Budowa, jakość wykonania i funkcjonalność

Jakość wykonania Fujifilm X-Pro1 możemy ocenić wysoko. Jego korpus został zrobiony ze stopu aluminium, dzięki czemu aparat robi wrażenie solidnego i wytrzymałego. Szkoda jednak, że producent nie pomyślał o tym, aby uszczelnić aparat przed wpływem warunków zewnętrznych. W sprzęcie tej klasy i skierowanym głównie do wymagających użytkowników, takie rozwiązanie powinno się znaleźć. Sam wygląd aparatu również oceniamy wysoko. Dzięki stylizacji na stare analogowe aparaty, X-Pro1 prezentuje się naprawdę klasycznie i elegancko.

W przypadku X-Pro1 warto także docenić sporą liczbę elementów sterujących oraz ich odpowiednią ergonomię. Cieszą szczególnie pokrętła szybkości migawki i kompensacji ekspozycji. Wygodnym rozwiązaniem jest również możliwość regulacji przysłony za pomocą pierścienia na obiektywie. Szkoda tylko, że konstruktorzy X-Pro1 nie zdecydowali się wykorzystać wszystkich przycisków krzyżaka do obsługi dodatkowych funkcji. Na pocieszenie jednak dostajemy przycisk funkcyjny umieszczony w sąsiedztwie spustu migawki. Do gustu przypadło nam szybkie menu (Q menu), które oferuje dostęp do sporej liczby opcji oraz parametrów i przyspiesza obsługę aparatu. Wygodne w użytkowaniu jest także główne menu, które jest dość rozbudowane i daje całkiem rozsądne możliwości jeżeli chodzi o konfigurowanie aparatu.

Wyświetlacz zastosowany w X-Pro1 ma rozdzielczość 1 230 000 punktów dzięki czemu daje wyraźny obraz dobrej jakości i zapewnia wygodną pracę w większości sytuacji. Warto jednak przy fotografowaniu w ostrym słońcu zwiększyć jego jasność, bowiem pojawiające się w nim odbicia otoczenia mogą czasem trochę przeszkadzać. Wyświetlacz bardzo dobrze pracuje w trybie Live View i pokazuje zdjęcia prawie dokładnie takie, jak zobaczymy je później na komputerze. Fujifilm X-Pro1, podobnie jak X100, został wyposażony w hybrydowy wizjer, jednak jego konstrukcja uległa pewnym modyfikacjom ze względu na wymienną optykę. Dzięki sporej ilości wyświetlanych informacji wizjera optycznego używa się wygodnie, aczkolwiek dotyczy to głównie obiektywów o umiarkowanych ogniskowych. Dla dłuższych ogniskowych (na przykład 60 mm) ramka kadrowania jest mała, co utrudnia bardzo precyzyjne wykadrowanie zdjęcia. Wizjer elektroniczny natomiast daje całkiem przyzwoity obraz, jednak słabo odzwierciedla rzeczywistość i ma tendencję do smużenia, a przy bardzo słabym świetle obraz zupełnie traci na płynności.

Tryb wideo w X-Pro1 nie jest szczególnie rozbudowany. Pozwala nagrywać w jakości FullHD lub HD z niezmienną prędkością 24 kl/s. Dodatkowe opcje związane z filmowaniem również nie są szczególnie bogate. Brakuje typowo manualnego trybu, a użytkownik może jedynie przed nagrywaniem ustawić przysłonę, kompensację ekspozycji, czy balans bieli. Czułość natomiast jest sterowana automatycznie przez aparat. Autofokus podczas filmowania działa jedynie w trybie ciągłym. Zawsze można jednak ustawić tryb MF i kontrolować ostrość ręcznie. Warto dodać, że aparat nagrywa dźwięk stereofoniczny.

Użytkowanie i ergonomia

Ogólnie wygodę użytkowania X-Pro1 oceniamy pozytywnie, choć mamy w tej kwestii parę zastrzeżeń. Aparat, dzięki całkiem sporym rozmiarom, dobrze leży w dłoni, a rękojeść w którą został wyposażony, choć nie jest szczególnie duża, zapewnia rozsądne oparcie dla palców. Dostęp do poszczególnych elementów sterujących jest swobodny, a dzięki dobrej ergonomii przycisków i szybkiemu menu aparat obsługuje się sprawnie. Do szybkości działania nie mamy większych zastrzeżeń, choć trzeba przyznać, że X-Pro1 dość wolno zapisuje zdjęcia na kartę. Tryb seryjny ma całkiem dobre osiągi, choć rekordów pod tym względem nie bije. W naszym teście, co prawda, nie udało mu się osiągnąć maksymalnej prędkości 6 kl/s, aczkolwiek niewiele zabrakło do tej wartości. System czyszczenia matrycy działa dość dobrze, choć w trakcie testu zauważyliśmy, że nie jest w stanie usunąć wszystkich zabrudzeń z matrycy.

Mamy trochę zastrzeżeń do ręcznego trybu ustawiania ostrości oraz faktu, że aparat nie zawsze zapamiętuje ustawioną odległość ogniskowania i potrafi sam ją przestawić podczas przełączania aparatu pomiędzy trybem fotografowania i odtwarzania. Również ustawienia szybkości migawki wprowadzone za pomocą przycisków kierunkowych nie zapamiętują się w takim przypadku, a jej wartość jest resetowana na tę zgodną z ustawieniem pokrętła.

Fujifilm X-Pro1 nie posiada niestety wbudowanej lampy błyskowej. Nie możemy również liczyć, na żadną (nawet słabą) lampę zewnętrzną dodawaną do aparatu. System pomiaru światła w X-Pro1 działa całkiem sprawnie, choć zdarzają mu się sytuacje, że przy stałym oświetleniu potrafi zmienić wskazania o 1/3 EV. Zdarza się również, że reaguje zbyt wolno na nagłą zmianę ilości światła. Jeśli w takiej sytuacji zbyt wcześnie wciśniemy spust migawki, może się okazać, że aparat ustawi parametry ekspozycji odpowiednie dla wcześniej panujących warunków oświetleniowych i w efekcie otrzymamy nieprawidłowo naświetlone zdjęcie.

Musimy przyznać, że trochę nas rozczarowały osiągi autofokusu. Zarówno celność jak i szybkość działania nie zachwyca, szczególnie jak na aparat kierowany do wymagających i zaawansowanych użytkowników. Można mieć jedynie nadzieję, że firmware w wersji 2.0 poprawi sytuację pod tym względem.

Rozdzielczość

Dzięki zastosowaniu w X-Pro1 matrycy X-Trans o zmodyfikowanym i bardziej nieregularnym układzie pikseli, pozbawionej jednocześnie filtru AA, aparat osiąga bardzo dobre wyniki w tej kategorii. Otrzymane przez nas wartości dla tej 16-megapikselowej matrycy są na poziomie porównywalnym z 20-megapikselową matrycą zastosowaną w Samsungu NX200.

Balans bieli

Jeżeli chodzi o pracę balansu bieli w X-Pro1, nie mamy powodów do narzekań. W większości przypadków bezlusterkowiec Fujifilm radzi sobie dobrze z odwzorowaniem kolorów, a błędy koloru utrzymują się na rozsądnym poziomie. Jedynie przy świetle żarowym błąd koloru tradycyjnie przyjmuje znaczną wartość. Aparat ma co prawda tendencję do przesycania koloru jednak nie jest ona bardzo duża.

Jakość obrazu w JPEG

Musimy przyznać, że jakość obrazu na zdjęciach w formacie JPEG jest na bardzo dobrym poziomie. Nawet na najwyższych czułościach poziom szumu jest stosunkowo niski. Co ważniejsze jednak, odszumianie nie powoduje wyraźnej degradacji szczegółów i pod tym względem X-Pro1 wypada bardzo korzystnie na tle konkurencyjnych bezlusterkowców. W aparacie zastosowano również bardzo rozsądną skalę wyostrzania. Przy minimalnym ustawieniu tego parametru JPEG-i wyostrzane są w umiarkowanym stopniu, a jednocześnie przy ustawieniu maksymalnym obraz nie sprawia wrażenia wyraźnie przeostrzonego. Naszym zdaniem jednak, optymalnym ustawieniem jest poziom standardowy.

Jakość obrazu i szumy w RAW

Bardzo dobra jakość JPEG-ów w X-Pro1 jest głównie zasługą sporych możliwości samej matrycy. Surowe pliki pokazują, że poziom szumu generowany przez matrycę jest faktycznie niski i pod tym względem dorównuje ona osiągom matrycy z Pentaksa K-5 czy K-01, uznawanej przez nas jak na razie za najlepszy sensor APS-C na rynku. W tej kategorii X-Pro1 notuje nieznacznie lepsze wyniki niż Olympus OM-D E-M5 i wyraźnie lepsze niż wyposażony również 16-megapikselową matrycę Sony NEX-5N.

Do darków z X-Pro1 nie mamy w zasadzie zastrzeżeń. W obrazie nie zauważyliśmy żadnych niepokojących niejednorodności ani oznak bandingu, a histogramy mają typowy gaussowski rozkład. Również statystyka sygnału wygląda prawidłowo i jedyne co wzbudza pewne podejrzanie to fakt, że przy ISO 6400 odchylenie standardowe jest praktycznie na tym samym poziomie, co dla czułości ISO 3200.

Zakres tonalny

W kategorii zakresu tonalnego bezlusterkowiec Fujifilm notuje dobre wyniki, choć nie ukrywamy, że liczyliśmy na nieco więcej. Dla najlepszej jakości obrazu osiągnął on maksymalny wynik na poziomie 6.6 EV, dorównując tym samym Olympusowi OM-D E-M5. Jest to także porównywalna wartość z maksymalnymi osiągami bezlusterkowców Sony NEX-5N i NEX-7, aczkolwiek warto zaznaczyć, że w ich przypadku najlepsze wyniki dotyczą czułości ISO 100. Trzeba jednak przyznać, że w tej kategorii X-Pro1 został pokonany o niemal 1 EV przez Pentaksa K-01. Dla pozostałych kryteriów jakości obrazu wyniki otrzymane przez X-Pro1 są również na dobrym poziomie i nie mamy szczególnych powodów do narzekań w tej kwestii.

Ocena końcowa

Fujifilm X-Pro1 to niewątpliwie interesujący aparat i ciekawa propozycja dla zaawansowanych i wymagających miłośników fotografii. Jego konstruktorzy sporo zaczerpnęli ze sprawdzonych rozwiązań popularnego i chwalonego aparatu kompaktowego Fujifilm X100. Nie tylko charakterystyczna stylizacja, ale na przykład solidność konstrukcji, wygodna obsługa i spore możliwości również łączą te aparaty. Istotne jest także to, że bezlusterkowiec Fujifilm oferuje naprawdę wysoką jakość obrazu. Zastosowana w nim specyficzna i pozbawiona filtru AA matryca pracuje optymalnie pod względem rozdzielczości generowanego obrazu, a jednocześnie charakteryzuje się niskim poziomem szumu. Pod tym względem X-Pro1 powinien zaspokoić oczekiwania znacznej większości wymagających użytkowników. Trzeba jednak przyznać, że aparat nie we wszystkich kategoriach zachwyca. Zakres tonalny, choć jest na dobrym poziomie mógłby być nieco lepszy. Pojawienie się natywnej czułości ISO 100 z wartością zakresu powyżej 7 EV skutecznie pozbawiłoby nas krytycznych argumentów. Także system pomiaru światła w sprzęcie tej klasy powinien działać bez zarzutu, a jednak zdarzają mu się czasami małe wpadki. Największe zastrzeżenia można mieć natomiast do pracy autofokusu. W tak zaawansowanym aparacie powinien on jednak charakteryzować się wyjątkową celnością. Nasz test pokazuje jednak, że X-Pro1 ma z tym pewne problemy. Również jego szybkość nie jest na takim poziomie, jakiego byśmy oczekiwali od zaawansowanego aparatu kierowanego głównie do profesjonalistów.

Podsumowując test X-Pro1 powinniśmy się również odnieść do ceny. Zapewne większość naszych Czytelników zdaje sobie sprawę z tego, że aparat nie jest tani. Najtańsza oferta według porównywarek cenowych takich jak Ceneo czy Skąpiec to około 6200 zł za sam korpus. Jednak w wielu sklepach internetowych ceny sięgają niemal (albo nawet przekraczają) 7000 zł. Dla porównania, body Olympusa OM-D E-M5 to wydatek rzędu 4500 zł. Sony NEX-7 natomiast kosztuje około 4300 zł. Właściwie X-Pro1 jest aktualnie najdroższym bezlusterkowcem na rynku. Biorąc pod uwagę także fakt, że obiektywy w systemie XF są równie drogie, suma jaką trzeba by wyłożyć za aparat z zestawem 3 podstawowych szkieł robi się naprawdę duża. Trzeba mieć jednak świadomość, że nie jest to aparat dla przeciętnego Kowalskiego. Z pewnością znajdzie się grono miłośników fotografii, którzy będą chętni wyłożyć sporo sumę na ten aparat, podobnie jak miało to miejsce w przypadku Fujifilm X100.

Jest jednak nadzieja, że już niebawem również nieco mniej zamożni amatorzy fotografii będą mogli sobie pozwolić na kupno bezlusterkowca Fujifilm. Oczywiście nie mamy przez to na myśli, że X-Pro1 nagle stanieje, a chodzi nam o model X-E1, który został zaprezentowany niedawno i który jak można mieć nadzieję będzie tańszym odpowiednikiem testowanego aparatu. Premiera tego prostszego modelu oraz zapowiadane na przyszły rok premiery kolejnych obiektywów sugerują, że firma Fujifilm nie próżnuje i można mieć nadzieję że jej bezlusterkowy system będzie się prężnie rozwijał. My natomiast z ciekawością będziemy śledzić jej kolejne poczynania na tym polu.

Początki dla wszystkich są trudne. Błędy popełnia każdy - nie ustrzegła się ich i firma Fujifilm. Błędy łatwiej jednak wybaczyć, gdy nie ma wpadek w najistotniejszych aspektach. A w tych najistotniejszych dotyczących jakości obrazowania, jakości wykonania czy oferty obiektywów Fujifilm wręcz bryluje. O przyszłość tego systemu jesteśmy więc spokojni.

Na zakończenie wyliczamy najważniejsze zalety i wady Fujifilm X-Pro1.

Zalety:

• solidna obudowa,
• klasyczny wygląd starego aparatu analogowego,
• spora liczba funkcjonalnych przycisków na obudowie,
• rozbudowane menu,
• wygodna obsługa,
• bardzo funkcjonalne podręczne menu,
• wygodne pokrętło szybkości migawki i kompensacji ekspozycji,
• regulacja przysłony pierścieniem z poziomu obiektywu,
• rewelacyjna jakość obrazu w formacie JPEG praktycznie w całym zakresie czułości,
• bardzo dobra jakość obrazów RAW,
• niskie szumy dające użyteczny zakres czułości nawet do ISO 25600 w przypadku JPEG-ów,
• zakres tonalny na dobrym poziomie,
• bardzo wysoka rozdzielczość uzyskiwanych obrazów,
• stosunkowo dobre osiągi trybu seryjnego,
• obecność gorącej stopki,
• balans bieli wg skali Kelwina,
• użyteczny hybrydowy wizjer,
• dobrej jakości wyświetlacz świetnie oddający wygląd rzeczywiście zapisanych zdjęć.

• stosunkowo słaba celność AF,
• niezbyt szybki AF,
• niezbyt wygodny tryb MF,
• nie do końca powtarzalny pomiar światła,
• wysoka cena aparatu,
• wolne zapisywanie zdjęć na kartę,
• brak natywnej czułości ISO 100,
• użyteczność wizjera optycznego ograniczona tylko do obiektywów o niewielkich ogniskowych,
• wizjer elektroniczny: smużenie obrazu i brak jego płynności przy słabym oświetleniu,
• problemy z automatycznym balansem bieli przy świetle żarowym,
• zbyt mało rozbudowany tryb filmowania.

Zdjęcia przykładowe

Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/300 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 3.94 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 18 mm f/2 R Parametry: 18 mm, f/5.6, exp. 1/100 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 3.73 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/110 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 3.65 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/110 s, ISO 6400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.64 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/80 s, ISO 12800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.73 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/80 s, ISO 1600 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.58 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/80 s, ISO 1600 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.74 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/105 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.92 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/170 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/180 s, ISO 800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.67 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/220 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.58 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/4.0, exp. 1/250 s, ISO 1600 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.9 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/75 s, ISO 25600 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.96 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/56 s, ISO 12800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.84 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/150 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 3.08 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/100 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.7 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/320 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.86 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/150 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4896 x pix, 4.08 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/400 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.88 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/220 s, ISO 800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.01 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 18 mm f/2 R Parametry: 18 mm, f/5.6, exp. 1/180 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 3.82 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/280 s, ISO 200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 3.63 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/4.0, exp. 1/250 s, ISO 400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.02 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/75 s, ISO 6400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.71 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/70 s, ISO 800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.44 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/8.0, exp. 1/105 s, ISO 3200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.72 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/5.6, exp. 1/70 s, ISO 800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.73 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 60 mm f/2.4 R Macro Parametry: 60 mm, f/5.6, exp. 1/170 s, ISO 3200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.31 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 18 mm f/2 R Parametry: 18 mm, f/4.0, exp. 1/20 s, ISO 6400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.07 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/56 s, ISO 3200 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.46 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 18 mm f/2 R Parametry: 18 mm, f/5.6, exp. 1/40 s, ISO 12800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.73 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/60 s, ISO 25600 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.77 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/4.0, exp. 1/58 s, ISO 25600 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 6.74 MB
Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/8.0, exp. 1/25 s, ISO 100 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.02 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/8.0, exp. 1/200 s, ISO 800 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 4.47 MB	Aparat: Fujifilm X-Pro1 + Fujinon XF 35 mm f/1.4 R Parametry: 35 mm, f/8.0, exp. 1/1600 s, ISO 6400 Plik: JPEG, 4896 x 3264 pix, 5.54 MB

W testach wykorzystujemy studyjne lampy błyskowe i światła stałego firmy dostarczone przez sklep Foto-Tip.pl