Pentax 645Z to narzędzie pracy kierowane do wymagającego użytkownika. Podobnie jak w kwestii jakości wykonania, również w kategorii wygody użytkowania, przy tworzeniu tego typu aparatu stawia się na wysoki standard. Konstrukcja 645Z sprawia, że rękojeść jest odpowiednio duża i wyjątkowo głęboka. To sprawia, że aparat bardzo wygodnie i pewnie leży w dłoni. Zaletą jest w tym przypadku materiał wyściełający rękojeść i zapewniający dobrą przyczepność. Oczywiście spora waga aparatu, szczególnie po podpięciu większego obiektywu, sprawia, że utrzymanie aparatu w jednej ręce staje się niemożliwe. Podparcie drugą ręką jest zatem niezbędne w takiej sytuacji.

Ergonomię elementów sterujących również można ocenić pozytywnie. Duża liczba przycisków oraz pokręteł, w połączeniu z panelem sterowania i możliwością programowania części elementów sterujących, gwarantuje wygodną i sprawną obsługę aparatu. Pod względem wygody użytkowania warto także pochwalić bogate menu ustawień niestandardowych pozwalające na dostosowanie pracy aparaty do własnych potrzeb. Pozytywny wpływ w tym względzie ma również możliwość odchylania wyświetlacza LCD.

Obiektywy

Według specyfikacji aparatu, 645Z jest w pełni kompatybilny z obiektywami Pentax 645AF2, 645AF i 645A. Warto zauważyć, że niektóre obiektywy w systemie mają naprawdę spore rozmiary. Poniżej prezentujemy zdjęcie, na którym zestawiliśmy trzy obiektywy: Pentax HD DA 645 28–45 mm f/4.5 ED AW SR, Pentax smc D FA 645 55 mm f/2.8 AL[IF] SDM AW oraz Nikkor AF 50 mm f/1.8D.

Szybkość

Aparat jest gotowy do pracy praktycznie natychmiast po przekręceniu włącznika w pozycję ON. Dokonywanie zmian ustawień, czy poruszanie się po menu odbywa się szybko i sprawnie. Podobnie jest z powiększaniem zdjęć i włączaniem widoku miniaturek. Kasowanie plików zabiera nieco ponad sekundę, a formatowanie karty kilka sekund.

Zdjęcia seryjne

Pentax 645Z oferuje dwa tryby wykonywania zdjęć seryjnych: H (szybkie) oraz L (wolne). Deklarowana prędkość rejestracji w przypadku serii szybkiej wynosi 3 kl/s, natomiast wolnej – 1 kl/s.

Test zdjęć seryjnych wykonaliśmy z kartą SanDisk SDHC UHS-II Extreme PRO 16 GB 1867x, przy ustawionej czułości wynoszącej 1600 ISO i migawce 1/1000 sekundy. Zdjęcia w RAW zajmowały 100 MB, a pliki JPEG (najlepszej jakości) około 28 MB. Dla trwającej 30 sekund serii Hi otrzymaliśmy następujące rezultaty:

• 52 zdjęcia JPEG,
• 23 zdjęcia RAW.

Tryb seryjny nie jest mocną stroną testowanej lustrzanki, trudno jednak liczyć na imponujące osiągi aparatu średnioformatowego w tej kategorii. W przypadku zapisu JPEG-ów, bufor zapełnił się po 10.5 sekundach, co i tak można uznać za niezły rezultat. Wybór formatu RAW skraca ten czas do 3 sekund. Następnie, szybkość rejestracji wyraźnie spada – do nieco ponad 1 kl/s dla JPEG-ów oraz niecałych 0.5 kl/s dla RAW-ów.

Zdjęcia z przedziałem czasu

Pentax 645Z został wyposażony w interwałometr. Aby wykonać zdjęcia z wykorzystaniem tej funkcji, należy wpierw określić czas pomiędzy kolejnymi wyzwoleniami migawki (od 2 s do 24 h), a następnie podać liczbę fotografii, które chcemy zrobić (od 2 do 2000). Istnieje również opcja zdefiniowania godziny rozpoczęcia rejestracji serii zdjęć.

Stabilizacja obrazu

Pentax 645Z nie został wyposażony w mechanizm stabilizacji matrycy.

Czyszczenie matrycy

System czyszczenie czujnika obrazu bazuje na ultradźwiękach. W menu istnieje opcja uruchomienia tej funkcji na żądanie, a także zaprogramowania, by czyszczenie było przeprowadzane przy każdym włączeniu lub/i wyłączeniu aparatu. Podczas testowania zauważyliśmy kilka niewielkich cząstek kurzu na matrycy, których system czyszczenia nie był w stanie usunąć. W menu aparatu znaleźć można również funkcję ostrzegania o kurzu, która na podstawie zdjęcia jednorodnie oświetlonej jasnej powierzchni wykrywa wszelkie zabrudzenia, które się osadziły na matrycy.

Lampa błyskowa

Pentax 645Z nie ma wbudowanej lampy błyskowej. Został jednak wyposażony w gorącą stopkę umożliwiającą użycie zewnętrznych lamp błyskowych. Kompensacja mocy błysku zawiera się w przedziale od −2 do +1 EV (w krokach co 1/3 lub 1/2 EV), a najkrótszy czas synchronizacji wynosi 1/125 s. Pomiar błysku działa na bazie automatyki P-TTL. Dostępne tryby pracy lampy błyskowej przedstawiają się następująco:

• Błysk włączony,
• Błysk włączony + redukcja efektu czerwonych oczu,
• Synchronizacja z długimi czasami naświetlania,
• Synchronizacja z długimi czasami naświetlania + redukcja efektu czerwonych oczu.

Autofokus

Za pracę systemu automatycznego ustawiania ostrości w 645Z odpowiada czujnik SAFOX 11. Działa on w zakresie od −3 do 18 EV (przy ISO 100 i 1.4/50 mm). Do dyspozycji mamy 27 punktów AF, w tym 25 krzyżowych (o podwójnej precyzji). Przy pomocy pokrętła znajdującego się po lewej stronie okularu wizjera, możemy wybrać jeden z dwóch trybów ustawiania ostrości:

• AF.S – tryb pojedynczy automatyki ostrości – z możliwością określenia priorytetu ostrości bądź migawki,
• AF.C – tryb ciągły – z możliwością określenia priorytetu ostrości bądź zdjęć seryjnych.

Opcje wyboru punktów ostrości są następujące:

• Auto – aparat automatycznie wybiera odpowiednie pole spośród wszystkich dostępnych,
• Wybór strefy – aparat automatycznie wybiera optymalny punkt ustawiania ostrości spośród wybranej strefy 9 pól AF,
• Wybierz – ręczny wybór jednego pola spośród wszystkich dostępnych,
• Rozszerzone pole AF (M) – ustawia ostrość w wybranym polu AF (z 27 punktów). Kiedy obiekt przesunie się poza nie, wykorzystywanych jest 8 punktów peryferyjnych by ponownie ustawić ostrość,
• Rozszerzone pole AF (S) – ustawia ostrość w wybranym polu AF (z 27 punktów). Kiedy obiekt przesunie się poza nie, wykorzystywane są 24 punkty peryferyjnych by ponownie ustawić ostrość,
• Rozszerzone pole AF (D) – ustawia ostrość w wybranym polu AF (z 27 punktów). Kiedy obiekt przesunie się poza nie, wykorzystywanych jest 26 punktów peryferyjnych by ponownie ustawić ostrość,
• Punktowy – ustawia ostrość w środkowym punkcie AF.

Standardowo w teście celności autofokusa wykonujemy serię 40 zdjęć i mierzymy na nich rozdzielczość. Zdjęcia wykonane zostały z obiektywem Pentax smc D-FA 645 55 mm f/2.8. Przed każdym zdjęciem tablicy testowej obiektyw był przeogniskowany. Wyniki przedstawiamy w postaci histogramu, który prezentuje procentowe wartości odchyłek od najlepszego pomiaru MTF50 w serii.

Rzućmy teraz okiem na wyniki testu autofokusa przeprowadzone w świetle żarowym.

W tym przypadku wyniki testu również nie zachwycają. Trzeba jednak zaznaczyć, że w tym przypadku obserwowaliśmy podobne problemy jak te opisane przed chwilą, a prezentowane powyższe wyniki uzyskaliśmy również po nieznacznej kalibracji.

Na koniec prezentujemy także wyniki testu przeprowadzone z obiektywem Pentax smc FA 645 120 mm f/4 macro, którego mechanizm ogniskowania napędzany jest silnikiem w korpusie aparatu.

Widać, że przy obu rodzajach oświetlenia na celność AF można ponarzekać. Liczba trafień w punkt nie zachwyca, a odchyłki w niektórych przypadkach sięgają sporych wartości. W tym przypadku test był przeprowadzony bez kalibracji i nie da się wykluczyć, że przeprowadzenie takowej pozwoliłoby uzyskać lepszy rezultat. Niestety, ze względu na ograniczony czas, nie udało nam się przeprowadzić kolejnych testów i pomiarów.

Pomiar światła

System pomiaru światła w Pentaksie 645 działa w oparciu o czujnik RGB, mający 86000 pikseli i pracujący w zakresie od −1 do 21 EV (dla ISO 100 i obiektywu 55 mm f/2.8). Kompensacja ekspozycji może odbywać się w zakresie od −5 do +5 EV z krokiem 1/3 lub 1/2 EV. W testowanym Pentaksie dostępne są 3 standardowe tryby pomiaru światła:

• pomiar wielosegmentowy – ekspozycja jest automatycznie dobierana na podstawie pomiarów z czujnika RGB,
• punktowy – pomiar odbywa się tylko w centralnym punkcie AF,
• centralnie ważony – pomiar dokonywany jest w całym kadrze ale uśredniany z większą wagą dla obszaru centralnego.

W menu znajduje się także możliwość połączenia pomiaru ekspozycji z wybranym punktem ostrości – odpowiednia opcja znajduje się w zakładce ustawień niestandardowych.

Warto również wspomnieć o funkcji bracketingu ekspozycji. Pozwala on na wykonanie 2, 3 lub 5 zdjęć różniących się o 0.3, 0.7, 1, 1.3, 1.7 lub 2 EV.