaru i jakości zdjęcia, trybu autofokusu i innych parametrów. Następny jest włącznik (On/Off), zaopatrzony w diodę sygnalizującą pracę aparatu. Powyżej obiektywu można zauważyć niewielkie zgrubienie obudowy, w którym schowana jest antena systemu GPS. Przy lewej krawędzi górnego panelu ukryta została lampa błyskowa, którą wysuwa się za pomocą małego suwaka znajdującego się na lewej ściance aparatu.

Przednia ścianka jest oczywiście zajęta przez obudowę obiektywu oraz uchwyt. Sam tubus jest wykonany z trzech segmentów, które rozsuwają się gdy aparat zostaje włączony. Pomiędzy nimi daje się zaobserwować niewielki luz, co jednak mieści się w granicach tolerancji i nie jest wadą fabryczną. Położenie elementów tubusu względem siebie zmienia się gdy używany jest zoom.

Uchwyt jest mały i wyposażony w niewielki kawałek gumowej okładziny. Utrzymanie aparatu jedną ręką jest możliwe, ale nie ze względu na kształt uchwytu, lecz z powodu „czepliwości” całej obudowy, o czym wspominaliśmy wcześniej.

Pomiędzy uchwytem a obiektywem znajduje się dioda, której światło ma wspomagać pracę autofokusu lub też sygnalizować użycie samowyzwalacza.

Na prawym boku F770EXR znajduje się klapka pod którą schowane są dwa gniazda: USB oraz mini HDMI. Nad nimi usytuowany jest zaczep na pasek nadgarstkowy.
Mocowanie statywowe, głośnik oraz klapa komory akumulatora i karty pamięci znajdują się na spodniej części aparatu.

Największa część tylnego panelu jest zajęta przez kolorowy ekran TFT LCD o przekątnej 3 cali. Jest on zamontowany na stałe, a obraz wyświetlany jest z rozdzielczością 460 000 punktów. W tym miejscu warto wspomnieć, że ekran ten nie wyświetla obrazu w sposób tak dobry, jak można oczekiwać od aparatu wysokiej klasy. Podczas oceny ekspozycji dobrze jest korzystać z histogramu, ponieważ LCD nie jest w stanie dobrze pokazać jasności zdjęć.

Obok niego patrząc od góry, usytuowane jest pokrętło trybów pracy, a poniżej niego dioda informująca o stanie naładowania lampy błyskowej, zapisie danych na kartę lub ustawieniu ostrości. Klawisz opatrzony charakterystyczną zieloną strzałką służy do wywołania podglądu zapisanych plików (Play), a sąsiadujący z nim przycisk z czerwoną ikonką kamery rozpoczyna nagrywanie filmów.

Następny ważny element to wybierak wielofunkcyjny, którym można poruszać po menu lub zmieniać wybrane ustawienia. Centralnym elementem wybieraka jest przycisk MENU/OK, którym przywołuje się menu główne aparatu lub potwierdza wybrany parametr/funkcję. Otaczają go następujące klawisze: kompensacji ekspozycji/usuwania plików; ustawienia lampy błyskowej; samowyzwalacza; trybu makro. Całość jest otoczona lekko karbowanym pokrętłem sterowania, którym można zmieniać przysłonę, czas ekspozycji lub inny parametr w zależności od tego, w jakim trybie pracy znajduje się aparat.

Przycisk DISP./BACK, służy do zmiany sposobu prezentacji i liczby wyświetlanych na ekranie informacji oraz ułatwia poruszanie się po menu. Ostatnim klawiszem który znajduje się na tylnym panelu jest F. Można nim wywołać na ekran opcje podręcznego menu fotografowania, w którym znajdują się ustawienia czułości ISO, rozmiary plików, opcje GPS, opcje symulacji filmu i inne.

Menu i użytkowanie

Obsługa aparatu oparta jest o wykorzystanie menu podręcznego wywoływanego klawiszem F, oraz menu głównego, dostępnego przez przycisk MENU. Menu główne podzielone jest na dwa podstawowe segmenty: menu fotografowania i menu ustawień. W pierwszym znajdziemy parametry pracy związane z ekspozycją, kolorystyką i jakością zdjęć/filmów, natomiast w drugim schowany jest zestaw opcji dotyczących ekranu LCD, baterii, wyświetlanego języka, formatowania karty pamięci, itd. Jest to więc menu techniczne. Sposób ułożenia zakładek jest logiczny i łatwy do opanowania choć czasem nazewnictwo może wprawić w niewielkie zakłopotanie, np. fotometria lub program tematyczny o nazwie „wygła” Nie są to jednak rzeczy, które negatywnie wpływałyby na ogólną ocenę aparatu. Czasem jednak niezbędne jest dokładne przewertowanie instrukcji aby sprawdzić daną funkcję lub nazwę.

Menu	Wybór symulacji filmu
Wybór programu tematycznego	Podgląd kadrowania

Fujifilm FinePix F770EXR na swoim pokrętle trybów pracy posiada osiem opcji do wyboru i są to:

1. EXR – jest to tryb ściśle powiązany z właściwościami technicznymi matrycy, o których wspominaliśmy wcześniej. Do wyboru są cztery możliwe wersje trybu EXR:
   • EXR Auto – aparat sam rozpoznaje fotografowaną scenę i zgodnie z tym dobiera najlepsze według swojego programu ustawienia EXR optymalizujące ostrość, dynamikę tonalną lub redukcję szumów w powiązaniu z odpowiednim programem tematycznym,
   • EXR HR – priorytet wysokiej rozdzielczości,
   • EXR SN – priorytet wysokiej czułości (z niskim poziomem zaszumienia),
   • EXR DR – priorytet dużej dynamiki tonalnej.
2. AUTO – tryb opatrzony ikonką aparatu, który jest jednocześnie najprostszym sposobem na uzyskanie zdjęcia. Wszystkie parametry są przez aparat ustawiane automatycznie, a użytkownik tylko naciska spust migawki.
3. Adv. – jest to tryb, który gromadzi zbiór kilku zaawansowanych programów automatycznych:
   • Panorama – pozwala na zarejestrowanie ujęć panoramicznych bez użycia dodatkowych narzędzi i programów, panoramy dostępne są w trzech wielkościach: 120, 180 lub 360 stopni. Aparat podczas fotografowania wyświetla na ekranie niezbędne instrukcje, a wykonanie panoramy jest łatwe i szybkie.
   • Kontrola ostrości – aparat wykonuje trzy zdjęcia jednocześnie analizując główny motyw na nich zawarty, by później zapisać jedno zdjęcie z rozmytym tłem.
   • Tryb małej ilości światła – zapisywane są cztery zdjęcia i łączone w jedno ujęcie, które charakteryzuje się niskim poziomem zaszumienia.
   • Wielokrotna ekspozycja – polega na wykonaniu dwóch zdjęć i nałożeniu ich na siebie,
   • Zdjęcie 3D – polega na nałożeniu na siebie dwóch fotografii dla uzyskania efektu trójwymiarowości, z tym że zdjęcia muszą się różnić kadrem, a oglądanie finalnego zdjęcia 3D nie jest możliwe na ekranie F770EXR. Aparat, podobnie jak w trybie panoramy, wyświetla na ekranie LCD niezbędny instruktaż.
4. SP – to zestaw programów tematycznych, które przystosowane są do różnych miejsc i sytuacji fotograficznych:
   • naturalne oświetlenie,
   • naturalne oświetlenie z lampą błyskową,
   • portret,
   • wygładzanie skóry,
   • pies,
   • kot,
   • krajobraz,
   • sport,
   • noc,
   • noc (statyw),
   • fajerwerki,
   • zachód słońca,
   • śnieg,
   • plaża,
   • pod wodą (aparat wymaga dodatkowej obudowy do zdjęć podwodnych),
   • przyjęcie,
   • kwiat,
   • tekst.
5. M – tryb ręczny, gdzie parametry ekspozycji ustawiamy manualnie.
6. A – priorytet przysłony.
7. S – priorytet czasu ekspozycji.
8. P – tryb programu, gdzie aparat dobiera parametry automatycznie, ale istnieje możliwość wprowadzania zmian ręcznie.

Powyższa lista pokazuje, że Fujifilm FinePix F770EXR może sporo zaoferować zarówno osobom mającym już spore doświadczenie w fotografowaniu, jak i tym, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z aparatem fotograficznym. Warto zwrócić uwagę na tryb panoramy, który działa samoczynnie i bez ingerencji użytkownika. Wystarczy nacisnąć spust migawki i podążać za poleceniami wyświetlanymi na ekranie LCD. Kolejny ciekawy tryb to zdjęcia 3D, które również wykonuje się równie łatwo co panoramy. Trójwymiarowymi zdjęciami mogą się cieszyć osoby posiadające telewizor wyświetlający obraz 3D zapisany w plikach typu MP (o rozszerzeniu *.mpo), ale jest też możliwe zamówienie odbitki 3D w firmie Fujifilm.

Ciekawym dodatkiem jest symulowanie cech materiałów analogowych produkowanych przez Fujifilm. Jest to opcja znana już z wielu poprzednich aparatów tego producenta, którą i tym razem zastosowano. Pozwala ona na zmianę kolorystyki zdjęcia poprzez wybór jednego z pięciu profili:

• Provia – podstawowy profil o neutralnym charakterze,
• Velvia – skutkuje podbiciem intensywności barw oraz kontrastu, zalecana przez producenta do zdjęć przyrody,
• Astia – lekko obniża nasycenie kolorów oraz kontrast,
• Czarno-białe – zdjęcie zapisane jest w czerni i bieli z lekko podkreślonym kontrastem,
• Sepia – symuluje sepiowane fotografie.

Opcje symulacji filmu
Provia	Velvia
Astia	Czarno-białe
Sepia

Jeżeli chodzi o możliwości F770ER w zakresie wykonywania zdjęć makro, to w grupie aparatów ujętych w tym teście plasuje się on gdzieś pośrodku stawki. Poniżej zamieszczona jest próbka przedstawiająca maksymalne powiększenie możliwe do osiągnięcia w tym aparacie. Zostało ono wykonane przy ogniskowej 4.6 mm w sytuacji, gdy odległość przedniej soczewki od fotografowanego przedmiotu wynosiła około 5 cm i włączony był tryb makro.

Tryb makro

Nagrywanie wideo

FinePix F770EXR zapisuje filmy z maksymalną rozdzielczością 1920×1080 pikseli z szybkością 30 kl/s i dźwiękiem stereofonicznym. Podczas filmowania można zmieniać ogniskową obiektywu, ale niestety nie jest możliwe wprowadzanie jakichkolwiek manualnych zmian w zakresie ekspozycji. Aparat automatycznie ustawia też balans bieli i ostrość. Oprócz standardowego trybu filmowania FinePix F770EXR udostępnia funkcję rejestracji filmów z szybkością 80, 160 i 320 kl/s ale ze znacznie zmniejszona rozdzielczością: do 640×480, 320×240 i 320×112 pikseli.

Film 1 1920×1080 30 kl/s	Film 2 1920×1080 30 kl/s

Moduł GPS

System GPS zastosowany w FinePixie F770EXR to jedna z mocnych stron tego aparatu. W przeciwieństwie do wielu produktów konkurencyjnych, gdzie GPS jest wykorzystanie tylko do odszukania pozycji, w aparacie Fujifilm znajdziemy więcej możliwości.

GPS może pracować w dwóch trybach: stale, lub gdy aparat jest włączony. Ta pierwsza opcja powoduje, że nawet po wciśnięciu przycisku OFF i wyłączeniu aparatu GPS będzie nadal wyszukiwał sygnały z satelitów i śledził ich zmianę. Skutkuje to tym, że niemal natychmiast po włączeniu aparat będzie w stanie poprawnie i szybko określić aktualne położenie. Ma to niestety dość duży negatywny wpływ na pojemność baterii, ponieważ GPS pracuje nieprzerwanie. Druga możliwość, to automatyczne włączanie systemu GPS w momencie włączenia aparatu. Powoduje to, że zużycie energii jest znacznie niższe, ale trzeba się liczyć z tym, że na wyszukanie współrzędnych potrzebna jest chwila czasu. Okres ten zależy od wielu czynników takich jak zachmurzenie czy ukształtowanie terenu. W mieście, gdzie otaczają nas budynki przysłaniające część nieba, czas potrzebny na ustalenie pozycji może dochodzić nawet do dwóch minut. Na otwartej przestrzenni najczęściej udaje się to zrobić szybciej niż w jedną minutę.

O tym, czy w danej chwili GPS poprawnie określił pozycję, informuje odpowiednia ikona wyświetlana na ekranie LCD. Podawana jest również siła sygnału za pomocą wykresu słupkowego.

Menu ustawień GPS	Podgląd lokalizacji na ekranie LCD

Podgląd map w programie MyFinePix Studio

Jedną z opcji oferowanych przez F770EXR jest zapisywanie trasy z danych o pozycji odczytywanej przez system GPS, które są zachowywane na karcie pamięci. Odczytu takich rejestrów GPS można dokonać z użyciem programu MyFinePix Studio dostarczanego wraz z aparatem na płycie CD.

Następne dwie funkcje oparte o GPS to wyszukiwanie miejsc, w których było wykonane dane zdjęcie (podawany jest kierunek i odległość) oraz nawigacja po puntach orientacyjnych, która na podstawie informacji zawartych w mapach wyświetla informacje o obiektach pokazanych na ekranie LCD aparatu. Jest to ciekawe rozwiązanie, które jednak wymaga map danego miejsca wraz z zapisanymi punktami, a nie wszystko jest opisane. Producent przewidział możliwość dodawania własnych punktów orientacyjnych.

Podsumowanie

Fujifilm FinePix F770-EXR to aparat oferujący swojemu użytkownikowi wiele przydatnych i ciekawych funkcji. Jego zaletą jest oryginalny design obudowy i bardzo wysoka jakość jej wykonania. Dzięki swojemu kształtowi i wykończeniu powierzchni korpusu bardzo dobrze leży w dłoni. Jest też na tyle mały, że bez kłopotu można go potraktować jako aparat kieszonkowy, choć jego obiektyw posiada szeroki zakres ogniskowych (zoom 20x).

F770EXR potrafi zapisywać zdjęcia w formacie RAW i posiada tryby PASM, co z całą pewnością docenią osoby poszukujące kompaktu, który będzie uzupełnieniem lustrzanki w chwilach i miejscach, gdzie wykorzystanie dużego aparatu będzie niemożliwe lub utrudnione. Dla początkującego użytkownika aparatu przygotowane są tryby tematyczne i automatyczne, które ułatwiają fotografowanie i jednocześnie pozwalają cieszyć się pięknymi zdjęciami.

Oczywiście nie jest to aparat pozbawiony wad. Z punktu widzenia bardziej doświadczonego i świadomego użytkownika brak będzie pełnego wykorzystania technologii EXR w trybach PASM. W wielu sytuacjach chciałoby się skorzystać z dobrodziejstw jakie daje ten rodzaj matrycy, ale bez ograniczeń narzucanych automatyką aparatu, do czego niestety użytkownik jest zmuszony. W aparatach konkurencyjnych marek znajdziemy ogromny wybór tzw. filtrów artystycznych (kreatywnych), które w bardzo prosty sposób uatrakcyjniają wykonywane fotografie i dają sporo zabawy. Chodzi o cyfrowe filtry upodabniające zapisywane fotografie do efektów uzyskiwanych w kamerze otworkowej lub używania obiektywu tilt-shift czy też rybiego oka. FinePix F770EXR takich opcji nie posiada.

Zalety:

• wysoka jakość wykonania obudowy,
• szeroki zakres ogniskowych (25–500 mm),
• rozbudowany system GPS,
• technologia EXR,
• tryby P, A, S i M,
• dostępny tryb zapisu plików RAW (oprogramowanie do wywoływania dostępne w zestawie z aparatem),
• krótki czas włączania aparatu,
• bardzo dobry tryb zapisu panoram.

Wady:

• brak opcji EXR w trybach P, A, S i M,
• brak opcji filtrów kreatywnych,
• słaba jakość obrazu wyświetlanego na ekranie LCD.

Zdjęcia przykładowe:

Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 5 mm, f/7.1, exp. 1/350 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.39 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 4.6 mm, f/7.1, exp. 1/800 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.81 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 22 mm, f/5.2, exp. 1/680 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.87 MB
Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 92 mm, f/5.3, exp. 1/160 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.86 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 4.6 mm, f/7.1, exp. 1/600 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.86 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 10 mm, f/11.0, exp. 1/900 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.26 MB
Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 4.6 mm, f/7.1, exp. 1/340 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.93 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 5.9 mm, f/7.1, exp. 1/350 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.64 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 41 mm, f/16.0, exp. 1/1900 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.2 MB
Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 4.6 mm, f/7.1, exp. 1/340 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.29 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 92 mm, f/5.3, exp. 1/150 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.31 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 4.6 mm, f/7.1, exp. 1/480 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.48 MB
Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 36 mm, f/5.8, exp. 1/125 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 6.5 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 5 mm, f/3.5, exp. 1/480 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4608x3456 pix, 5.87 MB	Aparat: Fujifilm Finepix F770EXR Parametry: 5.7 mm, f/7.1, exp. 1/640 s, ISO 200 Plik: JPEG, 3840x1624 pix, 3.06 MB