Nikon D780 - test aparatu
2. Budowa, jakość wykonania i funkcjonalność
Pod względem rozmiarów, korpus nowego D780 żywo przypomina swojego poprzednika. Różnice w wymiarach nie przekraczają 3 mm i są trudne do wychwycenia. Zauważyć można natomiast liczne, acz drobne modyfikacje kształtu nowego modelu, które sprawiły, że nowy aparat jest nieco bardziej kanciasty. Najmocniej pod tym względem rzuca się oczy nadbudówka wizjera. Uchwyt oraz fragmenty tylnej i lewej ścianki pokryto przyczepną gumą, charakterystyczną dla wyżej pozycjonowanych aparatów firmy Nikon.
Podobnie jak u poprzednika, górny i tylny panel wykonano z wytrzymałych stopów magnezu. Przednia ścianka z kolei jest z włókna węglowego. Całość została oczywiście uszczelniona, a jak twierdzi producent, dzięki wyeliminowaniu lampy błyskowej – skuteczniej aniżeli miało to miejsce w D750.
Zasilanie i gniazda
Nikon D780 zasilany jest akumulatorem EN-EL15b o pojemności 1900 mAh. To unowocześniona wersja ogniw EN-EL15 i EN-EL15a, które także można wykorzystać do zasilania. Wersja „b” pozwala natomiast na ładowanie przez USB. Istnieje także możliwość zasilania aparatu za pomocą opcjonalnego zasilacza sieciowego EH-5d (lub EH-5c i EH-5b) w połączeniu z adapterem EP-5B. W menu aparatu odnajdziemy opcję pozwalającą na wyświetlenie w procentach dokładnego poziomu naładowania akumulatora, liczbę zdjęć wykonanych od ostatniego ładowania, oraz poziom zużycia akumulatora. Teoretyczna wydajność akumulatora to 2260 zdjęć, czyli ponad 1000 więcej niż u poprzednika. W trakcie testowania aparatu byliśmy w stanie wykonać ponad 2200 zdjęć (w tym ok. 1/5 w live view) i nagrać kilkanaście krótkich filmów na w pełni naładowanym akumulatorze. Niestety, w D780 nie przewidziano możliwości podłączenia dodatkowego uchwytu pionowego.
Testowany aparat został wyposażony w dwa gniazda nośników pamięci SD i może współpracować z kartami SD/SDHC/SDXC zgodnymi z UHS-II. W przypadku korzystania z dwóch kart pamięci w menu aktywne stają się opcje dotyczące roli karty w gnieździe numer 2. Obejmują one następujące ustawienia:
- zapis na kartę 1 i automatyczne przełączanie na kartę 2 w przypadku przepełnienia,
- zapis kopii zapasowej na karcie 2,
- zapis RAW-ów na karcie 1 i JPEG-ów na karcie 2.
W Nikonie D780 znajdziemy 5 złączy komunikacyjnych, umieszczonych po lewej stronie aparatu:
- wejście mikrofonu zewnętrznego,
- gniazdo słuchawek,
- gniazdo akcesoriów (np. na wężyk spustowy, moduł GPS),
- złącze USB-C,
- wyjście HDMI.
Gniazda zabezpieczone są trzema dobrze przylegającymi gumowymi zaślepkami.
Przyciski
W układzie elementów sterujących D780 można łatwo dostrzec kilka zmian względem poprzednika, np.: zmieniono np. lokalizację guzika info oraz i, a także przełącznika trybu fotografowania i filmowania. Dokładny opis przycisków i pokręteł rozpoczynamy tradycyjnie od górnej ścianki aparatu.
Po lewej stronie znajdziemy pokrętło trybów pracy aparatu, na którym znajdują się następujące pozycje:
- P – automatyka program,
- S – priorytet migawki,
- A – priorytet przysłony,
- M – tryb manualny,
- EFCT – tryb efektów specjalnych (filtry cyfrowe),
- U1, U2 – ustawienia użytkownika,
- AUTO – tryb automatyczny.
Pośrodku pokrętła znajduje się niewielki przycisk zwalniający jego blokadę. Bezpośrednio pod pokrętłem mamy natomiast pierścień wyboru trybu wyzwalania migawki, na którym widnieją następujące pozycje: zdjęcia pojedyncze (S), seryjne wolne (CL), seryjne szybkie (CH), ciche wyzwalanie migawki (Q), ciche seryjne wyzwalanie migawki (Qc), samowyzwalacz i wstępne podnoszenie lustra (Mup). Do przekręcenia pokrętła wymagane jest wciśnięcie niewielkiego przycisku blokady. Na wysokości rękojeści mamy tradycyjny spust migawki, wokół którego znajduje się włącznik aparatu i podświetlenie monochromatycznego panelu LCD. Poniżej znajdziemy trzy przyciski: ISO, kompensacja ekspozycji oraz oznaczony czerwoną kropką przycisk nagrywania filmu. Na samej górze rękojeści, bezpośrednio pod spustem migawki znajduje się pokrętło sterujące. Spójrzmy teraz na tylną ściankę aparatu.
W lewym górnym narożniku znajdują się przyciski trybu odtwarzania zdjęć i ich usuwania. Przechodząc niżej, przy lewej krawędzi korpusu odnajdziemy kolumnę pięciu przycisków. Na samej górze mamy przycisk MENU, poniżej którego znajduje się przycisk włączający pomoc podczas przeglądania menu. W trybie fotografowania daje on bezpośredni dostęp do nastaw balansu bieli, a przy odtwarzaniu umożliwia włączanie ochrony zdjęć. Kolejny przycisk służy do przybliżania zdjęcia podczas odtwarzania lub powiększania wybranego obszaru kadru w trybie LV. Przy fotografowaniu z użyciem wizjera daje on bezpośredni dostęp do ustawień jakości zapisywanych zdjęć. Kolejny guzik służy do oddalania (zarówno podczas odtwarzania jak i w LV) oraz przechodzenia do poziomu miniaturek. Jest on również wykorzystywany do wyboru trybu pomiaru światła. Na samym dole umieszczono przycisk info, który wyświetla na ekranie LCD informacje o ustawieniach aparatu. W trybie LV umożliwia wyświetlanie dodatkowych elementów na ekranie.
Przechodząc z powrotem na górę, bezpośrednio z prawej strony wizjera odnajdziemy niewielkie pokrętło zmiany dioptrażu. Dalej w dół i na prawo natrafimy natomiast na przycisk LV uruchamiający podgląd na żywo oraz otaczający go przełącznik, który umożliwia przełączanie się pomiędzy fotografowaniem a filmowaniem w trybie LV. Dalej widzimy guzik AF-ON, nieco niżej przycisk blokady ekspozycji i ostrości AE-L/AF-L, a przy samym brzegu tylne pokrętło sterujące. Poniżej mamy wybierak wielofunkcyjny, który używany jest między innymi do nawigowania w menu aparatu, wybierania punktów AF oraz wykorzystywany jest podczas odtwarzania zdjęć. W jego środku znajduje się przycisk OK służący między innymi do zatwierdzania ustawień. Bezpośrednio przy wybieraku znajduje się przełącznik blokujący jego funkcję wyboru pól AF. Ostatnim elementem jest guzik i, który pozwala uruchomić menu podręczne zarówno w klasycznym trybie kadrowania, jak i w LV.
Spójrzmy teraz na lewą ściankę.
Z lewej strony, pod przyciskiem zwalniającym blokadę bagnetu mamy przełącznik trybu ustawiania ostrości AF/M. Wewnątrz niego natomiast znajduje się przycisk wyboru trybów AF (pojedynczy i ciągły). Za jego pomocą można również ustawiać tryb obszaru AF. Powyżej natomiast mamy przycisk bracketingu oraz przycisk wyboru trybu lampy błyskowej i kompensacji błysku.
Przechodząc na drugą stronę bagnetu natrafimy na dwa przyciski. Górny, oznaczony Pv, poza podglądem głębi ostrości można przeprogramować i wykorzystywać w innych sytuacjach. Dolny przycisk został oznaczony jako Fn i również jest programowalny.
Nikon D780 ma dość rozbudowane opcje programowania przycisków. Większość z nich odnajdziemy w menu ustawień własnych w sekcji f. Poza wspomnianym przed chwilą typowo funkcyjnym przyciskiem Fn oraz przyciskiem podglądu głębi ostrości, zaprogramować można również przycisk AE-L/AF-L, AF-ON, BKT i filmowania. Część elementów można osobno zaprogramować w trybie nagrywania filmów, a odpowiednie opcje znajdziemy w menu ustawień własnych w sekcji g.
Menu
Menu w D780 jest zorganizowane w sposób tradycyjny dla zaawansowanych lustrzanek Nikona. Znajdziemy tu standardowy podział zakładek: menu odtwarzania, fotografowania, filmowania, ustawienia własne, ustawienia aparatu, retusz i menu własne. Przyjrzyjmy się teraz dokładniej poszczególnym zakładkom.
Menu odtwarzania:
Ostatnią zakładką jest Moje menu lub Ostatnie ustawienia. To pierwsze umożliwia skomponowanie własnej zakładki poprzez wybór opcji (maksymalnie 20) z całego menu, według własnego uznania i przydatności. Alternatywnie można wyświetlać menu zawierające ostatnio używane opcje.
Wyświetlacze
Nikon D780 został wyposażony w ulepszony względem poprzednika wyświetlacz. Zachowano wprawdzie tę samą przekątną 3.2", ale rozdzielczość wzrosła z 1 229 000 do 2 359 000 punktów. Istotnym (aczkolwiek nie nowym) udogodnieniem jest możliwość zmiany jego położenia, mianowicie odchylenia w górę o kąt do ok. 120 stopni lub do 75 stopni w dół.
Ekran zapewnia dobry kąt widzenia w zakresie około 170 stopni. Jasność regulujemy ręcznie w 11-stopniowej skali, dostosować możemy także balans kolorów. Jakość wyświetlanego obrazu stoi na wysokim poziomie dzięki dobrej szczegółowości. Niemniej rzy fotografowaniu w ostrym świetle słonecznym stosunkowo łatwo zobaczyć na wyświetlaczu odbicia otoczenia.
Korzystając z przycisku INFO na głównym ekranie można wyświetlić panel informacyjny, przedstawiający aktualne ustawienia najważniejszych parametrów. Wciśnięcie przycisku i powoduje otwarcie dodatkowego (konfigurowalnego) menu podręcznego.
Ilość informacji wyświetlanych w trybie odtwarzania jest w pełni satysfakcjonująca. Pomiędzy kolejnymi ekranami wyświetlania przechodzimy za pomocą górnego lub dolnego przycisku kierunkowego wybieraka. Wśród informacji, do których mamy dostęp, są między innymi histogramy, skrócony EXIF zdjęcia, najważniejsze parametry ekspozycji lub informacje o przepaleniach obrazu. Ilość tych informacji możemy regulować w menu odtwarzania. Tradycyjnie, zdjęcia możemy powiększać, przeglądać z formie miniaturek (4, 9 lub 72 zdjęcia) lub z poziomu kalendarza.
Nie ma niestety możliwości korzystania z ekranu jako swego rodzaju płytki dotykowej do wyboru punktów AF, podczas kadrowania przez wizjer.
W Nikonie D780 poza głównym ekranem mamy również pomocniczy niewielki monochromatyczny panel LCD, który umieszczony został na górnej ściance aparatu. Schemat wyświetlacza oraz opis poszczególnych elementów, które mogą się na nim pojawić, prezentujemy poniżej.
Live View
Tryb podglądu na żywo w Nikonie D780 uruchamiamy przyciskiem LV, znajdującym się u dołu tylnej ścianki aparatu. Bezpośrednio przy nim znajduje się również przełącznik, którym wybieramy tryb fotografowania lub filmowania w LV.
Pomiędzy kolejnymi widokami w trybie live view przechodzimy przyciskiem info. Do dyspozycji mamy następujące podglądy (w każdym z nich, u dołu ekranu wyświetlane są informacje o parametrach ekspozycji, czułości, trybie pomiaru światła i liczbie zdjęć możliwych do wykonania):
- dodatkowe informacje,
- aktualny kadr bez dodatkowych informacji,
- histogram,
- elektroniczna poziomica.
W menu znajdziemy opcje pozwalające wyświetlić linie siatki kadrowania (3×3) oraz podkreślenie ostrych krawędzi (focus-peaking). Nie znajdziemy natomiast ciekawej funkcji znanej choćby z D850, mianowicie „zoom podzielonego obrazu ma wyświetlaczu”.
Filmy
W testowanym modelu mamy następujące tryby filmowania:
- 3840×2160 pix (4K) 30p, 25p, 24p,
- 1920×1080 pix (Full HD 1080p) 120p, 100p, 60p, 50p, 30p, 25p, 24p.
Profesjonalistów z pewnością ucieszy możliwość nagrywania materiału 10-bit (4:2:2), także z rejestracją szerokiego zakresu tonalnego poprzez profil N-Log, choć należy zaznaczyć, że niezbędny do tego jest zewnętrzny rekorder. Generalnie, jakość nagrywanych filmów możemy pochwalić.
Podczas filmowania możemy korzystać z ciągłego autofokusu, wybierając w ustawieniach tryb AF-F. W trybie AF-S natomiast możemy wymusić pracę autofokusu wciskając po prostu spust migawki do połowy, lub przycisk AF-ON. W praktyce, ciągły AF pracuje trochę nierówno. Z reguły ostrość jest ustawiana szybko i przy minimalnym (i to nawet nie zawsze) efekcie „pompowania”. Nieraz jednak zauważyliśmy, że system „zawiesza” się na różnych obiektach i przez 2–3 sekundy nic się nie dzieje. Dotyczy to także twarzy. W kwestii ich wykrywania mamy podobne spostrzeżenia jak wyżej. Zwykle aparat szybko je wykrywa i sprawnie ustawia ostrość. Niekiedy obserwujemy pewne zwłoki czasowe, gdzie system potrzebuje chwili na poprawne zadziałanie. Nie udało nam się za to zaobserwować, by zadziałało wykrywanie oczu. Gdy twarz znajdzie się kadrze, zostaje otoczona odpowiednią ramką i ustawiana jest ostrość. Nie widać natomiast dodatkowego wskaźnika oka, znanego z trybu fotografowania w live view. Autofocus ocenialiśmy korzystając z obiektywu AF-S 50 mm f/1.8G, ale w przypadku Sigmy A 35 mm f/1.4 obserwacje były podobne. Zauważalnie lepiej z kolei wypada model AF-S 24–70 mm f/2.8G, za którego pomocą nagraliśmy filmy przykładowe.
Nikon D780 został również wyposażony w funkcję indeksowania, pozwalającą na oznaczanie wybranych miejsc w filmie, ułatwiając tym samym odnalezienie oznaczonych miejsc podczas edycji filmów. W całym filmie można umieścić do 20 indeksów. Mamy także możliwość zapisania pojedynczej klatki z filmu.
Aparat umożliwia również tworzenie filmów na podstawie serii zdjęć poklatkowych. Ustawienia dotyczące jakości i rozdzielczości filmów poklatkowych są takie same jak w przypadku zwykłych plików wideo. Chcąc wykonać film poklatkowy, w menu aparatu musimy ustalić jedynie wartość interwału pomiędzy kolejnymi klatkami oraz ogólny czas fotografowania. Czas wynikowego filmu widoczny jest na ekranie opcji i dostosowuje się automatycznie w oparciu o ustawione parametry zdjęć poklatkowych oraz wybraną w ustawieniach filmu szybkość klatek na sekundę.
Przykładowe filmy:
- 4K 3840×2160 px, 30p – 194 MB,
- 4K 3840×2160 px, 30p – 172 MB, ISO 6400,
- 4K 3840×2160 px, 24p – 164 MB,
- Full HD 1920×1080 px, 120p – 172 MB,
- Full HD 1920×1080 px, 60p – 90 MB,
- Full HD 1920×1080 px, 30p – 44 MB,
- Full HD 1920×1080 px, 24p – 42 MB,
- Full HD 1920×1080 px, 24p – 101 MB, nagranie 120p (5-krotne spowolnienie.
Wizjer
W D780, tak samo jak u poprzednika, mamy pentapryzmatyczny wizjer o 100-procentowym pokryciu kadru w trybie FX oraz 97-procentowym w trybie DX. Powiększenie wynosi około 0.7x (dla 50 mm f/1.4), a zakres dioptrażu zawiera się pomiędzy −3 a +1 m−1. Odległość źrenicy wyjściowej natomiast wynosi 21 mm, a wizjer został wyposażony w matówkę BriteView Clear Matte Mark VIII typu B.
W wizjerze poza punktami AF możemy wyświetlić również siatkę kadrowania. Widoczne są także dodatkowe informacje o najważniejszych ustawieniach aparatu. Schemat oraz pełną listę elementów wyświetlanych w wizjerze prezentujemy poniżej.
Wizjer jest wystarczająco duży i jasny, tym samym zapewnia wygodne kadrowanie. Z drugiej strony warto wspomnieć o celowniku zastosowanym w „siostrzanym” bezlustekowcu Nikon Z6, charakteryzującym się wyraźnie większym powiększeniem 0.8x – ten parametr robi faktycznie lepsze wrażenie. Oczywiście mowa tutaj o wizjerze elektronicznym.