Przetwarzanie danych osobowych

Nasza witryna korzysta z plików cookies

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie, a także do prawidłowego działania i wygodniejszej obsługi. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług i innych witryn.

Masz możliwość zmiany preferencji dotyczących ciasteczek w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli więc nie wyrażasz zgody na zapisywanie przez nas plików cookies w twoim urządzeniu zmień ustawienia swojej przeglądarki, lub opuść naszą witrynę.

Jeżeli nie zmienisz tych ustawień i będziesz nadal korzystał z naszej witryny, będziemy przetwarzać Twoje dane zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W dokumencie tym znajdziesz też więcej informacji na temat ustawień przeglądarki i sposobu przetwarzania twoich danych przez naszych partnerów społecznościowych, reklamowych i analitycznych.

Zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies możesz cofnąć w dowolnym momencie.

Optyczne.pl

Partnerzy








Oferta Cyfrowe.pl

Test aparatu

Nikon D780 - test aparatu

9 marca 2020
Maciej Latałło Komentarze: 117

8. Zakres i dynamika tonalna

Czułość matrycy

Badanie to ma na celu pokazanie zachowania fotodiod matrycy, a nie jej realnej czułości w stopniach ISO, której zgodność producenci aparatów utrzymują dla formatu JPEG. Przestrzegamy zatem przed pochopnymi osądami. Jakiekolwiek odchyłki odnotowane w tym teście nie są powodem do zmartwień, gdyż zwykle są one korygowane do wartości nominalnej przy wywoływaniu pliku RAW (w korpusie aparatu przy wytwarzaniu bezpośrednio pliku JPEG lub też przy obróbce surowego pliku w komputerze). Realne problemy dotykają jedynie tego oprogramowania zewnętrznego, które nie posiada profili dedykowanych dla różnych aparatów.

Czułość wyznaczyliśmy zgodnie z normą ISO 12232, wykorzystując metodę pomiaru ilości światła niezbędnej do saturacji poszczególnych grup fotodiod sensora. Do pomiarów wykorzystaliśmy światłomierz Sekonic.


----- R E K L A M A -----

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
Z powyższego wykresu możemy odczytać, że poza ISO 50 (nastawa Lo1), czułości jako średnie wartości ze wszystkich grup senseli są poniżej nominalnych. Przesunięcie zawiera się w zakresie 0.5–0.7 EV. Takie zachowanie jest typowe i umożliwia manipulację danymi w jasnych partiach obrazu. Widać też, że nastawy 100 i 50 (Lo1) są w zasadzie tożsame.

Szum przetwarzania

Szum przetwarzania (ang. readout noise) to całościowe zakłócenia generowane przez elektroniczny tor przetwarzania danych. Ilość tego szumu nie zależy od ilości padającego światła ani czasu ekspozycji.

Szum przetwarzania wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć bez dostępu światła przy najkrótszej możliwej do ustawienia migawce. Pomiarów dokonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Dane na wykresie zostały zaprezentowane w punktach odpowiadających realnym czułościom matrycy, a wyniki odwzorowują średnią wartość z wszystkich grup senseli.

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

Wyrażenie wyniku w elektronach pozwala śledzić jakość przetwarzania toru analogowo-cyfrowego. Dla nastaw 50–400 mamy do czynienia z wyższym szumem przetwarzania niż w zakresie 800–204800, co sugeruje użycie architektury dual-gain. W efekcie szum przetwarzania jest dla wyższych wartości ISO obniżony, co nie ogranicza ich wyników dynamiki tonalnej.

Dla niższych czułości szum przetwarzania wynosi od 9 do 12 elektronów. Z kolei powyżej nastawy ISO 400 szum przetwarzania osiąga poziom od 1 do 3 elektronów. Można więc uznać, że jakość zaprojektowanej elektroniki stoi na wysokim poziomie. W idealnie pracującej matrycy wykres powinien być linią prostą, ze wszystkimi wartościami dla różnych czułości ISO na tym samym poziomie. W przypadku D780, ze względu na użycie dwóch poziomów wzmocnień, otrzymujemy dwie charakterystyki z grubsza zbliżone do prostej.

Współczynnik konwersji i wzmocnienie jednostkowe

Poniżej przedstawiamy współczynnik konwersji (ang. conversion gain) matrycy wyznaczony dla różnych nastaw ISO. Parametr ten definiuje liczbę elektronów przypadających na jednostkę kwantyzacji przetwornika ADC (tzw. ADU, ang. ADC unit). Analiza tych danych pozwala określić tzw. wzmocnienie jednostkowe, czyli cechę charakterystyczną każdej matrycy definiującą czułość, dla której współczynnik konwersji jest równy 1 – to znaczy wartość z przetwornika ADC pokazuje wprost liczbę przetworzonych elektronów.

Współczynnik konwersji wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-14. Pomiarów dokonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Dane na wykresie zostały zaprezentowane w punktach odpowiadających realnym czułościom matrycy, a wyniki odwzorowują średnią wartość z wszystkich grup senseli.

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

Dla najniższej natywnej czułości na jedną jednostkę kwantyzacji przetwornika ADC przypada 11 elektronów. Przy 14-bitowym przetworniku daje to pojemność studni potencjałów (ang. full well capacity) na poziomie 174 ke. Taki wynik można uznać za bardzo wysoki. Jak łatwo odczytać z wykresu, punkt wzmocnienia jednostkowego wypada dla czułości 834 (czyli praktycznie dla nastawy aparatu ISO 1600). Przekroczenie tego progu powoduje, że za jakość obrazu odpowiadają już tylko i wyłącznie algorytmy cyfrowej obróbki sygnału, a nie tor analogowy matrycy. W związku z czym nie ma żadnego zysku ze stosowania takiej obróbki w aparacie i dokładnie te same efekty uzyskamy niedoświetlając zdjęcie, a następnie korygując ekspozycję w komputerze. W testowanym aparacie punkt wzmocnienia jednostkowego jest ustawiony niezbyt wysoko.

Zakres tonalny

Zakres tonalny, będący miarą liczby rozróżnianych przejść tonalnych pomiędzy skrajnymi wartościami czerni i bieli, mówi nam, jak bardzo szum redukuje jakość zdjęcia, powodując posteryzację.

Zakres tonalny wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-14. Pomiary wykonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania.

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

W Nikonie D780, dla ISO 100 liczba tonów sięga 530, a to daje 9.1-bitowy zapis danych. Tym samym D780 wypada odrobinę lepiej od S1 (9 EV), lecz słabiej niż A7 III (9.3 EV).

Zwiększanie czułości w D780 powoduje oczywiście degradację zakresu tonalnego i przy ISO 3200 mamy już 7 bitów, co odpowiada 124 przejściom tonalnym. Dla maksymalnego natywnego ISO przejść tonalnych jest już zaledwie 14, co daje 3.8 bita.

Zakres tonalny na plikach zapisanych w formacie JPEG możemy ocenić wizualnie na wycinkach zdjęć tablicy Stouffer T4110. Kliknięcie na zdjęcie poniżej otworzy wycinek w pełnej rozdzielczości. Odległość pomiędzy sąsiednimi polami szarości wynosi 1/3 EV.

ISO Granica czerni i bieli
50
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
100
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
200
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
400
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
800
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
1600
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
3200
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
6400
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
12800
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
25600
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
51200
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
102400
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
204800
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

Dynamika tonalna

Dynamikę tonalną wyznaczyliśmy w oparciu o serię zdjęć tablicy Kodak Q-14. Pomiary wykonaliśmy na surowych plikach przekonwertowanych uprzednio do 48-bitowych TIFF-ów bez demozaikowania. Na wykresie przedstawiamy wartości zakresu tonalnego dla wysokiej, dobrej, średniej i niskiej jakości obrazu. Odpowiada to stosunkom sygnału do szumu na poziomie 10, 4, 2 i 1.

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

Dla najlepszej jakości obrazu przy ISO 100 testowany aparat osiąga aż 10 EV. To bardzo dobry wynik. Bezlusterkowce Panasonika i Sony uzyskały odpowiednio 9.7 i 10.2 EV. Na wykresie bardzo dobrze widać załamanie pomiędzy nastawami ISO 400 i 800, co wynika z zastosowania dwóch poziomów wzmocnień.

Dla kryterium SNR=1 dynamika osiąga 13.8 EV dla bazowego ISO, co oznacza, że niewiele brakuje, by wykorzystywany był cały 14-bitowy zapis danych. Przy tej jakości dobrze widać zysk wynikający z architektury dual-gain, przekładający się na poprawę osiągów dynamiki.

Poniżej przedstawiamy pełne wykresy SNR wygenerowane na podstawie wykonanych pomiarów dla wszystkich czułości aparatu.

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

Wartość 0 na osi OX oznacza maksymalną wartość, którą aparat może zapisać w pliku RAW. Na prawej osi OY oznaczyliśmy miejsca dla kryteriów SNR=10 (wysoka), 4 (dobra), 2 (średnia) i 1 (niska). Przy pomocy tego wykresu każdy może oszacować dostępną dynamikę dla wybranej przez siebie minimalnej użytecznej jakości obrazu. Wystarczy poprowadzić poziomą linię wzdłuż wybranego kryterium i odczytać wartość na osi OX, dla której linia ta przecina się z wykresem dla odpowiedniej czułości. Dla przykładu, jeśli uznamy za kryterium minimalnej użytecznej jakości 12 dB, widzimy, że dla ISO 1600 dynamika jest niewiele niższa niż 9.5 EV.

Przy omawianiu zakresu tonalnego pokazujemy tradycyjnie, jak zachowują się zdjęcia przy obróbce komputerowej, kiedy rozjaśniamy je lub przyciemniamy. Zdjęcia wykonujemy przy czułości ISO 100 i 1600, przysłonie f/16 i czasach odpowiednio 30 i 2 s. W przypadku wybranych aparatów – Nikona D780 i Canona 5D Mark III występowała różnica w naświetleniu zdjęć, toteż zdecydowaliśmy się otworzyć przysłonę o 1/3 EV mocniej w Nikonie. Zdjęcia następnie wywołujemy je jako 48-bitowe TIFF-y dcrawem i w Lightroomie rozjaśniamy o +4 EV oraz przyciemniamy o −4 EV, po czym zapisujemy jako zdjęcia 24-bitowe.

Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

100 ISO
0 EV
+4 EV
D780
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
1600 ISO
D780
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna

Dla ISO 100 efekt rozjaśnienia wygląda zauważalnie lepiej w przypadku Nikona. W Canonie z kolei obserwujemy wyższy poziom kolorowego szumu. Przy ISO 1600 różnica trochę się zatarła, choć nadal widać pewną przewagę D780.

Przyciemnianie jasnych partii obrazu daje podobny efekt w obu aparatach, Widać, że zbyt wielu szczegółów nie udało się odzyskać, a ewentualne różnice mogą wynikać z niewielkich różnic jasności pomiędzy zdjęciami oraz realnymi czułościami.

100 ISO
0 EV
−4 EV
D780
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
1600 ISO
D780
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna
5D Mark III
Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna Nikon D780 - Zakres i dynamika tonalna