Rozdzielczości i klatkaże

Liczba trybów nagrywania oferowana przez testowany aparat obejmuje filmowanie w 4K z prędkościami do 60 kl/s oraz w Full HD z prędkościami do 120 kl/s. Gdy wszystko to przemnożymy przez możliwość pracy zarówno w trybie pełnoklatkowym, jak i w trybie APS-C/Super 35, otrzymamy następujące opcje:

• w rozdzielczości 4K UHD (3840×2160, proporcje 16:9), korzystając z całej szerokości matrycy bez dodatkowego cropowania, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
• w rozdzielczości 4K UHD (3840×2160, proporcje 16:9), korzystając z wycinka APS-C/Super 35 (crop 1.5x), możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
• w rozdzielczości Full HD (1920×1080, proporcje 16:9), korzystając z całej szerokości matrycy bez dodatkowego cropowania, możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s (zapis jest możliwy w 100 kl/s z dźwiękiem albo jako slow motion w 25 kl/s bez dźwięku),
  • 119.88 kl/s (zapis jest możliwy w 119.88 kl/s z dźwiękiem albo jako slow motion w 23.976 lub 29.97 kl/s bez dźwięku),
• w rozdzielczości Full HD (1920×1080, proporcje 16:9), korzystając z wycinka APS-C/Super 35 (crop 1.5x), możemy nagrywać w klatkażach:
  • 23.976 kl/s,
  • 25 kl/s,
  • 29.97 kl/s,
  • 50 kl/s,
  • 59.94 kl/s,
  • 100 kl/s (zapis jest możliwy w 100 kl/s z dźwiękiem albo jako slow motion w 25 kl/s bez dźwięku),
  • 119.88 kl/s (zapis jest możliwy w 119.88 kl/s z dźwiękiem albo jako slow motion w 23.976 lub 29.97 kl/s bez dźwięku).

Kodeki

Sony A7 IV, podobnie jak A7S III czy A1, oferuje trzy różne kodeki o podobnych nazwach, zaczniemy zatem od przypomnienia podobieństw oraz różnic między nimi.

• XAVC S – bazujący na H.264 kodek znany ze starszych modeli aparatów i kamer Sony, korzysta z kompresji zarówno wewnątrzklatkowej jak i międzyklatkowej (IPB). W starszych modelach oferował tylko próbkowanie koloru 4:2:0 / 8-bit, w nowszych dostępne jest też próbkowanie 4:2:2 / 10-bit.
• XAVX HS – bazujący na H.265 nowszy i wydajniejszy wariant wyżej wymienionego. Podobnie jak XAVC S, korzysta z kompresji zarówno wewnątrzklatkowej jak i międzyklatkowej (IPB). Dostępne próbkowanie to 4:2:0 / 10-bit oraz 4:2:2 / 10-bit.
• XAVC S-I – bazujący na H.264 wariant XAVC-S korzystający jedynie z kompresji wewnątrzklatkowej (All-Intra). Produkuje większe rozmiarowo pliki, ale są one mniej obciążające dla oprogramowania montażowego. Ponieważ tego rodzaju kodeki stosuje się w celu osiągnięcia maksymalnej jakości obrazu, jedyna dostępna opcja próbkowania koloru to 4:2:2 / 10-bit.

Nie w każdym trybie nagrywania dostępne są wszystkie kodeki. Konkretniej:

• W Full HD w 100 / 120 kl/s dostępne jest jedynie próbkowanie 4:2:0 / 8-bit.
• W XAVC HS nie możemy filmować w Full HD ani w 4K z prędkością 25 kl/s.

Zależnie od kodeka, dostępne przepływności strumienia danych mieszczą się w następujących zakresach:

• 4K – od 45 do 600 Mbit/s,
• Full HD – od 16 do 185 Mbit/s.

Profile obrazu

Lista profili obrazu oferowanych przez Sony A7 IV zawiera wszystko, czego można by oczekiwać. Do dyspozycji użytkowników oddano szereg profili o wysokim kontraście, kilka wariantów HLG, logarytmiczne profile S-Log2 i S-Log3 (z możliwością nałożenia wstępnej korekty ekspozycji na podgląd) oraz znany z profesjonalnych modeli profil S-Cinetone. Bardziej zaawansowani filmowcy mogą oprócz tego osobno edytować takie parametry jak gamma czerni, zachowanie jasnych partii obrazu, gamut, czy wyostrzanie. W połączeniu z 10-bitowym zapisem koloru powinno to usatysfakcjonować zdecydowaną większość użytkowników. Do pełni szczęścia zabrakło tak naprawdę jedynie opcji filmowania w RAW-ach z wewnętrznym zapisem.

Warto jeszcze dodać, że profile standardowe oraz Hybrid Log Gamma mogą pracować od czułości ISO 100 (jest to najniższa skalibrowana, sprzętowa czułość). Dla S-Cinetone jest to ISO 125, a dla obu S-Logów ISO 800. Przy korzystaniu z tych ostatnich możemy co prawda wybrać niższe ISO, ale wiąże się to z pogorszeniem zakresu tonalnego (czułości poniżej ISO 800 traktowane są jak rozszerzone, czyli generowane programowo).

Spójrzmy teraz, jak poszczególne profile obrazu zachowują się przy niedoświetleniu oraz prześwietleniu.

Przy standardowym profilu obrazu wydaje się, że pomiar światła ustawia ekspozycję dość nisko, bo z prześwietlonego ujęcia udaje się odzyskać pewne szczątki informacji. Na szczęście nie odbywa się to kosztem szumu w przypadku niedoświetlenia. Optymalizacja D-Range („DRO”) niewiele tu zmienia, co najwyżej obniża nieco ogólny kontrast obrazu.

Nieco lepiej wypada S-Cinetone, gdzie daje się odzyskać odrobinę większą część informacji z prześwietlonego obrazu, a ilość szumu w cieniu przy niedoświetlonym ujęciu pozostaje akceptowalna. Bardzo podobnie wypada Hybrid Log Gamma.

Oba S-Logi wypadają z kolei typowo dla tego typu profili – bardzo źle znoszą niedoświetlenie (ilość szumu w cieniu jest spora, zwłaszcza w S-Logu 3), ale wytrzymują prześwietlenie o ponad 2 EV bez żadnych problemów. Dopiero przy prześwietleniu o 4 EV zachowują się mniej więcej tak, jak reszta profili przy prześwietleniu o 2 EV.

Zakres tonalny

Spójrzmy teraz na liczbowe wartości opisujące zakres tonalny, otrzymane po nagraniu tablicy Stouffer T4110 na poszczególnych profilach obrazu i kombinacjach nastaw. Stopklatki z tak nagranych ujęć zostały przeanalizowane z użyciem programu Imatest, co pozwoliło uzyskać wspomniane liczbowe wartości. Ponieważ Imatest nie zawsze generuje wyniki dla wszystkich możliwych stosunków sygnału do szumu, przedstawiamy wartość dla najostrzejszego kryterium (stosunek sygnału do szumu 10:1 opisany jako „WYSOKA JAKOŚĆ”) oraz dla najniższego (wartość „Total” podawana przez Imatest, zazwyczaj nieco przekraczająca tę dla stosunku sygnału do szumu 1:1, w tabeli wartość ta została podpisana „NAJNIŻSZA JAKOŚĆ”).

Oprócz tego, w prezentującej te wyniki poniższej tabeli, załączamy także wykresy waveform monitor z programu DaVinci Resolve, prezentujące, jakie wartości przyjmują poszczególne pola tablicy zależnie od użytego profilu obrazu. Tablica była nagrywana tak, by prześwietlić pierwsze jedno lub dwa pola.

Profil obrazu	Wykres	Zakres tonalny
Standard		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 10.2 EV WYSOKA JAKOŚĆ 8.24 EV
Standard + DRO 5		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 10.2 EV WYSOKA JAKOŚĆ 8.23 EV
S-Cinetone		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 10.4 EV WYSOKA JAKOŚĆ 8.05 EV
Hybrid Log Gamma		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 13.3 EV WYSOKA JAKOŚĆ 9.66 EV
S-Log2		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 12.6 EV WYSOKA JAKOŚĆ 9.53 EV
S-Log3		NAJNIŻSZA JAKOŚĆ 12.6 EV WYSOKA JAKOŚĆ 9.46 EV

Podobnie jak w przypadku innych modeli Sony o bardziej upakowanych matrycach, także i tu najlepszy wynik uzyskał profil Hybrid Log Gamma. S-Log 3 góruje nad nim jedynie w przypadku urządzeń o naprawdę sporych pikselach, takich jak testowane już przez nas kamery FX3 czy FX6.

Uzyskane w HLG wyniki 9.66 i 13.3 EV odpowiednio dla kryterium wysokiej i niskiej jakości obrazu są bardzo dobre, choć nie biją rekordów ustanowionych przez mniej upakowane matryce. Są za to na przykład o ponad 1 EV lepsze niż maksymalne wyniki, jakie niedawno uzyskał w naszym teście Canon EOS R3.

Niestety nie jesteśmy jednak w stanie powiedzieć, czy za tak dobre wyniki A7 IV faktycznie odpowiada jakość matrycy i procesora, czy też fakt, że w aparacie tym, podobnie jak w innych modelach Sony (za wyjątkiem FX6), nie da się wyłączyć działającej automatycznie redukcji szumu w trybie filmowym.

Autofokus

Autofokus przetestowaliśmy z użyciem obiektywu Sony FE 35 mm f/1.4 GM. Do pracy systemu ustawiania ostrości nie mamy zastrzeżeń. Ponieważ domyślną wartością czułości już jest ta maksymalna, postanowiliśmy w jednym przebiegu obniżyć ją do średniej i faktycznie powoduje to, że aparat odczekuje chwilę, zanim zmieni cel. Przy maksymalnej responsywności reakcja z kolei jest błyskawiczna. Szybkość nawet przy domyślnej, średniej wartości była wystarczająca, by w większości sytuacji nadążyć za idącym człowiekiem. Jednym słowem – wszystko działa świetnie i zostawia użytkownikowi spore pole na dopasowanie pracy układu do filmowanej sytuacji i własnych potrzeb.

Stabilizacja

Matryca w testowanym aparacie jest oczywiście wyposażona w stabilizację. Ta ostatnia może być:

• wyłączona,
• włączona w trybie standardowym,
• włączona w trybie aktywnym.

Przy tym ten ostatni tryb wiąże się z uruchomieniem także stabilizacji cyfrowej i dodatkowym przycięciem obrazu o czynnik 1.14x. Poniżej prezentujemy, jak poszczególne tryby radzą sobie z nieruchomym kadrem na długiej ogniskowej, spacerem podczas nagrywania oraz jaki wpływ ma stabilizacja cyfrowa na jakość obrazu.

Jeśli chodzi o zachowanie stabilizacji, to z utrzymaniem kadru na długiej ogniskowej radzi sobie już tryb standardowy. Jeśli natomiast chcemy się z kamerą przemieszczać, należy sięgnąć po tryb aktywny. Powoduje on, że ujęcia nabierają imponującej płynności, przynajmniej w przykładzie z ogniskową 35 mm na pełnej klatce. Przy 12 mm w trybie APS-C, być może z powodu manualnego wprowadzenia ogniskowej do systemu stabilizacji, układ nie działał już tak płynnie i mocno akcentował kroki operatora. Jeśli natomiast chodzi o wpływ cyfrowej stabilizacji na jakość obrazu, to jest on w zasadzie pomijalny.

Sumarycznie mocnych stron jest znacznie więcej niż słabych, więc pomimo nieidealnego radzenia sobie w przykładzie filmowanym w trybie APS-C, ogólne działanie stabilizacji w Sony A7 IV oceniamy dobrze.